Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Feryal Gün Soysal, bebeklerde lisan bağı hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Bebeklerde ya da çocuklarda beslenme, yutma ve konuşma sıkıntıları oluşturabilir. Halk ortasında lisan bağı olarak bilinen ankiloglossi doğuştan gelen bir meseledir. Ankiloglossi (dil bağı) lisanın alt yahut orta kısmında bulunan ve lisanı ağız tabanına bağlayan kısmının olağandan kısa olması durumudur.
Belirtileri nelerdir?
Lisan bağının belirti ve semptomları şunları içerir. Lisanı üst dişlere kaldırmada yahut lisanı bir yandan öbür yana hareket ettirmede zorluk yaşanabilir. Alt ön dişlerin ötesine lisanın dışarı çıkması sorun yaratabilir. Lisan takılı kaldığında çentikli yahut kalp formunda görünebilir. Lisan bağı, bebeğin ağız gelişiminin yanı sıra yeme, konuşma ve yutma biçimini de etkileyebilir.
Emzirme sıkıntılarına neden olabilir. Emzirme, bebeğin emerken lisanını alt diş etinin üzerinde tutmasını gerektirir. Lisanı hareket ettiremiyor yahut hakikat durumda tutamıyorsa, bebek göğüs ucunu emmek yerine çiğneyebilir. Bu, önemli göğüs ağrısına neden olabilir ve bebeğin anne sütü alma yeteneğini engelleyebilir. Sonuçta, yetersiz emzirme yetersiz beslenmeye ve gelişememeye neden olabilir.
Konuşma zorluklarına yol açabilir. Lisan bağı, "t", "d", "z" "s," "th," "r" ve "l" üzere muhakkak sesleri çıkarma yeteneğini engelleyebilir.
Makus ağız hijyenine neden olabilir. Daha büyük bir çocuk yahut yetişkin için lisan bağı, yiyecek artıklarının dişlerden temizlenmesini zorlaştırabilir. Bu, diş çürümesine ve diş etlerinin iltihaplanmasına (diş eti iltihabı) katkıda bulunabilir. Lisan bağı ayrıyeten iki alt ön diş ortasında bir boşluk yahut boşluk oluşmasına da yol açabilir.
Öbür kelamlı etkinliklerle ilgili zorluklar yaşanabilir. Lisan bağı, dondurma külahı yalama, dudakları yalama, öpme yahut üflemeli çalgı çalma üzere faaliyetlere müdahale edebilir.
Nedenleri nelerdir?
Genel olarak lingual frenulum doğumdan evvel ayrılır ve lisanın serbestçe hareket etmesine müsaade verir. Lisan bağı ile lingual frenulum lisanın altına bağlı kalır. Bunun neden olduğu büyük ölçüde bilinmemekle birlikte, kimi lisan bağı olayları muhakkak genetik faktörlerle ilişkilendirilmiştir. Lisan bağı herkesi etkileyebilse de, erkeklerde kızlardan daha yaygındır.
Teşhis ve tedavisi nasıldır?
Lisan bağı tipik olarak fizikî bir muayene sırasında teşhis edilir. Bebekler için, tabip, lisanın görünüşünün ve hareket kabiliyetinin çeşitli taraflarını kıymetlendirmek için bir tarama aracı kullanabilir.
Lingual frenulum vakitle gevşeyerek lisan bağını çözebilir. Başka durumlarda, lisan bağı sorun yaratmadan devam eder. Lisan bağı sıkıntılara neden oluyorsa, bebekler, çocuklar yahut yetişkinler için lisan bağı cerrahi tedavisi gerekebilir. Cerrahi prosedürler ortasında frenotomi yahut frenüloplasti bulunur.
Frenotomi, lisan bağı ve lingual frenulumun özgür bırakılması sürecidir. Frenotomi ismi verilen kolay bir cerrahi prosedür, hastane kreşinde yahut hekim muayenehanesinde anestezi ile yahut anestezisiz yapılabilir.
Ek tamirat gerekiyorsa yahut lingual frenulum frenotomi için çok kalınsa, frenuloplasti olarak bilinen daha kapsamlı bir prosedür önerilebilir. Frenuloplasti genel anestezi altında cerrahi aletlerle yapılır. Frenulum özgür bırakıldıktan sonra, yara ekseriyetle lisan güzelleştikçe kendi kendine emilen dikişlerle kapatılır.
Frenuloplastiden sonra, lisan hareketini arttırmak ve yara izi oluşma mümkünlüğünü azaltmak için lisan idmanları önerilebilir.