Bel Fıtığı Teşhis

Bel Fıtığı Teşhis

Bel ve bacak ağrısı ile seyreden hastalıklar cok ceşitlidir Yani bel ve bacak ağrısı bulunan her hastaya Mutlaka bel fıtığıdırpeşin hukmu ile yaklaşmak doğru değildir Bel fıtığını taklit eden pek cok hastalık vardır Basit bir spor yaralanmasından romatizmaya, enfeksiyon hastalıklarından kansere ve bel kaymasına kadar bircok hastalık bel veveya bacak ağrısıyla seyredebilir Bu sebeple once teşhisin ne olduğu net olarak ortaya konmalıdır Cunku tedavide başarıya giden yol herşeyden once doğru teşhisten gecer Bunun icin de ilgili uzman hekime muracaat etmek gerekir Hekim hastanın şikayetlerini dinleyecek, muayenesini yapacak ve hastalığıyla ilgili tum tetkik ve tahlilleri isteyecektir

Bel ağrısının araştırılmasında duz rontgen filmlerinin onemi gunumuzde azalmıştır Hastanın radyasyona maruz kalmasına yol acan bu teknik ancak belirli durumlarda tercih edilmektedir Belden iğne yapılıp iceriye kontrast madde verildikten sonra film cekilmesi tekniği (myelografi) de giderek daha az kullanılmaktadır Cunku gunumuzde goruntuleme teknikleri cok ilerlemiş ve artık hastanın belinden iğne yapılmasına gerek kalmayacak seviyeye gelmiştir Aslında noniyonik kontrast maddelerin kullanım alanına girmesi iğne tekniğinin yan etkilerini hayli azaltmıştır Fakat buna rağmen bizzat iğne tekniğinin kendi yan etkileri olabildiğinden dolayı myelografiden mumkun mertebe uzak durmakta yarar vardır Bunun yerine guclu manyetik rezonans cihazları tercih edilmelidir

Bel fıtığının teşhis ve ayırıcı teşhisinde EMG dediğimiz tetkik yontemi de yararlıdır Cunku bu yontem ile hastada bulunan bozuklukların sinir dokusuna mı, yoksa kas dokusuna mı ait olduğu ortaya konabilmekte, diğer hastalıkların bel fıtığından ayırımı yapılabilmektedir Bası altında kalan sinirlerde hasar olup olmadığı, varsa hasarın derecesi hakkında da fikir vermektedir Bazı durumlarda bu teknik, cerrahın ameliyat kararını bile etkileyebilmektedir

Bel veveya bacak ağrısı bulunan bir hastada bazen bilgisayarlı tomografi, genellikle de manyetik rezonans gibi ileri tetkik yontemlerine başvurulur

Manyetik rezonans goruntuleme metodu teşhiste ve ayırıcı teşhiste buyuk kolaylıklar sağlar Ayrıca hastanın xışını almaması ve ceşitli planlardaki ustun goruntuleme yeteneği; omurilik, sinirler ve diğer yumuşak dokuları net bir şekilde goruntuleyebilmesi manyetik rezonansı giderek daha da one cıkarmaktadır

Ancak kemik dokusuyla ilgili patolojilerde bilgisayarlı tomografinin daha iyi goruntu sağladığı gozonune alınarak bazı durumlarda her iki teşhis metodu beraberce kullanılabilir

Manyetik rezonansın bu kadar yararlı bir yontem olmasına karşılık elde edilen goruntulerin değerlendirilmesi buyuk bir tecrube ister Yanlış yorumlar, yanlış tedavi şekillerine yol acar Sıklıkla rastladığımız hafif disk bombeleşmesi bel fıtığı olarak yorumlanırsa, tedavinin şekli tamamen değişik bir yone doğru gidebilecektir

Ozellikle ameliyat sonrası donemde gercekleştirilen cekimlerden elde edilen goruntulerin yorumlanması tecrube gerektirir Muayene bulguları ile tetkiklerden elde edilen neticeler beraberce kılı kırk yararcasına hassas bir tarzda değerlendirilecek ve net bir teşhise vardıktan sonra tedaviye gecilecektir Manyetik rezonans tetkikinde bel fıtığı goruldu diye ameliyat kararı vermek bazen yanıltıcı olabilir Elde edilen goruntuler mutlaka klinik bulgularla desteklenmeli, aralarında uyum aranmalıdır Uyum yoksa bu durum izah edilmelidir

Bazen bel fıtığı ile hayati onem arzeden diğer birtakım hastalıkların ayırıcı teşhisini yapabilmek icin kemik sintigrafisi gerekebilir

Kemiklerin kuvvet ve yoğunluğu hakkında fikir edinmek ve osteoporoz teşhisini kesinleştirmek amacıyla kemik yoğunluk olcumlerine de başvurulabilir

Ayırıcı teşhis icin kan ve idrar incelemeleri yapılabilir

Neticede yapılan muayene, tetkik ve tahliller sonucunda hastanın bel fıtığı olup olmadığı, bel fıtığı ise hangi safhada bulunduğu net bir şekilde ortaya konacaktır Yani bel fıtığı teşhisinin konmuş olması yeterli değildir Hastalığın safhasını da tesbit etmek gerekir Cunku tedavinin şekli buna gore değişecektir

Bazı hastalar dar mekanlara girdiklerinde buyuk sıkıntı cekmekte ve rahatsız olmaktadırlar Bu kişiler icin acık tip manyetik rezonans cihazları geliştirilmiştir Ayrıca klasik tipteki cihazlarda da gerekli tedbirler alınarak bu hastaların tetkikleri yapılabilmektedir

Gunumuzde teknoloji o kadar ilerlemiştir ki, yeni geliştirilen bazı acık tip manyetik rezonans cihazlarında vucudun dik durduğu pozisyonlarda bile cekimler gercekleştirilebilmekte ve boylece hasta hakkında ilave veriler elde edilebilmektedir

Kaynak: Noroşirurji Uzmanı DocDr Ahmet Yıldızhan