Bilim İnsanları, Deja Reve'yi Buldu

En ahir bilim kişileri, birçok kişinin hayatında birkaç defa deneyimlemiş olabileceği değişik bir fenomenin ismini koydu. Déjà rêvé ismi verilen bu fenomen, déjà vu’nun daha farklı bir hali. Daha evvel yaşadığınızı düşündüğünüz bir anı tekrar yaşama olarak isimlendirilen déjà vu’nun tersine déjà rêvé, daha evvel gördüğünüz bir rüyayı, uyanıkken tekrar deneyimle durumuna deniliyor.


Daha evvel hayalde görülme, hayal etme üzere meallere gelen déjà rêvé’nin daha öncelerde déjà vu ile karıştırıldığı düşünülüyor. Lakin 2018’de gerçekleştirilen Brain Stimulation çalışmasında araştırmacılar bu durumun, anlayış ve “deneyimsel fenomenler” meydanındaki dağarcık eksikliğinden kaynaklandığını tabir ediyor.

Fransız ekip, déjà rêvé konusunda deneyler yaparken birebir vakitte geçmiş 60 yılda yapılan deneyleri de kıymetlendirdi. Deneklerin hepsi, kısmi epilepsiden muzdaripti ve hepsi, geçmişte nöbetleri sırasında bir çeşit déjà rêvé deneyimlediğini söyledi. Deneye razı gösteren deneklerin dimağlarının çeşitli yerlerine, elektriksel dimağ uyarımları uygulandı ve tüm anormal reaksiyonlar kaydedildi. Bu sayede bilim kişileri, bu fenomen sırasında dimağın hangi ortamlarının etkin rol oynadığını gözlemleyebilecekti.

Araştırmacılar, yalnızca ihtarım ve déjà rêvé’yi tespit etmekle kalmadı, başkaca üç farklı kategoriye sınıflandırdı:

1. Aralıklı (Episodic-like) déjà rêvé: En açık hali. Temel olarak, déjà rêvé’nin rastgele bir formu gerçek, spesifik düş olarak işaret edilebilir.
2. Aşina (Familiarty-like) déjà rêvé: ‘Bulanık’ formu. Bu tıp, bir rüyayı yine deneyimleme ile kontaklı. Gelgelelim hangi düş yahut ne hengam görülen bir hayal olduğu belirli olmayan hayaller.
3. Hayali aşamadaki déjà rêvé: En gizemli biçimi. Hayalin içerisinde bulunma hissiyle temaslı.

Bu çalışmanın araştırması, ileri epilepsi tedavisine ve deneyimsel fenomenler hakkındaki eğitimlere yardımcı olabilir. Mevzuyla ilgili farklı malumatlar için aşağıdaki görüntüyü izleyebilirsiniz.