Beslenme çantasından eksik etmemeniz gerekenler

Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof Dr Sevinç Yücecan, çocukların sağlıklı büyümeleri için özel besinlere yok, beslenme öğelerine gereklilik duyduğunu söyledi “Bu beslenme öğeleri aslında anne ve babaların gereksinim duyduğu beslenme öğelerinin aynıdır, sadece miktarları farklıdır diyen Yücecan, değişik besinlerin tüketiminin enerji sağlamanın yanında, çocukların gereksinim duydukları protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineralleri de almalarını sağladığına uyarı çekti Prof Yücecan, dinç ve dengelenmiş beslenmede kahvaltının önemine değinerek, bu en manâlı öğün ile birlikte gün boyu daha dengelenmiş ve sağlıklı bir gıda alışkanlığı için süt, meyve ve meyve suyunun unutulmaması gerektiğini söyledi


Çocukların kahvaltı etmeden okula gitmesi ve yanına alması için hazırlanan besinlerde yapılan hatalar ya da açıkta satılan sağlığa zararlı besinlerden almasına müsade verilmesi çocukta hatalı gıda alışkanlıklarının gelişmesine ve eksik beslenmesine niçin olabiliyor, ileri yaşlarda görülebilecek sağlık durumu problemlerinin oluşmasına yol açabiliyor* Bunun önüne sağlıklı beslenerek geçilebileceğini hatırlatan Hacettepe Üniversitesi Besin ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof Dr Sevinç Yücecan özellikle kahvaltının aksatılmaması gerektiğini belirtiyor Uyku ile geçirilen 10 – 12 saatlik bir zaman diliminin yaratabileceği açlıktan sonra vücudun ihtiyacı olan enerjiyi sağlayan ilk öğünün kahvaltı olduğunu vurgulayan Yücecan,* sabahleyin kahvaltı yapılmadığı taktirde beyinde yeterince enerji oluşmadığından özellikle çocuk ve gençlerde bitkinlik, baş ağrısı, dikkat azlığı gibi sıkıntılar gözlemlenebileceğini sözlerine ekliyor
Kahvaltıda süt ve meyve suyu yetersiz olmasın
Yücecan, özellikle süt, meyve veveya meyve suyu eklenen, yeterli ve dengeli bir kahvaltının çocuk ve gençlerin güne canlı başlamaları, takâtsizlik ve açlıklarının önlenmesi, bu sayede iş verimliliklerinin artması ve daha tez ve sağlıklı düşünmelerine tezgâhtar olacağı konusunda ebeveynleri uyarıyor Yücecan “Araştırma sonuçları; elma veya portakal suyu içeren öğün tüketen çocuklarda demir emiliminin iyi olduğunu ortaya koymaktadır Buna tarafından; öğünlerle birlikte elma veya portakal suyu tüketimi dünyada önemli gıda sorunlarından biri olan ve ülkemizde okul çağı çocuklarında fazla yaygın olarak görülen demir yetersizliği anemisinin önlenmesine katkı maddesi sağlayabilir diyor
Besin çantasını göz ardı etmeyin!
Çocukların sağlıklı besinler ile gelişiminin sağlanması için kahvaltının yanı sıra gün boyu doğru besin alışkanlıkları yaratacak öğelerin “Dört Gıda Grubu esas alınarak belirlenmesi gerektiğine uyarı çeken Prof Mutluluk Yücecan bu grupları süt ve türevleri, etyumurtakurubaklagil, sebze ve meyveler, ekmek ve tahıllar olarak ayırıyor
Beslenme Çantasında 4 Anahtar Gıda Grubu Mutlaka Yer Almalı
Okullarda ara öğün olarak tüketilmesi için hazırlanan gıda çantalarına konulacak besinleri seçerken özenli olunmasını öneren Prof Dr Yücecan, çocukların her öğün sağlıklı beslenmesi için gıda çantalarında da 4 gıda grubundan yiyecek ve içeceklerin bulunması gerektiğine dikkat çekiyor Dinç bir gıda çantası hazırlamanın en basit yolunun ise içine 4 belli başlı gıda grubundan birer çeşitlilik beslenme vermek olduğunu söyleyen Yücecan, süt ve süt ürünleri yanına meşrubat olarak meyve suyu bulundurulmasını nasihat ediyor Yücecan, miktarlar konusunda ise şunlar üzerinde duruyor:
“Süt ve süt ürünleri beslenme çantasında mutlaka yer almalıdır Süt yerine* yoğurt, ayran da tüketilebilir Çocuğunuzun sağlıklı olarak gelişmesi için, 34 adet ceviz konulabilir Ayrıca sebze ve meyvelerin mutlaka gıda çantasında yer alması gerekir Sandviçin içine domates veya tatlı biber dilimleri eklenebilir
Mevsimine göre ufak bir adet yıkanmış havuç konulabilir İyi yıkanmış meyvenin beslenme çantasına doğramadan koyulması besin değerini koruyor Aşırı saflaştırılmış tahıl ürünleri ile saf şeker tüketiminin artması ve diş bakımının yeterli yapılmaması diş çürüklerine neden olabiliyor Şekerlemeler, şekerli içecekler, çikolata, gofret, tatlı bisküviler, öteki tatlı yiyeceklerin enerji değeri yüksek Ayrıca tez kana karıştıkları için iştahı azaltarak çocuklar için gerekli olan öteki besinleri tatmin edici miktarda almalarını engelliyor bu nedenle böyle besinlerin özellikle yemek yemek saatine yakın tüketilmesi sakıncalı Bu nesil besinlerin tüketim miktarı ve tüketim zamanına uyarı edilmesini öneriyorum Keza, besin çantalarında içecek olarak su, kutu meyve suları, kutu ayran veya kutu sütlerin yer alması daha sağlıklı seçimler
1*Kemik ve adale gelişimi için süt, yoğurt ve peynir tüketimi çok önemli!
Vücudumuz için zorunlu olan kalsiyum ve riboflavinin en iyi kaynağı olan süt, yoğurt ve peynir grubu, çocukların özellikle kemik ve diş sağlığı için büyük tartı taşıyor Protein, fosfor ile B2, B12 ve A vitaminince zengin olan bu grup ürünler, artış ve gelişme, dokuların onarımı, kemik ile dişlerin gelişimi ile sağlığı, sinir ve kasların düzenli çalışması, hastalıklara karşı dayanıklılık oluşumunda etkili rol alıyor Çocuklar için günde 34 porsiyon tüketilmesi önerilen süt, yoğurt ve peynir grubu besinlerine beslenme çantasında mutlaka yer verilmesi gerektiğine uyarı çeken Prof Dr Yücecan, bu nesil besinlerin tüketiminin çocuklara bir alışılmışlık olarak aşılanmasını öneriyor
2*Günde iki porsiyon et, yumurta ya da kuru baklagil tüketimi tavsiye ediliyor
Et, yumurta ve kuru baklagiller gibi gıdaların bulunduğu beslenme grubundaki öğelerde diğer besinlere kıyasla daha fazla protein bulunuyor Yücecan, demir, çinko, fosfor, magnezyum ile B vitaminleri ve niasinden varlıklı olan bu gıda grubu tüketiminin, yükselme ve gelişme, hücresel yenilenmesi, doku onarımı, kan yapımı, sinir, sindirim sistemi ve deri sağlığı ile hastalıklara karşı dayanıklılık için manâlı olduğunu vurguluyor Özellikle hayvansal kaynaklı gıdaların demir açısından zengin olduğuna uyarı çeken Yücecan, bu grup ürünlerinin günlük tüketim miktarının çocuklar için 2 porsiyon olduğunun altını çiziyor Mesela; sabahtan kahvaltısında yenilecek bir yumurta, yarım porsiyon anlamına geliyor*
3*Meyve ve sebzeler ile sularının tüketimi,* kuvvetli antioksidan sağlaması açısından fazla manâlı
Her türlü sebze ve meyve bileşimlerinin manâlı kısmının su olduğunu ifade eden Yücecan, bu nedenle sebze ve meyvelerin günlük enerji ve protein gereksinmesine katkıda bulunmasının yanı sıra, mineraller ve vitaminler bakımından son derece varlıklı olduğunu vurguluyor Folat,* A vitamini ön öğesi olan betakaroten, E, C, B2 vitaminleri, kalsiyum, demir, magnezyum, posa ve güçlü antioksidan etkinlik belirten bileşenleri içeren meyve ve sebzelerin suyunun da tüketilmesi gerekli vitamin ve minerallerin alımını kolaylaştırıyor Meyve ve sebze grubundaki besinler ve bunların sularını tüketmenin, çoğalma ve gelişme, hücre yenilenmesi, doku onarımı, cilt ve göz sağlığı, diş ve diş eti sağlığı, kan yapımı ve hastalıklara karşısında direncin oluşumunda etkin olduğuna sinyâl eden Yücecan, günde 5 meyve ya da sebze veya bunların sularının içilmesini öneriyor
4*Karbonhidrat yönünden zengin tahıllı besinler tam bir enerji deposu
Buğday, pirinç, mısır ve bunlardan yapılan un, ekmek, makarna, bulgur ve yarı besinlerin çocukların beslenmesinde manâlı bir yere sahip olması gerektiğine uyarı çeken Prof Dr Sevinç Yücecan, bu grup besinlerin kayda değer kısmının karbonhidrat olduğunu ifade ediyor Tahılların vücudun esas enerji kaynağı olduğunu bildiren Yücecan, çocukların bilhassa yoğun aktivitelerinde gereksinim duydukları enerjiyi sağlıyor Bu grup; sinir, sindirim sistemi ile deri sağlığı ve hastalıklara karşısında dayanıklılık oluşumunda da kayda değer rol oynuyor