Bilgicilik Akımı Nedir? Kısaca

Bilgicilik Akımı Nedir? Kısaca

Antik Devir Yunan felsefesinin tenkit akımı

Sofistik deyimi önad olarak bilgiciye ve bilgiciliğe değgin anlamını dile getirir Isim olarak da Antik Devir Yunan bilgicilerinin öğretisini adlandırır bununla beraber daha fazla sofistler adıyla anılırlar

Sofistik deyimi Fransızcada cins ismi olarak da bozuk, uydurma ve ciddilikten uzak felsefe anlamında kullanılır Yunanca sophistes deyimiyle dile getirilen bilgici terimi çoğu anlamlar değiştirmiş, önce bilgeliği yeğleyen öğreti, daha sonra data öğretmeni, Protagoras'a tarafından önce siyasada yardımcı olma sanatı, daha sonra laf söyleme sanatı anlamlarında kullanılmıştır İÖ V yüzyıl, antikçağ Yunan felsefesinde bilgicilik akımının başat olduğu cağdır Bu çağa Antik Aydınlanma Çağı adı verilir

Ilk düşünür farzedilen Thales'ten beri ortaya atılan sayısız varsayımlar, sonunda, insan zekasını şahlandırmış ve tüm olup bitenleri baştan gözden geçirerek kıyasıya eleştirmeye yöneltmişti Doğa bilimlerinin denetinden mahrum insan düşüncesi, varlığın temeli konusunda daldığı düş aleminden kendisine dönüyordu Bilgicilik akımının tahlil amacı insanın kendisiydi Protagoras'ın ünlü sözüne göre, İnsan, her şeyin ölçüsüydü

Bilgi, teorik bir merak değil, pratik bir yarar olmalıydı Protagoras, Tanrılara gelince, ben onların ne var olduklarını ne de değil olduklarını bilirimdiyordu Bilgici Hippias, giydiği elbiseyi kendisi diktiği için bağımsızlığa kavuşmaklaövünüyordu İnsan, her türlü yapma bağlardan kurtarılmalı ve insansal yasa (nomos)'nın yerine doğal yasa (physis) konulmalıydı İnsan ve dolayısıyla toplum yaşamının birinci plana alınması, zorunlu olarak törebilim sorunlarını meydana çıkarıyordu Meşhur törebilimci Sokrates, bu akımın çocuğudur On sekizinci yüzyıl aydınlanması nasıl Kant'ı yetiştirecek koşulları hazırlamışsa, antik aydınlanma da Sokrates'i ve PlatonAristoteles'i yetiştirecek koşulları hazırlamıştır

Bilgiciler (Protagoras, Gorgias, Prodikos, Hippias, Antiphon, Alkidamas, Lykophron, Kallikles, Kritias, Simonides), kesin olmama ve eleştirinin gereği saydıkları kavga (mantıkla ilgili) yöntemiyle çalışmışlardır Bu yöntem, Sokrates'in de yöntemidir Bilgiciler, özdekçi fikirler ileri sürmekle beraber, ürünü oldukları idealist çizgiyi sürdürmüşler ve dünyayı tanınma olanağını yadsımışlardır İşte bu idealist çizgidir fakat, bir yanlamasına bilgicilik akımını yozlaştırarak felsefeyi hoş söz söyleme oyununa dönüştürürken öte taraftan idealist ilkelerin gelişmesi sonucunu doğurmuş ve Sokrates'de Benin bilginin kaynağı olması imkanlarını hazırlamıştır Platon, bu çizginin gerekli sonucudur *