Talasemi vucuttaki alyuvarların ve hemoglobin hucrelerinin normalden az olmasına bağlı bir kan hastalığı Kalıtsal bir hastalık Talaseminin birkac turu var: Alfa talasemi, beta talasemi, akdeniz anemisi ve cooley anemisi
Hemoglobin, alyuvarların icinde bulunan ve kan hucrelerine oksijenin taşınmasını sağlayan bir madde Hemoglobinin duşuk olması anemi gibi hastalıklara davetiye cıkartıyor
Talasemi cok ciddi boyutlarda değilse tedaviye gerek kalmayabilir Talaseminin cok ciddi bir turuyle karşı karşıyaysanız duzenli kan nakline ihtiyac duyabilirsiniz Sağlıklı bir diyet ve duzenli egzersiz halsizlikle baş etmenizde yardımcı olabilir
Talasemi belirtileri
• Halsizlik
• Zayıflık
• Nefes darlığı
• Soluk beniz
• Asabiyet
• Sarıya donuk ten rengi
• Buyume gecikmesi
• Karın sancıları
• Koyu renk idrar
Talaseminin belirtileri hastalığın turune ve ciddiyetine bağlı olarak değişebilir Bazı bebeklerde doğumda talasemi belirtileri gorulurken, bazılarında 2 yaşına kadar gorulmeyebilir
Talasemi nedenleri
Talasemi hemoglobin ureten DNA hucrelerinin mutasyona uğraması sonucu ortaya cıkar Mutasyona uğramış genler anne babadan cocuğa gecebilir
Mutasyona uğramış genler hemoglobinin normal olarak uretilmesine engel olur Hemoglobin seviyesi duşer, alyuvarlar zarar gorur; anemi başlar Anemi olan bir kişide yeterli duzeyde oksijen taşıyacak alyuvar bulunmaz Bu da yorgunluk hissine neden olur
Alfa talasemiMutasyona uğramış 4 hemoglobin geni bu turu ortaya cıkarır Cocuk bu genlerin ikisini anneden, ikisini babadan alır
Değişime uğramış 1 gen: Bu turde talaseminin hicbir belirtisine rastlanmaz Bu kişi taşıyıcıdır ve cocuklarına gecirebilir
Değişime uğramış 2 gen: Bu tur alfa talasemi minor olarak adlandırılır Belirtileri hafif olur
Değişime uğramış 3 gen: Bu tureyse hemoglobin hastalığı denir Belirtiler daha ciddidir
Değişime uğramış 4 gen: Alfa talasemi major olarak adlandırılır Bebeğin doğmadan ya da doğduktan kısa sure sonra olumune neden olabilir
h 5Beta talasemiBeta hemoglobin zincirindeki 2 genle alakalı Birini anneden diğerini babadan alır
Değişime uğramış 1 gen: Beta talasemi minor denir Belirtiler hafiftir
Değişime uğramış 2 gen: Beta talasemi major ya da Cooley anemisi olarak anılır Belirtiler ciddidir Hasarlı iki hemoglobin geniyle bebekler sağlıklı doğar fakat ilk iki yıl belirtiler ortaya cıkmaya başlar
Talasemi riskleriAilenin sağlık durumu: Talasemi anne babadan değişime uğramış hemoglobin genleriyle cocuğa gecer Ailenizde talasemi hastası varsa riskli bir durumda olabilirsiniz
Belirli ırklar: Talasemi bazı bolgelerde daha yaygın Akdeniz canağı, Asya, Afrika ve Ortadoğu’da daha sık rastlanıyor
Talaseminin yan etkileriAşırı demir yuklenmesi: Hastalıktan ya da kan naklinden dolayı talasemi hastalarında aşırı demir yuklenmesi soz konusu olabilir Demirin fazla olması kalbe, damarlara, salgı bezlerine ve vucudun işleyişine zarar verir
Enfeksiyon: Talasemi hastaları yuksek enfeksiyon riski altındadır
Kemik bozulmaları: Talasemi kemik iliğinin buyumesine ve kemiklerin genişlemesine neden olur Kemik iliği buyumesi kemikleri zayıflatır; kırılmasını kolaylaştırır
Dalak buyumesi: Dalak vucudun enfeksiyonla savaşmasından ve hasarlı kan hucrelerinin atılmasından sorumludur Alyuvarların azalması dalağın işini zorlaştırır Daha cok calışmasına neden olur Dalak cok calıştıkca buyur Fazla buyurse alınması gerekir
Gelişim bozukluğu: Anemi hastası bebek gec buyuyebilir Cocukluk da talasemi hastalarında da gelişim gecikebilir
Kalp problemleri: Ciddi talasemi vakalarında kalpte ritim bozukluğuyla karşılaşılır
Hemoglobin, alyuvarların icinde bulunan ve kan hucrelerine oksijenin taşınmasını sağlayan bir madde Hemoglobinin duşuk olması anemi gibi hastalıklara davetiye cıkartıyor
Talasemi cok ciddi boyutlarda değilse tedaviye gerek kalmayabilir Talaseminin cok ciddi bir turuyle karşı karşıyaysanız duzenli kan nakline ihtiyac duyabilirsiniz Sağlıklı bir diyet ve duzenli egzersiz halsizlikle baş etmenizde yardımcı olabilir
Talasemi belirtileri
• Halsizlik
• Zayıflık
• Nefes darlığı
• Soluk beniz
• Asabiyet
• Sarıya donuk ten rengi
• Buyume gecikmesi
• Karın sancıları
• Koyu renk idrar
Talaseminin belirtileri hastalığın turune ve ciddiyetine bağlı olarak değişebilir Bazı bebeklerde doğumda talasemi belirtileri gorulurken, bazılarında 2 yaşına kadar gorulmeyebilir
Talasemi nedenleri
Talasemi hemoglobin ureten DNA hucrelerinin mutasyona uğraması sonucu ortaya cıkar Mutasyona uğramış genler anne babadan cocuğa gecebilir
Mutasyona uğramış genler hemoglobinin normal olarak uretilmesine engel olur Hemoglobin seviyesi duşer, alyuvarlar zarar gorur; anemi başlar Anemi olan bir kişide yeterli duzeyde oksijen taşıyacak alyuvar bulunmaz Bu da yorgunluk hissine neden olur
Alfa talasemiMutasyona uğramış 4 hemoglobin geni bu turu ortaya cıkarır Cocuk bu genlerin ikisini anneden, ikisini babadan alır
Değişime uğramış 1 gen: Bu turde talaseminin hicbir belirtisine rastlanmaz Bu kişi taşıyıcıdır ve cocuklarına gecirebilir
Değişime uğramış 2 gen: Bu tur alfa talasemi minor olarak adlandırılır Belirtileri hafif olur
Değişime uğramış 3 gen: Bu tureyse hemoglobin hastalığı denir Belirtiler daha ciddidir
Değişime uğramış 4 gen: Alfa talasemi major olarak adlandırılır Bebeğin doğmadan ya da doğduktan kısa sure sonra olumune neden olabilir
h 5Beta talasemiBeta hemoglobin zincirindeki 2 genle alakalı Birini anneden diğerini babadan alır
Değişime uğramış 1 gen: Beta talasemi minor denir Belirtiler hafiftir
Değişime uğramış 2 gen: Beta talasemi major ya da Cooley anemisi olarak anılır Belirtiler ciddidir Hasarlı iki hemoglobin geniyle bebekler sağlıklı doğar fakat ilk iki yıl belirtiler ortaya cıkmaya başlar
Talasemi riskleriAilenin sağlık durumu: Talasemi anne babadan değişime uğramış hemoglobin genleriyle cocuğa gecer Ailenizde talasemi hastası varsa riskli bir durumda olabilirsiniz
Belirli ırklar: Talasemi bazı bolgelerde daha yaygın Akdeniz canağı, Asya, Afrika ve Ortadoğu’da daha sık rastlanıyor
Talaseminin yan etkileriAşırı demir yuklenmesi: Hastalıktan ya da kan naklinden dolayı talasemi hastalarında aşırı demir yuklenmesi soz konusu olabilir Demirin fazla olması kalbe, damarlara, salgı bezlerine ve vucudun işleyişine zarar verir
Enfeksiyon: Talasemi hastaları yuksek enfeksiyon riski altındadır
Kemik bozulmaları: Talasemi kemik iliğinin buyumesine ve kemiklerin genişlemesine neden olur Kemik iliği buyumesi kemikleri zayıflatır; kırılmasını kolaylaştırır
Dalak buyumesi: Dalak vucudun enfeksiyonla savaşmasından ve hasarlı kan hucrelerinin atılmasından sorumludur Alyuvarların azalması dalağın işini zorlaştırır Daha cok calışmasına neden olur Dalak cok calıştıkca buyur Fazla buyurse alınması gerekir
Gelişim bozukluğu: Anemi hastası bebek gec buyuyebilir Cocukluk da talasemi hastalarında da gelişim gecikebilir
Kalp problemleri: Ciddi talasemi vakalarında kalpte ritim bozukluğuyla karşılaşılır