Berdei Sultan Kimdir

Berdei Sultan Kimdir? Hayatı,




Berdei Sultan Biyografisi,




Anadolu'yu aydınlatan meşhûr velîlerden 14 yy' da yaşamıştır Osmanlı pâdişâhı Kânûnî Sultan Süleymân Han zamânında Hamidili (Isparta) vâlisi Hızır Beyin dâveti ile Horasan'dan Anadolu'ya gelmiş Eğridir'de, Eğridir Gölünün kenarında Mezârı Şerîf denilen yerde yerleşmiştir Kabri oradadır Şeyhülislâm Berdeî diye de tanınır

Osmanlı vâlilerinden o zamanki adıyla Hamidili diye anılan Isparta Vâlisi Hızır Bey, âlimleri ve velîleri fazla sever, derin saygı ve himâye ederdi Bir defâsında hacca gitmişti O yıl evliyânın meşhurlarından Berdeî Sultan da hac ibâdetini gerçekleştirmek için Mekke'ye, gitmişti Bu zât Kâbe'yi tavâf ederken, Hızır Bey onun büyük bir velî olduğunu anlayıp kendisiyle tanıştı Sohbet sırasında bir Osmanlı vâlisi olduğunu söyledi Sonradan da vâli olduğu yeri tanıtıp, dâvet etti; Vâlisi bulunduğum diyârın havası, suyu böylece güzeldir Beldeleri, köyleri bağlık, bahçelik bir memlekettir Lakin halkına İslâmiyeti anlatıp rehberlik edecek bir mürşîdi kâmil, yetişmiş ve yetiştirebilen bir kılavuz yoktur Bu sebeple insanlar, nefislerine uymuş ve bozuk bir haldedir Acaba siz lutfedip o diyârın halkını irşâd için oraya hicret buyursanız olmaz mı? Büyük ve hesapsız sevâba kavuşacağınız şüphesizdir Eğer lutfedip bu arzumuzu kabul buyurursanız, ben köleniz, sultanım için (sizin için) Eğridir kasabası civârında havası ve suyu güzel bir yerde size bir dergâh, makam yapıp, hayır duânızı edinmek istiyorumdiyerek büyük bir istek ve edeb içinde, gâyet nâzik ifâdelerle dâvet etti Berdeî Sultan hazretleri vâlinin bu samîmî ve hâlis niyyetle yaptığı dâvet üstüne; İstihâre edelimbuyurarak, eğer gitmelerine mânen bir izin ve işâret verilirse gitmeyi kabûl ettiğini açıkladı Birkaç gün daha sonra yeniden bir araya geldiklerinde vâliye; Rûm diyârına, Anadolu'ya yapılan dâveti kabûl etmem için işâret olundu İnşâallah bu yıl memleketimize dönelim Gelecek yıl Allahü teâlânın izniyle Anadolu'ya gidelim!buyurdu Vâli Hızır Bey, bu sözleri üzerine son derece sevinip hoşnut oldu Sonra Şeyhülislâm Berdeî ile vedâlaşıp Eğridir'e döndü O sene Eğridir'de göl kıyısında Mezârı Şerîf denilen yerde bir dergâh yaptırarak, Berdeî hazretlerinin gelmesini bekledi

Şeyhülislâm Berdeî hazretleri ise söyledikleri zaman gelince memleketi Berde'den Anadolu'ya hicret etmek üzere âilesi, on altı oğlu ve kırk talebesiyle yola çıktı İran'ın Hoy şehrine geldikleri sırada sonra talebelerinin en meşhûru ve dâmâdı olan Pîrî Halîfe Muhammed ile görüşüp tanıştı Daha o Hoy şehrini teşrif etmeden, Pîrî Halîfe bir gece Peygamber efendimizi rüyâsında görmüş, Resûlullah efendimiz ona rüyâsında; Benim evlâdımdan, benim yolumda kâmil ve mükemmil bir mürşid (yetişmiş ve yetiştirebilen kılavuz) olan Şeyhülislâm Berdeî gelmektedir Gâfil olma, onunla Rum diyârına, Anadolu'ya gitdiye emir buyurmuştur Şeyhülislâm Berdeî hazretleri onun bulunduğu şehre uğrayıp, onunla görüşüp tanıştı Ona; Oğlum Pîr Muhammed! Emre itâat eder misin?diyerek daha o anlatmadan gördüğü rüyâyı ve Peygamber efendimizin emrini hatırlattı ve ayrılıp gitti Şehrin dışarıya bir yerde konakladı Pîrî Halîfe de hemen onunla birlikte gitmeyi arzûladı Oysa annesibabası ve akrabâları güçlü olarak karşı çıkıp gitmesini istemediler Hattâ onu hapsedip zincire vurdular Lakin kilitledikleri kapıların ve vurdukları zincirlerin kırıldığını görünce, şaşırıp kaldılar Sonra arayınca şehrin haricen Şeyhülislâm Berdeî'nin yanına buldular Geri götürmek istediler Bunun üstüne Şeyhülislâm Berdeî; Onu diyârı Rûm'a (Anadolu'ya) alıp, götürmemiz, terbiye ve irşâd etmemiz emrolundudedi Bu sözler üstüne annesi, babası ve akrabâları râzı olup bıraktılar Babası âlim bir zâttı Onu yanında alıp Eğridir'e gittiler Eğridir'e varınca, gölün kenarından karşı tarafa bakıp; Bizim toprağımız şu makamdan alınmışdiyerek bütün hazırlanan dergâhın bulunduğu yeri işâret etti Geldiklerini haber alan vâli Hızır Bey onları büyük bir gönül rahatlığıyla karşılayıp yaptırdığı dergâha yerleştirdi Şeyhülislâm Berdeî hazretleri bir işâret üzerine yanına alıp getirdiği Pîrî Halîfe'yi altı ay değin kısa bir vakit içinde tasavvufta yetiştirip kemâl derecelerine ulaştırdı Hem kızıyla evlendirip dâmâd edindi ve yerine halîfe bıraktı Bu evlilikten evliyânın meşhurlarından olan Muhammed Çelebi Sultan doğdu

Şeyhülislâm Berdeî hazretleri Eğridir'e geldikten sonra tesirli sohbetleriyle, ders ve vâzlarıyla halka doğru yolu anlattı Ehli sünnet îtikâdının yayılmasını ve insanların İslâmiyet'i öğrenmelerini ve öğrendikleri dürüst din bilgilerine tarafından yaşamalarını sağladı Bu Nedenle onların dünyâ ve âhiret saâdetine vesîle oldu

Bâzı menkıbeleri şöyle nakledilmiştir:

Eğridir'de câmiye bu vesileyle pekçok kimseyle karşılaştığı halde, ikiüç kişiye selâm verirdi Başkalarına selâm vermezdi Talebelerinden biri acaba neden birkaç kişiden diğer kimseye selâm vermiyor diye merak edip kendisine sordu Talebe bunun sebebini sorunca, Şeyhülislâm Berdeî hazretleri eliyle bu talebenin gözlerini sıvazladı Sonradan da dergâhdan dışarıda gönderdi Talebe çarşıya çıkınca, insanlardan kimini maymun sûretinde, kimini hınzır, kimini tilki, kimini çakal, kimini kurt, bir kısmını da köpek sûretinde fark etti Hocasının selâm verdiği kimselerden başkasının her birini farklı alanlara yönlendirilmiş hayvan sûretinde fark etti Sonradan hocasının yanında dönüp; Efendim bu işin hikmetini anladımdedi Hocası tekrar gözlerini sıvazlayarak eski hâline çevirdi

Şeyhülislâm Berdeî hazretleri bir gün talebelerini toplayıp; Bu gece rüyâmda Peygamber efendimizi gördüm! Bana; Oğul bu dünyânın sıkıntısını çektiğin yeter Artık bana gelbuyurdular Ben de, Yâ Resûlallah! Sana ne ile geleyim! Sana lâyık armağanım değildeyince; Oğullarından birkaçıyla gel Hediye olarak bu yeterbuyurdular Böyle söyler söylemez talebeleri feryâd edip ağlaşmaya başladı Oğullarına; Benimle hanginiz gider?diye sordu Tümü cânu gönülden âhiret yolculuğunu istediler O gün hepsinin tabutlarını hazırlattı Akşama dürüst kendisi ve bütün oğulları vefât etti Kendisinden daha sonra meşhûr talebesi, halîfesi ve dâmâdı Pîrî Halîfe Muhammed insanlara rehberlik edip, çok kıymetli hizmetler yaptı Bu zâtın oğlu olan Muhammed Çelebi Sultan ve bunun torunu Şeyh Burhâneddîn hazretleri de orada yetişen meşhûr velîlerdendir *