Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Barometre ve Atmosfer Basıncının İcadı
Barometre İcadı
Atmosfer Basıncının İcadı
Barometre ve Atmosfer Basıncı
İnce bir kamışla su ictiğimiz zaman kamışın icindeki havayı ağzımızla icimize cekeriz Boylece yaratılan boşluk hemen yukarı doğru cıkan sıvıyla dolar Bu olay bize doğal gibi gelir; ama bunu nasıl acıklamalı? Eskicağ bilginleri bu soruya şoyle karşılık verirlerdi: «Doğa boşluktan nefret eder» yani boşaltılan havanın yerini mutlaka bir şey doldurmalıdır Ama bu bir acıklama değildir
Atmosfer her şeyi bastırır sıkıştırır; tıpkı bulunduğu kabın ceperlerine ve icinde yuzen nesnelerin tumune basınc yapan bir sıvı gibi Dalgıclar birkac metre derine dalar dalmaz hemen su basıncını duyarlar Hava icin de az cok aynı şey soz konusudur: stratosferin en yuksek katmanlarına oranla biz havanın «dibinde» cok derinde sayılırız ve sıfır duzeyde (deniz duzeyi) havanın ağırlığı sm2'ye l 033 gramlık bir basınc yapar
Bir kuyuya daldırılan borudaki hava tulumba ile emilince atmosfer borunun icindeki suya basınc yapmaz olur ama kuyunun icindeki suya basınc yapmağa devam eder Boylece sıvı borudan yukarıya doğru itilir Ve su 1030 metrelik bir yuksekliğe ulaşınca bu sıvı sutununun ağırlığı havanın kuyu yuzeyine yaptığı basınca eşit hale gelir Bu iki guc arasında denge kurulur ve su artık yukselmez
BAROMETRENİN İCADI
Bu garip olayı ilk olarak 1643 yılında İtalyan bilgini Evangelista Torricelli acıkladı Torricelli suyun yerine ondan on uc bucuk defa daha ağır olan civayı (sıvı maden) koymayı akıl etti bu sayede sutunun yuksekliği aynı oranda kısalmış oldu Boylece Torricelli ilk barometreyi gercekleştirdi: bir ucu tıkalı ve ici civa dolu cam bir boru Bu boru başaşağı cevrilip acık ucu gene civayla dolu bir kuvete daldırılır Borudaki civanın bir kısmı kuvete akar ve civa sutunu borunun icinde aşağı yukarı 760 milimetreye kadar iner O zaman civanın ağırlığı atmosfer basıncı ile eşdeğer olur
YUKSEKLİĞİN OLCULMESİ VE HAVA TAHMİNİ
Aynı donemde Blaise Pascal yukselti'yi olcmek icin barometreden yararlanmayı duşundu Atmosferin ağırlığı borunun icindeki civanın yuksekliğini belirlediğine gore bu yukseklik bir dağın tepesinde azalacaktır; dağın tepesinde hava tabakasının yuksekliği deniz duzeyine gore daha az olduğundan ağırlığı da daha az olacaktır Buna gore civa sutununun yuksekliği hangi yukseltide bulunduğumuzu gosterir: altimetre'nin (yukseltiolcer) esası budur
Daha sonra atmosferdeki değişmelerin atmosfer ağırlığını azaltıp coğaltmakla civa sutununun yuksekliğini değiştirdiği anlaşıldı Boylece barometre işaretlerine bakılarak hava değişikliği'nin tahmini oğrenilmiş oldu; buna gore deniz duzeyinde 760 milimetre yukseklikteki civa «guzel hava» belirtisidir Atmosfer basıncı havası boşaltılmış kutular olan madeni barometre'lerle de olculebilir
Barometre İcadı
Atmosfer Basıncının İcadı
Barometre ve Atmosfer Basıncı
İnce bir kamışla su ictiğimiz zaman kamışın icindeki havayı ağzımızla icimize cekeriz Boylece yaratılan boşluk hemen yukarı doğru cıkan sıvıyla dolar Bu olay bize doğal gibi gelir; ama bunu nasıl acıklamalı? Eskicağ bilginleri bu soruya şoyle karşılık verirlerdi: «Doğa boşluktan nefret eder» yani boşaltılan havanın yerini mutlaka bir şey doldurmalıdır Ama bu bir acıklama değildir
Atmosfer her şeyi bastırır sıkıştırır; tıpkı bulunduğu kabın ceperlerine ve icinde yuzen nesnelerin tumune basınc yapan bir sıvı gibi Dalgıclar birkac metre derine dalar dalmaz hemen su basıncını duyarlar Hava icin de az cok aynı şey soz konusudur: stratosferin en yuksek katmanlarına oranla biz havanın «dibinde» cok derinde sayılırız ve sıfır duzeyde (deniz duzeyi) havanın ağırlığı sm2'ye l 033 gramlık bir basınc yapar
Bir kuyuya daldırılan borudaki hava tulumba ile emilince atmosfer borunun icindeki suya basınc yapmaz olur ama kuyunun icindeki suya basınc yapmağa devam eder Boylece sıvı borudan yukarıya doğru itilir Ve su 1030 metrelik bir yuksekliğe ulaşınca bu sıvı sutununun ağırlığı havanın kuyu yuzeyine yaptığı basınca eşit hale gelir Bu iki guc arasında denge kurulur ve su artık yukselmez
BAROMETRENİN İCADI
Bu garip olayı ilk olarak 1643 yılında İtalyan bilgini Evangelista Torricelli acıkladı Torricelli suyun yerine ondan on uc bucuk defa daha ağır olan civayı (sıvı maden) koymayı akıl etti bu sayede sutunun yuksekliği aynı oranda kısalmış oldu Boylece Torricelli ilk barometreyi gercekleştirdi: bir ucu tıkalı ve ici civa dolu cam bir boru Bu boru başaşağı cevrilip acık ucu gene civayla dolu bir kuvete daldırılır Borudaki civanın bir kısmı kuvete akar ve civa sutunu borunun icinde aşağı yukarı 760 milimetreye kadar iner O zaman civanın ağırlığı atmosfer basıncı ile eşdeğer olur
YUKSEKLİĞİN OLCULMESİ VE HAVA TAHMİNİ
Aynı donemde Blaise Pascal yukselti'yi olcmek icin barometreden yararlanmayı duşundu Atmosferin ağırlığı borunun icindeki civanın yuksekliğini belirlediğine gore bu yukseklik bir dağın tepesinde azalacaktır; dağın tepesinde hava tabakasının yuksekliği deniz duzeyine gore daha az olduğundan ağırlığı da daha az olacaktır Buna gore civa sutununun yuksekliği hangi yukseltide bulunduğumuzu gosterir: altimetre'nin (yukseltiolcer) esası budur
Daha sonra atmosferdeki değişmelerin atmosfer ağırlığını azaltıp coğaltmakla civa sutununun yuksekliğini değiştirdiği anlaşıldı Boylece barometre işaretlerine bakılarak hava değişikliği'nin tahmini oğrenilmiş oldu; buna gore deniz duzeyinde 760 milimetre yukseklikteki civa «guzel hava» belirtisidir Atmosfer basıncı havası boşaltılmış kutular olan madeni barometre'lerle de olculebilir
