Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Baş ağrısı hayli yaygın bir şikayet olup insanoğlu ömrünün değişik periyotlarında mutlak baş ağrısı ile tanışmıştır. Baş ağrısı çoklukla boyun ve baştaki ağrıya hassas yapılardan kaynaklanır Bu yapılar:
Baş derisi
Ense kasları
Baş içi damar ve sonlar
Dimağ zarıdır.
Görüldüğü üzere dimağın kendisi ağrıya hassas değildir. Dolayısı ile dimağ içinde büyüyen bir kitle, damar yahut hudutları, dimağ zarını itip germedikçe ağrı oluşmayacaktır. Pek çok dimağ tümörlü hastada bu nedenle baş ağrısı yakınması görülmez.
Tansiyon Baş Ağrısı: Çoklukla 20 yaşları civarında başlar. Fakat ileri yaşlarda da görülebilir. .
Enseden başlayan, başın art kısmına yayılan zonklayıcı olmayan bir ağrıdır. Gerilimli ve gergin beşerde boyun adeleleri uzun vade istem dışı kasılarak ağrıyı başlatır. Başkaca bu kasılma baş cildini enseden gererek, gözler ve şakaklara yayılan ağrıya neden olur. Baş ve ense hareketleri, ense kaslarının ovulması ağrıyı azaltabilir. Muayenede ense kasları gergin ve ağrılıdır. Bazen ele ağrılı şişlikler gelebilir. Ağrı günler ve aylar boyunca kesintisiz devam eder lakin devir zaman azalıp şiddetlenmesine karşın günler ve haftalar içinde gitgide şiddetlenmez.
Tedavide hastanın gergin, gerilimli halini ortadan kaldıracak antidepresan ilaçlar, ağrı kesici ilaçlarla birlikte kullanılmalıdır. Başkaca masaj ve uzunluğuna sıcak pratik rahatlatıcı olacaktır.
TANSIYON BAŞ AĞRISININ MİGRENDEN FARKLARI
Tansiyon tipi baş ağrısı:
Çoğunlukla gerilimden kaynaklanır
Ekseriyetle iki taraflıdır.Çok nadir tek taraflı olabilir
Bulantı olabilir lakin kusma görülmez
Bir hafta - 15 gün ağrıyla makbul. Ağrı şiddetli değildir
Ağrı buhran formunda olmaz, zonklayıcı değildir
Ağrı başlamadan evvel görme bozuklukları olmaz
Hareket etme ağrıyı artırmaz.
Tüm başı meblağ.
Başın gerisinden öne yayılma gösterir
Hipertansiyon Baş Ağrısı: Umumiyetle yerleşmiş ve büyük oynamalar yapmayan hipertansiyonda baş ağrısı pek görülmez. Lakin gün içinde büyük iniş ve çıkışlar gösteren hipertansiyonda ensede şiddetli, zonklayıcı bir ağrı vardır. Baş ağrısına ek olarak bazen Sara nöbetleri, bayılmalar, görme bozukluklar görülebilir. Tuzsuz diyetin yanı sıra tedavide tansiyon ilaçları ile birlikte ağrı kesiciler kullanılır.
Anoksik Baş Ağrısı: Kanda oksijen azalmasına neden olan durumlarda, örneğin akciğer hastalıklarında , anemide (kansızlık) baş ağrıları görülebilir.
Post-travmatik ağrı: Baş travmalarını izleyen devirde baş ağrısı, baş dönmesi, çabuk sonlanma, çabuk yorulma görülür.
Baş İçinde Yüksek Basınç Oluşturan Nedenlere Bağlı Baş Ağrısı: kafatası içinde mahal alan tümör, kist, kanama, abse üzere kitllelerin büyümesi ile ortaya çıkar. Baş ağrısı sıklığı ve şiddeti günler ve haftalar geçtikçe gitgide artar. Nihayetinde kalıcı hale gelir. Sabahları ağrı daha şiddetlidir. Kusma ileri periyotlarda baş ağrısına eşlik eder, bulantı olmaksızın ortaya çıkması dikkat caziptir.. Öksürme, hapşırma ve ıkınma ile ağrı şiddetlenir. Ağrı kesicilerle pek rahatlama olmaz. Baş ağrısı ile birlikte çift görmenin ortaya çıkması çok değerli bir bulgudur. Bu durumda mutlak baş içi bir kitleden şüphelenmelidir. Tedavisinde Baş içi basıncı ve ödemi azaltıcı ilaç ve serumlarla birlikte ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Esas tedavi baş içindeki kitlenin çıkartılmasıdır. İlaç tedavisi cerrahi tedaviye kadar hengam kazandırır.
Sinüzit Baş Ağrısı: Alın ve yüz kemikleri içinde bulunan hava dolu, sinüs denen boşlukların iltahaplanmasına sinüzit ismi verilir. Sinüzit baş ağrısı başın ön tarafında, burun ve göz muhitinde, üst çenede ortaya çıkar. Çoklukla baş öne eğikken şiddetlenir. Atmosfer basınç değişiklikleri (uçak seyahati, dağ yahut yükseğe çıkma) ağrıyı başlatabilir. İltahaplı sinüsler antibiyotikle yada cerrahi olarak tedavi edilmelidir.
Nevraljik Baş Ağrısı: Çoklukla yüzde, göz etrafı, üst çene ve dişler, alt çene ve dişlere yayılan çok şiddetli, şimşek çakması üzere 1-2 saniye süren dayanılmaz ağrılardır. Yüzde yada dudakta bir nahiyeye dokunulduğunda ağrı ortaya çıkabilir. Ağrı o kadar şiddetli ve dayanılmazdır ki hastalar ağrı şiddeti nedeni ile intahar etmeyi dahi düşünebilir. Yüzün duyusunu sağlayan trigeminal had denen sonun tümörleri yada basınca uğraması ile oluşur. Ağrı kesicilere yanıt alınmaz. Epilepsi ilaçları (anti epileptik ilaçlar) tedavide başarılıdır. Fakat bazen ilaca karşılık alınamadığında operasyonla sona ilişkin pres ortadan kaldırılır. Cerrahi muvaffakiyet orantısı nispeten yüksektir.
Doktorlar için gayri bir değerli baş ağrısı anevrizma denen dimağ damarlarındaki bir genişlemeden (baloncuk) oluşan bir sızıntı usulü kanamadır. Subaraknoid kanama denen bu kanama çeşidinde hastada o devrana kadar yaşamadığı şiddetli ve aniden başlayan ensede lokalize baş ağrısı ortaya çıkar. Hasta başağrısının başladığı birinci saatlerde bilincini yitirebilir. Kusmalar vardır. Kanamadan şüphelenilerek hastaneye müracaat hastanın hayatını kurtaracaktır.
Ayrıyeten göz hastalıklarına bağlı (glokom, mercek kusurları), kulak ve saçlı deri enfeksiyonlarında da baş ağrısı görülür. Tedavide bu marazların tedavisi ile ağrı ortadan kaldırılacaktır.
MİGREN
Çoğunlukla ataklar halinde gelen ve birkaç saatten birkaç güne kadar devam eden zonklayıcı, orta şiddette ya şiddetli bir baş ağrısıdır.Genellikle başın bir yarısındadır lakin iki taraflıda olabilir. Baş ağrısına ekseriyetle bulantı, kusma, ışık, gürültü, kokudan rahatsız olma eşlik eder. Ağrı hareketle ve öksürmek hapşırmakla artar.
Migren umum olarak iki kümeye ayrılır. Aura'lı dediğimiz ön belirtili migren ve aurasız migren. Migrenlerin sadece yüzde 10'u auralıdır. Aura, ön belirtili migrende rastlanan şikayetlerdir. Bu belirtilerin birden fazla görmeyle ilgilidir. Hasta, parlak ışıklar, zig zag çizgiler gördüğünü ya da görmenin bulanıklaştığını, bir yerde yahut bir kesimde görme kaybı olduğunu söyler. Velev birtakım hastalarda ağrı buhranı sırasında tek beğenilen görme muvakkat olarak kaybolur. Başkaca kolda, bacakta uyuşma, baş dönmesi, konuşmayla ilgili bozukluklar da görülür. 20-30 dakika sürer ve akabinde ağrı başlar.
Marazın sebebi şimdi kesin olarak bilinmemektedir. Çevresel faktörler tesirli olabilir, genetik olarak yatkın bireylerde (ailesinde migrenli vardır) daha sık görülür. Dimağ damarlarında evvel ani daralma daha sonrada genişleme ortaya çıkar. Bu daralıp genişlemeler sonrasında oluşan bir takımkimyasal unsurlar sonları uyararak ağrıya neden olurlar. Çocukluk çağında görülebilir.
Hatunlarda erkeklerden daha ziyade görülür. Bayanlarda adet kanamasından acilen evvel kanda Östrojen hormonunda azalma nedeni ile ağrıyı ortaya çıkartabilir. İleri yaşlarda, bayanlarda menapozdan sonra kaybolabilir. Hamileliktede azalıp kaybolur. Migrenlilerin yakın akrabalarında migren olma mümkünlüğü yüksektir. Genetik bozukluk migrenin yalnızca birtakım hususî tiplerinde gösterilebilmiştir.
Migren Bunalımını Tetikleyen Faktörler
Yiyecek ve içeceklerde mekan alan birtakım kimyasal hususlar ağrı ortaya çıkmasında rol oynayabilir. Ağrıyı ortaya çıkartan yiyecek ve içecekler, işlenmiş etler (salam, sucuk, sosis) şarap, eski peynir, salamura yiyecekler, tütsülenmiş et ve balık, tatlandırıcılar (aspartam içerenler)
Yükseklik değişiklikleri, uçak yolculukları
Hava kirliliği, sigara dumanı, parfüm kokusu, kuvvetli sair kokular ve kimyasal unsurlar
Parlak ışık yahut titreyen ışık (floresan)
Yüksek ve devamlı gürültü
Hava durumundaki değişiklikler (basınç, sıcaklık ve nem değişikliği, lodos)
Mevsimsel değişiklikler (sonbahar ve ilkbahar en beğenilmeyen zamanlar)
Açlık, öğün atlama
Çok ya da az koordinasyona, uyku sistemindeki bozukluklar
Tevellüt denetim hapları
Hatunlarda hormonal değişiklikler (adet dönemi)
Haddinden fazla heyecan, üzüntü, sevinç
Her hasta için ağrıyı ortaya çıkartan faktörler farklılık gösterebilir. Hastanın bunları tespit edebilmesi için migren ataklarının olduğu günlerde günlük tutması iyi olur. Yediği, içtiği yiyecek ve içecekler, günlük aktiviteleri ile ilgili notlar alarak ağrılı periyotta ortak sebepleri saptayabilir. Migren bunalımını ortaya çıkartan gayri faktörler şunlar olabilir.
Migrende Tedavi: Migren tedavisinde iki yol izlenir.
1-Akut atak tedavisi. Ağrı kesiciler, migren ataklarında kullanılan
2-Atakları tedbire tedavisi: Bilhassa ataklar çok sıksa ve hastanın ömür kalitesini bozuyorsa uygulanır. Hastanın ağrısı olsun olmasın her gün ilaç alması gerekir. Bu sayede atakların sıklığı azaltıldığı üzere ağrıların şiddetinde de azalma görülür.
Baş derisi
Ense kasları
Baş içi damar ve sonlar
Dimağ zarıdır.
Görüldüğü üzere dimağın kendisi ağrıya hassas değildir. Dolayısı ile dimağ içinde büyüyen bir kitle, damar yahut hudutları, dimağ zarını itip germedikçe ağrı oluşmayacaktır. Pek çok dimağ tümörlü hastada bu nedenle baş ağrısı yakınması görülmez.
Tansiyon Baş Ağrısı: Çoklukla 20 yaşları civarında başlar. Fakat ileri yaşlarda da görülebilir. .
Enseden başlayan, başın art kısmına yayılan zonklayıcı olmayan bir ağrıdır. Gerilimli ve gergin beşerde boyun adeleleri uzun vade istem dışı kasılarak ağrıyı başlatır. Başkaca bu kasılma baş cildini enseden gererek, gözler ve şakaklara yayılan ağrıya neden olur. Baş ve ense hareketleri, ense kaslarının ovulması ağrıyı azaltabilir. Muayenede ense kasları gergin ve ağrılıdır. Bazen ele ağrılı şişlikler gelebilir. Ağrı günler ve aylar boyunca kesintisiz devam eder lakin devir zaman azalıp şiddetlenmesine karşın günler ve haftalar içinde gitgide şiddetlenmez.
Tedavide hastanın gergin, gerilimli halini ortadan kaldıracak antidepresan ilaçlar, ağrı kesici ilaçlarla birlikte kullanılmalıdır. Başkaca masaj ve uzunluğuna sıcak pratik rahatlatıcı olacaktır.
TANSIYON BAŞ AĞRISININ MİGRENDEN FARKLARI
Tansiyon tipi baş ağrısı:
Çoğunlukla gerilimden kaynaklanır
Ekseriyetle iki taraflıdır.Çok nadir tek taraflı olabilir
Bulantı olabilir lakin kusma görülmez
Bir hafta - 15 gün ağrıyla makbul. Ağrı şiddetli değildir
Ağrı buhran formunda olmaz, zonklayıcı değildir
Ağrı başlamadan evvel görme bozuklukları olmaz
Hareket etme ağrıyı artırmaz.
Tüm başı meblağ.
Başın gerisinden öne yayılma gösterir
Hipertansiyon Baş Ağrısı: Umumiyetle yerleşmiş ve büyük oynamalar yapmayan hipertansiyonda baş ağrısı pek görülmez. Lakin gün içinde büyük iniş ve çıkışlar gösteren hipertansiyonda ensede şiddetli, zonklayıcı bir ağrı vardır. Baş ağrısına ek olarak bazen Sara nöbetleri, bayılmalar, görme bozukluklar görülebilir. Tuzsuz diyetin yanı sıra tedavide tansiyon ilaçları ile birlikte ağrı kesiciler kullanılır.
Anoksik Baş Ağrısı: Kanda oksijen azalmasına neden olan durumlarda, örneğin akciğer hastalıklarında , anemide (kansızlık) baş ağrıları görülebilir.
Post-travmatik ağrı: Baş travmalarını izleyen devirde baş ağrısı, baş dönmesi, çabuk sonlanma, çabuk yorulma görülür.
Baş İçinde Yüksek Basınç Oluşturan Nedenlere Bağlı Baş Ağrısı: kafatası içinde mahal alan tümör, kist, kanama, abse üzere kitllelerin büyümesi ile ortaya çıkar. Baş ağrısı sıklığı ve şiddeti günler ve haftalar geçtikçe gitgide artar. Nihayetinde kalıcı hale gelir. Sabahları ağrı daha şiddetlidir. Kusma ileri periyotlarda baş ağrısına eşlik eder, bulantı olmaksızın ortaya çıkması dikkat caziptir.. Öksürme, hapşırma ve ıkınma ile ağrı şiddetlenir. Ağrı kesicilerle pek rahatlama olmaz. Baş ağrısı ile birlikte çift görmenin ortaya çıkması çok değerli bir bulgudur. Bu durumda mutlak baş içi bir kitleden şüphelenmelidir. Tedavisinde Baş içi basıncı ve ödemi azaltıcı ilaç ve serumlarla birlikte ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Esas tedavi baş içindeki kitlenin çıkartılmasıdır. İlaç tedavisi cerrahi tedaviye kadar hengam kazandırır.
Sinüzit Baş Ağrısı: Alın ve yüz kemikleri içinde bulunan hava dolu, sinüs denen boşlukların iltahaplanmasına sinüzit ismi verilir. Sinüzit baş ağrısı başın ön tarafında, burun ve göz muhitinde, üst çenede ortaya çıkar. Çoklukla baş öne eğikken şiddetlenir. Atmosfer basınç değişiklikleri (uçak seyahati, dağ yahut yükseğe çıkma) ağrıyı başlatabilir. İltahaplı sinüsler antibiyotikle yada cerrahi olarak tedavi edilmelidir.
Nevraljik Baş Ağrısı: Çoklukla yüzde, göz etrafı, üst çene ve dişler, alt çene ve dişlere yayılan çok şiddetli, şimşek çakması üzere 1-2 saniye süren dayanılmaz ağrılardır. Yüzde yada dudakta bir nahiyeye dokunulduğunda ağrı ortaya çıkabilir. Ağrı o kadar şiddetli ve dayanılmazdır ki hastalar ağrı şiddeti nedeni ile intahar etmeyi dahi düşünebilir. Yüzün duyusunu sağlayan trigeminal had denen sonun tümörleri yada basınca uğraması ile oluşur. Ağrı kesicilere yanıt alınmaz. Epilepsi ilaçları (anti epileptik ilaçlar) tedavide başarılıdır. Fakat bazen ilaca karşılık alınamadığında operasyonla sona ilişkin pres ortadan kaldırılır. Cerrahi muvaffakiyet orantısı nispeten yüksektir.
Doktorlar için gayri bir değerli baş ağrısı anevrizma denen dimağ damarlarındaki bir genişlemeden (baloncuk) oluşan bir sızıntı usulü kanamadır. Subaraknoid kanama denen bu kanama çeşidinde hastada o devrana kadar yaşamadığı şiddetli ve aniden başlayan ensede lokalize baş ağrısı ortaya çıkar. Hasta başağrısının başladığı birinci saatlerde bilincini yitirebilir. Kusmalar vardır. Kanamadan şüphelenilerek hastaneye müracaat hastanın hayatını kurtaracaktır.
Ayrıyeten göz hastalıklarına bağlı (glokom, mercek kusurları), kulak ve saçlı deri enfeksiyonlarında da baş ağrısı görülür. Tedavide bu marazların tedavisi ile ağrı ortadan kaldırılacaktır.
MİGREN
Çoğunlukla ataklar halinde gelen ve birkaç saatten birkaç güne kadar devam eden zonklayıcı, orta şiddette ya şiddetli bir baş ağrısıdır.Genellikle başın bir yarısındadır lakin iki taraflıda olabilir. Baş ağrısına ekseriyetle bulantı, kusma, ışık, gürültü, kokudan rahatsız olma eşlik eder. Ağrı hareketle ve öksürmek hapşırmakla artar.
Migren umum olarak iki kümeye ayrılır. Aura'lı dediğimiz ön belirtili migren ve aurasız migren. Migrenlerin sadece yüzde 10'u auralıdır. Aura, ön belirtili migrende rastlanan şikayetlerdir. Bu belirtilerin birden fazla görmeyle ilgilidir. Hasta, parlak ışıklar, zig zag çizgiler gördüğünü ya da görmenin bulanıklaştığını, bir yerde yahut bir kesimde görme kaybı olduğunu söyler. Velev birtakım hastalarda ağrı buhranı sırasında tek beğenilen görme muvakkat olarak kaybolur. Başkaca kolda, bacakta uyuşma, baş dönmesi, konuşmayla ilgili bozukluklar da görülür. 20-30 dakika sürer ve akabinde ağrı başlar.
Marazın sebebi şimdi kesin olarak bilinmemektedir. Çevresel faktörler tesirli olabilir, genetik olarak yatkın bireylerde (ailesinde migrenli vardır) daha sık görülür. Dimağ damarlarında evvel ani daralma daha sonrada genişleme ortaya çıkar. Bu daralıp genişlemeler sonrasında oluşan bir takımkimyasal unsurlar sonları uyararak ağrıya neden olurlar. Çocukluk çağında görülebilir.
Hatunlarda erkeklerden daha ziyade görülür. Bayanlarda adet kanamasından acilen evvel kanda Östrojen hormonunda azalma nedeni ile ağrıyı ortaya çıkartabilir. İleri yaşlarda, bayanlarda menapozdan sonra kaybolabilir. Hamileliktede azalıp kaybolur. Migrenlilerin yakın akrabalarında migren olma mümkünlüğü yüksektir. Genetik bozukluk migrenin yalnızca birtakım hususî tiplerinde gösterilebilmiştir.
Migren Bunalımını Tetikleyen Faktörler
Yiyecek ve içeceklerde mekan alan birtakım kimyasal hususlar ağrı ortaya çıkmasında rol oynayabilir. Ağrıyı ortaya çıkartan yiyecek ve içecekler, işlenmiş etler (salam, sucuk, sosis) şarap, eski peynir, salamura yiyecekler, tütsülenmiş et ve balık, tatlandırıcılar (aspartam içerenler)
Yükseklik değişiklikleri, uçak yolculukları
Hava kirliliği, sigara dumanı, parfüm kokusu, kuvvetli sair kokular ve kimyasal unsurlar
Parlak ışık yahut titreyen ışık (floresan)
Yüksek ve devamlı gürültü
Hava durumundaki değişiklikler (basınç, sıcaklık ve nem değişikliği, lodos)
Mevsimsel değişiklikler (sonbahar ve ilkbahar en beğenilmeyen zamanlar)
Açlık, öğün atlama
Çok ya da az koordinasyona, uyku sistemindeki bozukluklar
Tevellüt denetim hapları
Hatunlarda hormonal değişiklikler (adet dönemi)
Haddinden fazla heyecan, üzüntü, sevinç
Her hasta için ağrıyı ortaya çıkartan faktörler farklılık gösterebilir. Hastanın bunları tespit edebilmesi için migren ataklarının olduğu günlerde günlük tutması iyi olur. Yediği, içtiği yiyecek ve içecekler, günlük aktiviteleri ile ilgili notlar alarak ağrılı periyotta ortak sebepleri saptayabilir. Migren bunalımını ortaya çıkartan gayri faktörler şunlar olabilir.
Migrende Tedavi: Migren tedavisinde iki yol izlenir.
1-Akut atak tedavisi. Ağrı kesiciler, migren ataklarında kullanılan
2-Atakları tedbire tedavisi: Bilhassa ataklar çok sıksa ve hastanın ömür kalitesini bozuyorsa uygulanır. Hastanın ağrısı olsun olmasın her gün ilaç alması gerekir. Bu sayede atakların sıklığı azaltıldığı üzere ağrıların şiddetinde de azalma görülür.
