Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
ÇOCUKLARDA UYKU ALIŞKANLIĞI OLUŞTURURKEN SIK YAPILAN GÜNAHLAR
Çocuklarda uyku sorunlarının görülme nispeti yaşa nazaran değişmekle birlikte %25-50 arasında değişiyor. Uykusuzluk kronikleştiği devir, gündüz uyku hali, huzursuzluk, sonluluk, davranış meseleleri, öğrenme güçlükleri, akademik başarılarında düşüş ve kazalarda artış gözleniyor. Tüm bu meselelerin ortaya çıkmaması için ailelerin, bebeklikten itibaren sahih uyku alışkanlıkları oluşturması ve bunun devamlılığını sağlamak konusunda dikkatli olmaları gerekiyor. Amerikan Aile Tabipleri Derneği, bütün aile tabiplerine rutin sağlam evlat muayeneleri esnasında evladın uykusunda sorun olup olmadığının sorgulanması gerektiğini belirtiyor. Uyku alışkanlığı oluştururken yapılan kusurlar sonucu “davranışsal uykusuzluk” dediğimiz durum oluşuyor.
Davranışsal Uykusuzluk:
Çocukların/bebeklerin uykuya dalmak yahut uykuyu devam ettirmek konusunda öğrenilmiş zayıflığıdır. Amerika’da bu öbekteki evlatların, tüm uyku bozuklukları içerisinde %10-30 nispetinde olduğu bildirilmiştir. Ama kanımca devletimizde bu kümenin nispeti çok daha yüksektir. Davranışsal uykusuzluğu olan evlatlar 2 alt kümeye ayrılabilir:
Uykuya geçiş sorunu
Hudut koyma sorunu
Uykuya Geçiş Sorunu: Bu öbekteki çocuklarda uykuya dalmakta yahut uyandığı vakit geri uyumakta zayıflık yahut isteksizlik vardır. Belli bir durum yahut aksiyon sağlanmadan uykuya geçiş ve tekrar koordinasyona yapamazlar. Örnek vermek gerekirse bebeklik yaş kümesinde ayakta sallanma, emzirilme, kucakta gezdirilme ..vs, oyun çağı öbeğinde ebeveyn yatağına gelme, gece beslenme..gibi durumlar sağlanmadığı takdirde evlat uykuya geçemez. Bu durum 0-2 yaşta daha sık görülür.
Hudut Koyma Sorunu: Şayet aileler evlatlara hudut koymada sorun yaşıyorsa bu durumla karşılaşıyoruz. Örneğin evladın makul bir armoniye ve uyanma saati yoksa, uyumak istemediği hengam aile geç yatmasına, televizyon izlemesine, ebeveyn yatağında yatmasına müsaade veriyor ve bu durum sıklıkla görülüyorsa, tekraren içecek, tuvalet ..vs için kalkıyorsa uyku dertleri ortaya çıkıyor. Bu durum mektep öncesi yaş kümesinde daha sık görülür.
Davranışsal uyku dertlerinde en uygun tedavi formülü önlemektir. Yani sorun ortaya çıkmadan aile doktorları ve evlat tabipleri tarafından, sağlam evlat takibi sırasında ebeveynlere evlatların uyku gereksinimleri, uyku döngüleri, had koyma, uyku planı bahislerinde eğitim verilmesi gerekir. Uyku eğitiminin içerisinde ahenge ve uyanma saatleri, gündüz uyku saatleri, uykuya geçiş rutinleri, beslenme saatleri ve gece uyanmaları konuşulmalıdır.
Davranışsal uyku meseleleriyle karşı zıdda kaldıysak evladın yaşına, problemine ve ailenin yapısına nazaran değişen tedavi planı oluşturulması gerekir. Uyku sıkıntılarını çözmek için yerkürede kullanılan en önemli üç usul mevcuttur:
Ferber Tekniği
Tracy Hogg Prosedürü
Kim West Prosedürü
Bu sistemlerin üçünün de gayesi evladın kendi başına uyumasını ve uyanınca tekrar uykuya dalmasını sağlamak ve gece uyanma sıklığını azaltmaktır. Uyku sıkıntılarının tahlilinde her hastaya nazaran farklı sistem ve tedavi planı uygulanır. Birçok devir yalnızca uyku prensiplerine dikkat ederek sorun çözülebilir.
Çocuklarda uyku sorunlarının görülme nispeti yaşa nazaran değişmekle birlikte %25-50 arasında değişiyor. Uykusuzluk kronikleştiği devir, gündüz uyku hali, huzursuzluk, sonluluk, davranış meseleleri, öğrenme güçlükleri, akademik başarılarında düşüş ve kazalarda artış gözleniyor. Tüm bu meselelerin ortaya çıkmaması için ailelerin, bebeklikten itibaren sahih uyku alışkanlıkları oluşturması ve bunun devamlılığını sağlamak konusunda dikkatli olmaları gerekiyor. Amerikan Aile Tabipleri Derneği, bütün aile tabiplerine rutin sağlam evlat muayeneleri esnasında evladın uykusunda sorun olup olmadığının sorgulanması gerektiğini belirtiyor. Uyku alışkanlığı oluştururken yapılan kusurlar sonucu “davranışsal uykusuzluk” dediğimiz durum oluşuyor.
Davranışsal Uykusuzluk:
Çocukların/bebeklerin uykuya dalmak yahut uykuyu devam ettirmek konusunda öğrenilmiş zayıflığıdır. Amerika’da bu öbekteki evlatların, tüm uyku bozuklukları içerisinde %10-30 nispetinde olduğu bildirilmiştir. Ama kanımca devletimizde bu kümenin nispeti çok daha yüksektir. Davranışsal uykusuzluğu olan evlatlar 2 alt kümeye ayrılabilir:
Uykuya geçiş sorunu
Hudut koyma sorunu
Uykuya Geçiş Sorunu: Bu öbekteki çocuklarda uykuya dalmakta yahut uyandığı vakit geri uyumakta zayıflık yahut isteksizlik vardır. Belli bir durum yahut aksiyon sağlanmadan uykuya geçiş ve tekrar koordinasyona yapamazlar. Örnek vermek gerekirse bebeklik yaş kümesinde ayakta sallanma, emzirilme, kucakta gezdirilme ..vs, oyun çağı öbeğinde ebeveyn yatağına gelme, gece beslenme..gibi durumlar sağlanmadığı takdirde evlat uykuya geçemez. Bu durum 0-2 yaşta daha sık görülür.
Hudut Koyma Sorunu: Şayet aileler evlatlara hudut koymada sorun yaşıyorsa bu durumla karşılaşıyoruz. Örneğin evladın makul bir armoniye ve uyanma saati yoksa, uyumak istemediği hengam aile geç yatmasına, televizyon izlemesine, ebeveyn yatağında yatmasına müsaade veriyor ve bu durum sıklıkla görülüyorsa, tekraren içecek, tuvalet ..vs için kalkıyorsa uyku dertleri ortaya çıkıyor. Bu durum mektep öncesi yaş kümesinde daha sık görülür.
Davranışsal uyku dertlerinde en uygun tedavi formülü önlemektir. Yani sorun ortaya çıkmadan aile doktorları ve evlat tabipleri tarafından, sağlam evlat takibi sırasında ebeveynlere evlatların uyku gereksinimleri, uyku döngüleri, had koyma, uyku planı bahislerinde eğitim verilmesi gerekir. Uyku eğitiminin içerisinde ahenge ve uyanma saatleri, gündüz uyku saatleri, uykuya geçiş rutinleri, beslenme saatleri ve gece uyanmaları konuşulmalıdır.
Davranışsal uyku meseleleriyle karşı zıdda kaldıysak evladın yaşına, problemine ve ailenin yapısına nazaran değişen tedavi planı oluşturulması gerekir. Uyku sıkıntılarını çözmek için yerkürede kullanılan en önemli üç usul mevcuttur:
Ferber Tekniği
Tracy Hogg Prosedürü
Kim West Prosedürü
Bu sistemlerin üçünün de gayesi evladın kendi başına uyumasını ve uyanınca tekrar uykuya dalmasını sağlamak ve gece uyanma sıklığını azaltmaktır. Uyku sıkıntılarının tahlilinde her hastaya nazaran farklı sistem ve tedavi planı uygulanır. Birçok devir yalnızca uyku prensiplerine dikkat ederek sorun çözülebilir.
