Bakır Elementi Hakkında Bilgi
bakırın ozellikleri bakır nerelerde kullanılır bakırın kullanım alanları
Kırmızımsı bir metal olan bakır, doğal ortamda, kayalarda, toprakta, suda ve havada bulunur Kolayca şekil alabilmesi ve bukulebilmesi nedeniyle bozuk paraların, elektrik tellerinin ve su borularının yapımında kullanılmaktadır Bakır ayrıca tarımda fungusit (bakteri ve mantar oldurucu) olarak, gollerde ve depolarda algisit (alglerin gelişmesini onlemek) olarak kullanılmaktadır
Bakır ayrıca doğada bitkilerde ve hayvanların vucudunda bulunur Hayvan ve insanda ozellikle karaciğerde depolanır (15 gram kadar) Tarımda cok fazla miktarda kullanılırsa bitkilerin buyumesini engeller, bunu demirin yerine gecerek yapar Bilinen tum canlılar icin esansiyel (olmazsa olmaz) bir elementtir Ancak cok yuksek dozda uzun sure veya bir defada alındığında sağlık acısından zararlı olur
Bakır doğada cevher olarak bulunur ve genelde diğer elementlerle birliktedir Bakırın sağlık acısından risk taşımasının nedeni, su tesisatında kullanılan ceşitli malzemelerde bakır kullanılması ve bakır veya bakır kaplı kapların bazı toplumlarda yemek pişirme amacıyla kullanılmasıdır
Havada veya suda bulunan bakır veya bakır bileşikleri hemen daima toz parcacıklarına bağlı bulunur; dolayısı ile solunum yollarında veya sindirim sisteminde kolayca tutulurlar veya suda bulunduklarında filtrasyon işlemiyle kolayca sudan uzaklaştırılabilirler Toz veya zerreciklere bağlı olmayan bakır ise suda cozunmeyen formdur ve asıl olarak sağlığı etkileyen bakır budur
Genel olarak doğada bulunan sulardaki bakır miktarı litrede 4 mikrogramı (4 ug1) gecmez Ancak bazı sularda daha yuksek oranlarda saptandığı da olmuştur
Su tesisatındaki su, asiditesi yuksek ise ve 6 saat veya daha uzun sure sabit (akmadan) kalırsa sudaki bakır miktarı 1000 uglitrenin uzerine cıkabilir Bu nedenle musluk ilk acıldığında akan su kullanılmamalı, 1530 saniye akması beklenmelidir
Suda Maksimum Bakır Seviyesi : 13 ppm in uzerinde olmamalıdır
Ancak suya bakır karışımı, genelde kullanılan su tesisatındaki bakırdan yapılmış parcaların eskimesinden kaynaklanadığından, her evdeki suyun bakır acısından kontrolu mumkun olamamaktadır Bu nedenle genel olarak kabul goren yaklaşım şebekeye verilen sudaki bakır duzeyinin 13 ppm in uzerine cıkmamasıdır
Sağlıklı bir yaşam icin her gun bakır almak gerekir Normalde yetişkin bir insan gunde 1000 mikrogram bakır alabilir İctiğimiz sularla gunde yaklaşık 150 mikrogram bakır alırız Bir kerede yuksek dozda bakır alınması durumunda; bulantı, ishal, mide krampları ve kusma meydana gelir Alınan miktara bağlı olarak bu şikayetlerin derecesi de artar
Bir yaşın altındaki bebekler bakıra daha duyarlıdırlar 14 gunden daha uzun sure yuksek dozda bakıra maruz kalmak, yenidoğanlarda bobrek ve karaciğer hasarına neden olabilmektedir
Ancak kısa sureli de olsa yukarıda belirtilen miktarın uzerinde alındığında ceşitli sağlık problemleri ortaya cıkabilmektedir Bunlar : mide ve barsaklarda rahatsızlık hissi, karaciğer ve bobrek hasarı, anemi (kansızlık) Wilson hastalığı olan kişiler ve karacier rahatsızlığı olanlar 13 ppm den daha duşuk seviyelerdeki bakıra da duyarlıdırlar
Nadir olmakla birlikte bakır madeninin cıkarıldığı yerlerden gecen sularda ve bakırın işlendiği fabrikaların yakından gecen sularda bakır miktarı yuksek olabilir Sulara bakır karışma riski bulunan diğer bir durum da, işlenmiş bakırlı bileşiklerin atıldığıgomulduğu topraklardır Yağmur suları bu bakır atıklarını taşıyarak yer altı sularına ve icme suyu sağlanan gol ve ırmaklara ulaşabilmektedir
Bakır suya dayanıklı olarak bilinmekle birlikte her ceşit su az bir miktar, asidik ozellikte olan sular ise bakırı cok iyi cozelerler
En cok bakır atık ureten endustri kolları (Bakır atıklar toprağa veya suya boşaltılmaktadır) Sırasıyla:
1 Bakır madenini işleyen ve eriten fabrikalar
2 Demirdışı madenlerin eritildiği endustriler
3 Plastik endustrisi
4 Patlama ocakları, celik endustrisi
5 Kumes hayvanalrı kesimi yapılan yerler
6 Bakır madeni cıkartılması
7 Organik kimya endustrisi
8 Yem sanayii
9 İnorganik kimya endustrisi
Yuksek miktarda bakır almanın en olası yolu, icme sularının bakır ile kirlenmesi olduğundan, sularımızda ne kadar bakır olduğunu bilmemiz gerekir Ancak kişisel olarak evlerdeki musluklardan akan sudaki bakır seviyesini bilme şansımız bulunmamaktadır Amerika Birleşik Devletleri nde su temin eden firma veya belediyeler evlerden su numunesi almakta ve anormal sonuc cıktığında gazete, TV, radyo gibi medya aracları ile halka duyurmaktadırlar Ulkemizde de belediyeler su dağıttıkları bolgeden su numuneleri almakta ancak bu sonucları yayınlamamakta, genelde kaba bir ortalama vermektedirler
İcme suyunuzda bakır cok yuksek miktarda ise, suyun tadı metaliktir Bardağın dibinde mavimtırak veya mavimsiyeşil bir cokelti gorebilirsiniz Ancak bunlar sadece cok yuksek miktarlarda bakır suya karışmışsa meydana gelir, kesin sonuc laboratuvar analizi ile saptanabilir
Sudaki fazla bakır kaynatmakla azalmayacağı gibi oranı daha da artar
İcme suyunuzda bakır miktarı fazla ise kurşun miktarının da fazla olması beklenir
bakırın ozellikleri bakır nerelerde kullanılır bakırın kullanım alanları
Kırmızımsı bir metal olan bakır, doğal ortamda, kayalarda, toprakta, suda ve havada bulunur Kolayca şekil alabilmesi ve bukulebilmesi nedeniyle bozuk paraların, elektrik tellerinin ve su borularının yapımında kullanılmaktadır Bakır ayrıca tarımda fungusit (bakteri ve mantar oldurucu) olarak, gollerde ve depolarda algisit (alglerin gelişmesini onlemek) olarak kullanılmaktadır
Bakır ayrıca doğada bitkilerde ve hayvanların vucudunda bulunur Hayvan ve insanda ozellikle karaciğerde depolanır (15 gram kadar) Tarımda cok fazla miktarda kullanılırsa bitkilerin buyumesini engeller, bunu demirin yerine gecerek yapar Bilinen tum canlılar icin esansiyel (olmazsa olmaz) bir elementtir Ancak cok yuksek dozda uzun sure veya bir defada alındığında sağlık acısından zararlı olur
Bakır doğada cevher olarak bulunur ve genelde diğer elementlerle birliktedir Bakırın sağlık acısından risk taşımasının nedeni, su tesisatında kullanılan ceşitli malzemelerde bakır kullanılması ve bakır veya bakır kaplı kapların bazı toplumlarda yemek pişirme amacıyla kullanılmasıdır
Havada veya suda bulunan bakır veya bakır bileşikleri hemen daima toz parcacıklarına bağlı bulunur; dolayısı ile solunum yollarında veya sindirim sisteminde kolayca tutulurlar veya suda bulunduklarında filtrasyon işlemiyle kolayca sudan uzaklaştırılabilirler Toz veya zerreciklere bağlı olmayan bakır ise suda cozunmeyen formdur ve asıl olarak sağlığı etkileyen bakır budur
Genel olarak doğada bulunan sulardaki bakır miktarı litrede 4 mikrogramı (4 ug1) gecmez Ancak bazı sularda daha yuksek oranlarda saptandığı da olmuştur
Su tesisatındaki su, asiditesi yuksek ise ve 6 saat veya daha uzun sure sabit (akmadan) kalırsa sudaki bakır miktarı 1000 uglitrenin uzerine cıkabilir Bu nedenle musluk ilk acıldığında akan su kullanılmamalı, 1530 saniye akması beklenmelidir
Suda Maksimum Bakır Seviyesi : 13 ppm in uzerinde olmamalıdır
Ancak suya bakır karışımı, genelde kullanılan su tesisatındaki bakırdan yapılmış parcaların eskimesinden kaynaklanadığından, her evdeki suyun bakır acısından kontrolu mumkun olamamaktadır Bu nedenle genel olarak kabul goren yaklaşım şebekeye verilen sudaki bakır duzeyinin 13 ppm in uzerine cıkmamasıdır
Sağlıklı bir yaşam icin her gun bakır almak gerekir Normalde yetişkin bir insan gunde 1000 mikrogram bakır alabilir İctiğimiz sularla gunde yaklaşık 150 mikrogram bakır alırız Bir kerede yuksek dozda bakır alınması durumunda; bulantı, ishal, mide krampları ve kusma meydana gelir Alınan miktara bağlı olarak bu şikayetlerin derecesi de artar
Bir yaşın altındaki bebekler bakıra daha duyarlıdırlar 14 gunden daha uzun sure yuksek dozda bakıra maruz kalmak, yenidoğanlarda bobrek ve karaciğer hasarına neden olabilmektedir
Ancak kısa sureli de olsa yukarıda belirtilen miktarın uzerinde alındığında ceşitli sağlık problemleri ortaya cıkabilmektedir Bunlar : mide ve barsaklarda rahatsızlık hissi, karaciğer ve bobrek hasarı, anemi (kansızlık) Wilson hastalığı olan kişiler ve karacier rahatsızlığı olanlar 13 ppm den daha duşuk seviyelerdeki bakıra da duyarlıdırlar
Nadir olmakla birlikte bakır madeninin cıkarıldığı yerlerden gecen sularda ve bakırın işlendiği fabrikaların yakından gecen sularda bakır miktarı yuksek olabilir Sulara bakır karışma riski bulunan diğer bir durum da, işlenmiş bakırlı bileşiklerin atıldığıgomulduğu topraklardır Yağmur suları bu bakır atıklarını taşıyarak yer altı sularına ve icme suyu sağlanan gol ve ırmaklara ulaşabilmektedir
Bakır suya dayanıklı olarak bilinmekle birlikte her ceşit su az bir miktar, asidik ozellikte olan sular ise bakırı cok iyi cozelerler
En cok bakır atık ureten endustri kolları (Bakır atıklar toprağa veya suya boşaltılmaktadır) Sırasıyla:
1 Bakır madenini işleyen ve eriten fabrikalar
2 Demirdışı madenlerin eritildiği endustriler
3 Plastik endustrisi
4 Patlama ocakları, celik endustrisi
5 Kumes hayvanalrı kesimi yapılan yerler
6 Bakır madeni cıkartılması
7 Organik kimya endustrisi
8 Yem sanayii
9 İnorganik kimya endustrisi
Yuksek miktarda bakır almanın en olası yolu, icme sularının bakır ile kirlenmesi olduğundan, sularımızda ne kadar bakır olduğunu bilmemiz gerekir Ancak kişisel olarak evlerdeki musluklardan akan sudaki bakır seviyesini bilme şansımız bulunmamaktadır Amerika Birleşik Devletleri nde su temin eden firma veya belediyeler evlerden su numunesi almakta ve anormal sonuc cıktığında gazete, TV, radyo gibi medya aracları ile halka duyurmaktadırlar Ulkemizde de belediyeler su dağıttıkları bolgeden su numuneleri almakta ancak bu sonucları yayınlamamakta, genelde kaba bir ortalama vermektedirler
İcme suyunuzda bakır cok yuksek miktarda ise, suyun tadı metaliktir Bardağın dibinde mavimtırak veya mavimsiyeşil bir cokelti gorebilirsiniz Ancak bunlar sadece cok yuksek miktarlarda bakır suya karışmışsa meydana gelir, kesin sonuc laboratuvar analizi ile saptanabilir
Sudaki fazla bakır kaynatmakla azalmayacağı gibi oranı daha da artar
İcme suyunuzda bakır miktarı fazla ise kurşun miktarının da fazla olması beklenir