Bilim İnsanları, Kötü Hatıraları Unutmanın Yolunu Keşfetti

Hayatımız boyunca memnun olamadığımız anlar kesinlikle olur. Bu stil anıları umumide unutmak isteriz lakin tekrar de bu anılar dimağımızın bir bucağında kesinlikle olur ve aradan yıllar geçse de yaşadığımız o hadisesi hatırladığımız vakit canımız sıkılır. Makûs hadiseler hayatın bir gerçeğidir ve bunu unutmak şu ana kadar mümkün değildi. Lakin yapılan iki araştırma, yaşanan travmatik hadiselerin duygusal tesirinin aslında yönetilebilir olduğunu ortaya çıkardı. Velhasıl bilim kişileri, travmatik hadiseleri unutabilmenin yolunu keşfettiler.

Bu çalışmalardan birincisi bir ilaç üzerineydi. Bilim kişileri, Prpofol isimli bir unsurun (Bu husus kişilerin basitçe uyutulabilmesini sağlar.) bazı kişilerde hafıza kaybını tetiklediğini keşfetmişlerdi. Bir araştırma ekibi, bu hususun olumsuz hatıraları bastırmak için kullanılıp kullanılamayacağını merak ettiler. Bilim kişilerinin varsayımları, bu hususun bed anıları silmek için kullanılabileceği yanındaydı.


Boston Üniversitesi, bu mevzuyu manalı kılmak için birtakım testler yapmaya karar verdi. Bu test için 50 kişi belirlend ve bu 50 bireye, kişileri travmatik olarak etkileyebilecek bir slayt gösterisi izletildi. Akabinde da 50 kişi ile bir hafta sonra yine görüşülmek için randevu verildi. Bir hafta sonra yine araştırma merkezine gelen 50 kişi ile izletilen slayt gösterisi yine tartışıldı. Bir hafta evvel belleklerine işlenen anları yine hatırlayan bu kümeye, Propofol uygulandı. 

Bireylerden 25 adedine uyandıktan çabucak sonra, vesair 25 adedine de uyandıktan 24 saat sonra slayt şovları ile ilgili sorular soruldu. Uyandıktan çabucak sonra slaytla ilgili sorular sorulan 25 birey, her şeyi olağan haliyle hatırlıyordu. Verdikleri karşılıklar hem birbirleriyle hem de slayt gösterisi ile tutarlıydı. Lakin uyandıktan 24 saat sonra soru sorulan bireylerde ise durum çok enteresandı. 25 kişi ne slayt gösterisi ile ilgili hakikat malumatlar verebiliyordu ne de verdikleri cevaplar başkalarıyla uyuşuyordu.

Yapılan bu çalışma ile Propofol'ün, kişilerin hafızasındaki beğenilmeyen anıları tam silmese de en azından karmaşıklaştıracağını gösterdi.


2. çalışmanın konusu ise birinci çalışmaya nazaran biraz farklıydı. Dimağ, yaşanan travmatik hadiseleri nasıl ilişkilendiriyordu? Dimağın hafıza ile ilgili kısmı bu süreci nasıl yürütüyordu? Bu soruların cevabını merak eden bilim kişileri fareler üzerinde deney yaptılar.

Yapılan deneyde dimağımızda bulunan 'Hipokampus' kısmı yakından incelenecekti. Bu kısım istikamet bulma ve hafızada değerli bir role sahipti. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, hipokampusun farklı ortamları uyarıldı. Hipokampus hücrelerine yapılan bu ikazlarda, hücrelerin farklı reaksiyonlar gösterdiği tespit edildi. Buna nazaran hipokampusun üst kısmı uyarıldığında, olumsuz hatıralar rastgele bir tesir yaratmıyordu. Ama hipokampusun alt kısmı için durum daha farklıydı. Hipokampusun alt kısmındaki hücreler uyarıldığında, fareler umumî olarak travmatik hatıralarını hatırlıyor ve buna nazaran yansılar veriyordu.

Araştırmaların önde gelen isimlerinden Steve Ramirez ve Briana Chen, bu bahisle ilgili birtakım açıklamalarda bulundular. Ramirez, insan dimağı ile fare dimağının farklı olduğunu kabul ettiklerini gelgelelim şayet bu iki yapı arasında bir köprü kurulabilirse kişilerin travmatik hatıralarının yönetilebileceğini söz etti. Chen ise anıların denetim edilmesi için hala çok uzun bir sürecin olduğunu lakin bu durumun imkansız olmadığını yaptıkları çalışmalarla anladıklarını belirtti.