Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Beyaz yele kitabının ozeti uzun
1900 yılında Fransa ’da doğdu Oğretmen olarak calışmak uzere Senegal ’e gitti, 20 yıldan fazla Afrika ’da yaşadı Bu kıtadan esinlenerek pek cok kitap yazdı: Afrika Anlatıyor(1933), Leopar Kpo, Kedilerin Kralı, Sirga: Vahşi Afrika ’nın Kralicesi, Oworo 1946 yılında Les Equipages de Peter Hill adlı kitabıyla Seruven kitapları Odulu ’nun aldı Albert Lamorisse ’in 1952 ’de cektiği Beyaz Yele adlı filminden esinlenerek 1959 ’da Beyaz Yele ’yi yazdı 1964 ’te de, en onemli cocuk edebiyatı odullerinden Hans Christian Andersen odulunu aldı Aslan Sirga, Fillerin Efendisi adlı kitapları sinemaya uyarlanan Rene Guillot 1969 yılında Paris ’te yaşamını yitirdi
Beyaz Yele
Folko on iki yaşında olan, ama kasları gelişmiş boylu bir cocuktu Balıkcı olan dedesi Osebyo ’nun eski sandalıyla sazlıkta ağları toplar, dedesine yardım ederdi Dedesi torununun kendisi gibi balıkcı olmasını istemekteydi Fakat Folko atlarla ilgileniyor ve kendisinden buyuk olan dostu Antonyo gibi seyis olmak istiyordu Gun boyu at sırtında olmak, boğaların arkasında koşturmak, yabani atları eğitmek…
Bir gun Folko, sazlıkta dedesinin koymuş olduğu ağları toplamaya giderken sazlıkların arasında bir yavru ata rastlar Usulca yanına yaklaşır ve birbirlerine bakarlar Folko bu kucuk beyaz yavrudan oldukca etkilenmiştir, yavru da aynı şekilde Folko ’dan Folko tayın peşinden yavaşca kıyıya tırmanır ve tayın sazlıkların ardında bir kısrağın yanına gitmekte olduğunu gorur Atlara yaklaşan Folko, kısrağa sakin bir şekilde dokunur, kısrak kendisine dokunulmasına izin vermektedir Yavru ise cekingendir, annesinin ayakları altında dolanarak oynamaktadır Folko ’nun Beyaz Yele ile tanışması bu şekilde gercekleşir Folko atların yanından ayrıldıktan kısa bir sure sonra iki cingene kısrağı kacırır Yavruyu bağlayan adamlara karşı kısrak buyuk bir mucadele verir; fakat sonunda kaybeder Adamlar kısrağı gotururler Hikayemiz boylece başlar
Folko, geldiğinde Beyaz Yele ’yi yerde bacakları bağlı bir şekilde buldu Tayın her tarafı toza bulanmıştı, insanlar tarafından saldırıya uğrayan ve annesi kacırılan yabani hayvan ofkeliydi İlk kez karşılaştığı insanlar onu hırpalamış, kızdırmıştı Folko ’ya eskisi gibi bakmıyordu Folko tayla konuşmaya başladı, yavruyu sakinleştirmeye calıştı Ayaklarındaki ipleri cozdu Tay bir muddet Folko ’yu takip etti, daha sonra aniden fırlayıp yanından koşarak uzaklaştı
Folko dedesi ve kucuk kardeşi ile birlikte yaşıyordu Ertesi gun kocamış seyis dostu Antonyo geldi Antonya bolgedeki buyuk harada calışmaktaydı Patronu yılkı atlarının sahibiydi Olayın ustunden iki hafta gecmişti Antonyo ile Folko Beyaz Yele ’yi aramaya cıkarlar Beyaz Yele suru ile beraberdir ve yaralı değildir Folko buna oldukca sevinir
Adeta genc bir prens olan Beyaz Yele diğer taylardan daha ince ve uzundu Goğsu geniş ve acıktı Bacakları kaslıydı Antonyo onun icin “Bey soyundan demişti Beyaz Yele kanı kaynayan ofkeli bir aygır olmuştu Gencecikken annesinden ayırmışlardı, insanları duşman olarak goruyordu Ama Beyaz Yele Folko ’yu tanıyordu Folko, sazlıktayken kendisini cağırdığında uzaktan soğuk bir kişneme ile cevap verirdi
Haranın sahibi bir muddet sonra Beyaz Yele ’yi yakalamak ister Adamları ile beraber Beyaz Yele ’nin peşine duşerler Yanlarında Antonya da vardır Fakat Beyaz Yele oldukca guclu, inatcı ve zeki bir aygırdır Canını dişine takar ve mucadele eder Citlerden cıkarak kacmayı başarır Ertesi gun Beyaz Yele sazlıkların arasında dinlenirken Folko kendisini fark eder Fakat tam o sırada adamlar gelir ve Beyaz Yele ’nin peşine duşerler Beyaz Yele hara sahibinin attan duşmesine sebep olur Folko olanları endişe ile izlemiştir, dostu Beyaz Yele ’nin kurtulması ile yureğine su serpilir Hara sahibi, Beyaz Yele ’nin ocunu alarak kacmasına cok sinirlenir:
“Pis hayvan! Saldım gitti seni! Kim isterse o alsın
Bu sozleri duyan Folko yaklaşarak sorar:
“Bana… Bana bile verir miydiniz onu?
“Atıma goz koyan baldırıcıplak bu demek Şuna da bakın dik dik bakıyor Eh, peki oyle olsun Sana bile veririm atımı bacaksız Yakaladığın gun senin olsun o Eh, bir de bakmışsın balıkların kanat takmış ucuyor 1
Seyisler guluştuler ve Folko ’nun yanından ayrıldılar
Folko ’nun ici icine sığmıyordu Dedesine ve kardeşine olanları anlattı Osebyo Dede kendisine inanmadı Antonyo geldiğinde Folko ’yu doğruladı Folko ertesi gun Beyaz Yele ’yi buldu ve onu yakalamaya calıştı Fakat aygır kendisini tuttuğu iple birlikte yerde surundurdu ve daha sonra durdu Folko ’nun yanına geldi Folko Beyaz Yele ’yi evine goturse de Beyaz Yele icguduleri ağır basarak tekrar Folko ’dan uzaklaştı, liderlik ettiği genc suruye geri dondu
Gunler boylece gecip gider Beyaz Yele surusunde liderlik mucadelesinde yaşlı aygırları devirir ve karşısına cıkan guclu siyah aygırı cevikliği ile yener Daha sonra kayıplara karışır Beyaz Yele Bağımsız ve başına buyruk bir attır Surusunden ayrılır, kırlarda yalnız başına gunlerce dolaştıktan sonra geri doner
Antonyo, Folko ’yu kentte başlayacak olan bayram icin kasabaya goturur Boğa gureşlerini, arenayı, sirki gosterir Yolculukları sırasında Beyaz Yele ’nin annesini kacıran cingenelere kısrağı bir at arabasına koşmuş olarak rastlarlar Cingeneler fark edilince hemen kacarlar Boylece kısrak kurtulmuş olur Kasabadayken hara sahibinin, sirke azılı bir aygır satmak icin pazarlık yaptığına şahit olur Antonyo Daha sonra bu aygırın Beyaz Yele olduğu anlaşılır Antonyo atın cocuğa ait olduğunu, atı kendisinin Folko ’yo, seyislerin yanında verdiğini patronuna soyler ama patronu buna kulak asmaz
Beyaz Yele ile seyisler arasındaki kovalamaca başladığında Folko sandalındadır Beyaz Yele sazlıkların arasına girerek bataklığa saklanır kacacağı yerde Seyisler aygırı saklandığı yerden cıkartmak icin sazlıkları ateşe verirler Folko sandalından atlayarak koşmaya başlar Sazlık birden alev almıştır, seyisler yaktıkları ateşin kontrolden cıktığını gorurler fakat mudahale edemezler Folko Beyaz Yele ’nin ateşlerin arasında kaldığı tarafa doğru koşar Seyisler Folko ’ya bağırırlar ama Folko dostu Beyaz Yele ’nin girdiği ve ateş yuzunden dumanlarla kaplandığı yere girer ateşleri yararak Sacları ve ustu yanmıştır Ama aldırmaz Beyaz Yele ’nin uzerine biner, yelelerinden tutar ve “hadi fırla diye bağırır! Beyaz Yele bataklıktan ateşlerin arasından sıyrılarak dumanları yarar Folko ile birlikte Seyislere yollarını kesmelerini soyler hara sahibi Beyaz Yele durmadan koşar, uzerinde hareketleri yuzunden kendisini yavaşlatan Folko ise yarışa kendini kaptırmıştır Seyisler aygıra yaklaştıklarında aygır arayı acıyor ve daha hızlı koşuyordur Irmağa doğru koşmaktadırlar artık, peşlerindeki adamlar zafer kazandıklarını duşunmektedirler Irmağa geldiklerinde at birden kendisini suya atar ve yuzmeye başlar Akıntı kuvvetlidir Adamlar şaşırırlar Hara sahibi Folko ’yo bağırarak atın kendisine ait olduğunu, onu geri almayacağını, artık sudan cıkması gerektiğini haykırır Fakat Folko dostu Beyaz Yele ’nin sırtında suyun icinde akıntıyla birlikte hızla suruklenmektedir
Birlikte yuzduler, yuzduler Folko ile Beyaz Yele ’nin dostlukları sonsuza dek surer
Gorulduğu gibi kitap kucuk ve yoksul bir cocukla yavru bir atın tanışmalarını, tayın annesi ile birlikte yaşadığı saldırı ve annesinin kacırılma olayı sonrası insanlara duşman olması, Folko ’dan başka hicbir insanı yanına yanaştırmaması, ofkeyle dolması ve sonrasında gelişen olayları anlatmaktadır Folko ile Beyaz Yele ’nin dostluğu, Folko ’nun cok sevdiği dostunu ateşlerin arasından korkusuzca kendini tehlikeye atarak kurtarması, hayvan sevgisi, atların asil ve duygusal hayvanlar oluşu uzerine başarılı bir hikayedir maceramız Kitabın kapak tasarımı, icindeki resimler ve baskısı guzel Cocuklarınızın zevkle okuyacağı bir eser olduğunu duşunmekteyiz
1900 yılında Fransa ’da doğdu Oğretmen olarak calışmak uzere Senegal ’e gitti, 20 yıldan fazla Afrika ’da yaşadı Bu kıtadan esinlenerek pek cok kitap yazdı: Afrika Anlatıyor(1933), Leopar Kpo, Kedilerin Kralı, Sirga: Vahşi Afrika ’nın Kralicesi, Oworo 1946 yılında Les Equipages de Peter Hill adlı kitabıyla Seruven kitapları Odulu ’nun aldı Albert Lamorisse ’in 1952 ’de cektiği Beyaz Yele adlı filminden esinlenerek 1959 ’da Beyaz Yele ’yi yazdı 1964 ’te de, en onemli cocuk edebiyatı odullerinden Hans Christian Andersen odulunu aldı Aslan Sirga, Fillerin Efendisi adlı kitapları sinemaya uyarlanan Rene Guillot 1969 yılında Paris ’te yaşamını yitirdi
Beyaz Yele
Folko on iki yaşında olan, ama kasları gelişmiş boylu bir cocuktu Balıkcı olan dedesi Osebyo ’nun eski sandalıyla sazlıkta ağları toplar, dedesine yardım ederdi Dedesi torununun kendisi gibi balıkcı olmasını istemekteydi Fakat Folko atlarla ilgileniyor ve kendisinden buyuk olan dostu Antonyo gibi seyis olmak istiyordu Gun boyu at sırtında olmak, boğaların arkasında koşturmak, yabani atları eğitmek…
Bir gun Folko, sazlıkta dedesinin koymuş olduğu ağları toplamaya giderken sazlıkların arasında bir yavru ata rastlar Usulca yanına yaklaşır ve birbirlerine bakarlar Folko bu kucuk beyaz yavrudan oldukca etkilenmiştir, yavru da aynı şekilde Folko ’dan Folko tayın peşinden yavaşca kıyıya tırmanır ve tayın sazlıkların ardında bir kısrağın yanına gitmekte olduğunu gorur Atlara yaklaşan Folko, kısrağa sakin bir şekilde dokunur, kısrak kendisine dokunulmasına izin vermektedir Yavru ise cekingendir, annesinin ayakları altında dolanarak oynamaktadır Folko ’nun Beyaz Yele ile tanışması bu şekilde gercekleşir Folko atların yanından ayrıldıktan kısa bir sure sonra iki cingene kısrağı kacırır Yavruyu bağlayan adamlara karşı kısrak buyuk bir mucadele verir; fakat sonunda kaybeder Adamlar kısrağı gotururler Hikayemiz boylece başlar
Folko, geldiğinde Beyaz Yele ’yi yerde bacakları bağlı bir şekilde buldu Tayın her tarafı toza bulanmıştı, insanlar tarafından saldırıya uğrayan ve annesi kacırılan yabani hayvan ofkeliydi İlk kez karşılaştığı insanlar onu hırpalamış, kızdırmıştı Folko ’ya eskisi gibi bakmıyordu Folko tayla konuşmaya başladı, yavruyu sakinleştirmeye calıştı Ayaklarındaki ipleri cozdu Tay bir muddet Folko ’yu takip etti, daha sonra aniden fırlayıp yanından koşarak uzaklaştı
Folko dedesi ve kucuk kardeşi ile birlikte yaşıyordu Ertesi gun kocamış seyis dostu Antonyo geldi Antonya bolgedeki buyuk harada calışmaktaydı Patronu yılkı atlarının sahibiydi Olayın ustunden iki hafta gecmişti Antonyo ile Folko Beyaz Yele ’yi aramaya cıkarlar Beyaz Yele suru ile beraberdir ve yaralı değildir Folko buna oldukca sevinir
Adeta genc bir prens olan Beyaz Yele diğer taylardan daha ince ve uzundu Goğsu geniş ve acıktı Bacakları kaslıydı Antonyo onun icin “Bey soyundan demişti Beyaz Yele kanı kaynayan ofkeli bir aygır olmuştu Gencecikken annesinden ayırmışlardı, insanları duşman olarak goruyordu Ama Beyaz Yele Folko ’yu tanıyordu Folko, sazlıktayken kendisini cağırdığında uzaktan soğuk bir kişneme ile cevap verirdi
Haranın sahibi bir muddet sonra Beyaz Yele ’yi yakalamak ister Adamları ile beraber Beyaz Yele ’nin peşine duşerler Yanlarında Antonya da vardır Fakat Beyaz Yele oldukca guclu, inatcı ve zeki bir aygırdır Canını dişine takar ve mucadele eder Citlerden cıkarak kacmayı başarır Ertesi gun Beyaz Yele sazlıkların arasında dinlenirken Folko kendisini fark eder Fakat tam o sırada adamlar gelir ve Beyaz Yele ’nin peşine duşerler Beyaz Yele hara sahibinin attan duşmesine sebep olur Folko olanları endişe ile izlemiştir, dostu Beyaz Yele ’nin kurtulması ile yureğine su serpilir Hara sahibi, Beyaz Yele ’nin ocunu alarak kacmasına cok sinirlenir:
“Pis hayvan! Saldım gitti seni! Kim isterse o alsın
Bu sozleri duyan Folko yaklaşarak sorar:
“Bana… Bana bile verir miydiniz onu?
“Atıma goz koyan baldırıcıplak bu demek Şuna da bakın dik dik bakıyor Eh, peki oyle olsun Sana bile veririm atımı bacaksız Yakaladığın gun senin olsun o Eh, bir de bakmışsın balıkların kanat takmış ucuyor 1
Seyisler guluştuler ve Folko ’nun yanından ayrıldılar
Folko ’nun ici icine sığmıyordu Dedesine ve kardeşine olanları anlattı Osebyo Dede kendisine inanmadı Antonyo geldiğinde Folko ’yu doğruladı Folko ertesi gun Beyaz Yele ’yi buldu ve onu yakalamaya calıştı Fakat aygır kendisini tuttuğu iple birlikte yerde surundurdu ve daha sonra durdu Folko ’nun yanına geldi Folko Beyaz Yele ’yi evine goturse de Beyaz Yele icguduleri ağır basarak tekrar Folko ’dan uzaklaştı, liderlik ettiği genc suruye geri dondu
Gunler boylece gecip gider Beyaz Yele surusunde liderlik mucadelesinde yaşlı aygırları devirir ve karşısına cıkan guclu siyah aygırı cevikliği ile yener Daha sonra kayıplara karışır Beyaz Yele Bağımsız ve başına buyruk bir attır Surusunden ayrılır, kırlarda yalnız başına gunlerce dolaştıktan sonra geri doner
Antonyo, Folko ’yu kentte başlayacak olan bayram icin kasabaya goturur Boğa gureşlerini, arenayı, sirki gosterir Yolculukları sırasında Beyaz Yele ’nin annesini kacıran cingenelere kısrağı bir at arabasına koşmuş olarak rastlarlar Cingeneler fark edilince hemen kacarlar Boylece kısrak kurtulmuş olur Kasabadayken hara sahibinin, sirke azılı bir aygır satmak icin pazarlık yaptığına şahit olur Antonyo Daha sonra bu aygırın Beyaz Yele olduğu anlaşılır Antonyo atın cocuğa ait olduğunu, atı kendisinin Folko ’yo, seyislerin yanında verdiğini patronuna soyler ama patronu buna kulak asmaz
Beyaz Yele ile seyisler arasındaki kovalamaca başladığında Folko sandalındadır Beyaz Yele sazlıkların arasına girerek bataklığa saklanır kacacağı yerde Seyisler aygırı saklandığı yerden cıkartmak icin sazlıkları ateşe verirler Folko sandalından atlayarak koşmaya başlar Sazlık birden alev almıştır, seyisler yaktıkları ateşin kontrolden cıktığını gorurler fakat mudahale edemezler Folko Beyaz Yele ’nin ateşlerin arasında kaldığı tarafa doğru koşar Seyisler Folko ’ya bağırırlar ama Folko dostu Beyaz Yele ’nin girdiği ve ateş yuzunden dumanlarla kaplandığı yere girer ateşleri yararak Sacları ve ustu yanmıştır Ama aldırmaz Beyaz Yele ’nin uzerine biner, yelelerinden tutar ve “hadi fırla diye bağırır! Beyaz Yele bataklıktan ateşlerin arasından sıyrılarak dumanları yarar Folko ile birlikte Seyislere yollarını kesmelerini soyler hara sahibi Beyaz Yele durmadan koşar, uzerinde hareketleri yuzunden kendisini yavaşlatan Folko ise yarışa kendini kaptırmıştır Seyisler aygıra yaklaştıklarında aygır arayı acıyor ve daha hızlı koşuyordur Irmağa doğru koşmaktadırlar artık, peşlerindeki adamlar zafer kazandıklarını duşunmektedirler Irmağa geldiklerinde at birden kendisini suya atar ve yuzmeye başlar Akıntı kuvvetlidir Adamlar şaşırırlar Hara sahibi Folko ’yo bağırarak atın kendisine ait olduğunu, onu geri almayacağını, artık sudan cıkması gerektiğini haykırır Fakat Folko dostu Beyaz Yele ’nin sırtında suyun icinde akıntıyla birlikte hızla suruklenmektedir
Birlikte yuzduler, yuzduler Folko ile Beyaz Yele ’nin dostlukları sonsuza dek surer
Gorulduğu gibi kitap kucuk ve yoksul bir cocukla yavru bir atın tanışmalarını, tayın annesi ile birlikte yaşadığı saldırı ve annesinin kacırılma olayı sonrası insanlara duşman olması, Folko ’dan başka hicbir insanı yanına yanaştırmaması, ofkeyle dolması ve sonrasında gelişen olayları anlatmaktadır Folko ile Beyaz Yele ’nin dostluğu, Folko ’nun cok sevdiği dostunu ateşlerin arasından korkusuzca kendini tehlikeye atarak kurtarması, hayvan sevgisi, atların asil ve duygusal hayvanlar oluşu uzerine başarılı bir hikayedir maceramız Kitabın kapak tasarımı, icindeki resimler ve baskısı guzel Cocuklarınızın zevkle okuyacağı bir eser olduğunu duşunmekteyiz
