Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
bilgisayarın teknolojik gelişimi hakkında bilgi
Birincil bilgisayarın; Bundan neredeyse 5000 yıl önce Asyada ortaya meydana çıkan bugün de hala ilkokul sıralarında da olsa kullanılan sayı boncuğu olduğu düşünülebilir Lakin sonradan kağıt ve kalemin yaygınlaşması ile abaküs önemini kaybetmeye başladı
1642 yıllarında , Fransız bir vergi tahsildarının oğlu olan 18 yaşındaki Blaise Pascal (16231662), babasına işine yarayacak Pascalin adında bir herif hesap makinası ilerletti Bu araç 10 tabanına göre işlemlerde galibiyet ile kullanıldı pascalinin dezavantajı birleştirme işlemi ile sınırlı olmasıydı
1694 yılında alman matematikçisi ve filozofu olan Gottfried Wilhem von Leibniz (16461716), çarpma işlemlerinde de kullanılabilecek pascalini yapmayı başardı daha sonra bir fransız olan Charles Xavier Thomas de Colmar dört temel matematiksel işlemi (birleştirme, çıkartma, çarpma ve bölme) yapan cihazı yapmayı başardı
Bilgisayar tarihinin hakiki başlangıcı ise bugün İngiliz bir matematik profösörü olan , Charles Babbage (17911871) ile başlar 1812 de Babbage makinalar ile matematik arasındaki doğal uyuma uyarı çekti Makinalar kusur yapmaksızın görevlerini tekrarlayan cihazlardır Matematikte ise; özellikle matematiksel tabloların üretilmesi basit adımların tekrarlanması ile gerçekleşir Problem matematiğin ihtiyacına göre makinaların olayın uygulanabilmesiydi 1822 de bu problemin çözülmesi için Babbagein ilk adımı Difransiyel eşitliklerin çözümü için Farklar Makinası (Difference Engine) denilen bir makina önerdi
Lokomotif gibi büyük ve buhar gücüyle çalışan makina bir programa sahip olacak hesaplamaları yaptıktan daha sonra sonuçları otomatik olarak yazabilecekti 10 yıl bu makina için çalışan Babbage aniden birincil düşüncesinden hareketle Analitik Makina (Analytical Machine) ismini kullandı Bugünün standartlarına kadar fazla ilkel olan Babbagenin buhar zinde bilgisayarı sonuçta katiyen yapılmadı
Çağdaş Bilgisayarlar
Birinci Nesil Bilgisayarlar (19451956)
İkinci dünya savaşının başlaması ile, yönetimler bilgisayarların potansiyel stratejik önemi nedeniyle bilgisayar araştırmalarını en ince ayrıntısına kadar arttırdılar 1941 de Alman mühendis Konrad Zuse uçak ve roketler için Z3 olarak adlandırılan bir bilgisayar ilerletti Müttefik kuvvetler daha dinç bilgisayarlar için çalışmaya başladılar
1944 de ingilizler almanların mesajlarını çözebilmek için Colossus adlı rahat kodları kırmayı başaran bilgisayarı tasarı ettiler IBM ile çalışan Howard H Aiken (19001973), 1944 de en ince ayrıntısına kadar elektronik hesap makinasını üretti Özetle Mark I olarak adlandırlan makina elektronik rolelerden oluşmuş bir cihazdı Mekanik parçaları hareket ettirmek için elektromagnetik sinyaller kullanılmıştı Makina yavaştı çünkü tek hesaplama 35 saniye alıyordu ve ard arda gelen hesaplamalar esnasında herhangi bir şey değiştirilemiyordu Ama daha karmaşık eşitliklerin üstesinden gelebiliyordu
Savaş nedeniyle gelişmiş diğer bir bilgisayar, Amerikan hükümeti ve Pennsylvania Universitesi ortaklığı ile ortaya çıkmış olan ENIAC adlı bilgisayardı (Electronic Numerical Integrator And Computer) Bilgisayar 18000 vakum tübü, 70000 dayanıklılık ve 5000000 lehim noktarına sahipti 160 kilowatt elektrik gücü tüketen makina Philadelphia daki ışıkların sönükleşmesine neden oluyordu ENIAC, Mark I e göre 1000 kez daha süratli bir bilgisayardı
1945 de EDVAC (Electronic Discrete Variable Automatic Computer) tasarı edildi Bu bilgisayarda verilerde program gibi hafızada tutuldu Bu hafızaya depolama olayının doğmasına niçin oldu ve bilgisayar belirlenmiş bir noktada durudurulduktan daha sonra devam etmesi sağlanmış oldu Bilgisayar programlamada fazla yönlülüğün artmasına neden olundu Birinci tür bilgisayarların dezavantajları vakum tüpleri ile çalışmaları ve verilerin davul şeklideki magnetik şeylerde toplanmasıydı
İkinci Cins Bilgisayarlar (19561963)
1948 de transistörlerin keşfi ile birlikte bilgisayarların gelişimindeki yükselme iyice arttı Transistörler televizyonlardaki, radyolardaki ve bilgisayarlardaki büyük ve hantal vakum tüplerinin yerlerini aldılar Transistörlerin bilgisayarlarda kullanılmaya başlaması ile ikinci nesil bilgisayarlar daha ufak, daha süratli daha güvenilir ve önceki modellere tarafından daha eksik enerji bitiren modeller olarak ortaya çıkmasına neden oldular İkinci cins bilgisayarlarda alet dili ile assembly dili yer değiştirdi ve bu nedenle uzun ve güç ikili kodların yerini kısa programlama kodları aldı
1960 ların başlarında işyerleride, üniversitelerde, ikinci tür bilgisayarlar kullanılmaya başlandı İkinci cins bilgisayarlara yazıcılar, tape birimleri, disk birimleri, hafıza, işletim sistemi ve programlar ek edildi IBM 1401 ikinci tür bilgisayarlar için önemli bir örnektir Daha gelişmiş COBOL (Common BusinessOriented Language) ve FORTRAN (Formula Translator) gibi yüksek düzey diller kullanılmaya başlanmıştır Bu müşteri dillerde; kriptik ikili makina kodları yerlerini kelimelere, cümlelere ve matematksel formüllere bırakarak bir bilgisayarın programlanmasının daha kolay ışık halkası gelmesine niçin olmuştur İkinci cins bilgisayarların ortaya çıkışı ile birlikte yeni meslek tipleri (programcı, analizleyiciler, bilgisayar sistem uzmanları) ve software endüstrisi doğmuştur
Üçüncü Cins Bilgisayarlar (19641971)
Transistörler vakum tüplerine tarafından ayrıcalıklı olsalarda büyük miktarda ısı yayarlar ve bilgisayarın aklıselim iç parçalarının bozulmasına neden olabilirler Kuarz bu problemi çözdü 1958 yılında Texas Instruments deki mühendislerden Jack Kilby Tümleşik devreyi (Integrated Circuit (IC)) ilerletti Tümleşik devre (IC), kuartzdan üretilmiş küçük bir silikon disk üzerinde 3 elektronik bileşenden meydana kazanç Bilimadamları sonradan yarıiletken olarak adlandırılan ufak bir yonga (chip) üzerine pekçok parçayı yerleştirerek yönetmeyi balardılar Sonuçta bilgisayarlar ufak bir yonga üzerine daha fazla bileşenin katılmasıyla küçülmüş oldular Üçüncü cins bilgisayarlarda işletim sistemi etrafında pekçok programın çalışması olası oldu ve bilgisayar hafızası bu programlar göre ortak olark kullanılmaya başlandı
Dördüncü Nesil Bilgisayarlar (1971 Hala gelişiyorlar)
Tümleşik devrelerden sonra, boyutlar azalmaya devam etti Bir yonga üstüne yüzlerce bileşen monte edildi (Large scale Integration (LSI)) 1980 de bir yonga üzerine binlerce bileşenin yüzlercesi sıkıştırıldı (Very Large scale Integration (VLSI)) Rakam milyonlar mertebesine çıktığında (UltraLarge scale Integration (ULSI)) söz konusu oldu Bilgisayarların boyut ve fiyatları azaldı ve azalmaya devam ediyor Bunun yanında güçleri verimlilikleri güvenilirlikleri artmaya devam ediyor 1971 yılında Intel 4004 yongasını ürettiğinde fazla küçük bir yonga üstünde bilgisayarın bütün bileşenleri (merkezi operasyon birimi (Central Processing Unit (CPU)), fikir, girdi ve çıktı yönetimi) toplanmıştı
1981 de evde, işyerinde ve okullarda dilekçe için kişisel bilgisayarı (Personal Computer (PC)) ortaya çıkarttı 1981 de 2 milyon olan PC sayısı 1982 de 55 milyona ulaştı On sene sonradan 65 milyon PC kullanılmaya başlandı Giderek bilgisayarların boyutları küçülmeye devam ederek laptop bilgisayarlar (bir çantaya sığacak büyüklükte), palmtop (gömlek cebine girebilecek büyüklükte) bilgisayarlar dizayn edildiler 1984 yılına gelindiğinde başta IBM PC ve Apple Machintosh yarışı başladı Machintoshlar userfriendly dizayn ile ortaya çıktı Machintoshun sunduğu işletim sistemi; kullanıcılara, yazılı komutlar yerine bilgisayar ekranında simüle edilen bir sembol ile öteki simgeleri (icon) nakliye kolaylığı sağladı Yakın bilgisayarların daha etkili kullanılabilmesi için birbirlerine bağlanmaya başladılar ve bilgisayar ağları kurulmaya başlandı Ağ üzerindeki herbir bilgisayar diğer bilgisayarların hafızalarını, programlarını bilgilerini paylaşmaya başladı Bu nesil birbilerine alt bilgisayarların oluşturduğu ağlar (Local Area Network (LAN)) diğer bilgisayar ağlarına bağlandılar Bu Nedenle bütün dünyadaki bilgisayarlar birbirlerine bağlanarak ağların ağı olan İnterneti oluşturdular
Beşinci Tür Bilgisayarlar (Demin düş aşamasında)
Beşinci nesil bilgisayarları betimlemek demin biraz güç çünkü demin başlangıç aşamasındalar Beşinci nesil bilgisayarların en ünlüleriden biri Arthur C Clarke ın romanındaki (2001: A Space Odyssey) HAL9000 dır HAL insan operatörlerle sohbet eden, görsel girdiler kullanan ve kendi deneyimleri ile öğrenen yeterli yargılama süreçlerine girebilen bir bilgisayardır Ne yazık ancak HAL psikolojik arızalar sahip, uzay gemisine el koyan ve pekçok insanı öldüren bir robottur
Isaac Asimovun Ben robot ve Üç robot Yasası adlı bilim kurgu eserlerindeki robot tiplerin insan robot arasındaki çizginin ne kadar incelebileceğine ilişkin güzel örnekler vermektedir Hollywoodun sunduğu Terminator II daki öğrenen beşinci tür bilgisayarlar ilişkin örnekler fazla çarpıcıdır *
Birincil bilgisayarın; Bundan neredeyse 5000 yıl önce Asyada ortaya meydana çıkan bugün de hala ilkokul sıralarında da olsa kullanılan sayı boncuğu olduğu düşünülebilir Lakin sonradan kağıt ve kalemin yaygınlaşması ile abaküs önemini kaybetmeye başladı
1642 yıllarında , Fransız bir vergi tahsildarının oğlu olan 18 yaşındaki Blaise Pascal (16231662), babasına işine yarayacak Pascalin adında bir herif hesap makinası ilerletti Bu araç 10 tabanına göre işlemlerde galibiyet ile kullanıldı pascalinin dezavantajı birleştirme işlemi ile sınırlı olmasıydı
1694 yılında alman matematikçisi ve filozofu olan Gottfried Wilhem von Leibniz (16461716), çarpma işlemlerinde de kullanılabilecek pascalini yapmayı başardı daha sonra bir fransız olan Charles Xavier Thomas de Colmar dört temel matematiksel işlemi (birleştirme, çıkartma, çarpma ve bölme) yapan cihazı yapmayı başardı
Bilgisayar tarihinin hakiki başlangıcı ise bugün İngiliz bir matematik profösörü olan , Charles Babbage (17911871) ile başlar 1812 de Babbage makinalar ile matematik arasındaki doğal uyuma uyarı çekti Makinalar kusur yapmaksızın görevlerini tekrarlayan cihazlardır Matematikte ise; özellikle matematiksel tabloların üretilmesi basit adımların tekrarlanması ile gerçekleşir Problem matematiğin ihtiyacına göre makinaların olayın uygulanabilmesiydi 1822 de bu problemin çözülmesi için Babbagein ilk adımı Difransiyel eşitliklerin çözümü için Farklar Makinası (Difference Engine) denilen bir makina önerdi
Lokomotif gibi büyük ve buhar gücüyle çalışan makina bir programa sahip olacak hesaplamaları yaptıktan daha sonra sonuçları otomatik olarak yazabilecekti 10 yıl bu makina için çalışan Babbage aniden birincil düşüncesinden hareketle Analitik Makina (Analytical Machine) ismini kullandı Bugünün standartlarına kadar fazla ilkel olan Babbagenin buhar zinde bilgisayarı sonuçta katiyen yapılmadı
Çağdaş Bilgisayarlar
Birinci Nesil Bilgisayarlar (19451956)
İkinci dünya savaşının başlaması ile, yönetimler bilgisayarların potansiyel stratejik önemi nedeniyle bilgisayar araştırmalarını en ince ayrıntısına kadar arttırdılar 1941 de Alman mühendis Konrad Zuse uçak ve roketler için Z3 olarak adlandırılan bir bilgisayar ilerletti Müttefik kuvvetler daha dinç bilgisayarlar için çalışmaya başladılar
1944 de ingilizler almanların mesajlarını çözebilmek için Colossus adlı rahat kodları kırmayı başaran bilgisayarı tasarı ettiler IBM ile çalışan Howard H Aiken (19001973), 1944 de en ince ayrıntısına kadar elektronik hesap makinasını üretti Özetle Mark I olarak adlandırlan makina elektronik rolelerden oluşmuş bir cihazdı Mekanik parçaları hareket ettirmek için elektromagnetik sinyaller kullanılmıştı Makina yavaştı çünkü tek hesaplama 35 saniye alıyordu ve ard arda gelen hesaplamalar esnasında herhangi bir şey değiştirilemiyordu Ama daha karmaşık eşitliklerin üstesinden gelebiliyordu
Savaş nedeniyle gelişmiş diğer bir bilgisayar, Amerikan hükümeti ve Pennsylvania Universitesi ortaklığı ile ortaya çıkmış olan ENIAC adlı bilgisayardı (Electronic Numerical Integrator And Computer) Bilgisayar 18000 vakum tübü, 70000 dayanıklılık ve 5000000 lehim noktarına sahipti 160 kilowatt elektrik gücü tüketen makina Philadelphia daki ışıkların sönükleşmesine neden oluyordu ENIAC, Mark I e göre 1000 kez daha süratli bir bilgisayardı
1945 de EDVAC (Electronic Discrete Variable Automatic Computer) tasarı edildi Bu bilgisayarda verilerde program gibi hafızada tutuldu Bu hafızaya depolama olayının doğmasına niçin oldu ve bilgisayar belirlenmiş bir noktada durudurulduktan daha sonra devam etmesi sağlanmış oldu Bilgisayar programlamada fazla yönlülüğün artmasına neden olundu Birinci tür bilgisayarların dezavantajları vakum tüpleri ile çalışmaları ve verilerin davul şeklideki magnetik şeylerde toplanmasıydı
İkinci Cins Bilgisayarlar (19561963)
1948 de transistörlerin keşfi ile birlikte bilgisayarların gelişimindeki yükselme iyice arttı Transistörler televizyonlardaki, radyolardaki ve bilgisayarlardaki büyük ve hantal vakum tüplerinin yerlerini aldılar Transistörlerin bilgisayarlarda kullanılmaya başlaması ile ikinci nesil bilgisayarlar daha ufak, daha süratli daha güvenilir ve önceki modellere tarafından daha eksik enerji bitiren modeller olarak ortaya çıkmasına neden oldular İkinci cins bilgisayarlarda alet dili ile assembly dili yer değiştirdi ve bu nedenle uzun ve güç ikili kodların yerini kısa programlama kodları aldı
1960 ların başlarında işyerleride, üniversitelerde, ikinci tür bilgisayarlar kullanılmaya başlandı İkinci cins bilgisayarlara yazıcılar, tape birimleri, disk birimleri, hafıza, işletim sistemi ve programlar ek edildi IBM 1401 ikinci tür bilgisayarlar için önemli bir örnektir Daha gelişmiş COBOL (Common BusinessOriented Language) ve FORTRAN (Formula Translator) gibi yüksek düzey diller kullanılmaya başlanmıştır Bu müşteri dillerde; kriptik ikili makina kodları yerlerini kelimelere, cümlelere ve matematksel formüllere bırakarak bir bilgisayarın programlanmasının daha kolay ışık halkası gelmesine niçin olmuştur İkinci cins bilgisayarların ortaya çıkışı ile birlikte yeni meslek tipleri (programcı, analizleyiciler, bilgisayar sistem uzmanları) ve software endüstrisi doğmuştur
Üçüncü Cins Bilgisayarlar (19641971)
Transistörler vakum tüplerine tarafından ayrıcalıklı olsalarda büyük miktarda ısı yayarlar ve bilgisayarın aklıselim iç parçalarının bozulmasına neden olabilirler Kuarz bu problemi çözdü 1958 yılında Texas Instruments deki mühendislerden Jack Kilby Tümleşik devreyi (Integrated Circuit (IC)) ilerletti Tümleşik devre (IC), kuartzdan üretilmiş küçük bir silikon disk üzerinde 3 elektronik bileşenden meydana kazanç Bilimadamları sonradan yarıiletken olarak adlandırılan ufak bir yonga (chip) üzerine pekçok parçayı yerleştirerek yönetmeyi balardılar Sonuçta bilgisayarlar ufak bir yonga üzerine daha fazla bileşenin katılmasıyla küçülmüş oldular Üçüncü cins bilgisayarlarda işletim sistemi etrafında pekçok programın çalışması olası oldu ve bilgisayar hafızası bu programlar göre ortak olark kullanılmaya başlandı
Dördüncü Nesil Bilgisayarlar (1971 Hala gelişiyorlar)
Tümleşik devrelerden sonra, boyutlar azalmaya devam etti Bir yonga üstüne yüzlerce bileşen monte edildi (Large scale Integration (LSI)) 1980 de bir yonga üzerine binlerce bileşenin yüzlercesi sıkıştırıldı (Very Large scale Integration (VLSI)) Rakam milyonlar mertebesine çıktığında (UltraLarge scale Integration (ULSI)) söz konusu oldu Bilgisayarların boyut ve fiyatları azaldı ve azalmaya devam ediyor Bunun yanında güçleri verimlilikleri güvenilirlikleri artmaya devam ediyor 1971 yılında Intel 4004 yongasını ürettiğinde fazla küçük bir yonga üstünde bilgisayarın bütün bileşenleri (merkezi operasyon birimi (Central Processing Unit (CPU)), fikir, girdi ve çıktı yönetimi) toplanmıştı
1981 de evde, işyerinde ve okullarda dilekçe için kişisel bilgisayarı (Personal Computer (PC)) ortaya çıkarttı 1981 de 2 milyon olan PC sayısı 1982 de 55 milyona ulaştı On sene sonradan 65 milyon PC kullanılmaya başlandı Giderek bilgisayarların boyutları küçülmeye devam ederek laptop bilgisayarlar (bir çantaya sığacak büyüklükte), palmtop (gömlek cebine girebilecek büyüklükte) bilgisayarlar dizayn edildiler 1984 yılına gelindiğinde başta IBM PC ve Apple Machintosh yarışı başladı Machintoshlar userfriendly dizayn ile ortaya çıktı Machintoshun sunduğu işletim sistemi; kullanıcılara, yazılı komutlar yerine bilgisayar ekranında simüle edilen bir sembol ile öteki simgeleri (icon) nakliye kolaylığı sağladı Yakın bilgisayarların daha etkili kullanılabilmesi için birbirlerine bağlanmaya başladılar ve bilgisayar ağları kurulmaya başlandı Ağ üzerindeki herbir bilgisayar diğer bilgisayarların hafızalarını, programlarını bilgilerini paylaşmaya başladı Bu nesil birbilerine alt bilgisayarların oluşturduğu ağlar (Local Area Network (LAN)) diğer bilgisayar ağlarına bağlandılar Bu Nedenle bütün dünyadaki bilgisayarlar birbirlerine bağlanarak ağların ağı olan İnterneti oluşturdular
Beşinci Tür Bilgisayarlar (Demin düş aşamasında)
Beşinci nesil bilgisayarları betimlemek demin biraz güç çünkü demin başlangıç aşamasındalar Beşinci nesil bilgisayarların en ünlüleriden biri Arthur C Clarke ın romanındaki (2001: A Space Odyssey) HAL9000 dır HAL insan operatörlerle sohbet eden, görsel girdiler kullanan ve kendi deneyimleri ile öğrenen yeterli yargılama süreçlerine girebilen bir bilgisayardır Ne yazık ancak HAL psikolojik arızalar sahip, uzay gemisine el koyan ve pekçok insanı öldüren bir robottur
Isaac Asimovun Ben robot ve Üç robot Yasası adlı bilim kurgu eserlerindeki robot tiplerin insan robot arasındaki çizginin ne kadar incelebileceğine ilişkin güzel örnekler vermektedir Hollywoodun sunduğu Terminator II daki öğrenen beşinci tür bilgisayarlar ilişkin örnekler fazla çarpıcıdır *
