Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Besin Grupları
1950lerde dort temel gıda grubu kavramı geliştirildi Amac insanlara dengeli, sağlıklı bir diyetin temelini oluşturmak icin uygun turleri ve miktarları secmelerine yardımcı olmaktı Bu gruplar şunlardır:
Sut ve sut urunleri
Et, balık ve kumes hayvanları
Sebze ve meyvalar
Tahıllar (ekmek ve hububat gibi)
Kalori tuketimini arttırmak isteyen insanlar icin beşinci bir grup da vardır Bu grup yağlar, şekerler ve alkolden oluşur
Yiyeceklerinizi bu dort temel gruptan secerseniz ve tavsiye edilen gunluk miktarlarda alırsanız, dengeli, sağlıklı bir diyete ulaşırsınız
Sut ve Sut urunleri
Sut grubu her turden sut urunlerinden oluşur Sut, her tur peynir, yoğurt, dondurma gibi sut urunleri, protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral sağlarlar Tereyağ dışındaki sut urunleri kemiklerin buyumesi ve bakımı icin onemli bir besleyici olan kalsiyumun olağanustu kaynaklarıdırlar Sutte ceşitli oranlarda tam yağlı (%2), kaymağı alınmış ya da kısmen yağı alınmış ( %1) D vitamini vardır, ortalama yetişkin, gunde iki bardağa ihtiyac duyar, sut aynı zamanda temel kalsiyum kaynaklarından biridir Kadınlar, ozellikle hamile ve emziren kadınlar ve buyumekte olan cocuklar gunde iki bardaktan fazlasına ihtiyac duyarlar Margarin, A Vitaminiyle kuvvetlendirilmiştir
Etler
Et grubu, tum etleri, kumes hayvanlarını ve balıkları ve ayrıca bazı bitkisel gıdaları icerir, Bu grup vucut dokularının oluşumu ve korunmasında onemli olan biyolojik kaliteye sahip prptejn acısından zengindir Bu gruptaki gıdalar pajı vitaminler ve mineraller acısından da zengindir Her gun en az 120 ila 180 gram et ya da dengi bir urun yiyin
Meyvalar ve Sebzeler
Sebzeler ve meyvalar, gerekli vitaminlerin, minerallerin ve karbonhidratların yanısıra lif de sağlarlar Elmada ve turuncgillerde, işlenmemiş yulaf urunlerinde, kuru fasulye, bezelye ve mercimekte bulunan lifin coğu cozulebilir liftir Cozulebilir lif, sindirim sisteminizden gecerken suyu emerek ve daha buyuk ve yumuşak dışkılar ureterek bir sunger gorevi gorur Cozulmeyen lif, vucudunuzdan cabucak gecer ve dışkılama gibi vucut fonksiyonlarında duzeni korur Cozulmeyen lif işlenmemiş buğday urunlerinde ve bircok sebzede bulunur
Son zamanlarda, cozulebilir lif kolesterol uretimini duzenlemeye ya da dengelemeye yardımcı olma konusundaki muhtemel etkililiği nedeniyle un kazanmıştır, iyi cozulebilir lif kaynaklan arasında, yulaf urunleri, kuru fasulye, bezelye, mercimek, elma ve turuncgiller bulunmaktadır
Bezelye ve fasulye gibi sebzeler yuksek miktarlarda protein icerirler Bu protein bicimi, yumurta ya da etteki proteine gore daha duşuk bir biyolojik kaliteye sahiptir ve tam bir protein oluşturabilmesi icin aynı yemeğin icinde mısır, buğday ya da pirinc gibi bazı tahıllarla birleştirilmesi gerekir Her gun dort ya da daha fazla meyva ve sebze porsiyonu tavsiye ediyoruz
Tahıllar
Ekmek ve hububat gibi tahıl urunleri buyuk olcude karmaşık karbonhidratlardan oluşurlar Ayrıca sağlıklı dozda vitaminler, mineraller ve lif sağlarlar Zenginleştirilmişunda tahılın oğutulmesi sırasında kaybedilen bir takım vitaminler vardır Bu tur gıdalar her tur ekmeği buğday, mısır, pirinc, yulaf ve pirinc, arpa ve mısır gibi tahılları icerir Her gun, dort ya da daha fazla porsiyon tahıl urunu yiyin
Su
Hemen hemen hicbir gıda değeri olmadığı icin diyet tartışmalarında genellikle sudan soz edilmez, vucudumuz haftalarca gıdasız yaşayabilir, ama su icmeyi bırakırsak birkac gun icinde oluruz
Vucudunuz ancak sınırlı miktarda su depolayabilir, cunku su her hucrenin işleyişinde surekli olarak kullanılır Susama ve oluşan idrar miktarını duzenleyen mekanizmalar hep vucudunuzun dokularındaki su miktarını dar sınırlar icinde tutacak şekilde hareket ederler Besinler, artık urunler, antikorlar, hormonlar ve diğer elementler su icinde vucut hucrelerine girer ve cıkarlar Su sindirim surecinin de zorunlu bir parcasıdır, vucut ısısının duzenlenmesine yardımcı olur ve atıkları uzaklaştırır
Su, ictiğiniz her şeyde ve bir dereceye kadar yediğiniz gıdalarda mevcuttur Yeterli su icip icmediğinizi anlamak genellikle cok zor değildin susuzluk, ihtiyacınız olan su miktarının bir gostergesidir, susuzluğunuzu her zaman giderin
Bol su tuketimi kabızlığın onlenmesine yardımcı olabilir (bkz Kronik Kabızlık) ve ağzınızı serbest bir tukuruk akışıyla nemli tutarak ağız temizliğini kolaylaştırır ve nefes kokusu riskini azaltır
1950lerde dort temel gıda grubu kavramı geliştirildi Amac insanlara dengeli, sağlıklı bir diyetin temelini oluşturmak icin uygun turleri ve miktarları secmelerine yardımcı olmaktı Bu gruplar şunlardır:
Sut ve sut urunleri
Et, balık ve kumes hayvanları
Sebze ve meyvalar
Tahıllar (ekmek ve hububat gibi)
Kalori tuketimini arttırmak isteyen insanlar icin beşinci bir grup da vardır Bu grup yağlar, şekerler ve alkolden oluşur
Yiyeceklerinizi bu dort temel gruptan secerseniz ve tavsiye edilen gunluk miktarlarda alırsanız, dengeli, sağlıklı bir diyete ulaşırsınız
Sut ve Sut urunleri
Sut grubu her turden sut urunlerinden oluşur Sut, her tur peynir, yoğurt, dondurma gibi sut urunleri, protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral sağlarlar Tereyağ dışındaki sut urunleri kemiklerin buyumesi ve bakımı icin onemli bir besleyici olan kalsiyumun olağanustu kaynaklarıdırlar Sutte ceşitli oranlarda tam yağlı (%2), kaymağı alınmış ya da kısmen yağı alınmış ( %1) D vitamini vardır, ortalama yetişkin, gunde iki bardağa ihtiyac duyar, sut aynı zamanda temel kalsiyum kaynaklarından biridir Kadınlar, ozellikle hamile ve emziren kadınlar ve buyumekte olan cocuklar gunde iki bardaktan fazlasına ihtiyac duyarlar Margarin, A Vitaminiyle kuvvetlendirilmiştir
Etler
Et grubu, tum etleri, kumes hayvanlarını ve balıkları ve ayrıca bazı bitkisel gıdaları icerir, Bu grup vucut dokularının oluşumu ve korunmasında onemli olan biyolojik kaliteye sahip prptejn acısından zengindir Bu gruptaki gıdalar pajı vitaminler ve mineraller acısından da zengindir Her gun en az 120 ila 180 gram et ya da dengi bir urun yiyin
Meyvalar ve Sebzeler
Sebzeler ve meyvalar, gerekli vitaminlerin, minerallerin ve karbonhidratların yanısıra lif de sağlarlar Elmada ve turuncgillerde, işlenmemiş yulaf urunlerinde, kuru fasulye, bezelye ve mercimekte bulunan lifin coğu cozulebilir liftir Cozulebilir lif, sindirim sisteminizden gecerken suyu emerek ve daha buyuk ve yumuşak dışkılar ureterek bir sunger gorevi gorur Cozulmeyen lif, vucudunuzdan cabucak gecer ve dışkılama gibi vucut fonksiyonlarında duzeni korur Cozulmeyen lif işlenmemiş buğday urunlerinde ve bircok sebzede bulunur
Son zamanlarda, cozulebilir lif kolesterol uretimini duzenlemeye ya da dengelemeye yardımcı olma konusundaki muhtemel etkililiği nedeniyle un kazanmıştır, iyi cozulebilir lif kaynaklan arasında, yulaf urunleri, kuru fasulye, bezelye, mercimek, elma ve turuncgiller bulunmaktadır
Bezelye ve fasulye gibi sebzeler yuksek miktarlarda protein icerirler Bu protein bicimi, yumurta ya da etteki proteine gore daha duşuk bir biyolojik kaliteye sahiptir ve tam bir protein oluşturabilmesi icin aynı yemeğin icinde mısır, buğday ya da pirinc gibi bazı tahıllarla birleştirilmesi gerekir Her gun dort ya da daha fazla meyva ve sebze porsiyonu tavsiye ediyoruz
Tahıllar
Ekmek ve hububat gibi tahıl urunleri buyuk olcude karmaşık karbonhidratlardan oluşurlar Ayrıca sağlıklı dozda vitaminler, mineraller ve lif sağlarlar Zenginleştirilmişunda tahılın oğutulmesi sırasında kaybedilen bir takım vitaminler vardır Bu tur gıdalar her tur ekmeği buğday, mısır, pirinc, yulaf ve pirinc, arpa ve mısır gibi tahılları icerir Her gun, dort ya da daha fazla porsiyon tahıl urunu yiyin
Su
Hemen hemen hicbir gıda değeri olmadığı icin diyet tartışmalarında genellikle sudan soz edilmez, vucudumuz haftalarca gıdasız yaşayabilir, ama su icmeyi bırakırsak birkac gun icinde oluruz
Vucudunuz ancak sınırlı miktarda su depolayabilir, cunku su her hucrenin işleyişinde surekli olarak kullanılır Susama ve oluşan idrar miktarını duzenleyen mekanizmalar hep vucudunuzun dokularındaki su miktarını dar sınırlar icinde tutacak şekilde hareket ederler Besinler, artık urunler, antikorlar, hormonlar ve diğer elementler su icinde vucut hucrelerine girer ve cıkarlar Su sindirim surecinin de zorunlu bir parcasıdır, vucut ısısının duzenlenmesine yardımcı olur ve atıkları uzaklaştırır
Su, ictiğiniz her şeyde ve bir dereceye kadar yediğiniz gıdalarda mevcuttur Yeterli su icip icmediğinizi anlamak genellikle cok zor değildin susuzluk, ihtiyacınız olan su miktarının bir gostergesidir, susuzluğunuzu her zaman giderin
Bol su tuketimi kabızlığın onlenmesine yardımcı olabilir (bkz Kronik Kabızlık) ve ağzınızı serbest bir tukuruk akışıyla nemli tutarak ağız temizliğini kolaylaştırır ve nefes kokusu riskini azaltır
