Başkentgaz göz göre düşük fiyata Torunlar’a gitti

Başkentte doğalgaz dağıtımı 1988 yılında başladı. Gaz dağıtımını 2007 yılına kadar Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) ve bağlı kuruluşu olan EGO Genel Müdürlüğü yürüttü. 2007 yılında AKP 5669 sayılı “Doğalgaz Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”u çıkardı.

Maddeyle dağıtım hizmetleri özelleştirilmek üzere kurulan Başkentgaz’a devredildi. Maddede, şirketin minimum yüzde 80 payının en geç 2 yıl içinde ABB tarafından özelleştirilmesi öngörüldü. 2 yıl içinde özelleştirmenin gerçekleştirilememesi durumunda ise dağıtım şirketinin paylarının yüzde 80’inin Özelleştirme Yönetimi Başkanlığı (ÖİB) tarafından özelleştirileceği karar altına alındı.

Bu mühlet içerisinde Melih Gökçek idaresindeki ABB tarafından 2008 yılında ihale yapıldı. İhalede en yüksek teklif 1 milyar 610 milyon dolardı. Lakin ihaleyi kazanan şirket parayı ödeyemeyince satış iptal oldu. Belediye satışı gerçekleştiremeyince devreye yasa gereği ÖİB girdi. Başkentgaz yasa gereği 2009’dan itibaren ÖİB’nin özelleştirme programına alındı. 2010 yılında yapılan ihalede en yüksek teklif 1 milyar 211 milyon dolar oldu. Fakat ihaleyi kazanan şirket ödemeyi yapamayınca satış iptal edildi. 2012’de gerçekleştirilen ihale de kâfi teklif gelmediği için iptal oldu. 

İLLA SATACAKLAR!



O tarihe kadar Başkentgaz’ın kamuya ilişkin yüzde 80 ve ABB’ye ilişkin yüzde 20 payı için farklı ayrı ihaleler düzenlenmişti. Lakin hükümet satışın bir türlü gerçekleşmemesi üzerine bu sefer “torba yasa” ile Başkentgaz’a özel düzenleme yaptı. Şirketin ABB’ye ilişkin yüzde 20 oranındaki payının de özelleştirme kapsam ve programına alınarak yüzde 80 oranındaki payın satışıyla birlikte özelleştirilmesine karar verildi.

Başkentgaz’ın yüzde 100 oranındaki paylarının yani tamamının özelleştirilmesi için 25 Ocak 2013’te gerçekleştirilen ihaleyi 1 milyar 162 milyon dolar ile Torunlar Besin kazandı. 2008’de şirketin yüzde 80’i için yapılan ihalede 1.6 milyar dolar teklif gelmesine rağmen 2013’te şirketin tamamına 1.1 milyar dolara verilmesi uzun mühlet tartışıldı ve eleştirildi. Hatta devrin Başbakanı Tayyip Erdoğan da ihaledeki düşük teklife 1 Şubat 2013’te yayımlanan Fatih Altaylı’nın sunduğu “Teke Tek” programında reaksiyon gösterdi. Bu açıklamadan sonra evvel bir mühlet ihalenin iptal edileceği konuşuldu.

Lakin devrin Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Mart 2013’te açıklama yaparak son noktayı koydu. Şimşek, ihalenin iptal edilmediğini, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun (ÖYK) kelam konusu ihaleyi onayladığını bildirdi. ÖYK kararının altında periyodun Başbakanı Erdoğan’ın yanı sıra periyodun Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ile periyodun bakanları Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, Etraf ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de imzası vardı. Erdoğan daha evvel düşük teklif nedeniyle eleştirdiği ihaleyi onaylamıştı.

Ayrıyeten o devirde ihaleyi kazanan Torunlar GYO’nun İdare Heyeti Lideri Aziz Torun’un, Erdoğan’ın imam hatip lisesinden arkadaşı olduğu konusu da basında yer aldı. Onay kararının akabinde özelleştirme süreci 31 Mayıs 2013 tarihinde pay dönem kontratının imzalanması ile tamamlandı. Başkentgaz’ın 2037 yılına kadar geçerli lisansı bulunuyor. Yani şirket bu tarihe kadar hizmet yürütmeye devam edecek. 



Bu ortada sonraki yıllarda Sayıştay da Başkentgaz’ın düşük fiyata satıldığını raporladı. Tekrar süreç içerisinde CHP, Başkentgaz’ın ihale sürecini onaylayarak kamunun ve halkın çok büyük ölçüde ziyan görmesine neden olduğu gerekçesiyle devrin Başbakanı Erdoğan hakkında gensoru da verdi. Fakat reddedildi. 

ABB geçen yılın sonunda yaptığı açıklamalarda, Doğalgaz Piyasası Yasası’nda yer alan açık karara rağmen Başkentgaz A.Ş.’ye mahsus olarak getirilmiş düzenleme ile şirketin paylarının yüzde 80 yerine tümünün özelleştirildiğine dikkat çekti. ABB Lideri Mansur Yavaş daha evvelki açıklamalarında, “Belediyeye Türk Ticaret Kanunu ile verilen idare ve kontrol heyetlerinde temsil hakkını düzenleyen karar de kaldırılmıştır. Bu yalnızca ve yalnızca ABB için uygulanmıştır. Türkiye’nin hiçbir yerinde bu karar uygulanmamakta ve hepsinde belediye temsilcisi hala doğalgaz dağıtım şirketlerinde yer almaktadır” demişti. 

Mustafa Çakır/Cumhuriyet