iltasyazilim
FD Üye
Bamya yetiştiriciliği hakkında data
Bamyanın özellikleri
Bamya Yetiştiriciliği
Bamya Körpe meyveleri taze ya da kuru sebze ve konserve olarak yenen bamyanın (Hibiscus esculentus) anayurdu Afrika'dır Lakin bu bitki bütün ılıman ve tropik iklimli bölgelerde yaygın olarak yetiştirilir Ebegümecigillerden bir takım çalımsı çeşitleri 2,5 metreye değin boylanabilirse de, sebze olarak tarımı yapılan çeşitleri genellikle 5060 cm yüksekliğindedir
Bamyanın yaprakları çınar yaprağı gibi dilimli ve tüylü, benekli sarı renkteki çiçeklerinin ortası kırmızıdır Beş köşeli ve sivri uçlu bir kapsül (kılıf) biçimindeki sarımtırak yeşil renkli meyvelerin koyu kıvamlı, yapışkan bir salgısı vardır, içinde fazla sayıda küçük, yuvarlak tohum yer alan bu tüylü meyveler az önce sertleşmeden toplandığı için, sebze olarak yenen körpe bamyalar oysa 35 cm uzunluğundadır Ancak, tohumlar olgunlaşıncaya kadar dalında bırakıldığında meyvelerin uzunluğu 30 santimetreyi bulur ve kuruduğu süre kendiliğinden çatlayıp yarılarak içindeki tohumları çevreye saçar Fakat Türkiye'de de yetişen bir takım bodur çeşitlerin meyvesi hiçbir süre bu değin büyümez Körpe bamyalar düzenli olarak toplanırsa, don olayları baş*layıncaya kadar bitki meyve vermeyi sürdürür
Türkiye'nin derhal her uygun, bilhassa Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetiştirilen bamyanın ülkemizde yenen tek bölümü meyveleridir Balıkesir bamyası ve sultani bamya denen büyükçe çeşitleri taze, olgunlaşmadan toplanan minik Amasya bamyası ise kuru sebze olarak yenir Ancak birçok ülkede yapraklarından ve tohumlarından salata yapılır, meyvelerinin salgısı çorbalara kıvam vermek için kullanılır Keza tropik ülkelerde cisim liflerinden bez ve sicim üretilir
Bamya Yetiştiriciliği
İklim ricası
Bamya sıcak iklim sebzesidir Yüksek sıcaklık taşıyan bölgelerde uyumlu bir gelişme göstererek yüksek verim yapar Sıcak iklim sebzesi olmasına karşın alıştırılarak düşük sıcaklıklara maruz bırakılırsa 56 °C gici düşük sıcaklıklara dayanabilir Ama verim fazla düşer Gece sıcaklıkların düştüğü bölgelerde bitki bodur kalır ve ahenkli ürün vermez Sıradan hava sıcaklığı 1520 °C, toprak sıcaklığı en düşük 15 °C olunca tohum ekimi yapılmalıdır
Toprak isteği
Bamya toprak ricası yönünden fazla seçici değildir Her tür toprakta rahatlıkla yetiştirilebilir Öteki cins sebzelerin yetişemediği yer altı su seviyesi yüksek topraklarda da başarı ile yetişebilir Fakat hesaplı bir üretim yapmak için derin, iletken ve kumlutınlı topraklar en ideal toprak tipidir Özellikle tohum ekim döneminde aşırı toprak rutubetini sevmez Besin maddelerince ve özellikle de azot bakımından zengin topraklarda nodyum araları uzar ve böylece meyve sayısı azalarak verim düşer Toprağın kaymak bağlama özelliği bamya üretimi için büyük bir sakıncadır Killi topraklar bilhassa tohum çimlenme döneminde bu açıdan çok büyük problemlere niçin olur böylece ilkbaharda bamya tohumlarının ekimi geç yapılarak bu dönemde karşılaşılan tohum çimlenme problemleri değil edilmeye çalışır Bitkinin toprak üzerine çıktıktan sonraki gelişimi fazla basit olur Bitki çevre şartlarına karşı çok dayanıklıdır 5080 pH değerleri arası uygun değerlerdir
Yetiştirilme Şekli
Toprak hazırlığı ve ekim
Bakım işleri
Çapalama
Sulama
Gübreleme
Tarımsal savaşım *
Bamyanın özellikleri
Bamya Yetiştiriciliği
Bamya Körpe meyveleri taze ya da kuru sebze ve konserve olarak yenen bamyanın (Hibiscus esculentus) anayurdu Afrika'dır Lakin bu bitki bütün ılıman ve tropik iklimli bölgelerde yaygın olarak yetiştirilir Ebegümecigillerden bir takım çalımsı çeşitleri 2,5 metreye değin boylanabilirse de, sebze olarak tarımı yapılan çeşitleri genellikle 5060 cm yüksekliğindedir
Bamyanın yaprakları çınar yaprağı gibi dilimli ve tüylü, benekli sarı renkteki çiçeklerinin ortası kırmızıdır Beş köşeli ve sivri uçlu bir kapsül (kılıf) biçimindeki sarımtırak yeşil renkli meyvelerin koyu kıvamlı, yapışkan bir salgısı vardır, içinde fazla sayıda küçük, yuvarlak tohum yer alan bu tüylü meyveler az önce sertleşmeden toplandığı için, sebze olarak yenen körpe bamyalar oysa 35 cm uzunluğundadır Ancak, tohumlar olgunlaşıncaya kadar dalında bırakıldığında meyvelerin uzunluğu 30 santimetreyi bulur ve kuruduğu süre kendiliğinden çatlayıp yarılarak içindeki tohumları çevreye saçar Fakat Türkiye'de de yetişen bir takım bodur çeşitlerin meyvesi hiçbir süre bu değin büyümez Körpe bamyalar düzenli olarak toplanırsa, don olayları baş*layıncaya kadar bitki meyve vermeyi sürdürür
Türkiye'nin derhal her uygun, bilhassa Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetiştirilen bamyanın ülkemizde yenen tek bölümü meyveleridir Balıkesir bamyası ve sultani bamya denen büyükçe çeşitleri taze, olgunlaşmadan toplanan minik Amasya bamyası ise kuru sebze olarak yenir Ancak birçok ülkede yapraklarından ve tohumlarından salata yapılır, meyvelerinin salgısı çorbalara kıvam vermek için kullanılır Keza tropik ülkelerde cisim liflerinden bez ve sicim üretilir
Bamya Yetiştiriciliği
İklim ricası
Bamya sıcak iklim sebzesidir Yüksek sıcaklık taşıyan bölgelerde uyumlu bir gelişme göstererek yüksek verim yapar Sıcak iklim sebzesi olmasına karşın alıştırılarak düşük sıcaklıklara maruz bırakılırsa 56 °C gici düşük sıcaklıklara dayanabilir Ama verim fazla düşer Gece sıcaklıkların düştüğü bölgelerde bitki bodur kalır ve ahenkli ürün vermez Sıradan hava sıcaklığı 1520 °C, toprak sıcaklığı en düşük 15 °C olunca tohum ekimi yapılmalıdır
Toprak isteği
Bamya toprak ricası yönünden fazla seçici değildir Her tür toprakta rahatlıkla yetiştirilebilir Öteki cins sebzelerin yetişemediği yer altı su seviyesi yüksek topraklarda da başarı ile yetişebilir Fakat hesaplı bir üretim yapmak için derin, iletken ve kumlutınlı topraklar en ideal toprak tipidir Özellikle tohum ekim döneminde aşırı toprak rutubetini sevmez Besin maddelerince ve özellikle de azot bakımından zengin topraklarda nodyum araları uzar ve böylece meyve sayısı azalarak verim düşer Toprağın kaymak bağlama özelliği bamya üretimi için büyük bir sakıncadır Killi topraklar bilhassa tohum çimlenme döneminde bu açıdan çok büyük problemlere niçin olur böylece ilkbaharda bamya tohumlarının ekimi geç yapılarak bu dönemde karşılaşılan tohum çimlenme problemleri değil edilmeye çalışır Bitkinin toprak üzerine çıktıktan sonraki gelişimi fazla basit olur Bitki çevre şartlarına karşı çok dayanıklıdır 5080 pH değerleri arası uygun değerlerdir
Yetiştirilme Şekli
Toprak hazırlığı ve ekim
Bakım işleri
Çapalama
Sulama
Gübreleme
Tarımsal savaşım *