Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Rüyalar ve beyin ortasındaki münasebet yıllardır araştırılmasına karşın bir türlü tam olarak aydınlatılamadı. Evet; rüya görüyoruz, gördüğümüz düşlerin tesirinde kalıyoruz ve beynimiz, biz düş görürken hislerimizi tetikliyor. Pekala bunun altında nasıl bir sistem var? İsviçre'de hizmet veren Bern Üniversitesi bünyesinde bir küme araştırmacı, bu gizemli sürecin arkasında neler olduğunu açığa çıkarmayı başardılar. Gelin bu enteresan araştırmaya birlikte bakalım.
İnsanlar, REM uykusu sırasında hayaller görüyorlar. Uzmanlar, yaptıkları araştırmalarda beyin ile uyku arasında dikkat çeken bir bağ olduğunu, olumlu hislerin uyurken pekiştirildiğini tespit etmişlerdi. Öte yandan; olumsuz hisler ise uyku sırasında baskılanıyordu. İşin değişik yanı, beynin hisleri yöneten kısmı, uyku sırasında etkin değildi. İşte fareler üzerinde yapılan yeni araştırma, bu karmaşık durumu aydınlattı. Uzmanlar, fareler üzerinde elde edilen bulguların beşerler için de geçerli olacağını söylüyorlar.
Travma sonrası gerilim bozukluğu üzere rahatsızlıkları engelleyebilir
Bilim insanları, farelere güvenlik ya da tehlike ile bağlı sesleri öğrettiler. Farelerin beyinleri bu süreçte takip edildi. Bu çalışmalarla birinci kademeyi tamamlayan uzmanlar, sonra da ikinci aşamaya geçtiler. Bu basamak, öğretilen seslerin uyku ve uyanıklık durumunda beyinde nasıl işlendiği ile ilgiliydi. Araştırmanın ikinci evresi, çarpıcı ayrıntılar sundu.
Araştırmanın devamını anlayabilmemiz için öncelikle hudut hücrelerini, yani nöronları tanımak gerekiyor. Gelin en kolay haliyle anlatalım. Bir hudut hücresi, en kaba anlatımla 3 kısımdan oluşuyor. Bu kısımlar; yansıyı alan dendrit, gelen yansıları gönderen akson ve öbür nöronlarla etkileşime geçmeyi sağlayan soma (hücre gövdesi). İşte bu hücrelerdeki çalışma tertibi, uyku sırasında neler yaşandığının kısmen de olsa anlaşılabilmesini sağlamış oldu.
*Bir hudut hücresinin görünümü.
Farelerin beyinlerini inceleyen bilim insanları, REM uykusu sırasında somanın büsbütün uykuda, dendritlerinse büsbütün uyanık halde olduğunu keşfettiler. Bu şu manaya geliyordu; fareler, gelen güvenlik ya da tehlike seslerini anlıyor lakin buna karşı bilhassa de tehlikeye karşı çok derecede reaksiyon veremiyorlardı. Zira hudut hücreleri "yarı çalışır" vaziyettelerdi. Uzmanlar, bu sistemin tertipli bir halde çalışmamasının anksiyeteye neden olduğunu düşünüyorlar.
Yapılan araştırma ile travma sonrası gerilim bozukluğu üzere rahatsızlıklar için yeni bir kapı aralanmış oldu. Uzmanlar, farelerden elde edilen sonuçlarla gerilim, anksiyete, depresyon yahut panik atak sorunu olan insanlara yardımcı olunabileceğini düşünüyorlar. Fakat şu an bahsettiğimiz hastalıklardan kurtulmanın yeni tedavi yollarının bulunduğunu söylemek mümkün değil. Çalışmaların devam etmesi ve araştırmanın insanlara kaydırılması gerekiyor.
