Bİlİm Ve Bİlİmsel Yöntem BİLİM VE BİLİMSEL YÖNTEM Bilim: Tarafsız gözlem ve deneyler sonucu elde edilen ahenkli bilgiler topluluğudur Bilimsel Problemin çözümü esnasında aşağı verilen incelemeler yapılır 1)Problem saptama edilirSonra açık ve anlaşılabilir şekilde ifade edilir 2)Gözlemler yapılır Nitel Gözlem: Duyu organlarıyla yapılan gözlemdir ör: Hava çok sıcak , sert tahta vb Nicel Gözlem: Ölçü aleti kullanarak yapılan gözlemlerdirMutlaka bir layık ve bir birimle açıklama edilir ör: Havanın sıcaklığı 30 C’dir Ali’nin boyu 180 cm gibi 3)Veriler toplanır Bilgi: O probleme ait tanıdık gerçeklerdir 4)Hipoaaa kurulur Hipoaaa: O probleme ait geçici olarak önerilmiş çözümdür Hipoaaalerin bilimsel geçerliliği yoktur İleride çürütülebilir İyi bir hipoaaain özellikleri : Probleme çözüm önerilmelidir Verilerin tamamını kapsamalı Verilere ters düşmemeli Veriler arasında bağlantı kurulmalı Deney ve gözlemlere açık olmalı Denenebilir , değişebilir olmalı Gerekli durumlarda otoriteyi reddedebilmeli 5)Tahminler yapılır Tahmin: Hipoaaae dayalı ileri sürülen fikirlerdir Bir cümlede “Eğer… “ise…… “dir kelimeleri varsa o tahmin cümlesidir 6)Kontrollü deneyler yapılır Kontrollü deney: Her defasında bir faktörü değiştirip öteki faktörlerin sabit tutulmasıyla yapılan deneylerdir Yapılan deneyler hipoaaai doğrulamazsa hipoaaa reddedilir Yapılan deneyler hipoaaai doğrularsa hipoaaa geçerlilik kazanır 7)Kuram kurulur Kuram : Uzun vakit içinde yeni gerçeklerle desteklenip , kökleşmiş olan hipoaaae denir Teorilerin de bütün bir geçerliliği yokturbilimvebilimselyontem5c5a452a4a21aalt
cool
Kanun Kanun: Teori evrensel bir hakiki haline dönüşürse kanun haline dönüşür BESIN ve HAYAT ŞEKİLLERİ OTOTROF BESIN: 1)Fotoototrof Gida 2)Kemoototrof Besin BHETEROTROF GIDA : 1)Holozoik Gida: a) Otobur Gida b) Etobur Beslenme c)Hem etobur Keza otçul Beslenme 2)Safrofit Besin 3)Birlikte Yaşam (Simbiyoz) a)Faydalı Beraberlik: Kommensalizm –Mutualizm –Protokooperasyon b)Zararlı Birliktelik CKEZA OTOTROF HEM HETEROTROF BESLENME Besin: Canlıların yapıların oluşturma ve enerji edinmek için organik beslenme üretmelerine veya dıştan hazırlanmış olarak almalarına denir AOtotrof Beslenen Canlılar (Üreticiler) İnorganik moleküllerden organik molekül senaaaleyebilen canlılardır Fotoototrof Canlılar (Fotosentetikler): İnorganik maddeleri ışık enerjisi doğruca organik maddelere dönüştürürler 6CO2 + 6H2O C6H12O6 + 6O2 Yeşil bitkilerin hepsi, kamçılı hayvan (öglena) ,bazı bakteriler ve maviyeşil algler Bu canlılar mutlaka klorofil bulundururlar Kemoototrof Canlılar (Kemosentetikler): Klorofilleri yokturBesinlerini üretmek için zorunlu olan enerjiyi inorganik maddelerin oksidasyonuyla sağlarlar Ör: Nitrit ,Nitrat ,Demir ve Kükürt bakterileri BHeterotrof Beslenen Canlılar (Tüketiciler) Kendi besinini kendisi üretemeyip dış ortamdan hazır olarak bölge canlılar Holozoik Canlılar: Besinlerini büyük ve katı parçalar halinde alırlar Sindirim sistemleri gelişmiştirBütün omurgalılar 1)Karnivorlar (Etçiller) Aslan , kartal , köpekbalığı , çıyan 2)Herbivorlar (otçullar) İnek , Geyik , fil , tırtıl 3)Omnivorlar (Keza etçil, ayrica otçullar) İnsan , fare , ayı ,maymun Simbiyoz (karşılıklı hayat) : Ayrı nesil canlıların birlikte yaşamasıdır Mutualizm (++) : Her iki tarafında iki taraflı üstünlük sağlamasıdırAyrıldıkları süre yaşamlarını sürdüremezler Protokooperasyon (gerekli olmayan mutualizm) : Beraber yaşadıklarında karşılıklı yarar karşılayan ve ayrıldıklarında da yaşamlarını sürdürebilen canlılardır Kommensalizm (+, 0) : Taraflardan biri yarar görürken diğeri ne yarar ne hasar görür Parazitlik (Parazit) (+,) : Parazit olan canlı yarar görürken konak canlı hasar görür Saprofitlik (Saprofit Hayat) : Organik molekülleri inorganik moleküllere parçalarlar Doğadaki tüm madde döngülerinde tahsis alırlar Toprağın zenginleşmesini sağlarlar CHem Ototrof Hem Heterotrof Beslenen Canlılar Böcekcil ot gibi yaşama ve öglena gibi canlıları misal gösterebiliriz EKOLOJİ VE POPULASYONLAR Ekoloji Canlıların birbiriyle ve çevreleriyle olan ilişkileri inceleyen bilim dalıdır Populasyon Kayıtlı bir bölgede yaşayan benzer türe ait bireylerin oluşturduğu topluluktur Kommünite Açıklanmış bir bölgede yaşamış farklı alanlara yönlendirilmiş populasyonların oluşturduğu topluluktur Ekosistem Kayıtlı bir bölgede yaşamış canlılar ve cansız çevredirKommünite + Cansız Çevre Biyosfer Canlı varlıkların yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli koşulların bulunduğu ortamların tamamına denir Habitat Türün yaşamını sürdürdüğü bölgeye (adresine) denir Ekolojik Niş Türlerin gerçekleştirmiş oldukları faaliyetlerine (mesleğine , işine ) denir Etken Nesil Ekosistemde sayı ve faaliyet bakımından fazla olan türe denir Süksesyon Bir ekosistemde dominant türün yerini diğer bir türün almasına denir Ekoton Farklı ekosistemlerin kesişim bölgesidir Nesil çeşitliliği bakımından zengindir