Son yıllarda gündemimize giren ‘gen düzenleme’ çalışmaları büyük yankı uyandırıyordu. Akabinde doğmamış bebeklerin geni üzerinde de çalışılabileceğini öğrendik. Bu konuda çalışmalar da yürütülüyordu. İşin hukuki boyutu ise bir başka pencere açtı. Bebeklerin genetiğini değiştiren bilim insanı He Jiankui hapse girecek.
He Juankui için 3 yıl hapis cezası!
Biyofizikçi He Jiankui, aynı zamanda 2018 yılında, ilk kez geni düzenlenmiş bebeklerin dünyaya gelmesini sağladı. Bu çalışmasını da Çin’de bir laboratuvar ortamında gerçekleştirdi. Şimdi ise Çin’de bir mahkeme tarafından bu durum için yargılanıyor.
Mahkeme; Jiankui ve ekibinin, bu çalışmaları şöhret ve servet aramak için yaptığını, ulusal hukuk düzenlemelerini de kasten ihlal ettiğini açıkladı. Ekibin; tıbbi etikte, etik çizgiyi aştıklarını belirterek cezayı gerekçelendirdiler.
Çoğu ülke gen düzenlemesini yasaklıyor
Bilim insanları, doğmamış bebeklerin genini nasıl düzenleyebileceğini keşfetmiş olsalar da çoğu ülke hükümeti bu duruma sıcak bakmıyor. Bu uygulamaları etik ve ahlaki gerekçelere dayanarak yasaklıyor.
Bu gen düzenlemeleri, bebeklerin bazı hastalıklara karşı daha dirençli, bağışıklık kazanmış olarak doğabilme imkanını sağlıyordu. Çalışmaların başlangıç noktası da bu nedene dayanıyordu. Sonrasında yapılan çalışmalar bu amacın dışına taştığı için hukuki boyutta etik sınırların aşıldığı yönünde görüşler arttı.
Gen düzenlemeyi çoğu ülke etik bulmuyor fakat buna sıcak bakan ülkeler de var. Bu konudaki çalışmalara onay veren devletler arasında İngiltere yer alıyor.