Bebeğinizi birincil 2 yıl televizyon ekranından uzakta tutun 2 yaş öncesinde televizyon izleyen çocukların bilişsel gelişimleri negatif etkileniyor Peki neler yapmanız gerekiyor İşte cevapları Televizyon, çocuklar için çizgi film ve reklamlarla; yetişkinler için de dizi, film ve programlarla hayatımızın olmazsa olmazlarından biri haline geldi Son yıllarda özellikle ufak çocukların uzun süreler TV seyretmelerinin sosyal gelişim üzerine muhtemel negatif etkileri tartışılırken 02 yaş bebekler için de televizyon ekranlarının zararlı olduğu belirtiliyor Memorial Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Pedagog Dr Melda Alantar, “ 02 yaş bebeklerin gelişmesinde televizyonun zararlı etkileri ve dil gelişimi ile ilgili veri verdi Birincil 2 sene çocuğunuza televizyon izletmeyin Yapılan araştırmalar 2 yaş öncesinde televizyon izleyen çocukların bilişsel gelişimlerinin negatif olarak etkilendiğini, dil gelişimlerinin geciktiğini ortaya koymaktadır Bu dönemde aşırı televizyon izleme ile; uyarı eksikliği, hiperaktivite bozukluğu ve otizm arasında ilişki olduğunu belirten o kadar çok araştırma bulunmaktadır bu nedenle Amerikan Pediatri Akademisi, önlem olarak 02 yaş çocuklarının televizyon ekranlarından uzaktan durmaları gerektiğini vurgulamaktadır Dil gelişimi, doğumla başlayan ve yaşam boyu devam eden bir süreçtir Çocuklar dünyaya geldikleri günden itibaren; çevrelerindeki sesleri algılamaya, sesler çıkarmaya ve anadilin esas yapısını kazanmaya başlarlar Bebeğin dil gelişimi şu şekilde gerçekleşir: • Bebek ilk bir ayda matem, öksürme, aksırma gibi doğal sesler çıkarır Birinci ayın sonunda ağlamaları dağıtılmış durumlara kadar farklılaşmaya başlar • İkinci ve üçüncü aylarda bebek güler, k ve “g gibi ünsüz ve “a “e, “o gibi meşhur harfleri çıkarmaya başlar • 4 ve 6 aylar arasında ünlü ve ünsüz seslerin sayısında çoğalma gözlenir, altıncı ayın sonuna doğru ünsüz ile ünlü sesleri birleştirmeye başlar; örneğin ba, da, ma vb • 7 ve 10 aylar arasında mama gibi hece tekrarları gözlenir Bebek yetişkin konuşmasına benzer ama anlaşılmayan diziler meydana getirir On birinci aydan itibaren anlaşılmayan ses dizileri arasına tek heceli sözcükler yerleştirmeye başlar Birincil anlamlı sözcükleri telaffuz etmeye başlar • 12 ve 18 sekiz aylar arasında sözcükleri amaçlı olarak kullanır 350 sözcükten oluşan kelime dağarcığı vardır Nesneleri ve cisim bölümlerini gösterir • 18 ve 24 aylar arasında basit yönergeleri yerine getirir, nesneleri ve resimleri isimlendirir Kelime dağarcığı 5070 sözcük içerir • İki yaş çocuğun yürümeye, konuşmaya, kendi benliğini ayrım etmeye başladığı bir dönemdir Yaşamın ikinci yılındaki seri gelişim çocuğu öyle fazla açıdan bağımsız ışık halkası getirir Motor yeteneklerle dil becerisinin kazanılmasının çocuğun bağımsızlığındaki etkisi büyüktür İki yaş çocuğu koşar, tutunarak merenleri inip, çıkar Bu dönemde bildiği 70 ya da daha artı sözcüğü kullanır, iki sözcükten oluşan kolay cümleler kurar İki yaş sorgu çağıdır Bu evrede çocuk nasıl ve neden sorularını ısrarla sorar 02 yaş çocuğunun dil gelişimini teşvik etmek için neler yapabilirsiniz? • Bebeğinizin gözlerinin içine bakarak ve gülümseyerek onunla konuşun Onu ismi ile çağırın • Yatağın üzerine bebeğin göz teması kurabileceği, renkli, farklı sesler çıkaran hareketli oyuncaklar asın Seslere yönelmesi, hareketleri izlemesi için yönlendirin Dördüncü aydan sonradan oyuncağa uzanması ve dokunması için destekleyin • 34 aydan itibaren bebeğinizi kucağınıza alarak ayna karşısına geçin Ona ismi ile seslenin, çıkardığı sesleri baştan edin • Bebeğinizi olabildiğince fazla aile görüşmelerine dahil edin Akşam yemeğinde masada diğerlerinin konuşmalarını dinleyerek çok sayıda kelime öğrenir • 12 aydan itibaren çocuğunuzun eline orta büyüklükte kırılmayan çelik ayna vererek “Bak benim burnum burada, senin burnun nerede ? biçiminde oyun oynayabilirsiniz id • Resimli kitaplar okuyun Sayfaları çevirmesi için fırsat yaratın Okuduğunuz hikayeler hakkında kolay sorular sorun Fotoğraf göstererek “Bu ne? diye sorun • Masal, çocuk şarkıları, ninni, herzamanki müzik dinletin • Radyonuzu açın ve programları değiştirin Müzik ve haberler bebeğinizin öbür tonlu sesler duymasını sağlayacak, duyduklarına tepki verecektir • Çocuğunuzla bebeksi konuşmak yerine onunla doğal şekilde konuşmaya itina gösterin • Onun çıkardığı sesleri taklit edin Bebeğinizin söylediği ba ba “de de gibi sesleri içeren cümleler kurun ; “Baba seni seviyor, “Dede geldi gibi • Altını değiştirirken yumuşak sesle şarkılar söyleyin Günlük hayatınızda neler yaptığınız hakkında, bebeğinizin hayatında olan kişiler; abla, ağabey, büyükanne vb, konut hayvanlarına ilişkin şarkılar yaratarak söylemeyi deneyebilirsiniz • Bir yaşından itibaren bebeğinize çevresini keşfetmesi için fırsat tanıyın • Etrafındaki insanlara, çocuklara tepki göstermesi için onu cesaretlendirin; gülümsemek, el sallamak gibi Oyun alanlarında yaşıtlarıyla süre geçireceği ortamlarda bulunmasını sağlayın • 15 yaşından itibaren bebeğinize fotoğraf kağıdı ve boyalar vererek resim yapması için destekleyin • Bebeğinizi 18 aylıktan itibaren müzik eşliğinde dans etmesi için teşvik edin Çabuk müzikle hızlı dans ederek “hızlı sözcüğünü kullanın Hareketsiz müzikle yavaş hareket ederek “yavaş sözcüklerini öğrenmesini sağlayın • 2 yaşından itibaren bebekler gözledikleri olayları taklit etmeye başlarlar Bu dönemde çocuğunuzla birlikte günlük yaşantıyla ilgili oyunlar oynayabilirsiniz Örneğin bebeği yıkama, uyutma, yemek yemek yedirme vb • Çocuğunuzun dil gelişimi konusundaki endişelerinizi uzmanlarla paylaşmaktan kaçınmayın