Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Beyincik tümörlerini erişkinler ve çocukluk yaşı olarak iki farklı başlıkta incelemek gerekir. Erişkin dimağ tümörlerinin yaklaşık % 70-75 dimağda yerleşir,
Çocucukluk çağı dimağ tümörlerinin % 60-70 ise beyincikte yerleşmektedir. Bir öteki deyişle tüm erişkin dimağ tümörlerinin 2/3'si dimağda görülürken çocukluk yaş dimağ tümörlerinin 2/3'si ise beyincikte görülmektedir. Erişkinlerde en sık dimağ tümörü glial tümörlerlerden (astrositomlar) görülürken buna karşılık en sık beyincik tümörü ise genetik geçişi düzgün bilinen hemanjioblastomlardır.
Çocukluk çağı lösemilerden sonra en sık görülen tümör beyincik tümörleridir.
Çocukluk çağı beyincik tümörleri arasında en sık görülenleri (medulloblastom, astrositom, epandiom, dimağ sapı gliomları dermoid ve epidermoid kistler v.b).
Erişkin beyincik tümörleri içerisinde münhasıran erişkinlerde ponto-serbellar zaviye yerinde en sık görülenler ise (Schwannoma, meningioma, araknoid ve epidermoid kistler,plazmasitomlar, glomus jugulare tümörleri, beyincik metastazlar v.b)
EPANDİMOMLAR
Epandimal neoplazmlar (epandimomlar ve epandimoblastomalar) tüm primer dimağ tümörlerinin % 2-9 'u olup ortalama olarak % 5'ini oluşum ederler. Bu tümörlerin takriben % 50' si 20 yaşından küçüklerde yani çocukluk yaş kümesinde görülür. Erkek ve hatunlar arasında görülme sıklığı erkeklerde biraz daha çokça sık görülmektedir. Epandimomların 3/1 dimağda yerleşirken, 3/2' ise beyincikte yerleşir. Bir sair değişle % 70 beyincikte görülürken, % 30 ise dimağda görülmektedir. Beyincikte yerleşen epandimomlar umumiyetle 4. ventrikül tabanından orijinlenirler çoklukla solid tümörler olup bazende kistik komponeti vardır. Epandimomların nadiren BOS yoluyla yayılımı gösterirlerken, beyincikte yerleşen epandimomların takriben % 30' u ise BOS yoluyla yayılımı gösterirler.
Şikayetleri ve Bulgular
Beyincik epandimomların başlangıç şikayetleri baş ağrısı ve kusma, bulantıdır. Buradaki baş ağrısı başlangıçta sabahları uykudan uyandıran usulde olup daha sonra devamlı ve inatçı hale gelir. Beyincikteki epandimomlar klasik olarak orta hat tümörü olduğundan 4. ventriküldeki dimağ omurilik sıvısının (BOS) akımı engellediğinden baş içi basıncı artması ( KİBA) hidrosefaliye bağlı gelişir. Baş ağrısı bulantısız ve adeta fışkırır üslupta kusma sabahları erken saatte başlar adeta hastaları uykudan uyandıran öncü şikayettir. Bu öncü şikayet daha sonra devamlı ve inatçı kusmalar takip ederki, bu şikayetler evlatları hekimlere götüren şikayetlerdir. Baş ağrısı ve kusma şikayetlerini, çift görme 6. ve 4. göz sonları felçleri takip eder. Ayrıyeten serebellum ana hizmetlerinden olan istikrar ve uyum bozuklukları görülür. Nörolojik muayenede ise papil ödemi mahsusen KİBA ya bağlı ortaya çıkar, bazen görme kaybı ile hastanelerde değişik başka kısımlara muayene olurlar. Bunlara ilaveten ataksi, nistagmus, değişik kranial had felçleri de görülür.
Teşhis
Tüm beyincik tümörlerinde olduğu üzere dimağ görüntüleme tekniklerinden ilaçlı dimağ magnetig rezonans (MR) tekniği bu lezyonların tanınmasında epey kıymetli emniyetli zararsız bir teşhis prosedürüdür. Bunun dışında ilaçlı dimağ bilgisayarlı tomografi (BT) tekniği birtakım beyincik tümörleri (örneğin epandimom) üzere tümörlerde lezyonun tanımlanmasında MR tekniğine nazaran ek ek malumatlar sunmaktadır. Sonuç olarak bir beyincik tümörü ön teşhis olarak düşünüldüğünde teşhis günümüzün ileri teşhis yollarıyla çok çabuk, süratli, emniyetli bir biçimde konulmaktadır. Beyincikteki epandimomların teşhisi için kandanveya BOS dan tanımlanan tümör belirleyici testleri yoktur.
Tedavi
Tüm beyincik tümörleri olduğu üzere şayet tabip preoperetif devirde beyincikteki lezyonun epandiomom olduğunu düşünürse hastanın yeteri kadar vakti da (herniasyon riski) varsa bu lezyonların BOS yoluyla omurilik içerisine yayalımı olup olmadığı tetkik edilmelidir. Bu lezyonların cerrahi tedavi stratejisinde öncelikle lezyonun mümkünse cerrahi olarak tamamı alınmalıdır. Fakat birden fazla epandiomomlar dimağ sapına invazyon gösterdiğinden bu durum total rezeksiona münasip olmayabilir. Tecrübeli bir nörolojik cerrah beyincik ameliyatı esnasında bu türlü bir lezyonun nereden orijinlendiğini ve nerelere gerçek büyüdüğünü bilerek cerrahinin seyrini yönlendirir. Zira beyincik tümörleri ameliyatı esnasında tüm anatomik dokuların hayatı fonksyonları kıymet arzetmektedir. Yalnızca lezyonu tamamını almak ne kadar kıymetli ise bunun yanında 4. venriküldeki tabanındaki anotomik dokuların korunması daha da kıymetlidir. Ayrıyeten bu tümörlerin ameliyat esnasında, komşu dimağ sapının olağan anotomik dokuların içerisinde çok kıymetli kranial hudutların çekirdekleri olduğu âlâ bilinmeketedir.
Tümörün alındıktan sonra histopatalojik rapor epandimomun tipleri tanımlanması çok değerlidir. Şayet lezyon tamamı alındı ve epandimomda habis özellik yoksa öteki tedavilere gerek olmadan yalnızca klinik olarak takibi elverişlidir. Gelgelelim tümörün tamamı alınamadı yahut epandimom histopatolojisinde habis özellikleri varsa tedavinin 2. aşamasında onkolojik tedavi eklenmelidir. Bu lezyonlarda tüm kraniospinal aksa BOS yoluyla yayılıp yayılmadığı sorusu âlâ cevaplandıktan sonra öteki tedaviler yeterlice planmalıdır.
Sonuç olarak
Beyincik epandimomları çocukluk yaşı sık tümörlerindendir.Baş ağrısı kusma ve KIBA bulguları klinik işaretleridir. Teshisi günümüz teknolojileri ile kolaylıkla konulmaktadır. Tadavisi ise cerrahidir. Başarılı bir beyincik aeliyatı geçirenlerde mevt ve sakalık orantıları hayli düşüktür. Âlâ huylu olanlarda sağ kalım nispeten uzundur
Çocucukluk çağı dimağ tümörlerinin % 60-70 ise beyincikte yerleşmektedir. Bir öteki deyişle tüm erişkin dimağ tümörlerinin 2/3'si dimağda görülürken çocukluk yaş dimağ tümörlerinin 2/3'si ise beyincikte görülmektedir. Erişkinlerde en sık dimağ tümörü glial tümörlerlerden (astrositomlar) görülürken buna karşılık en sık beyincik tümörü ise genetik geçişi düzgün bilinen hemanjioblastomlardır.
Çocukluk çağı lösemilerden sonra en sık görülen tümör beyincik tümörleridir.
Çocukluk çağı beyincik tümörleri arasında en sık görülenleri (medulloblastom, astrositom, epandiom, dimağ sapı gliomları dermoid ve epidermoid kistler v.b).
Erişkin beyincik tümörleri içerisinde münhasıran erişkinlerde ponto-serbellar zaviye yerinde en sık görülenler ise (Schwannoma, meningioma, araknoid ve epidermoid kistler,plazmasitomlar, glomus jugulare tümörleri, beyincik metastazlar v.b)
EPANDİMOMLAR
Epandimal neoplazmlar (epandimomlar ve epandimoblastomalar) tüm primer dimağ tümörlerinin % 2-9 'u olup ortalama olarak % 5'ini oluşum ederler. Bu tümörlerin takriben % 50' si 20 yaşından küçüklerde yani çocukluk yaş kümesinde görülür. Erkek ve hatunlar arasında görülme sıklığı erkeklerde biraz daha çokça sık görülmektedir. Epandimomların 3/1 dimağda yerleşirken, 3/2' ise beyincikte yerleşir. Bir sair değişle % 70 beyincikte görülürken, % 30 ise dimağda görülmektedir. Beyincikte yerleşen epandimomlar umumiyetle 4. ventrikül tabanından orijinlenirler çoklukla solid tümörler olup bazende kistik komponeti vardır. Epandimomların nadiren BOS yoluyla yayılımı gösterirlerken, beyincikte yerleşen epandimomların takriben % 30' u ise BOS yoluyla yayılımı gösterirler.
Şikayetleri ve Bulgular
Beyincik epandimomların başlangıç şikayetleri baş ağrısı ve kusma, bulantıdır. Buradaki baş ağrısı başlangıçta sabahları uykudan uyandıran usulde olup daha sonra devamlı ve inatçı hale gelir. Beyincikteki epandimomlar klasik olarak orta hat tümörü olduğundan 4. ventriküldeki dimağ omurilik sıvısının (BOS) akımı engellediğinden baş içi basıncı artması ( KİBA) hidrosefaliye bağlı gelişir. Baş ağrısı bulantısız ve adeta fışkırır üslupta kusma sabahları erken saatte başlar adeta hastaları uykudan uyandıran öncü şikayettir. Bu öncü şikayet daha sonra devamlı ve inatçı kusmalar takip ederki, bu şikayetler evlatları hekimlere götüren şikayetlerdir. Baş ağrısı ve kusma şikayetlerini, çift görme 6. ve 4. göz sonları felçleri takip eder. Ayrıyeten serebellum ana hizmetlerinden olan istikrar ve uyum bozuklukları görülür. Nörolojik muayenede ise papil ödemi mahsusen KİBA ya bağlı ortaya çıkar, bazen görme kaybı ile hastanelerde değişik başka kısımlara muayene olurlar. Bunlara ilaveten ataksi, nistagmus, değişik kranial had felçleri de görülür.
Teşhis
Tüm beyincik tümörlerinde olduğu üzere dimağ görüntüleme tekniklerinden ilaçlı dimağ magnetig rezonans (MR) tekniği bu lezyonların tanınmasında epey kıymetli emniyetli zararsız bir teşhis prosedürüdür. Bunun dışında ilaçlı dimağ bilgisayarlı tomografi (BT) tekniği birtakım beyincik tümörleri (örneğin epandimom) üzere tümörlerde lezyonun tanımlanmasında MR tekniğine nazaran ek ek malumatlar sunmaktadır. Sonuç olarak bir beyincik tümörü ön teşhis olarak düşünüldüğünde teşhis günümüzün ileri teşhis yollarıyla çok çabuk, süratli, emniyetli bir biçimde konulmaktadır. Beyincikteki epandimomların teşhisi için kandanveya BOS dan tanımlanan tümör belirleyici testleri yoktur.
Tedavi
Tüm beyincik tümörleri olduğu üzere şayet tabip preoperetif devirde beyincikteki lezyonun epandiomom olduğunu düşünürse hastanın yeteri kadar vakti da (herniasyon riski) varsa bu lezyonların BOS yoluyla omurilik içerisine yayalımı olup olmadığı tetkik edilmelidir. Bu lezyonların cerrahi tedavi stratejisinde öncelikle lezyonun mümkünse cerrahi olarak tamamı alınmalıdır. Fakat birden fazla epandiomomlar dimağ sapına invazyon gösterdiğinden bu durum total rezeksiona münasip olmayabilir. Tecrübeli bir nörolojik cerrah beyincik ameliyatı esnasında bu türlü bir lezyonun nereden orijinlendiğini ve nerelere gerçek büyüdüğünü bilerek cerrahinin seyrini yönlendirir. Zira beyincik tümörleri ameliyatı esnasında tüm anatomik dokuların hayatı fonksyonları kıymet arzetmektedir. Yalnızca lezyonu tamamını almak ne kadar kıymetli ise bunun yanında 4. venriküldeki tabanındaki anotomik dokuların korunması daha da kıymetlidir. Ayrıyeten bu tümörlerin ameliyat esnasında, komşu dimağ sapının olağan anotomik dokuların içerisinde çok kıymetli kranial hudutların çekirdekleri olduğu âlâ bilinmeketedir.
Tümörün alındıktan sonra histopatalojik rapor epandimomun tipleri tanımlanması çok değerlidir. Şayet lezyon tamamı alındı ve epandimomda habis özellik yoksa öteki tedavilere gerek olmadan yalnızca klinik olarak takibi elverişlidir. Gelgelelim tümörün tamamı alınamadı yahut epandimom histopatolojisinde habis özellikleri varsa tedavinin 2. aşamasında onkolojik tedavi eklenmelidir. Bu lezyonlarda tüm kraniospinal aksa BOS yoluyla yayılıp yayılmadığı sorusu âlâ cevaplandıktan sonra öteki tedaviler yeterlice planmalıdır.
Sonuç olarak
Beyincik epandimomları çocukluk yaşı sık tümörlerindendir.Baş ağrısı kusma ve KIBA bulguları klinik işaretleridir. Teshisi günümüz teknolojileri ile kolaylıkla konulmaktadır. Tadavisi ise cerrahidir. Başarılı bir beyincik aeliyatı geçirenlerde mevt ve sakalık orantıları hayli düşüktür. Âlâ huylu olanlarda sağ kalım nispeten uzundur
