iltasyazilim
FD Üye
Bangladeş ülke Tarihi
Bangladeş Tarihi
Bangladeş ve Bangladeş tarihi hakkında data:
Bangladeş Müslüman Ahali Cumhuriyeti, Güney Asya'da bulunan Müslüman bir devlettir
1971 senesine değin Pakistan'ın Doğu Pakistanadlı eyaleti, daha önceleri de İngilizlerin Kıta Hindi'nde Bengal eyaleti idi Kuzeygüney arası 625, doğubatı arası 304 kilometredir
Tarihçesi
Bangladeş, MÖ bölgede hüküm süren büyük devletlerin, MS 7501200 aralarında lokal Palas Hanedanların hakimiyeti aşağıda kaldı Onuncu asırdan itibaren Müslümanlar bölgeye baskın olmaya başladılar
Bangladeş 12 asırdan 1757 yılına değin Müslümanların idaresinde, 1757'den 1905 yılına değin İngilizlerin hakimiyetinde kaldı 1947 yılında da Müslüman kesimi Doğu Pakistanadıyla Pakistan'ın bir eyaleti oldu 1969 yılına kadar Pakistan'ın eyaleti olarak kaldı 28 Kasım l969'da meclis üyelerinin teşkili için yapılan seçim propagandaları esnasında MucibürRahman ve onun Avami Partisitercih propagandalarını Doğu Pakistan'a muhtariyet vereceği vadi üzerine kurmuştu Aralık 1970'de yapılan seçimler neticesinde Avami Partisi 313 sandalyeden 167'sini aldı 1 Mart 1971'de Millet Meclisinin teşkili ertelendi Bu koşul Doğu Pakistan'da meşru hakların ihlali sayıldı ve genel greve gidildi Bunun üstüne ordu, grevcilerin üzerine gitti ve iç harp başladı Bir kısım irk da Hindistan'a sığındı bu vesileyle HindistanPakistan Savaşı başladı
1971 Aralık ayında savaş bittiğinde Hindistan, Doğu Pakistan'ın büyük bir bölümünü işgal etmişti Hindistan burayı iki hafta değin kontrol altında tuttu 22 Aralık 1971'de MucibürRahman'ın liderliğinde Bangladeş Müslüman Irk Cumhuriyeti kurulduktan sonra, Hindistan ülkeyi terk etti MucibürRahman ve Avami Partisi'nin iktidara gelmesiyle karışıklıklar dinmedi 15 Ağustos 1975'te yapılan darbe ile MucibürRahman ailesi ile birlikte öldürüldü İdareyi Kandahar Mustak Ahmed ele aldı 3 Kasım 1975'te Dakka garnizon komutanı Tuğgeneral Halid Müşerref, Mustak Ahmed'i devirdi Oysa kendisi iktidarda yalnızca dört gün kalabildi
7 Kasım 1975 tarihinde General ZiyaürRahman bir darbe ile Halid Müşerref'i devirdi ZiyaürRahman vaktinde ordu uzun müddet siyasetten uzaktan durdu 1977 yılında yapılan seçimleri ZiyaürRahman kazandı ve geçici olsa da, siyasi istikrar tedarik edildi 30 Mayıs 1981 tarihinde bir grup subay ve askeri birlik başarısız bir darbe yaptılar ZiyaürRahman'a yan birlikler darbeyi bastırdılar Fakat darbe sırasında ZiyaürRahman öldürüldü 15 Kasım 1981'de seçim yapıldı ve Milli Birlik Partisi lideri, öldürülen ZiyaürRahman'ın yardımcısı Abdüssettar, oyların % 66'sını alarak devlet başkanı oldu Ancak siyasi istikrar yeniden temin edilememiş ve curcuna bitmemişti Nihayet hükumet, Milli Güvenlik Kurulu kurulmasını kabul etti ise de, stres durmadı Sonunda Genel Kurmay Başkanı Muhammed Erşad, askeri bir darbe ile Abdüssettar'ı devirerek idareye el koydu Askeri yöneticilik iki yıl meslek başında kalacağını duyuru etti 21 Mart 1985'te yapılan referandumda Erşad'ın devlet başkanlığında kalması onaylandı Diktatörlük ve otoriter bir rejimle ülkeyi yönettiği söylenen Muhammed Erşad'ın geniş çaplı kitle gösterileri neticesi istifa etmesi üzerine 6 Aralık 1990 senesinde Şahabeddin Ahmed devlet başkanlığına vekaleten getirildi 19 Eylül 1991 senesinde yapılan seçimleri kazanan ZiyaülHak'ın hanımı Halide Ziya başbakan oldu
Maddesel yapısı
Bangladeş daha ziyade Kıta Hindi'nin Ganj (Padna), Jamune (Brahma Putra)Nehrinin aşağı kolu ile Meghna gibi önemli nehirlerinin deltasında oluşan alüvyonlu ovalardan meydana kazanç Bu nehirler birleşerek Bengal Körfezinde bir delta içinde akarlar Ovaların büyük bir kısmının denizden yüksekliği 9 metreyi geçmemektedir Bu sebeple her yıl yağışlı mevsimlerde ırmakların kabarmasıyla ovalar seller aşağıda kalırlar Bu su baskını baskınlarının en büyüğü 1974 yılında olmuş ve ülkenin % 70'i sular aşağı kalmış, 2 bin insan ölüp, yüz binlerce insan evsiz, barksız ve aç kalmıştır Jamuna Irmağının kolları olan Tistua ve Astrai ırmakları, ovanın kuzey bölümünden geçerler Bu bölgede çok sayıda bataklık ve sazlık bulunmaktadır 9300 kilometrekarelik bir yer kaplayan Barind Ovası, orta kesimde 6350 kilometrekarelik yer kaplayan Madhupur Platosu ve Meghna Irmağının doğusundaki Lalmai Tilas bölgeleri, alüvyonların meydana getirdiği başlıca plato alanlarıdır Feni Irmağının güneyinde uzanan Chittagong bölgesi, tepeler, vadiler ve ormanlarla kaplıdır Buraları ülkenin başlıca dağlık bölgesidirYüksekliği sıradan 600 metredir
İklimi
Genellikle Muson iklimi görülür Ükeye düşen yağış miktarı yüksek olup, metrekareye 12705080 mm aralarında değişir Nem oranı yüksekliği, bunaltıcı sıcaklara sebeb olmaktadır Ocak ayında en yüksek sıcaklık 2526oC aralarında değişmektedirYazın ise 3035o'ye dek ulaşır Takvim siklonlar ülkeye büyük zararlar vermekte, özellikle sahil şehirlerinde büyük hasara sebep olmaktadır 1970 yılındaki bir fırtınada 500 bin insan ölmüş ve yüz binlercesi de evsiz, barksız kalmıştır
Doğal kaynakları
Bangladeş Ovası eskiden ormanlarla kaplıydı Ekilecek alanları eksik olduğu için ormanların büyük bir kısmı değil edilmiş ve bugün sadece iki orman kalmıştır Bunlardan birisi Madhupur olup, alüvyon platosudur ve 4140 kilometrekarelik bir kısmı inşa malzemesi için kullanışlı ağaçlarla kaplıdır İkinci orman ise güneydeki Sundarbans kıyı bölgesindeki ormanlardır 5960 kilometrekarelik bir alanı, bataklıklar arasındaki adacıklar ve Mangrov ormanlarıyla kaplıdır Bu ormandaki ağaçlar kibrit ve kutu imalatına elverişlidir Keza Chittagong bölgesindeki sıradağlar tropikal ormanlarla kaplıdır Buradaki ağaçlar, 60 metreye kadar uzunlukta olup, mobilyacılıkta ve kağıt sanayiinde kullanılır Ormanlarda; bambu, muz ve Hindistan cevizi vb ağaçlar bulunur
Ormanlarda aslan, kaplan, fil, timsah gibi kaba hayvanların yanısıra, her değişiklik tropikal bölge hayvanları, keza alacalı ceylanlar, farklı alanlara yönlendirilmiş türlerde yılanlar vardır Nehirlerde de bol balık bulunur
Bangladeş'te artı maden kaynağı yoktur Ama, üç tane minik natürel gaz ve çok ince bir kömür tabakası keşfedilmiştir Bengal Körfezinde de petrol bulunmuştur
Nüfus ve sosyal yaşam
Bangladeş, dünyanın nüfus yoğunluğu bakımından en kalabalık ülkelerindendir Nüfus yoğunluğu kilometrekareye 290770 birey arasında değişir Yirminci asrın sonunda nüfusun iki misli artacağı varsayım edilmektedir Nüfusun % 90'ı köylerde, % 10'u şehirlerde yaşar En önemli şehri Dakka, bununla birlikte başşehirdir Güneydoğu sahilindeki Chitagony şehri, önemli bir limandır Halkın % 85'i Müslümandır Bangladeş'in devlete ait dili Bengal dilidir Halkın birçok bu dili konuşur Hem Urduca dili de yaygındır Kuzey ve doğu dağlık bölgelerinde yaşayanlar da mahalli lisanları konuşurlar Para birimi Takadır 11 yönetimsel alan birer askeri vali kadar yönetilir Bir radyo ve televizyon istasyonu vardır Erkekler Lungidenilen bir elbise, kadınlar Burkadenilen her yerde ayağa dek vücudu örten bir elbise giyerler
Eğitim: Dünyada okumayazma oranı en düşük ülkelerdendir Halkın % 331'i okumayazma bilmektedir Köylerinde ekseriya ilkokul bulunmamaktadır Dakka, Rahani ve Chittagong üniversiteleri, batı tarzı eğitim yapan üç büyük üniversitedir Halkın kültür seviyesi ve hesaplı durum çok düşüktür İngilizlerin kültürünün tesirleri devam etmektedir
Ekonomisi
Ekonomi tarıma dayalıdır Başlıca ürünleri, pirinç, manâlı dirençli gıda maddeleri, Hind keneviri ve çaydır Bu alanda Çin ve Hindistan'dan sonradan dünya üçüncüsüdür Diğer zirai bir takım sebzeler ve şekerpancarı iç tüketim için yetiştirilir 10 milyon hektarlık alanda ekim yapılır Bu alanların % 80'inde pirinç üretilir
Sanayi ve taşımacılık:Bangladeş'te sanayi Hintkeneviri üretimidir Bu ülkede ileri sanayi tam kurulmamış, hatta bulunan madenler dahi bütün olarak işlenememektedir Ülkede Hintkeneviri (jüt) işleyen 20 fabrika vardır
Dış ticaret
Esas ihracat ürünleri; Hintkeneviri (jüt), çay ve balıktır Oysa ihracatı hiçbir zaman ithalatını karşılamamakta ve ithalat ile ihracat arasındaki açık, gün geçtikçe artmaktadır Fazla az da olsa dış yardımlarla ayakta durmaya çalışmaktadır *
Bangladeş Tarihi
Bangladeş ve Bangladeş tarihi hakkında data:
Bangladeş Müslüman Ahali Cumhuriyeti, Güney Asya'da bulunan Müslüman bir devlettir
1971 senesine değin Pakistan'ın Doğu Pakistanadlı eyaleti, daha önceleri de İngilizlerin Kıta Hindi'nde Bengal eyaleti idi Kuzeygüney arası 625, doğubatı arası 304 kilometredir
Tarihçesi
Bangladeş, MÖ bölgede hüküm süren büyük devletlerin, MS 7501200 aralarında lokal Palas Hanedanların hakimiyeti aşağıda kaldı Onuncu asırdan itibaren Müslümanlar bölgeye baskın olmaya başladılar
Bangladeş 12 asırdan 1757 yılına değin Müslümanların idaresinde, 1757'den 1905 yılına değin İngilizlerin hakimiyetinde kaldı 1947 yılında da Müslüman kesimi Doğu Pakistanadıyla Pakistan'ın bir eyaleti oldu 1969 yılına kadar Pakistan'ın eyaleti olarak kaldı 28 Kasım l969'da meclis üyelerinin teşkili için yapılan seçim propagandaları esnasında MucibürRahman ve onun Avami Partisitercih propagandalarını Doğu Pakistan'a muhtariyet vereceği vadi üzerine kurmuştu Aralık 1970'de yapılan seçimler neticesinde Avami Partisi 313 sandalyeden 167'sini aldı 1 Mart 1971'de Millet Meclisinin teşkili ertelendi Bu koşul Doğu Pakistan'da meşru hakların ihlali sayıldı ve genel greve gidildi Bunun üstüne ordu, grevcilerin üzerine gitti ve iç harp başladı Bir kısım irk da Hindistan'a sığındı bu vesileyle HindistanPakistan Savaşı başladı
1971 Aralık ayında savaş bittiğinde Hindistan, Doğu Pakistan'ın büyük bir bölümünü işgal etmişti Hindistan burayı iki hafta değin kontrol altında tuttu 22 Aralık 1971'de MucibürRahman'ın liderliğinde Bangladeş Müslüman Irk Cumhuriyeti kurulduktan sonra, Hindistan ülkeyi terk etti MucibürRahman ve Avami Partisi'nin iktidara gelmesiyle karışıklıklar dinmedi 15 Ağustos 1975'te yapılan darbe ile MucibürRahman ailesi ile birlikte öldürüldü İdareyi Kandahar Mustak Ahmed ele aldı 3 Kasım 1975'te Dakka garnizon komutanı Tuğgeneral Halid Müşerref, Mustak Ahmed'i devirdi Oysa kendisi iktidarda yalnızca dört gün kalabildi
7 Kasım 1975 tarihinde General ZiyaürRahman bir darbe ile Halid Müşerref'i devirdi ZiyaürRahman vaktinde ordu uzun müddet siyasetten uzaktan durdu 1977 yılında yapılan seçimleri ZiyaürRahman kazandı ve geçici olsa da, siyasi istikrar tedarik edildi 30 Mayıs 1981 tarihinde bir grup subay ve askeri birlik başarısız bir darbe yaptılar ZiyaürRahman'a yan birlikler darbeyi bastırdılar Fakat darbe sırasında ZiyaürRahman öldürüldü 15 Kasım 1981'de seçim yapıldı ve Milli Birlik Partisi lideri, öldürülen ZiyaürRahman'ın yardımcısı Abdüssettar, oyların % 66'sını alarak devlet başkanı oldu Ancak siyasi istikrar yeniden temin edilememiş ve curcuna bitmemişti Nihayet hükumet, Milli Güvenlik Kurulu kurulmasını kabul etti ise de, stres durmadı Sonunda Genel Kurmay Başkanı Muhammed Erşad, askeri bir darbe ile Abdüssettar'ı devirerek idareye el koydu Askeri yöneticilik iki yıl meslek başında kalacağını duyuru etti 21 Mart 1985'te yapılan referandumda Erşad'ın devlet başkanlığında kalması onaylandı Diktatörlük ve otoriter bir rejimle ülkeyi yönettiği söylenen Muhammed Erşad'ın geniş çaplı kitle gösterileri neticesi istifa etmesi üzerine 6 Aralık 1990 senesinde Şahabeddin Ahmed devlet başkanlığına vekaleten getirildi 19 Eylül 1991 senesinde yapılan seçimleri kazanan ZiyaülHak'ın hanımı Halide Ziya başbakan oldu
Maddesel yapısı
Bangladeş daha ziyade Kıta Hindi'nin Ganj (Padna), Jamune (Brahma Putra)Nehrinin aşağı kolu ile Meghna gibi önemli nehirlerinin deltasında oluşan alüvyonlu ovalardan meydana kazanç Bu nehirler birleşerek Bengal Körfezinde bir delta içinde akarlar Ovaların büyük bir kısmının denizden yüksekliği 9 metreyi geçmemektedir Bu sebeple her yıl yağışlı mevsimlerde ırmakların kabarmasıyla ovalar seller aşağıda kalırlar Bu su baskını baskınlarının en büyüğü 1974 yılında olmuş ve ülkenin % 70'i sular aşağı kalmış, 2 bin insan ölüp, yüz binlerce insan evsiz, barksız ve aç kalmıştır Jamuna Irmağının kolları olan Tistua ve Astrai ırmakları, ovanın kuzey bölümünden geçerler Bu bölgede çok sayıda bataklık ve sazlık bulunmaktadır 9300 kilometrekarelik bir yer kaplayan Barind Ovası, orta kesimde 6350 kilometrekarelik yer kaplayan Madhupur Platosu ve Meghna Irmağının doğusundaki Lalmai Tilas bölgeleri, alüvyonların meydana getirdiği başlıca plato alanlarıdır Feni Irmağının güneyinde uzanan Chittagong bölgesi, tepeler, vadiler ve ormanlarla kaplıdır Buraları ülkenin başlıca dağlık bölgesidirYüksekliği sıradan 600 metredir
İklimi
Genellikle Muson iklimi görülür Ükeye düşen yağış miktarı yüksek olup, metrekareye 12705080 mm aralarında değişir Nem oranı yüksekliği, bunaltıcı sıcaklara sebeb olmaktadır Ocak ayında en yüksek sıcaklık 2526oC aralarında değişmektedirYazın ise 3035o'ye dek ulaşır Takvim siklonlar ülkeye büyük zararlar vermekte, özellikle sahil şehirlerinde büyük hasara sebep olmaktadır 1970 yılındaki bir fırtınada 500 bin insan ölmüş ve yüz binlercesi de evsiz, barksız kalmıştır
Doğal kaynakları
Bangladeş Ovası eskiden ormanlarla kaplıydı Ekilecek alanları eksik olduğu için ormanların büyük bir kısmı değil edilmiş ve bugün sadece iki orman kalmıştır Bunlardan birisi Madhupur olup, alüvyon platosudur ve 4140 kilometrekarelik bir kısmı inşa malzemesi için kullanışlı ağaçlarla kaplıdır İkinci orman ise güneydeki Sundarbans kıyı bölgesindeki ormanlardır 5960 kilometrekarelik bir alanı, bataklıklar arasındaki adacıklar ve Mangrov ormanlarıyla kaplıdır Bu ormandaki ağaçlar kibrit ve kutu imalatına elverişlidir Keza Chittagong bölgesindeki sıradağlar tropikal ormanlarla kaplıdır Buradaki ağaçlar, 60 metreye kadar uzunlukta olup, mobilyacılıkta ve kağıt sanayiinde kullanılır Ormanlarda; bambu, muz ve Hindistan cevizi vb ağaçlar bulunur
Ormanlarda aslan, kaplan, fil, timsah gibi kaba hayvanların yanısıra, her değişiklik tropikal bölge hayvanları, keza alacalı ceylanlar, farklı alanlara yönlendirilmiş türlerde yılanlar vardır Nehirlerde de bol balık bulunur
Bangladeş'te artı maden kaynağı yoktur Ama, üç tane minik natürel gaz ve çok ince bir kömür tabakası keşfedilmiştir Bengal Körfezinde de petrol bulunmuştur
Nüfus ve sosyal yaşam
Bangladeş, dünyanın nüfus yoğunluğu bakımından en kalabalık ülkelerindendir Nüfus yoğunluğu kilometrekareye 290770 birey arasında değişir Yirminci asrın sonunda nüfusun iki misli artacağı varsayım edilmektedir Nüfusun % 90'ı köylerde, % 10'u şehirlerde yaşar En önemli şehri Dakka, bununla birlikte başşehirdir Güneydoğu sahilindeki Chitagony şehri, önemli bir limandır Halkın % 85'i Müslümandır Bangladeş'in devlete ait dili Bengal dilidir Halkın birçok bu dili konuşur Hem Urduca dili de yaygındır Kuzey ve doğu dağlık bölgelerinde yaşayanlar da mahalli lisanları konuşurlar Para birimi Takadır 11 yönetimsel alan birer askeri vali kadar yönetilir Bir radyo ve televizyon istasyonu vardır Erkekler Lungidenilen bir elbise, kadınlar Burkadenilen her yerde ayağa dek vücudu örten bir elbise giyerler
Eğitim: Dünyada okumayazma oranı en düşük ülkelerdendir Halkın % 331'i okumayazma bilmektedir Köylerinde ekseriya ilkokul bulunmamaktadır Dakka, Rahani ve Chittagong üniversiteleri, batı tarzı eğitim yapan üç büyük üniversitedir Halkın kültür seviyesi ve hesaplı durum çok düşüktür İngilizlerin kültürünün tesirleri devam etmektedir
Ekonomisi
Ekonomi tarıma dayalıdır Başlıca ürünleri, pirinç, manâlı dirençli gıda maddeleri, Hind keneviri ve çaydır Bu alanda Çin ve Hindistan'dan sonradan dünya üçüncüsüdür Diğer zirai bir takım sebzeler ve şekerpancarı iç tüketim için yetiştirilir 10 milyon hektarlık alanda ekim yapılır Bu alanların % 80'inde pirinç üretilir
Sanayi ve taşımacılık:Bangladeş'te sanayi Hintkeneviri üretimidir Bu ülkede ileri sanayi tam kurulmamış, hatta bulunan madenler dahi bütün olarak işlenememektedir Ülkede Hintkeneviri (jüt) işleyen 20 fabrika vardır
Dış ticaret
Esas ihracat ürünleri; Hintkeneviri (jüt), çay ve balıktır Oysa ihracatı hiçbir zaman ithalatını karşılamamakta ve ithalat ile ihracat arasındaki açık, gün geçtikçe artmaktadır Fazla az da olsa dış yardımlarla ayakta durmaya çalışmaktadır *