Bağlanma kavramı, anne-baba yahut bakım veren bireye olumlu reaksiyonların verilmesi, bu şahıslara yönelme, bu şahısları arama, bağlanılan kişinin varlığı fark edildiğinde rahatlama hissinin eşlik etmesi üzere his ve davranış örüntülerinin tümünü kapsamaktadır. Geçen haftaki yazımda da belirttiğim üzere bağlanma bebeklerin hayatında çok kıymetli bir yer teşkil etmektedir. İnançlı bağlanma gelişmeyen bebeklerin hem çocukluk hem de yetişkinlik devrinde sorunlar olağana nazaran daha sık görülmektedir. Bebeklik devrinde bağlanma evreler halinde gözlenmektedir. Doğumundan çabucak sonra insanın tabiatı gereği başlayan bağlanma: göğüs arama, emme, yutma, parmak emme, yakalama, anneye yönelme, beslenme saatlerini hissetme ve buna hazırlanma halinde kendini göstermektedir. Sekizinci haftayla birlikte bebek bakıcısına yönelmeye başlamaktadır. Bebek bu periyottan itibaren bakıcısına gülümsemekte, uzun müddetli göz teması kurmakta ve öteki insanlara oranla ona daha fazla reaksiyon vermektedir. Bebek bu periyottan itibaren kendisini bakıcısının yanında daha rahat hisseder. Yedinci ay itibariyle asıl bağlanma periyodu başlar. Daha öncesinde anne ile öteki bireyler ortasında ayrımı kısmi olarak yapan çocuk, bakıcısına daha fazla yönelir. Bu periyottan itibaren yabancı bireylerle karşılaştıklarında kaygı, telaş ya da kaçma davranışlarında bulunur.
Bağlanma münasebetinde anne kilit roldedir. Şayet anne kendi anne babası ile sıcak, sevgi dolu ve inançlı bir bağlılık münasebeti kurmuşsa bu durum evliliğine ve çocuğu ile olan bağlantısına de yansımaktadır. Anne çocuk bağlantısında, gerek anne gerekse çocuk birbirlerinin hislerine yanıt verdikleri oranda ortalarındaki duygusal irtibatın kalitesi artar. Anne ile baba ortasındaki gerginlik, baba-bebek bağlantısında olumsuz hislere sebep olur. Baba ile bebek ortasında bağlanmanın sağlıklı kurulabilmesi için babanın birinci bir yıl içerisinde bebeğin bakımı ile ilgili tüm faaliyetlere direkt katılması gerekmektedir.
4 çeşit bağlanma çeşidi vardır. Bunlardan birincisi inançlı bağlanmadır. Bu olması gereken ülkü bağlanma halidir. Bebek bakıcısı yanında olmasa da araştırıcı özelliğini devam ettiren, bakıcısının inançlı üs olduğunu bilen bir pozisyondadır. Ebeveyninin gidişine reaksiyon gösterebilir ancak gidince reaksiyonu azalıp, olağan hayatına döner. Öteki bağlanma çeşitleri gerilimli-kaçınan bağlanma, gerilimli-dirençli bağlanma ve dağınık-belirsiz bağlanmadır. Bu üç tıp bağlanma ise bebeklerde olmasını istemediğimiz bağlanma çeşitleridir. Bu formda olan bağlanmalar ilerde korku bozukluğu, depresyon, kişilik bozukluğu üzere psikiyatrik rahatsızlıklara yatkınlık yaratmaktadır. Bağlanma bozukluklarını engellemek için; ebeveynlerin bebekleriyle gereğince ilgilenmeleri, bebeklerine karşı çok kollayıcı olmamaları, birbirleriyle ve bebekle olan bağlarında daha uyumlu olmaları gerekmektedir.
Geçen hafta vazifesi başında şehit edilen, Op. Dr. Kamil Furtun’ u rahmetle anıyor, yakınlarına Allah’tan sabır diliyorum. Sıhhatte artan şiddetin biran evvel durdurulması için herkesin taşın altına elini koyması gerektiğini söyleyerek yazımı bitirmek istiyorum; zira biz hastalarımızı tedavi etmek, onların sıhhatlerini korumak için çalışıyoruz. Tek gayemiz bu. Bu maksat uğrunda çalışırken katledilmek kabul edilemez. Haftaya görüşmek üzere, sağlıcakla kalın…