Bilim İnsanları, Karanlık Maddeyi Gözlemlemeye Yaklaştı

Bilim kişileri, uzayı gözlemlemek için Hubble ve James Webb Uzay Teleskopu üzere araçlar kullanıyorlar. Gördüğümüz bütün yıldızlar, gezegenler, kara delikler, galaksiler ve bulutsular, cihan kütlesinin sırf yüzde 15’ini oluşturuyor. Kainattaki kütlenin geri kalanı ise karanlık unsur ve güçten oluşuyor. Gizemli karanlık maddeyi şu ana kadar gözlemlemeyi başaramadık. Bilim kişileri bu hususun tam olarak ne olduğunu bile bilmiyor. Kaliforniya Davis Üniversitesinden iki teorik fizikçi bu hususta yeni bir hipotez geliştirdi.


John Terning ve Christopher Verhaaren tarafından Planck 2019 konferansında açıklanan çalışmaya nazaran, karanlık maddeyi gözlemlemek için bir alternatif var. Birinci olarak zayıf etkileşimli kütle parçacığı (WIMP) üzerinde çalışmalar yapan iki araştırmacı, bu denemelerinde yaptıkları testlerde başarısız oldu. Bilim kişileri da en başa döndü ve karanlık unsur ile ilişkilendirilen kesim yahut parçacıkları bulmak için yeni bir metot geliştirdi.

İkiliye nazaran karşılık, karanlık manyetizma ismi verilebilecek ve pek çok varsayımsal parçacığı içeren bir sistemde yatıyor. Makroskopik pratiklerde, mıknatısların sürekli iki kutbu bulunur (artı ve eksi). Kuantumda ise tek kutuplu parçacıklar da var. Bu parçacıklar bir mıknatısın sırf bir ucu. (Normal koşullar altında, 20 cm uzunluğunda bir mıkantısını ortadan ikiye keserseniz bir artı, bir eksi yüklü çubuk elde etmezsiniz. İki tane mıknatısınız olur.) Araştırmacılara nazaran bu mıknatısların başka ucu karanlık unsurdan oluşuyor, karanlık tek kutuplu yapılar var. Daha değerlisi, bu karanlık kutuplar karanlık fotonlar ve karanlık elektronlar ile etkileşime geçebilir.


İkili, karanlık kutupları keşfetmek için potansiyel sahibi bir metot ortaya sunuyor. Bir çember döngüsünde hareket eden elektron ışını, monopollere yaklaştığında dalgalarda sapmalar gerçekleşebilir. Elektronlardaki sapma da karanlık tek kutuplu yapıların işaretçisi olabilir. Pekala neden proton falan değil de elektron atıyoruz? İlkokulda gösterilen, atom çekirdeği etrafında sabit dönen elektronlar gerçek değildir, biz anlayalım diye o denli anlatılır. Kuantum fiziğinde elektron hem parçacık hem de dalgadır, hareketi esnasında bir kaybolur bir ortaya çıkar. Değişik kuvvet seviyeleri arasında hareket eder. O yüzden de bu deney için ülkü adaydır.

Karanlık maddeyi yakın hengamda bulmamız çok muhtemel gözükmüyor olsa da bir noktadan, inanılmaz küçük adımlarla da olsa başlamamız gerekiyor.