Beyaz Saray’da kritik Türkiye toplantısı: Hangi yaptırımlar uygulanacak?

Türkiye'nin Rus S-400 hava savunma sistemi satın almasının akabinde ABD Kongresi tarafından onaylanan CAATSA yaptırımlarını görüşmek üzere Beyaz Saray'da toplanan Trump ve senatörler, ülkemize uygulanacak ABD yaptırımlarını görüştü. Basına kapalı yapılan ve 1 saat 10 dakika süren toplantıda alınan kararlara ait kamuoyuna bilgilendirme yapılmadı.

Geçtiğimiz hafta, salı günü yapılacağı açıklanan Türkiye’ye S-400 satın almasından ötürü uygulanacak yaptırımların belirlenmesi için düzenlenen toplantı Beyaz Saray’da gerçekleştirildi.

ABD Lideri Donald Trump ile Cumhuriyetçi Parti üyesi Senatörler ortasında gerçekleşen toplantı, yaklaşık bir saat 10 dakika sürdü.

NTV muhabirinin aktardığına nazaran, toplantıya 45 Cumhuriyetçi senatör katıldı.

Öbür yandan 10 Demorat senatör ABD Lideri Donald Trump'a bir mektup göndererek, Türkiye'ye yönelik muhtemel yaptırımlara ait Cumhuriyetçi senatörlerle yapılan özel toplantı konusundaki 'hayal kırıklığını' lisana getirdi.

Mektupta, "Gecikmeden kanunlara uymanızı ve Türkiye'ye yaptırımlar uygulamanızı bekliyoruz" sözleri yer aldı.

Basına kapalı olarak gerçekleştirilen toplantıdan çıkabilecek yaptırımlar CAATSA isimli (Amerika’nın düşmanlarıyla işbirliği yapanlara uygulanan yaptırımlar) bir yasa ile destekleniyor.

Şayet yaptırımların “Türkiye’ye memleketler arası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi” üzere ağır olanları uygulanırsa Türkiye iktisadının yara alması muhtemel.

Fakat Trump’ın, Obama idaresinin Patriot hava savunma sistemini Türkiye’ye satmadığı için Türkiye’nin S-400 satın almak zorunda kaldığı istikametindeki açıklamaları Türkiye’ye daha düşük tesiri olabilecek “Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması” üzere yaptırımların da uygulanmasını sağlayabilir.

Üçüncü seçenek olarak ise Trump, Türkiye’ye uygulanacak yaptırımları 6 aya yakın bir mühletle erteleyerek iki ülke ortasındaki gerginliğin yatışmasını bekleyebilir. 



Donald Trump'ın yaptırımlar konusunda sabırlı olunması ve yumuşak davranılması, yaptırım uygulanacaksa bile bunların geri döndürülebilir olması ve Mart 2020'ye kadar vakit tanınması isteğine kimi senatörler karşı çıkıyor.

Türkiye'nin S-400 Hava savunma sistemlerini satın almasından sonra F-35 programında gerçekleşen yaptırımları kâfi bulmayan birtakım senatörler CAATSA kapsamında senatoya yeni yaptırımlar için tasarı sunmuştu.

CAATSA'nın 231'ıncı hususu Rusya’nın istihbarat yahut savunma dalları ile alışveriş yapan kişi yahut kurumlara yönelik yaptırım uygulanmasını öngörüyor.

Türkiye'ye karşı yaptırım uygulanmasını isteyenlerin başında ise Cumhuriyetçi Senatörler Rick Scott ve Todd C. Young yer alıyor. 

Ayrıyeten Senato Yabancı Münasebetler Komitesi'nin üst seviye üyesi olan Demokrat Bob Menendez'de hafta başında Trump'a gönderdiği mektupta Rusya rejimine uygulanan yaptırımların Türkiye'ye reaksiyon verilmemesi durumunda ağır yara alabileceği konusunda ihtarda bulunarak Türkiye'ye yaptırım uygulanmasını önermişti.

CAATSA NEDİR? 



Amerika’nın Sesi’nde yer alan bilgilere nazaran, 2 Ağustos 2017'de Lider Trump'ın imzasıyla yürürlüğe giren CAATSA İran, Kuzey Kore ve Rusya'ya uygulanan yaptırımların da desteği.

CAATSA, “Rusya Federasyonu'nun savunma ya da istihbarat kesimleriyle ya da bunlar ismine çalışan kurum ve bireylerle değerli seviyede alışverişte bulunan kişi ve kurumlara yaptırım uygulanmasını” öngörüyor. Türkiye'ye Rus imali S-400 füze savunma sistemi sebebiyle yaptırım uygulanmasını öngören unsur de bu.

ABD Lideri Trump yasa gereği 70 sayfalık CAATSA metninde listelenen 12 yaptırım kaleminden en az beşini seçmek zorunda.  

Bu kalemler şöyle sıralanıyor:

*Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat-ithalat bankası takviyesinin kesilmesi,

*Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi, 



*ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi,

*Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi,

*Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile direkt alışveriş yapma müsaadesi verilmemesi,

*Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da mukavele yapılmaması,

*Döviz üzerinden süreç yapılmasının yasaklanması,

*Mali kurumlar ve bankalar ortasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması,

*Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması,

*ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması,

*Yaptırım kapsamına alınan bireylere ABD'ye giriş yasağı,

*Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara misal fonksiyonu olan üst seviye görevlilere de yaptırım uygulanması.