Barkod Nedir?

Hepimiz günde asgari bir kere ihtiyacımız olan herhangi bir ürünü olmak için bakkala ya da markete gideriz Aldığımız her ürünün üzerinde değişik kalınlıktaki çizgilerden oluşan bir etiket vardır İhtiyacımız olan ürünleri aldıktan sonradan parasını ödemek için kasaya geliriz Kasada duran kasiyer satın aldığımız ürünlerin üzerindeki etiketleri tek tek bir el tarayıcısından geçirerek size ödemeniz gereken toplam tutarı söylüyor

Hiç merak ettiniz mi bu etiketler ne işe yarıyor, etiketin üzerindeki rakamlar ve çizgiler ne kavrayış geliyor? İşte her ürünün gerisinde yer alan bu etiketlere BARKOD diyoruz
Nedir Bu Barkod?
Özet Olarak; çoğunlukla dikdörtgen şeklinde olan, birbirine paralel çizilmiş inceli kalınlı çizgilerden ve bu çizgilerin arasındaki boşluklardan meydana gelen , siyah çubukların oluşturduğu bir sembole barkod diyoruz Barkod ’lar bir uçtan bir uca bilgisayara otomatik bilgi girişi hızlı bir şekilde sağlanmaktadır Günümüzde o kadar çok alanda kullanılmaya başlanmıştır (Gazete, dergi, kitap ,ilaç, yiyecek vs)
Üizgiler Ne Manâ Ifade Ediyor?

Konuya geçmeden önce sizlere bir tavsiyede bulunmak istiyorum Bu konuyu daha iyi anlamanız için üstünde barkod olan bir ürünü yanınızda bulundurabilirsiniz?
Üncelikle bilmeniz gereken şey; bu çizgiler yalnızca ürünün referans numarasını içerir Herkesin sandığı gibi ürünün fiyatı ve mahsul hakkındaki bilgileri içermez Bu bilgiler bilgisayarda kayıtlıdır
Barkod tarandığı zaman sinyal sistemdeki bilgisayara ulaşır Bilgisayarda girilen barkod numarasına kadar ürünün fiyatını kasaya yansıtır Eğer barkod ’larda fiyat belli olsaydı, ürün fiyatı ne zaman değişse, ürünün barkodu da her fiyat değişiminde değişecekti Bu da maliyet ve vakit açısından çok büyük kayıplara niçin olacaktı
Peki öyleyse fiyat değiştiği vakit bu değişiklik nasıl yapılıyor? Cevabı fazla kolay; fiyat bilgileri bilgisayarda kayıtlı olduğu için; bilgisayardaki fiyat bilgisini değiştirmek yeterli olacaktır
Barkod da iki bölüm vardır Birincisi bizim gördüğümüz rakamlar; ikincisi ise makinenin taradığı çizgiler Bunları ileriki bölümlerde daha detaylı anlatacağım
Barkod Üesitleri Nelerdir?
Üok öbür barkod çesitleri var UPC, EAN, EAN13, EAN8, Code 39, Code 93, Code 128 En fazla kullanılanlar UPC ve EAN ‘dir UPC numaralama sistemi Kanada ve Amerika ’da, EAN13 numaralama sistemi ise Avrupa ve Türkiye ’de kullanılmaktadir Ben sizlere ülkemizde de kullanılan EAN13 sistemini açıklayacağim
EAN13 Barkod Sistemi
EAN13 sistemi UPC sisteminden türetilmiş bir barkod sistemidir UPC sistemi yalnızca Amerika ve Kanada ’da kullanıldığı için milletlerarası pazarlarda kullanılmaya müsait değildir
EAN İngilizce “International Article Numbering Association kelimelerinin kısaltılmış halidir EAN ‘nin yayınladığı bildirgeye kadar 2005 yılından sonra Amerika ve Kanada ’da EAN uluslar arası barkod sistemine geçis yapacaktır EAN sistemi bakkaliye ürünleri ilk olarak edinmek üzere perakende satılan ürünlerin numaralandırılmasinda kullanılmaktadır Ayrica Kitap (ISBN ) ve periyodiklerin (ISSN ) numaralandırılmasinda da kullanılmaya başlanmıştır
Bu dek bilgi verdikten sonra gelelim barkodların sırrını çözmeye
EAN13 sistemi 13 haneden oluşur

Birinci kısım: veya simge kodunu gösterir Her ülkenin kendine ait bir kodu vardır Türkiye ’nin kodu 869 dur İkinci kısım: Firma kodunu gösterir Ülke kodundan daha sonra gelen 4 hanedir Bu kod TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birligi ) bünyesinde yer alan Mal Numaralandirma Merkezi ’nden alınır

Üçüncü kısım: Işyeri kodundan daha sonra gelen 5 hanedir Ürünü tanımlayan mamul kodudur
Dördüncü kısım: En son rakamdır Teftiş kodudur Bu kod öteki rakamların hatalı okunmasını alıkoymak için belli bir formülle hesaplanan denetleme sayısıdır

Kontrol Kodunun Hesaplanması
Barkod tarayıcı makinası barkodu okuduğunda bir takım matematiksel hesaplar yaparak okuduğu kodun içten olup olmadığını yoklama eder Bunun içinde denetim kodunu kullanır İsterseniz daha iyi öğrenmeniz için bunu bir örnekle açıklayalım
Diyelim fakat 9799753293685 koduna sahip bir ürün tarayıcıdan geçirildi Yapılan hesaplamalar ve teftiş aynen asağıdaki gibidir

1 Sağdan başlayarak birincil hane tek olmak üzere tüm haneler tek çift diye ayrılırlar
2 Tek hanedeki sayılar toplanır ve 3 ile çarpılır 7+9+5+2+3+8 34 x 3 102
3 Üift hanedeki sayılar toplanır 9+9+7+3+9+6 43
4 Her iki sayı toplanır ve 10 sayısının katına ulaşmak için zorunlu rakam eklenir 102 + 43 145 + 5 150
Barkod tarayıcı makinası barkodu okuduktan daha sonra yukarıda anlattığım işlemleri yapar Eğer bulduğu denetleme kodu, okuduğu kontrol koduyla aynıysa, barkod içten okunmuş demektir Yanlışsa yeniden okunması için dikkat verilecektir
Deşifre Edelim!
acilen gelelim çizgi ve boslukların nasıl deşifre edileceğine Üncelikle şunu bilmenizi isterim fakat; siyah çizgiler 1 sayısını, boşluklar ise 0 sayısını temsil ederler En ince siyah çizgi bir bölüm (1) iken, en kalın siyah çizgi dört birime (1111) denk kazanç Aynı şekilde en ince başıboşluk bir bölüm iken (0), en kalın tembellik dört bölüm (0000) demektir
Bir barkodun başında ve sonunda 101 değerine eşit olan baslangıç ve bitiş kodları vardır Besbelli ise 01010 değerini veren daha uzunca barkod bulunur
Bir barkodu araştırmak için asağıdaki tablolardan ve bilgilerden faydalanmamız gerekecek Ama bunu kendimce bir örnekle açıklayalım ancak daha anlaşılması mümkün olsun
Mesela 9799753293685 barkodunu çözmeye çaışalım Bu barkodu çizgi ve boşlukların kalınlıklarına kadar, en ince çizgi ya da haylazlık 1 birim, en kalın çizgi veya başıboşluk 4 bölüm olduğunu düşünerek çözelim Unutmayın ki çizgiler 1, boşluklar 0 olacaktır


Burada 9 eşit gelen satıra baktığımızda ikinci hanenin â??tekâ?? olduğunu görürüz Firma kodundaki haneler ise sırasıyla â??çiftçifttekçifttekâ?? şeklindedir

sonra asağıdaki tabloyu kullanarak her koda eşit gelen sayıyı bulabiliriz

Bu tabloya göre barkodun açılmış hali aşağıdaki gibidir

İşte barkodu çözdük sonunda Umarım anlatabilmişimdir Artık anlamlı gözlerle bakabilirsiniz bütün ürünlerin üstündeki bu garip çizgilere!
Alıntıdır