Balık Kılçığı (Ishikawa) Diyagramı Nedir?

Balık kılçığı diyagramı; bir diğer ismiyle sebep ? sonuç diyagramı, ya da kimi kaynaklarda geçtiği şekliyle Ishikawa diyagramı, kalite çalışmalarında çoğunlukla kullanılan bir yöntemdir Şekil itibariyle balık kılçığını andırdığı için, balık kılçığı diyagramı ismiyle anılmaktadır Yedi kalite aracından biri olan bu diyagram, ilk olarak 1943 yılında, Kaoru Ishikawa göre kullanılmıştır
Balık kılçığı diyagramı, birincil kullanıldığı vakit diliminde, Japonya genelinde büyük bir başvuru formu alanına ve seri bir şekilde yayılmıştır Amacı ise, sonuçları meydana getiren çeşitli nedenleri göz önüne getirmek, bu nedenleri ve alt açıklamalarını görselleştirebilmek ve tüm bu nedenler üzerinde çalışarak sorunları en daha aşağı seviyeye indirmek için hazırlanır*Balık kılçığı adıyla aşina sebep ? netice diyagramının genel kullanım alanı ise, mahsul tasarımı ve kalite hatalarının engellenmesi hususları üzerindedir Karşılaşılan problemi yaratıcı bütün sebepler, bir takım birbirinden farklı bıkkınlık kaynakları nedeniyle ortaya çıkar Soruna götüren sebepler ise, genelde bu kaynakları saptama yapabilmek maksadıyla, başlıca kategorilere ayrılarak yazılır

Bahsedilen esas kategoriler, istisnaların da varlığı unutulmadan, çoğunlukla şu başlıklar halinde incelenmektedir;
– İnsan: İncelenen süreçlerin olmazsa olmazıdır Proseslere veya akışlara dahil olmaktadır
– Metot veya Yöntem: Yürütülen prosesin ya da tüm sürecin hangi politikalar, yönetmelikler, dayanılan ilkeler, rehber alınan yol haritaları vb durumlarını kapsar
– Cihaz: İşin yapılma aşamasında kullanılan her türlü donanım, cihaz, gereç gibi zorunlulu materyallerdir
– Malzemeler: Ortaya çıkarılmak istenen son ürünün üretimi için gerekli olan hammadde, yan ürün ve bunlara tabi olan cihaz edavatların bütünüdür
– Ölçümler: Bir kalite aracı olarak kullanılan bu diyagramda, elde edilen verileri değerleme sürecinde yapılan çalışmaların sonucudur
– Çevre: Çalışılan alanın sıcaklık, nem gibi ergonomik açıdan manâlı değerleri ile işin süresi gibi kavramların bütünüdür İnsan kıstası ile benzer olarak da değerlendirilebilir

Balık Kılçığı Diyagramı Nasıl Uygulanır?
? *Çizilecek olan grafiğin yer aldığı alanın en sağına, araştırılacak sorun ya da şart yazılır
? *Araştırılacak soruna niçin olan olası esas ve daha alçak nedenler, grafiğin ilgili yerlerine eklenir
*? Araştırılan bütün nedenlerin açıklamaları yazılmadan önce, uzmanlar ve çalışanlar da dahil olmak üzere, olabildiğince fazla kişi ile görüşülüp, düşünceler değerlendirilir ve beyin fırtınası gerçekleştirilir
Balık kılçığı diyagramı, genelde Pareto analizi ile birlikte kullanılmaktadır Böylece, öncelikli belirlenen kavramlar, ilgili sorun ya da durumun karakteristik nedenleri olurken, detayları sonra detaylı bir şekilde işlenerek ortaya çıkartılır*Sebep – Netice diyagramının hazırlık aşamasında, özellikle uyarı edilmesi gereken bir takım durumlar da ayrım edilmektedir Bunlardan biri, yukarıda da kayıtlı, fazla birey ile röportaj durumudur Bu diyagramın başarıya ulaşabilmesi için, süreçle ilgili olan fazla pozitif kişiden veriler ve doneler alınmalıdırBir başka kritik nokta ise, bu verilerin alınması esnasında, çalışanların gizli bir ortamda görüşme yapabilmesini sağlamaktır Çünkü, ortamda bulunan üstlerden ya da amirlerden çekinen çalışanlar, içten verileri veremeyebilirler Bu şekilde de, değer biçme çalışması başarıya ulaşamaz

Bir başka manâlı nokta ise, araştırma ve görüşmeler sonrası havuza aktarılan verilerin, nesnel ve dürüst bir şekilde çalışmaya nakledilmesidir Görüşmeyi yapıp raporlayan şahısların, kendi departmanlarını ilgilendiren konuları yumuşatarak veya saklayarak başlıca havuza aktarması, çalışmanın objektifliği ve doğruluğuna gölge düşürecektir *Çalışmanın yapılmasından daha sonra gelen bir başka nokta ise, bu diyagramların ve data havuzundaki bilgilerin sürekli olarak güncel tutulması gerekliliğidir Bu nesil incelemeler, tek sefere bile bile yapıldığı takdirde, uzun soluklu başarılar getiremezler böylece de, güncel tutulması ve sürekli olarak geliştirilmesi, konu hakkındaki zorunluluklardan biridir
Litaratür:
http:trwikipediaorgwikiBal%C4%B1kk%C4%B1l%C3%A7%C4%B1%C4%9F%C4%B1diyagram%C4%B1