iltasyazilim
FD Üye
bileşiklerin adlandırılması kimya
Bileşiklerin formülleriyle gösterilmesi dıştan,kendilerine atanan isimleri de vardır Bu isimler,bariz bir sistematiğe tarafından kurulmasaydı,milyonlarca bileşik için milyonlarca ismi ezberlemek gerekirdi bu nedenle, bileşiklerin adlandırılmasında
bir kurallar sistematiğinin geliştirilmesi gerekmiş ve bu kuralların uygulanması ile bilinmeyen bir bileşiğin isminin varsayım edilebilmesi mümkün olmuştur
Metal ve Ametal İkili Bileşiklerinin Adlandırılması Örnekler Uyarı edilmesi gereken nokta, bileşiklerin
oluşumunda elektriksel olarak nötralliğin sağlanmış olduğudur
NaCl: Sodyum klorür
MgI2: Magnezyum iyodür
Al2O3: Alüminyum oksit
Öbür değerlikler taşıyan metalametal ikili bileşiklerinin adlandırılması
FeCl3 : Demir(III) klorür
FeCl 2 : Demir (II) klorür
Hg 2(NO3)2: Civa (I) nitrat
Hg(NO3)2: Civa (II) nitrat
Bazı Basit İyonlar
Cr3+ : Krom (III) Cr2+ : Krom (II)
Fe3+ : Demir (III) Fe2+ : Demir (II)
Co3+ : Kobalt (III) Co2+ : Kobalt (II)
Cu2+ : Bakır (II) Cu+: Bakır (I)
Hg2+ : Civa (II) Hg2
2+ : Civa (I)
Sn4+ : Kalay (IV) Sn2+ : Kalay (II)
Pb4+ : Kurşun (IV) Pb2+ : Kurşun (II)
Bir Takım Basit Anyonlar
H: Hidrür F: Fluorür
Cl: Klorür Br: Bromür
I: İyodür O2 : Oksit
S2 : Sülfür N3 : Nitrür
Klasik adlandırma: “özik sistemi Daha önceki adlandırma sisteminde, farklı değerlik alabilen bir metal iyonunun düşük değerliği ile oluşan bileşiği için “öz, yüksek değerliği ile oluşan bileşiği için “ik son eki kullanılmakta idi
Misal: Kupröz oksit, Cu2O (bakır (I) oksit)
Kuprik oksit, CuO (bakır (II) oksit)
Herzamanki adlandırma: “öz ve “ik sistemi İkiden pozitif değerlik alabilen mangan ve vanadyum gibi iyonların bileşiklerini
isimlendirmekte yaşanan zorluklar nedeniyle, bu usul akademik çevrelerde bir vakit daha sonra terk
edilmiştir; bir takım ticari firmalar göre hâlâ kullanıldığı görülmektedirAdlandırmada genel olarak bileşiği oluşturan iyonlara veya köklere bakılır Metalametal iyonları arasında olan bileşikler iyonik bileşiklerdirAmetalametal arasında olan bileşikler ise kovalent emrindeki bileşiklerdirAyrıca artı yüklü iyon tekrar tekrar önce yazılır
MetalAmetal ikili bileşikleri: Alıştırmalar
Baryum oksit: Baryum iyonu Ba2+ , oksit iyonu O2şeklinde yazılır 1:1 oranında birleştiklerinde açık havada aleyhinde nötral oldukları için, herhangi bir katsayı kullanmaya gerek yoktur
Yanıt: BaO
Kalsiyum fluorür: Kalsiyum iyonu Ca2+ , fluorür iyonu ise F biçiminde yazılır Elektrikçe nötral olmaları için, iki adet fluorürün bir kalsiyum iyonuna bağlanması gereklidir
Yanıt: CaF2
Demir (III) sülfür: Demir (III) iyonu Fe3+ , sülfür iyonu ise S2 biçiminde yazılır Ortak paydaları 6 olduğu için, demir (III) iyonundan iki, sülfür iyonundan üç tane gereklidir
Cevap: Fe2S3
Karışık Bileşikler
Bileşiğin formül biriminin açıklanmış sayıda su molekülü içerdiği “kristal sulu bileşikler, karışık bileşiklere en sık rastlanan örneklerdirBu bileşiklerin adlandırılmasında, metalametal isimlendirme tekniği kullanılır, ardından, yapıya
bağlanmış su molekülü sayısı Lâtince ön ilave kullanılarak belirtilir
CoCl26H2O: Kobalt (II) klorür heksahidrat
ZnSO47H2O: Çinko sülfat heptahidrat
Na2CO312H2O: Sodyum karbonat dodekahidrat
Na2S9H2O: Sodyum sülfür nonahidrat *
Bileşiklerin formülleriyle gösterilmesi dıştan,kendilerine atanan isimleri de vardır Bu isimler,bariz bir sistematiğe tarafından kurulmasaydı,milyonlarca bileşik için milyonlarca ismi ezberlemek gerekirdi bu nedenle, bileşiklerin adlandırılmasında
bir kurallar sistematiğinin geliştirilmesi gerekmiş ve bu kuralların uygulanması ile bilinmeyen bir bileşiğin isminin varsayım edilebilmesi mümkün olmuştur
Metal ve Ametal İkili Bileşiklerinin Adlandırılması Örnekler Uyarı edilmesi gereken nokta, bileşiklerin
oluşumunda elektriksel olarak nötralliğin sağlanmış olduğudur
NaCl: Sodyum klorür
MgI2: Magnezyum iyodür
Al2O3: Alüminyum oksit
Öbür değerlikler taşıyan metalametal ikili bileşiklerinin adlandırılması
FeCl3 : Demir(III) klorür
FeCl 2 : Demir (II) klorür
Hg 2(NO3)2: Civa (I) nitrat
Hg(NO3)2: Civa (II) nitrat
Bazı Basit İyonlar
Cr3+ : Krom (III) Cr2+ : Krom (II)
Fe3+ : Demir (III) Fe2+ : Demir (II)
Co3+ : Kobalt (III) Co2+ : Kobalt (II)
Cu2+ : Bakır (II) Cu+: Bakır (I)
Hg2+ : Civa (II) Hg2
2+ : Civa (I)
Sn4+ : Kalay (IV) Sn2+ : Kalay (II)
Pb4+ : Kurşun (IV) Pb2+ : Kurşun (II)
Bir Takım Basit Anyonlar
H: Hidrür F: Fluorür
Cl: Klorür Br: Bromür
I: İyodür O2 : Oksit
S2 : Sülfür N3 : Nitrür
Klasik adlandırma: “özik sistemi Daha önceki adlandırma sisteminde, farklı değerlik alabilen bir metal iyonunun düşük değerliği ile oluşan bileşiği için “öz, yüksek değerliği ile oluşan bileşiği için “ik son eki kullanılmakta idi
Misal: Kupröz oksit, Cu2O (bakır (I) oksit)
Kuprik oksit, CuO (bakır (II) oksit)
Herzamanki adlandırma: “öz ve “ik sistemi İkiden pozitif değerlik alabilen mangan ve vanadyum gibi iyonların bileşiklerini
isimlendirmekte yaşanan zorluklar nedeniyle, bu usul akademik çevrelerde bir vakit daha sonra terk
edilmiştir; bir takım ticari firmalar göre hâlâ kullanıldığı görülmektedirAdlandırmada genel olarak bileşiği oluşturan iyonlara veya köklere bakılır Metalametal iyonları arasında olan bileşikler iyonik bileşiklerdirAmetalametal arasında olan bileşikler ise kovalent emrindeki bileşiklerdirAyrıca artı yüklü iyon tekrar tekrar önce yazılır
MetalAmetal ikili bileşikleri: Alıştırmalar
Baryum oksit: Baryum iyonu Ba2+ , oksit iyonu O2şeklinde yazılır 1:1 oranında birleştiklerinde açık havada aleyhinde nötral oldukları için, herhangi bir katsayı kullanmaya gerek yoktur
Yanıt: BaO
Kalsiyum fluorür: Kalsiyum iyonu Ca2+ , fluorür iyonu ise F biçiminde yazılır Elektrikçe nötral olmaları için, iki adet fluorürün bir kalsiyum iyonuna bağlanması gereklidir
Yanıt: CaF2
Demir (III) sülfür: Demir (III) iyonu Fe3+ , sülfür iyonu ise S2 biçiminde yazılır Ortak paydaları 6 olduğu için, demir (III) iyonundan iki, sülfür iyonundan üç tane gereklidir
Cevap: Fe2S3
Karışık Bileşikler
Bileşiğin formül biriminin açıklanmış sayıda su molekülü içerdiği “kristal sulu bileşikler, karışık bileşiklere en sık rastlanan örneklerdirBu bileşiklerin adlandırılmasında, metalametal isimlendirme tekniği kullanılır, ardından, yapıya
bağlanmış su molekülü sayısı Lâtince ön ilave kullanılarak belirtilir
CoCl26H2O: Kobalt (II) klorür heksahidrat
ZnSO47H2O: Çinko sülfat heptahidrat
Na2CO312H2O: Sodyum karbonat dodekahidrat
Na2S9H2O: Sodyum sülfür nonahidrat *