Beygir Gücü (HP) Nedir? Ne İşe Yarar?

Yalnızca otomobillerde değil, elektrikli aletlerden çim biçme makinelerine değin çoğu yerde karşımıza çıkan müşterek bir kavram vardır. Beygir gücü, genellikle otomobillerin gücünü tarif etmek için kullanılsa da kökeni çok eskilere dayanmaktadır. Otomobiller dışında elektrikli motora sahip olan derhal her şeyler kullanılır. Millet arasında hakkında farklı yorumlar yapılarak tartışmalara da niçin olmaktadır. genel olarak 100 at güce sahip olan bir arabanın, 100 tane atın ürettiği güce eşit olduğu açıklama edilir. Fakat iyice böyle bir şey değildir. “Horse Power kelimesinden dilimize geçen bu kavramın yaratıcısı, James Watt’tır ve ilk olarak 1781 yılında kullanılmıştır. Geliştirdiği buharlı makineleri pazarlarken, müşterilerine cihaz gücü hakkında bilgi vermek için bu kavramı kullanmayı seçmiştir. Chip Tuning Nedir? Araçlara Nasıl Uygulanır? Faydaları ve Zararları Nelerdir? Ilk defa kullanıldığı yıllarda zor dendiği vakit, önem nakliye işlerinde kullanılan atların akla gelmesi ile bugüne dek gelmiştir. Çoğunlukla tork ile birbirine karıştırılan bu konu, bir atın bir dakikada yapacağı şiddet şeklinde tanımlanmaktadır. Teknik anlamda detaylı hesaplamalar sonucunda bulunan bu değerinde, elektrikli motora sahip olan tüm araçlar ve otomobiller için son derece önemlidir. Beygir Gücü (HP) Nedir? <img title="Beygir Gücü (HP) Nedir?" src="URLhttp:bilgilihocam.cominternal_dataattachmentsbeygir-gucu-hp-nedir-ne-ise-yarar-5c71e436b51f1.jpgURL" Beygir Gücü (HP) Nedir?" width="700" height="300">Beygir Gücü, en temel şekilde anlatırsak; 75 kg ağırlığındaki bir yükün 1 saniyede 1 metre hareket ettirilmesi için gerekli olan güç miktarına denir. Dilimize İngilizcedeki "Horse Power" teriminden geçmiştir. Horse, at - beygir; Power ise zor demektir. Beygir gücünü temsilci "HP" harfleri, Horse Power'ın ilk harfleridir. Beygir gücü veya at gücü otomobillerin ve motorlu araçların güçlerinin belirlenmesi için kullanılan bir terimdir. Günümüzde sadece otomobiller için kullanılan bu terimin temeli aslında fazla eskilere dayanmaktadır. Şiddet bölüm zamanda meydana gelen iş olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla bir şeyin gücünü sınırsız bir zamanda yaptığı iş değil de, belirtilen bir vakit içerisinde yaptığı meslek belirlemektedir. Tarihi 200 sene öncesine dayanan at gücü ifadesi, yük nakliye deyince akla attan başka bir şey gelmemesinden doğmaktadır. Bu sebeple de at gücü kavramı iyice anlaşılamamakta ve birçok kişi kadar karıştırılmaktadır. Örneğin 100 beygirlik bir araba dendiğinde 100 tane atın ürettiği baskı anlaşılmaktadır. At gücü ise çok daha farklı bir kavramdır. Bu kavramın ne olduğu hakkında geniş veri, tork gücü ile olan benzerlik ve farklılıkları yazımızın ilerleyen kısımlarında anlatılmıştır. Gerçekten, reel bir beygirin veya atın, 1 saniyede 1 metre ileriye taşıdığı siklet miktarı, ortalamada takriben 50 kg'dır. Oysa motorların gücü amblem edilirken, nedense mühendisler bu ağırlığı 75 kg olarak tanımlamışlardır. At gücü tanımını birincil kullanan mühendis ise, ünlü mucit James Watt'dır. Watt’ın yaklaşımına göre 1 atı her bir dakikadar 44,5 kJ layık iş yapabilir. Bu dakikada yapılan iş olduğu için 60 saniyeye bölünerek beygir gücünün 0,75 kW ya da 750 W olduğu sonucu elde edilir. Bu sonuç, 1 atın gücünü açıklama ederken, yaklaşık 150 kilogramlık kömürü, 1 dakikada 30 metre yukarı, 15 kilogram kömürü 300 metre ya da 450 kilogram yükü 10 metre yukarı çıkarabilmesi demektir. İşte bu beygir gücü ifade etmektedir. Beygir Gücü Gibi Bir Tanımlamaya Neden Gereklilik Duyulmuştur? <img title="Beygir Gücü Gibi Bir Tanımlamaya Neden İhtiyaç Duyulmuştur?" src="URLhttp:bilgilihocam.cominternal_dataattachmentsbeygir-gucu-hp-nedir-ne-ise-yarar-5c71e436c43b5.jpgURL" Beygir Gücü Gibi Bir Tanımlamaya Neden İhtiyaç Duyulmuştur?" width="700" height="300">James Watt, buluş ederek ürettiği ve satışa sunduğu makinalar hakkında bilgi verirken, müşterilerin en çok merak ettiği konu bu makinaların ne değin zinde olduğuydu. Herkesin "zorlama" kelimesinden anladığı diğer bir şey olduğundan; ayrı farklı insanların, üzerinde keza hafıza olduğu bir "güç" tanımı yapılması gerekiyordu. Bu gerçeği ayrım eden James Watt, o dönem herkesin haşır neşir olduğu atların gücüyle endeksleyerek, motorlarının gücünü açıklamaya karar verdi. Bu Nedenle işler daha da kolaylaştı. James Watt’ın ürettiği buharlı motorların performansını artmak üzere uzun vakit çalıştığı bilinmektedir. Performansı artmak için atların madenlerde alıştırma şeklini izlemeye başlamıştır. Burada gözlemlediği bir olayda, atın 1 saniyede 1 metre ileriye taşıdığı tartı miktarının 50 kilogram olduğunu görür. Esas olarak at gücü; 75 kilogramlık yükü, 1 saniyede 1 metre ileriye taşınması şeklinde bu nedenle kabul edilmiştir. Atların tek bir tanesinin üretebileceği güç hakkında çıkarımda bulunabileceği usul arayışında olan Watt, bir midilli atının dakikada 30 kilo joule meslek yapabildiği sonucuna varmıştır. Bu değeri, yüzde 50 artıran Watt, at gücünün ölçümünü bir dakikada yaklaşık 45 kJ meslek yapmayı başardı. Endüstri Devrimi’nin arkasından ürettiği buharlı makinenin performansını artırmayı amaçlayan Watt, pazarlamak için beygir gücü kavramını kullanmıştır. Performansı nasıl artırabileceği konusunda diğer fikirler elde etmek için beygir ve eşeklerin değirmenlerdeki taşı nasıl çevirdiklerini incelemeye başlamıştır. Hayvanın taşı çevirmek için 1 dakikada kat ettiği uzaklık ile sıradan 80 kilogramlık çekme kuvvetini ile çarpmış ve bunu zamana bölmüştür. At gücü olarak belirttiği birimi de bu nedenle keşfetmiştir. Günümüzde kullanılan beygir gücü hemen hemen 735 watt’a eşittir. Beygir Gücü Nasıl Hesaplanır? <img title="Beygir Gücü Nasıl Hesaplanır?" src="URLhttp:bilgilihocam.cominternal_dataattachmentsbeygir-gucu-hp-nedir-ne-ise-yarar-5c71e436d5d5f.jpgURL" Beygir Gücü Nasıl Hesaplanır?" width="1200" height="600">James Watt’ın prensibinden yola çıkarak at gücünün hesaplanması için değişik formüller ortaya çıkmıştır. Buna tarafından; 12 feet yarıçaplı bir değirmen çarkı, 1 at göre saatte 144 defa, dakikada ise 2,4 kez çevrilmektedir. Bu sırada çarka uygulanan baskı 180 libre kuvvettir. Hesaplama yapabilmek için önce birimleri çevirmek gerekmektedir. Buna göre; 1 feet = 0,3048 metre 1 libre = 0,4536 kilogram 1 libre-şiddet = g * 1 libre = 9,8066 ms2 * 1 lb * 0,4536 kglb = 4,4482 kg.ms2 = 4,4482 N 180 lbf = 180 * 4,4482 N = 800,6796 M Formüllerimiz: Iş = Güç * Yol yani; W = F * x Baskı = MeslekVakit yani; P = Wt ya da P = (F*x)t Bu formüllere göre operasyon yapacak olursak; P = 180 lbf * (2,4 * 2π * 12ft) 1 dakika P = 32,572 ft.lbfdakika Watt bu sonucu 33 bine yuvarlamıştır ve bunun 1 beygir zor olduğunu belirtmiştir. Yani Watt’a kadar 1 at kuvvet, 33.000 ft.lbfdakika ya da 745,69 N.ms (watt) eşittir. Beygir Gücü Her Şartta Tekerlere Aynı Miktarda mı İletilir? <img title="Beygir Gücü Her Şartta Tekerlere Aynı Miktarda mı İletilir?" src="URLhttp:bilgilihocam.cominternal_dataattachmentsbeygir-gucu-hp-nedir-ne-ise-yarar-5c71e436ec482.jpgURL" Beygir Gücü Her Şartta Tekerlere Aynı Miktarda mı İletilir?" width="700" height="300">Motorun ilettiği at gücü, tekerleklere gelene dek öyle fazla ayrı sistemden geçtiği için; aynı beygir gücüne sahip farklı araçlarda; tekerlere iletilen güçler aralarında şartların değişmesi görülebilir. Aracın aksamlarındaki ve teker sistemlerindeki dişli sayıları bile; beygir gücünün tekerlere eksik ya da çok iletilmesinde etkilidir. Motorun benzinli veya dizel olması, hatta vasıta tekerlerinin büyüklüğü bile iletilen gücü değiştirir. At Gücü İle Tork Gücü Benzer Şey midir? <img title="Beygir Gücü İle Tork Gücü Aynı Şey midir?" src="URLhttp:bilgilihocam.cominternal_dataattachmentsbeygir-gucu-hp-nedir-ne-ise-yarar-5c71e4370976c.jpgURL" Beygir Gücü İle Tork Gücü Aynı Şey midir?" width="700" height="300">Günümüzde, at gücü ile tork gücü, birbirlerine olan benzerliklerinden dolayı aralıksız karıştırılmaktadır. Aslında bu benzerlik, zorlama açısından gelen bir benzerliktir. Şöyle düşünelim. Bir haltercinin fazla kuvvetli ayaklara sahip olması gerekir. Çünkü, kaldırdıkları onca ağırlığın aşağı ezilmeyip, düşey durabilmeleri gerekir. Eğer diz kapakları o yükü taşıyamazsa, haltercinin o yükü kaldırması laf konusu olamaz. bununla beraber, koşucuların da çok güçlü ayaklara sahip olması gerekir. Çünkü adımlarını daha hızlı ve daha uzağa atmaları için onlara azami şiddet gereklidir. Peki, şu soruyu kendimize soralım: Bir haltercinin ve bir koşucunun gereksinim duydukları kuvvet çeşidi, birbiriyle benzer mıdır? Hayır. Haltercinin sahip olması gereken baskı; halteri daha iyi kaldırabilme, onu daha yükseğe çekebilme ile alakalıyken; koşucunun sahip olması gereken zorlama, adımları daha süratli ve daha uzağa atabilme ile ilgilidir. Tork Nedir? Ne İşe Fayda? Tork Gücü ile Beygir Gücü Arasındaki Farklar Nelerdir? İşte, tork gücü derken aklımıza; halterci ayağının sahip olması gereken zor gelmelidir. Beygir gücü derken ise aklımıza, koşucu ayaklarının sahip olduğu baskı gelmelidir. Tork gücü çekiş kuvveti ile ilgiliyken; at gücü daha çok sürat ile ilgilidir. İşte bu yüzden; bir kamyonun ya da tırın, sedan bir araca göre daha yüksek tork gücüne sahip olması gerekir. Benzer sebepten dolayı da, bir yarış arabasının, kamyon ya da tıra tarafından daha etkin bir beygir gücüne sahip olması gerekir. Tırlara, haddinden fazla at gücü verilirse, tonlarca yükle azami hıza ulaştıklarında aracın devrilmesine yol açar. Bir yarış arabasına haddinden pozitif tork gücü verildiğinde; yarış pistinde fazla fazla etkisini görmeyecektir. Çünkü gereğinden pozitif torkun, hıza etkisi yoktur. Her şeyin ihtiyacı bambaşka farklıdır.