BDDK, Bankaların Kredi Süreçlerine Ait Yönetmeliği'nin tüketici kredilerini düzenleyen 12/A hususuna yeni bir fıkra ekledi. Yeni fıkraya nazaran, 7 üyeden oluşan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın görüşünü alarak, bu unsurda (tüketici kredileri) yer alan sınırlamaları değiştirmeye yahut bu hususta ek sınırlamalar getirmeye yetkili olacak.
2001 krizinden sonra yeni bir bankacılık krizi yaşanmasın diye siyasetten büsbütün bağımsız bir yapıya kavuşturulan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Heyeti (BDDK) bağımsızlığını tehlikeye düşürecek kritik bir düzenleme yayımladı.
BDDK, bundan bu türlü banka kredileriyle ilgili kararlar öncesi Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın görüşünü alacak. Yetkilerini bir manada siyasetçilerle paylaşan BDDK'nın üstten gelen görüşün bilakis bir karar alma talihinin kalmadığı tabir ediliyor. BDDK, birebir düzenlemeyle cep telefonlarının satışındaki taksit sayısını da 6 aydan 3 aya düşürdü.
‘HER TÜRLÜ SINIRLAMAYI KAPSIYOR’
BDDK, Bankaların Kredi Süreçlerine Ait Yönetmeliğinin tüketici kredilerini düzenleyen 12/A hususuna yeni bir fıkra ekledi. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni fıkraya nazaran, 7 üyeden oluşan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Konseyi, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın görüşünü alarak, bu hususta (tüketici kredileri) yer alan sınırlamaları değiştirmeye yahut bu hususta ek sınırlamalar getirmeye yetkili olacak. BDDK'nın yetkilerini siyasi otoriteyle paylaşmasının önünü açan bu unsur konut ve taşıt ile cep telefonundan bilgisayar ve tablete kadar bankaların her türlü tüketici kredilerine uygulanacak sınırlamaları kapsıyor.
BDDK TEK YETKİLİYDİ
Yönetmeliğe yeni fıkra ekleninceye kadar, yani bugüne kadar, bankaların tüketici kredilerine uygulayacağı vade ve faiz üzere ögelerin ne olacağına tek başına 7 kişilik bağımsız BDDK üyeleri karar veriyordu. Asıl emeli bankaların güçlü mali yapılarına ziyan gelmesini önlemek olan BDDK, piyasadaki gelişmelere nazaran tüketici kredilerinin önünü dilediği üzere açıyor ya da kapatabiliyordu. Lakin yeni düzenlemeyle birlikte artık BDDK üyeleri, tüketici kredileriyle ilgili karar almadan evvel Cumhurbaşkanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığını arayıp görüşlerini soracak. Bu iki siyasi kurumdan gelen görüşe nazaran de şura üyeleri kararını verecek. Heyet lider ve üyeleri Cumhurbaşkanı tarafından atanıyor.
YASAYA AYKIRI
BDDK ile yeni değiştirilen kredi yönetmeliğinin yasal altyapısını oluşturan Bankacılık Kanununun 82'inci unsuruna nazaran, BDDK'nın idari ve mali istikametten bağımsız hareket etmesi, vazife ve yetkilerini kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak kullanması gerekiyor.
Hiçbir organ, makam, merci yahut kişinin kararları etkileyecek buyruk ve talimat veremeyeceği söz edilen kanunda, “Kurul kararları toplantıya dışardan katılanların yanında alınamaz. Konseyin düzenleyici kararları tekemmül etmesinden itibaren en geç 7 işgünü içinde bağlantılı Bakanlığa gönderilir” deniliyor. Kanun, bürokratik nitelikteki kurumun görüş alabileceğini fakat karar organı olan şuranın karar öncesinde görüş almayacağı üzere, kararı aldıktan 7 iş günü içinde ilgili bakanlık olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı’na kararı göndereceğini karara bağlıyor.
VESAYETİN BAŞLANGICIDIR
Düzenlemeye ait görüşlerini sorduğumuz BDDK eski Lider Yardımcısı ve CHP Genel Lider Yardımcısı Faik Öztrak, yeni düzenlemeyle birlikte BDDK'nın büsbütün siyasetin buyruğuna girdiğini söyledi. Öztrak, “Görüşü alınacak, diyor. Bu tabir çok açık. Diyelim ki Şura bir karar alacak Cumhurbaşkanlığı ve Hazine Bakanlığına görüş sordu. Oradan da ‘hayır' cevabı geldi. Heyet o hayır sözüne karşın 7 kişi toplanıp aksi tarafta karar alabilir mi? Alamaz.
Bu bağımsızlığa çok önemli bir darbedir. Siyasi kurumlardan gelen görüşler teknik heyetlerde tartışılabilir.
Lakin konsey bağımsız bir otorite. Bugün kredi düzenlemeleriyle ilgili yapılan düzenleme yarın direkt bankaların mali yapılarıyla ilgili de yapılabilir.
Görüşü alınacak diye düzenlemeye yazdığınız anda vesayet başlamış demektir” dedi.
Erdoğan Süzer/Sözcü