Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Teknoloji, bilimin, pratik yaşam gereksinimlerinin karşılanmasına ya da insanın çevresini denetleme, biçimlendirme ve değiştirme çabalarına yönelik uygulamaları Yunanca tekhne (Bilim (Os İlim, Mâlumât, Vukûf, Mârifet, İlmî müdevven, Fen; Fr, İng Science, Al Wissen, Wissenschaft; İt Scienza) Yöntemli bilgi Önceleri bilgi terimiyle eşanlamda kullanılan bilim terimi, günümüzde olayların yasalarını bulmak amacını güden araştırmaları dile getirmektedir Bilim, yöntemle elde edilen ve pratikle doğrulanan bilgidir Bu yüzden de idealizmle bağdaşamaz, çünkü idealist bilgi pratikle doğrulanamaz
Detaylı bilgi için linke tıklayınızsanat, 1 Bir etkinliğin gerçekleştirilmesi veya belli bir işin yapılmasıyla ilgili yöntem, bilgi ve kuralla*rın tümü 2 Bir işi belli bir estetik duyguyu yansıtacak bir biçimde gerçekleştirme tarzı Doğada olmayan bir şeyi yaratma ama*cına yönelmiş rasyonel faaliyet 3 Sanat eserlerinin yaratılmasını mümkün kılan doğal yeteneğe dayalı ya da deneyim yoluy*la kazanılmış beceri ya da ustalık Birtakım fiziki araçları, arzu edilen sonuçlara ulaşmak üzere, sezgi ya da bilgi yoluyla öğrenilen estetik ilke
Detaylı bilgi için linke tıklayınızzanaat) ve logos (söz, sözcük) sözcüklerinden oluşturulan teknoloji terimi, Eski Yunan'da sanatlar üzerine konuşmaanlamına geliyordu Zaman içinde anlamı değişen sözcük, bilimsel araştırmalardan elde edilen somut ve yararlı sonuçları ve bunlara ilişkin araç, yöntem ve süreçlerin bütününü ifade eden bir anlam kazanmıştır
Eski Yunan terimi, Yunanca Heliastan dolayı Helenlerde denen, Yunanistan Yarımadasında yaşayan kavimler ve onların kurduğu eski devlet ve uygarlıkları anlatmak için kullanılır
Çiftçi bir halk olan Helenler ya da Eski Yunanlılar, tarihlerinin başlangıcında çok sade bir yaşam sürerler, sırtlarına kendilerinin dokuduğu yünden bir gömlek, ayaklarına sığır derisinden çarık giyerlerdi Köylüler tek bir odadan ibaret olan kulübelerde oturur, evcil hayvanlarla birarada yatarlardı
Detaylı bilgi için linke tıklayınızTeknik, temel olarak alet yapımı ve alet kullanarak sonuç alma yöntemleri anlamına gelir Alet yapma yeteneği, insan türünü öteki canlılardan ayıran temel niteliktir Bu niteliği nedeniyle insan, en başından beri teknoloji üreten bir varlıktır ve teknolojinin tarihi insanlığın tüm gelişimini içerir
İlk uygarlıklarda teknolojiUygarlık tarihinin ilk dönemlerinde insanın alet yapmakta kullandığı başlıca malzeme olan taş, bu dönemlere adını vermiştir Alet, bir işi yapmayı kolaylaştıran her türlü eşyadır Bir çekiç de alettir, otomobil de
Detaylı bilgi için linke tıklayınızHayvancılık ve Tarımın bir kolu olan hayvancılık; ekonomik değeri olan hayvanların yetiştirilmesi, çeşitli şekillerde yararlanılması ve pazarlanması olayıdır Kırsal kesimlerde hayvancılık tarımın sigortası durumundadır
Detaylı bilgi için linke tıklayınıztarımın başladığı ve yerleşik yaşama geçilen Tarım, bitkisel ve hayvansal ürünler elde etmek amacıyla toprağı işlemeyi ve hayvan yetiştirmeyi içeren etkinliklerin tümü Tarımla ilgili işler dünyanın bazı bölgelerinde binlerce yıl öncesinden pek farklı olmayan yöntemlerle yürütülürken, bazılarında ileri teknoloji içeren, makineleşmiş tekniklere dayandırılır Sosyoekonomik koşullardaki çok yönlü gelişmelere karşın dünyada tarım sektöründe çalışanlann sayısı ekonominin öbür dallarındaki toplam işgücünden hâlâ daha yüksektir
Detaylı bilgi için linke tıklayınızJeolitik Çağda çeşitli taş türlerinin yanı sıra kil, tuğla ve ağaç kullanılmaya başladı Ateş yakmanın bulunması, ok ve yay, tekerlek, ev yapımında tuğla kullanılmaya başlaması, tahılın öğütülmesi (ilkel el değirmeni) ve kilin pişirilmesi (çanak çömlek yapımı) teknikleri bu dönemin başlıca teknolojik ilerlemeleridir (Ayrıca bak Mezolitik Çağ; Paleolitik Çağ ile Neolitik Çağ arasında bir geçiş dönemidir Bu çağın en özgün buluntuları ‘mikrolit’ diye adlandırılan çakmaktaşından yapılmış geometrik biçimli minik aletlerdir Anadolu’da Mezolitik Çağ’da, Samsun Tekkeköy, Antalya Beldibi ve belbaşı kaya sığınaklarına rastlanmıştır
Detaylı bilgi için linke tıklayınızNeolitik Çağ; Neolitik Çağ (MÖ 80005000)
İnsanoğlu bundan 40 bin yıl önce, bugünkü fizik yeteneklerine ulaşmaya başladığı ve ateş yakmasını da öğrendiği halde uygar denebilecek duruma ancak on iki bin yıl önce yerleşik hayat şekline geçmesiyle ulaşabilmiştir Yerleşik olmak insana mal ve zahire biriktirme imkanları sağladı
Detaylı bilgi için linke tıklayınızPaleolitik Çağ) İÖ 3000500 arasında kentlerin ortaya çıkmasıyla teknoloji alanında yeni bir çığır açıldı Tarihöncesi uygarlığının gelişme sürecinde, kültürel evrelerin en uzunu ve buzul çağlarının kültürel karşılığı olan; insanlığın ilk ortaya çıkışından, MÖ yaklaşık 10000 yıl öncesine kadar süren arkeolojik çağ Bu çağda çaytaşı, çakmaktaşı, hayvan kemikleri ve ağaç gibi doğal maddelerden yapılan ilk aletlerin kullanılmaya başlandığı ve insanların mağara, kaya sığınağı gibi yerlerde büyük gruplarkalabalık ailelerbiçiminde yaşadıkları bilinmektedir
Paleolitik insan, besinini avcılık ve t
Detaylı bilgi için linke tıklayınızKentleşmeyle birlikte bakırdan yararlanılmaya başladı, alaşım (özellikle tunç) yapımı bulundu, zanaatkarlar (özellikle metal işleyicileri ve camcılar) ve ilk bilim adamları (Kentleşme günümüzden 5,000 yılı aşkın bir süre önce Mezopotamya'da ortaya çıktı Daha sonra, Nil, İndus ve Huang He vadilerinde başka kentler gelişti Kentlerin otaya çıkışı, büyük politik yapıların doğuşu ve gelişmesiyle aynı döneme rastlar Kentin her şeyden önce idari, askeri, dini ve ticari bir işlevi vardı
Detaylı bilgi için linke tıklayınızSümerler, Ortadoğu'nun tahıl tarımının ve evcilleştirilmiş hayvanlarının insanlık tarihinde özel bir yeri vardır; çünkü ilk uygarlık onların yol açtığı yaşam biçiminden doğmuştur Dünyanın en eski uygarlığı, Dicle ve Fırat ırmaklarının aşağı kıvrımları boyunca Basra Körfezi'ne kadar dayanan düz lığ (alüvyon) ovası üzerinde uzanan Sümer ülkesinde doğdu
Detaylı bilgi için linke tıklayınızMısır Uygarlığı ve Uygar toplum biçimlerinin İÖ 2500 dolaylarından önceki dönemde yayılması son derece özel coğrafya koşullarını gerektirdi Uygar zanaat ve bilgi düzeylerine ulaşmak için gerekli olan uzmanlar ordusu, yalnızca sulama yapılabilen ırmak vadilerinde, o tarihlerde bilinen tekniklerle beslenebilirdi Sümer'e oldukça yakın çevrelerde bulunan birkaç küçük ırmak, bu özel koşulları yerine getirdi
Örneğin Ürdün Irmağı ve bugün denize yakın bir yerde Dicle'ye karışan, ama eski zamanlarda doğrudan Basra
Detaylı bilgi için linke tıklayınızMezopotamya astronomlar) yetişti Yelkenin icadı, düzenli ulaşım yöntemlerinin geliştirilmesi, şarap ve preste sıvı yağ elde edilmesi, büyük tuğla tapınaklann inşası, dikilitaşlar bu dönemin en önemli teknolojik gelişmelerini oluşturur
İÖ 500İS 500 arası, Mezopotamya, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden Basra Körfezine kadar uzanan Fırat Nehri ve Dicle Nehri arasında kalan bölgenin ilk çağdaki adıdır
Detaylı bilgi için linke tıklayınızEski Yunan ve Roma uygarlıkları dönemidir Eski Yunan terimi, Yunanca Heliastan dolayı Helenlerde denen, Yunanistan Yarımadasında yaşayan kavimler ve onların kurduğu eski devlet ve uygarlıkları anlatmak için kullanılır
Çiftçi bir halk olan Helenler ya da Eski Yunanlılar, tarihlerinin başlangıcında çok sade bir yaşam sürerler, sırtlarına kendilerinin dokuduğu yünden bir gömlek, ayaklarına sığır derisinden çarık giyerlerdi Köylüler tek bir odadan ibaret olan kulübelerde oturur, evcil hayvanlarla birarada yatarlardı
Detaylı bilgi için linke tıklayınızFelsefe, Felsefe, varlık, anlam ve öz sorunlarının eleştirel bir yaklaşımla araştırılmasına ve varılan sonuçların sistemli bir biçimde ortaya konmasına yönelik düşünsel etkinlik Yokluğa karşıt olarak var olan şey Oluşa karşıt bir şey olarak, değişmeden aynı kalan gerçeklik Boşluğa karşıt bir şey olarak, mekanda bir yer işgal eden kalıcı gerçeklik
Detaylı bilgi için linke tıklayınızdin, Din, insanın kutsal saydığı gerçeklikle ilişkisi; bu ilişkinin çerçevesini oluşturan inançlar, öğretiler, değer yargılan, davranış kuralları, tapınma biçimleri ve kurumsal yapılar Dinlerin temelini oluşturan kutsal gerçekliğin doğaüstü ya da kişileşmiş bir varlık, bu anlamda bir tanrıbiçiminde tasarımlanması zorunlu değildir; bu tür bir tanrıkavramını bütünüyle ya da büyük ölçüde dışlayan dinler de vardır Dolayısıyla din kavramı, insanın Tanrı'yla ya da tanrılarla ilişkisinden çok
Detaylı bilgi için linke tıklayınızpolitika,
Detaylı bilgi için linke tıklayınızhukuk, Hukuk, belirli bir toplumda kişiler arasındaki ilişkileri düzenleyen ve devletin yaptırım gücüyle uyulması zorunlu kılınan davranış kurallarının oluşturduğu düzen Yazılı olsun olmasın, hukuk kurallannı öteki toplumsal kurallardan ayıran en önemli özellik devletin yaptırım gücüyle desteklenmiş olmasıdır
Detaylı bilgi için linke tıklayınızşiir, tiyatro, kuramsal düşünce ve soyut bilim (özellikle matematik) açısından çok önemli gelişmeleri simgeleyen bu dönem, teknoloji yönünden aynı parlaklıkta değildir Bu dönemin en önemli teknolojik gelişmeleri arasında Anadolu'dan kaynaklandığı sanılan demir işleme ve çelik üretimi teknikleri sayılabilir Gelmiş geçmiş en büyük birkaç bilim adamından biri olan Arkhimedes, doğduğu ve yetiştiği Syrakuza'nın Roma istilasından korunabilmesi amcıyla bulup geliştirdiği olağanüstü silahların yanı sıra, vida, makara ve kaldıraç gibi çok önemli mekanik buluşlar gerçekleştirmiştir İskenderiyeli mühendisler, örneğin Ktesibios ve Heron tulumba, hava ve su akımıyla çalışan aygıtlar, hava basınçlı makineler ve vida açma makineleri gibi önemli buluşlar gerçekleştirdiler İskenderiye okulu yalın mekanizmalardan makineolarak nitelendirilebilecek karmaşık düzeneklere geçişin öncüsü, olmuştur Yunan mimarlığı bütün sanatsal görkemine karşın teknolojik açıdan büyük bir önem taşımaz Romalılar Yunan mimarlık üslubunu kopya etmekle yetindilerse de, yapı teknolojisinde bazı önemli başarılar ortaya koydular Su altında sertleşebilen dayanıklı bir çimento geliştirdiler, kemer, tonoz ve kubbenin mimari olanaklarından olabildiğince yararlanarak amfitiyatrolar, sukemerleri, tüneller, köprüler, surlar, deniz fenerleri yaptılar, çok geniş ve düzenli bir karayolları ağı kurdular
Ortaçağ ve yeniçağda teknolojiBatı Roma İmparatorluğu'nun IS 5 yüzyılda çöküşünü izleyen bin yıllık süre ortaçağ olarak bilinir Ortaçağda teknolojinin tarihi, büyük ölçüde geçmiş uygarlıkların kazanımlannın yeniden bulunması, saklanması ve bir ölçüde değiştirilmesi olarak özetlenebilir Bu dönemde İslam uygarlığı Eski Yunan'daki bilimsel ve teknolojik birikimin mirasçısı olmuş, bu birikime önemli katkılarda bulunmuştur
İspanya, Sicilya ve Kuzey Afrika üzerinden Batı Avrupa'ya geçen bu birikim, çok önemli bir öğe olarak Çin ve Hint uygarlıklarının ürünlerini de içeriyordu Çin'de, İS 10 yüzyılda batıda henüz bilinmeyen önemli teknikler ve ürünler geliştirilmiş durumdaydı Bunların arasında ipek işçiliği, barut, demir dökümü, kâğıt, çûnke türünden yelkenli gemiler, uçurtma, yel değirmeni ve porselen sayılabilir Ortaçağda batının teknolojik gelişimini simgeleyen başlıca yenilikler şöyle sıralanabilir: At nalı ve üzenginin geliştirilmesi ve atin gerek tarımda, gerekse savaşta önemli bir güç kaynağı olarak kullanılmaya başlaması; su çarkı ve yel değirmeninin yaygınlaşması ye bu aygıtların tahılların öğütülmesinde, ezerek yağ çıkarmada, tahta kesmede, yün dövmede, yeni geliştirilen çıkrığa enerji sağlamada kullanılması, kömür çıkarımı; barutun ve topun bulunması; ip ve fıçı, dökme demir ve sabun yapımı tekniklerinin geliştirilmesi; kale ve şatoların inşası; pusulanın kullanılmaya başlaması; 14 yüzyılda ilk mekanik saatin yapılması; 15 yüzyılda matbaanın icadı
16 yüzyılın başından itibaren ulusal devletlerin ortaya çıkması, Reform ve özellikle Rönesans dönemlerinin yol açtığı bilimsel devrim, bu gelişmeye büyük hız kazandırdı Bati teknolojisinin temellerinin 1500 1750 arasında atılmış olduğu söylenebilir Rönesans'ın yol açtığı bilim devriminin öncü kişisi Galilei'dir İngiltere'den R Böyle, Almanya'dan Otto Von Guericke ve Fransa'dan D Papin'in kuramsal öncülüğü, T Newcomen'ın 1712'de buhar makinesini bulmasıyla sonuçlandı Atmosfer basıncında çalışması nedeniyle verimi çok düşük olan Nevvcomen makinesi, daha çok maden ocaklarından su pompalamakta kullanılmakla birlikte önemli bir teknolojik gelişmeyi simgelemiştir Avrupa ülkelerinin Hint Okyanusuna ve Yenidünya'ya açılmaları pek çok yeni ürünün ve bunlara ilişkin imalat tekniklerinin ortaya çıkmasına yol açtı Bu ürünler arasında öncelikle çay, şeker, tütün, pamuk ve kakao sayılailir
Sanayi DevrimiSanayi Devrimi deyimi, batıda sanayinin ve makine üretiminin egemen olduğu bir ekonomiye geçiş dönemini ( 1750 1900) ifade eder Sanayi Deyrimi'nin en belirgin niteliği enerji teknolojisindeki değişimdir Dönemin başında belli başlı enerji kaynakları kol gücü, hayvan, su ve rüzgâr enerjisiydi 1769'da James Watt, Newcomen makinesine ayn bir yoğunlaştıncı ekleyerek pistonun her ilerigeri hareketinde silindirin ısınıp soğumasını önlemeyi başardı; sonraki yıllarda da pompayı yalnızca aşağıyukarı hareket ettirmek yerine bir şaftı döndüren yeni bir makine geliştirdi Böylece verimi önemli ölçüde artan ve dönme hareketi sağlayabilen buhar makinesi, sanayinin temel mekanik enerji kaynağı durumuna geldi Buhar makinesini buharlı gemi ( 1807) ve buharlı lokomotifin ( 1825) geliştirilmesi izledi Michael Faraday'ın elektrik ile magnetizma arasındaki ilişkiyi ortaya koyması ( 1831), elektrik motorunun ve dinamonun geliştirilmesiyle sonuçlandı İçten yanmalı motorların (havagazı ve gazyağı motoru, dizel motoru, benzin motoru), motosiklet ve otomobilin geliştirilmesi 190 arasındaki 30 yıl içinde gerçekleşti Demirçelik ve pamuklu dokuma sanayileri, 19 yüzyılda en büyük gelişmenin izlendiği sanayi dallarını oluşturdu 1827'de fotoğrafın, 1837'de elektrikli telgrafın, 1876'da telefonun icadı yeni gelişmelerin öncüsü oldu (Aynca bak Sanayi Devrimi)
20 yüzyılTeknolojik gelişmenin giderek hızlandığı ve günümüzdeki baş döndürücü hıza ulaştığı 20 yüzyılı 1945'e değin ve 1945'ten sonra olmak üzere iki döneme ayırmak olanaklıdır Hiroşima'ya ilk atom bombasının atıldığı 1945 yılı nükleer çağın başlangıcı» bir başka açıdan da bilgisayar çağının başlangıç yılı olarak kabul edilebilir, 190045 arasında dünya iki büyük savaş geçirmiş, 1945 sonrasında ise üçüncü bir dünya savaşının gölgesi altında yaşamış
190045 döneminin başlıca teknolojik gelişmeleri şöyle özetlenebilir:
Enerji alanında, elektrik enerjisi üretiminin dev boyutlara ulaşmasından başka önemli bir gelişme söz konusu depdir 1913'te, petrolün işlenmesinde kraking yönteminin bulunması, plâstikler, yapay kauçuk ye yapay elyaf üretimi açısından çok önemli bir adım oldu 1911'de vitaminlerin belirlenmesi, 1928'de penisilinin keşfi ve 1943'te antibiyotik üretimine geçilmesi sağlık alanındaki önemli gelişmelerdir 1895 te X ışınlarının bulunmasıyla başlayan bir djzi buluş (radyoaktiflik, yapay radyoaktiflik ve 1938'de çekirdek bölünmesi), nükleer çağın yolunu açtı 1903'te ilk uçuşunu yapan uçak, sonraki yıllarda gaz türbiniyle donatılarak jet uçağına dönüşecek, 1960'larda sesüstü hızlara ulaşacaktı Bu dönemde yer alan en önemli gelişmelerden biri de 1901'de radyonun, 1907'de elektronik lambanın geliştirilmesidir Böylece, modern teknolojinin en önemli bileşeni durumuna gelecek plan elektronik alanında ilk adımlar atılıyordu; bunu, radar ve televizyonun geliştirilmesi izledi
1947'de transistorun bulunması, elektromun her alanını büyük ölçüde etkiledi, ama bu etki en çok bilgisayarlarda gözlendi; sonraki yıllarda tümleşik devrenin geliştirilmesi, mikroişlerncileri sanayinin, bilimsel araştırmaların ve giderek günlük yaşamın aynlmaz parçası durumuna getirdi tomasyon, robotlar ve yapay zeka, bu alandaki en önemli gelişmeler oldu 1957'de Sputnik ile başlayan uzay çağı, 1961'de Vostok ile gerçekleştirilen ilk insanlı uzay uçuşu, 1966'da Lunikile Ay'a yapılan ilk yumuşak iniş, 1%9'da Apollo 11ile ilk insanın Ay'a ayak basması gibi bir dizi başarıyla devam etti Bu başarılar, gezegenlere yönelen insansız uçuşlarla ve 1981'de uzay mekiğinin geliştirilmesiyle sürdü 20 yüzyıldaki en önemli (ve tartışmalı) gelişmelerden biri de genetik mühendisliğidir
Bilim ve teknolojiBilimsel ilkelere bağımlı olmasına karşın teknoloji ile bilim arasında yakın bir ilişki kurulması görece yeni bir olgudur Eski toplumlarda bilim aristokrat yapıdaki filozofların elindeydi ve bütün bilgi alanlarını kapsar nitelikteydi Oysa teknoloji, işçi, usta ve zanaatkarın işiydi Bu durum, sınıf ayırımından ileri geldiği kadar, belki de daha çok, Örneğin Aristoteles ya da Ptolemaios'un kuramsal bilimi ile bir değirmenci, kuyumcu, fıçı yapımcısı ya da sepicinin uğraştan ve teknolojik sorunları arasında hiçbir ilişkinin bulunmayışından kaynaklanıyordu Bilim ile teknoloji ancak ortaçağda birbirine yakınlaşmaya başladı 13 yüzyılın büyük filozof ve bilgini Roger Bacon barut yapımını ayrıntılarıyla betimledi, motorlu gemiler ve uçan makineler tasarladı 16 yüzyılda Francis Bacon, deneysel bilimin savunculuğunu yaptı; bilim adamlarının usta ve zanaatkarların yöntemlerini incelemeleri, zanaatkarların ise bilimden yararlanmaları gerektiğini öne sürdü
Teknolojinin bilim temeline oturtulması ancak 19 yüzyılda başlayan bir olgudur Sanayide önemli bir yeri olan ilk büyük bilim adamı, organik kimyanın kurucusu olarak tanınan ve kimyasal gübreyi bulan Alman kimyacı Justus von Liebig'dir ( 180373) 19 yüzyılın mucitlerinin hemen tümü, çalışmalarını bilim adamlarının bulgularına dayandırmışlardır Elektrik ampulünün icadı Faraday ve Henry'nin çalışmalarına; telefon Helmholtz'a; radyo Maxwell ve Hertz'e dayanır Edison örneğinde bir başka gelişme daha dikkati çeker: Bilimteknoloji işbirliğinin kurumsallaşması Elektrik ampulünde filaman olarak kullanabileceği bir teli bulabilmek için 14 ay süreyle binlerce malzemeyi tek tek deneyen Edison, bu çabalarını New Jersey'deki Menlo Park'ta kurduğu dünyanın ilk araştırma laboratuvannda gerçekleştirdi Bu laboratuvann kuruluşu modern teknoloji araştırmalarının başlangıcım simgeler Bundan sonraki gelişmelerde teknolojide bilimsel bilgiden yararlanıldığı, teknolojik süreçlere bilimsel ilkelerin uygulanmaya başladığı gözlenir Böylece sistem mühendisliği ve yöneylem araştırması gibi disiplinler, benzetim ve matematiksel modelleme gibi yöntemler ortaya çıkmıştır
Teknoloji ve toplum Teknolojinin çeşitli uygarlıklarda tarih boyunca gösterdiği gelişmede toplumla ilişkiler açısından başlıca üç özellik dikkati çekmektedir Bunları toplumsal gereksinim, toplumun kaynaklan ve toplumsal ortam başlıkları altında toplamak olanaklıdır Teknolojik gelişmede toplumsal gereksinim temel itici güç olmuştur Bu gereksinim, örneğin, daha keskin bir bıçağa, daha güçlü bir kaldırma aygıtına, kol gücüne daha az bağımlı bir makineye, yeni bulunmuş bir yakıttan daha verimli bir biçimde yararlanan bir motora ya da yeni bir enerji kaynağına yönelik olabilir Daha iyi silahlara gereksinim biçiminde ortaya çıkan askeri istemler de bu bağlamda ele alınabilir Modern batı toplumunda gereksinimlerin daha çok reklamlarla belirlenmekte olduğunu da eklemek gerekir
Teknolojik ilerlemede toplumsal kaynakların (sermaye, gereç ve vasıflı işçi) büyük önemi vardır Leonardo da Vinci'nin ( 1452 1519) notlarında yer alan helikopter, denizaltı ve uçak tasarımlarının hiçbiri gerçekleştirilememişti; aynı olgu, örneğin, Charles Babbage'ın ( 1792 1871) ayrıntılı bilgisayar tasarımlan için de geçerlidir Bir teknolojik gelişimin gerçekleştirilebilmesi için uygun gereçlerin (metali plâstik; şeraittik, dokuma vb), uygun yöntem ve tekniklerin ve bunları uygulamaya yetenekli teknik becerinin bulunması gerekir
Teknolojik ilerlemenin bir başka koşulu da toplumsal ortamın yenilikleri algılayıp benimsemeye açık olması, toplumdaki egemen güçlerin yeniliklere karşı olumlu tavır almasıdır Bu olumlu tavır yalnızca bir alanda, örneğin yalnızca yeni silahlar ya da yalnızca yeni denizcilik yöntemleri geliştirilmesinde kendini gösterebilir ya da örneğin 18 yüzyılda İngiliz orta sınıfında görüldüğü gibi, genel olarak yeniliğe ve gelişmeye yönelik olumlu bir davranış biçiminde ortaya çıkabilir
Teknolojik gelişme, günümüzde pek çok sorunu da beraberinde getirmiştir Günümüz toplumları bu gelişmeler karşısında önemli kararlar almak durumundadır Teknolojik gelişmeyi toplumsal amaçlarla uyumlu olacak biçimde denetleyip düzenlemenin gerekliliği ve teknolojinin günümüzde çok büyük bir hızla ilerlediği de göz önüne alındığında, toplumlara büyük bir sorumluluk yüklenmektedir
Teknolojik gelişmenin ortaya çıkardığı temel sorunları dört ana başlıkta özetlemek olanaklıdır: Nükleer teknolojinin yol açtığı sorunlar, nüfus patlaması, öbür toplumsal sorunlar ve çevre sorunlan Nükleer teknolojinin denetimi sorunu, temel olarak siyasal bir sorundur Bu sorunun temelinde, dünyanın, her biri bir devlet biçiminde örgütlenmiş olan çeşitli uluslara ayrılmış yapısı yatmaktadır
Atom bombası, bilim adamının, topluma karşı sorumluluğu konusunu ciddi bir biçimde gündeme getirmişir Teknolojinin yalnızca bir araç olduğu, yapıcı amaçlar için de, yıkıcı amaçlar için de kullanılabileceği genel olarak kabul gören bir görüştür Buradaki temel sorun, bu kullanım biçimini toplumların hangi süreçlerle belirleyeceği sorunudur
İnsanlık, nükleer yıkım tehlikesini atlatabilirse, çok yakın bir gelecekte büyük bir nüfus patlaması sorunuyla karşı karşıya gelecektir Bu sorunun çözümünde, modern teknolojinin de yardımıyla, tutulabilecek iki yol vardır Bunlardan birincisi doğum kontrolü yöntemlerinin geliştirilmesi ve uygulanmasıdır Teknolojinin bu konuda sunduğu olanaklara, kimi ahlaki değerler ve tabular karşı çıkmaktadır Dünya nüfusunda belirli bir dengenin sağlanabilmesi için bu çatışmanın bir biçimde çözülmesi gerekmektedir Öte yandan en iyimser tahminler bile uygulanacak doğum kontrol programlanyla nüfus artış hızında 20 yüzyılın sonunda ancak küçük bir azalma sağlanabileceğini öngörmektedir Bu durumda dünya gıda üretiminin artırılması için çok yoğun çabaların harcanması gerekmektedir Modern teknolojinin bu çabada çok büyük katkısı olacaktır
birazdan başka konular
Detaylı bilgi için linke tıklayınızsanat, 1 Bir etkinliğin gerçekleştirilmesi veya belli bir işin yapılmasıyla ilgili yöntem, bilgi ve kuralla*rın tümü 2 Bir işi belli bir estetik duyguyu yansıtacak bir biçimde gerçekleştirme tarzı Doğada olmayan bir şeyi yaratma ama*cına yönelmiş rasyonel faaliyet 3 Sanat eserlerinin yaratılmasını mümkün kılan doğal yeteneğe dayalı ya da deneyim yoluy*la kazanılmış beceri ya da ustalık Birtakım fiziki araçları, arzu edilen sonuçlara ulaşmak üzere, sezgi ya da bilgi yoluyla öğrenilen estetik ilke
Detaylı bilgi için linke tıklayınızzanaat) ve logos (söz, sözcük) sözcüklerinden oluşturulan teknoloji terimi, Eski Yunan'da sanatlar üzerine konuşmaanlamına geliyordu Zaman içinde anlamı değişen sözcük, bilimsel araştırmalardan elde edilen somut ve yararlı sonuçları ve bunlara ilişkin araç, yöntem ve süreçlerin bütününü ifade eden bir anlam kazanmıştır
Eski Yunan terimi, Yunanca Heliastan dolayı Helenlerde denen, Yunanistan Yarımadasında yaşayan kavimler ve onların kurduğu eski devlet ve uygarlıkları anlatmak için kullanılır
Çiftçi bir halk olan Helenler ya da Eski Yunanlılar, tarihlerinin başlangıcında çok sade bir yaşam sürerler, sırtlarına kendilerinin dokuduğu yünden bir gömlek, ayaklarına sığır derisinden çarık giyerlerdi Köylüler tek bir odadan ibaret olan kulübelerde oturur, evcil hayvanlarla birarada yatarlardı
Detaylı bilgi için linke tıklayınızTeknik, temel olarak alet yapımı ve alet kullanarak sonuç alma yöntemleri anlamına gelir Alet yapma yeteneği, insan türünü öteki canlılardan ayıran temel niteliktir Bu niteliği nedeniyle insan, en başından beri teknoloji üreten bir varlıktır ve teknolojinin tarihi insanlığın tüm gelişimini içerir
İlk uygarlıklarda teknolojiUygarlık tarihinin ilk dönemlerinde insanın alet yapmakta kullandığı başlıca malzeme olan taş, bu dönemlere adını vermiştir Alet, bir işi yapmayı kolaylaştıran her türlü eşyadır Bir çekiç de alettir, otomobil de
Detaylı bilgi için linke tıklayınızHayvancılık ve Tarımın bir kolu olan hayvancılık; ekonomik değeri olan hayvanların yetiştirilmesi, çeşitli şekillerde yararlanılması ve pazarlanması olayıdır Kırsal kesimlerde hayvancılık tarımın sigortası durumundadır
Detaylı bilgi için linke tıklayınıztarımın başladığı ve yerleşik yaşama geçilen Tarım, bitkisel ve hayvansal ürünler elde etmek amacıyla toprağı işlemeyi ve hayvan yetiştirmeyi içeren etkinliklerin tümü Tarımla ilgili işler dünyanın bazı bölgelerinde binlerce yıl öncesinden pek farklı olmayan yöntemlerle yürütülürken, bazılarında ileri teknoloji içeren, makineleşmiş tekniklere dayandırılır Sosyoekonomik koşullardaki çok yönlü gelişmelere karşın dünyada tarım sektöründe çalışanlann sayısı ekonominin öbür dallarındaki toplam işgücünden hâlâ daha yüksektir
Detaylı bilgi için linke tıklayınızJeolitik Çağda çeşitli taş türlerinin yanı sıra kil, tuğla ve ağaç kullanılmaya başladı Ateş yakmanın bulunması, ok ve yay, tekerlek, ev yapımında tuğla kullanılmaya başlaması, tahılın öğütülmesi (ilkel el değirmeni) ve kilin pişirilmesi (çanak çömlek yapımı) teknikleri bu dönemin başlıca teknolojik ilerlemeleridir (Ayrıca bak Mezolitik Çağ; Paleolitik Çağ ile Neolitik Çağ arasında bir geçiş dönemidir Bu çağın en özgün buluntuları ‘mikrolit’ diye adlandırılan çakmaktaşından yapılmış geometrik biçimli minik aletlerdir Anadolu’da Mezolitik Çağ’da, Samsun Tekkeköy, Antalya Beldibi ve belbaşı kaya sığınaklarına rastlanmıştır
Detaylı bilgi için linke tıklayınızNeolitik Çağ; Neolitik Çağ (MÖ 80005000)
İnsanoğlu bundan 40 bin yıl önce, bugünkü fizik yeteneklerine ulaşmaya başladığı ve ateş yakmasını da öğrendiği halde uygar denebilecek duruma ancak on iki bin yıl önce yerleşik hayat şekline geçmesiyle ulaşabilmiştir Yerleşik olmak insana mal ve zahire biriktirme imkanları sağladı
Detaylı bilgi için linke tıklayınızPaleolitik Çağ) İÖ 3000500 arasında kentlerin ortaya çıkmasıyla teknoloji alanında yeni bir çığır açıldı Tarihöncesi uygarlığının gelişme sürecinde, kültürel evrelerin en uzunu ve buzul çağlarının kültürel karşılığı olan; insanlığın ilk ortaya çıkışından, MÖ yaklaşık 10000 yıl öncesine kadar süren arkeolojik çağ Bu çağda çaytaşı, çakmaktaşı, hayvan kemikleri ve ağaç gibi doğal maddelerden yapılan ilk aletlerin kullanılmaya başlandığı ve insanların mağara, kaya sığınağı gibi yerlerde büyük gruplarkalabalık ailelerbiçiminde yaşadıkları bilinmektedir
Paleolitik insan, besinini avcılık ve t
Detaylı bilgi için linke tıklayınızKentleşmeyle birlikte bakırdan yararlanılmaya başladı, alaşım (özellikle tunç) yapımı bulundu, zanaatkarlar (özellikle metal işleyicileri ve camcılar) ve ilk bilim adamları (Kentleşme günümüzden 5,000 yılı aşkın bir süre önce Mezopotamya'da ortaya çıktı Daha sonra, Nil, İndus ve Huang He vadilerinde başka kentler gelişti Kentlerin otaya çıkışı, büyük politik yapıların doğuşu ve gelişmesiyle aynı döneme rastlar Kentin her şeyden önce idari, askeri, dini ve ticari bir işlevi vardı
Detaylı bilgi için linke tıklayınızSümerler, Ortadoğu'nun tahıl tarımının ve evcilleştirilmiş hayvanlarının insanlık tarihinde özel bir yeri vardır; çünkü ilk uygarlık onların yol açtığı yaşam biçiminden doğmuştur Dünyanın en eski uygarlığı, Dicle ve Fırat ırmaklarının aşağı kıvrımları boyunca Basra Körfezi'ne kadar dayanan düz lığ (alüvyon) ovası üzerinde uzanan Sümer ülkesinde doğdu
Detaylı bilgi için linke tıklayınızMısır Uygarlığı ve Uygar toplum biçimlerinin İÖ 2500 dolaylarından önceki dönemde yayılması son derece özel coğrafya koşullarını gerektirdi Uygar zanaat ve bilgi düzeylerine ulaşmak için gerekli olan uzmanlar ordusu, yalnızca sulama yapılabilen ırmak vadilerinde, o tarihlerde bilinen tekniklerle beslenebilirdi Sümer'e oldukça yakın çevrelerde bulunan birkaç küçük ırmak, bu özel koşulları yerine getirdi
Örneğin Ürdün Irmağı ve bugün denize yakın bir yerde Dicle'ye karışan, ama eski zamanlarda doğrudan Basra
Detaylı bilgi için linke tıklayınızMezopotamya astronomlar) yetişti Yelkenin icadı, düzenli ulaşım yöntemlerinin geliştirilmesi, şarap ve preste sıvı yağ elde edilmesi, büyük tuğla tapınaklann inşası, dikilitaşlar bu dönemin en önemli teknolojik gelişmelerini oluşturur
İÖ 500İS 500 arası, Mezopotamya, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden Basra Körfezine kadar uzanan Fırat Nehri ve Dicle Nehri arasında kalan bölgenin ilk çağdaki adıdır
Detaylı bilgi için linke tıklayınızEski Yunan ve Roma uygarlıkları dönemidir Eski Yunan terimi, Yunanca Heliastan dolayı Helenlerde denen, Yunanistan Yarımadasında yaşayan kavimler ve onların kurduğu eski devlet ve uygarlıkları anlatmak için kullanılır
Çiftçi bir halk olan Helenler ya da Eski Yunanlılar, tarihlerinin başlangıcında çok sade bir yaşam sürerler, sırtlarına kendilerinin dokuduğu yünden bir gömlek, ayaklarına sığır derisinden çarık giyerlerdi Köylüler tek bir odadan ibaret olan kulübelerde oturur, evcil hayvanlarla birarada yatarlardı
Detaylı bilgi için linke tıklayınızFelsefe, Felsefe, varlık, anlam ve öz sorunlarının eleştirel bir yaklaşımla araştırılmasına ve varılan sonuçların sistemli bir biçimde ortaya konmasına yönelik düşünsel etkinlik Yokluğa karşıt olarak var olan şey Oluşa karşıt bir şey olarak, değişmeden aynı kalan gerçeklik Boşluğa karşıt bir şey olarak, mekanda bir yer işgal eden kalıcı gerçeklik
Detaylı bilgi için linke tıklayınızdin, Din, insanın kutsal saydığı gerçeklikle ilişkisi; bu ilişkinin çerçevesini oluşturan inançlar, öğretiler, değer yargılan, davranış kuralları, tapınma biçimleri ve kurumsal yapılar Dinlerin temelini oluşturan kutsal gerçekliğin doğaüstü ya da kişileşmiş bir varlık, bu anlamda bir tanrıbiçiminde tasarımlanması zorunlu değildir; bu tür bir tanrıkavramını bütünüyle ya da büyük ölçüde dışlayan dinler de vardır Dolayısıyla din kavramı, insanın Tanrı'yla ya da tanrılarla ilişkisinden çok
Detaylı bilgi için linke tıklayınızpolitika,
Detaylı bilgi için linke tıklayınızhukuk, Hukuk, belirli bir toplumda kişiler arasındaki ilişkileri düzenleyen ve devletin yaptırım gücüyle uyulması zorunlu kılınan davranış kurallarının oluşturduğu düzen Yazılı olsun olmasın, hukuk kurallannı öteki toplumsal kurallardan ayıran en önemli özellik devletin yaptırım gücüyle desteklenmiş olmasıdır
Detaylı bilgi için linke tıklayınızşiir, tiyatro, kuramsal düşünce ve soyut bilim (özellikle matematik) açısından çok önemli gelişmeleri simgeleyen bu dönem, teknoloji yönünden aynı parlaklıkta değildir Bu dönemin en önemli teknolojik gelişmeleri arasında Anadolu'dan kaynaklandığı sanılan demir işleme ve çelik üretimi teknikleri sayılabilir Gelmiş geçmiş en büyük birkaç bilim adamından biri olan Arkhimedes, doğduğu ve yetiştiği Syrakuza'nın Roma istilasından korunabilmesi amcıyla bulup geliştirdiği olağanüstü silahların yanı sıra, vida, makara ve kaldıraç gibi çok önemli mekanik buluşlar gerçekleştirmiştir İskenderiyeli mühendisler, örneğin Ktesibios ve Heron tulumba, hava ve su akımıyla çalışan aygıtlar, hava basınçlı makineler ve vida açma makineleri gibi önemli buluşlar gerçekleştirdiler İskenderiye okulu yalın mekanizmalardan makineolarak nitelendirilebilecek karmaşık düzeneklere geçişin öncüsü, olmuştur Yunan mimarlığı bütün sanatsal görkemine karşın teknolojik açıdan büyük bir önem taşımaz Romalılar Yunan mimarlık üslubunu kopya etmekle yetindilerse de, yapı teknolojisinde bazı önemli başarılar ortaya koydular Su altında sertleşebilen dayanıklı bir çimento geliştirdiler, kemer, tonoz ve kubbenin mimari olanaklarından olabildiğince yararlanarak amfitiyatrolar, sukemerleri, tüneller, köprüler, surlar, deniz fenerleri yaptılar, çok geniş ve düzenli bir karayolları ağı kurdular
Ortaçağ ve yeniçağda teknolojiBatı Roma İmparatorluğu'nun IS 5 yüzyılda çöküşünü izleyen bin yıllık süre ortaçağ olarak bilinir Ortaçağda teknolojinin tarihi, büyük ölçüde geçmiş uygarlıkların kazanımlannın yeniden bulunması, saklanması ve bir ölçüde değiştirilmesi olarak özetlenebilir Bu dönemde İslam uygarlığı Eski Yunan'daki bilimsel ve teknolojik birikimin mirasçısı olmuş, bu birikime önemli katkılarda bulunmuştur
İspanya, Sicilya ve Kuzey Afrika üzerinden Batı Avrupa'ya geçen bu birikim, çok önemli bir öğe olarak Çin ve Hint uygarlıklarının ürünlerini de içeriyordu Çin'de, İS 10 yüzyılda batıda henüz bilinmeyen önemli teknikler ve ürünler geliştirilmiş durumdaydı Bunların arasında ipek işçiliği, barut, demir dökümü, kâğıt, çûnke türünden yelkenli gemiler, uçurtma, yel değirmeni ve porselen sayılabilir Ortaçağda batının teknolojik gelişimini simgeleyen başlıca yenilikler şöyle sıralanabilir: At nalı ve üzenginin geliştirilmesi ve atin gerek tarımda, gerekse savaşta önemli bir güç kaynağı olarak kullanılmaya başlaması; su çarkı ve yel değirmeninin yaygınlaşması ye bu aygıtların tahılların öğütülmesinde, ezerek yağ çıkarmada, tahta kesmede, yün dövmede, yeni geliştirilen çıkrığa enerji sağlamada kullanılması, kömür çıkarımı; barutun ve topun bulunması; ip ve fıçı, dökme demir ve sabun yapımı tekniklerinin geliştirilmesi; kale ve şatoların inşası; pusulanın kullanılmaya başlaması; 14 yüzyılda ilk mekanik saatin yapılması; 15 yüzyılda matbaanın icadı
16 yüzyılın başından itibaren ulusal devletlerin ortaya çıkması, Reform ve özellikle Rönesans dönemlerinin yol açtığı bilimsel devrim, bu gelişmeye büyük hız kazandırdı Bati teknolojisinin temellerinin 1500 1750 arasında atılmış olduğu söylenebilir Rönesans'ın yol açtığı bilim devriminin öncü kişisi Galilei'dir İngiltere'den R Böyle, Almanya'dan Otto Von Guericke ve Fransa'dan D Papin'in kuramsal öncülüğü, T Newcomen'ın 1712'de buhar makinesini bulmasıyla sonuçlandı Atmosfer basıncında çalışması nedeniyle verimi çok düşük olan Nevvcomen makinesi, daha çok maden ocaklarından su pompalamakta kullanılmakla birlikte önemli bir teknolojik gelişmeyi simgelemiştir Avrupa ülkelerinin Hint Okyanusuna ve Yenidünya'ya açılmaları pek çok yeni ürünün ve bunlara ilişkin imalat tekniklerinin ortaya çıkmasına yol açtı Bu ürünler arasında öncelikle çay, şeker, tütün, pamuk ve kakao sayılailir
Sanayi DevrimiSanayi Devrimi deyimi, batıda sanayinin ve makine üretiminin egemen olduğu bir ekonomiye geçiş dönemini ( 1750 1900) ifade eder Sanayi Deyrimi'nin en belirgin niteliği enerji teknolojisindeki değişimdir Dönemin başında belli başlı enerji kaynakları kol gücü, hayvan, su ve rüzgâr enerjisiydi 1769'da James Watt, Newcomen makinesine ayn bir yoğunlaştıncı ekleyerek pistonun her ilerigeri hareketinde silindirin ısınıp soğumasını önlemeyi başardı; sonraki yıllarda da pompayı yalnızca aşağıyukarı hareket ettirmek yerine bir şaftı döndüren yeni bir makine geliştirdi Böylece verimi önemli ölçüde artan ve dönme hareketi sağlayabilen buhar makinesi, sanayinin temel mekanik enerji kaynağı durumuna geldi Buhar makinesini buharlı gemi ( 1807) ve buharlı lokomotifin ( 1825) geliştirilmesi izledi Michael Faraday'ın elektrik ile magnetizma arasındaki ilişkiyi ortaya koyması ( 1831), elektrik motorunun ve dinamonun geliştirilmesiyle sonuçlandı İçten yanmalı motorların (havagazı ve gazyağı motoru, dizel motoru, benzin motoru), motosiklet ve otomobilin geliştirilmesi 190 arasındaki 30 yıl içinde gerçekleşti Demirçelik ve pamuklu dokuma sanayileri, 19 yüzyılda en büyük gelişmenin izlendiği sanayi dallarını oluşturdu 1827'de fotoğrafın, 1837'de elektrikli telgrafın, 1876'da telefonun icadı yeni gelişmelerin öncüsü oldu (Aynca bak Sanayi Devrimi)
20 yüzyılTeknolojik gelişmenin giderek hızlandığı ve günümüzdeki baş döndürücü hıza ulaştığı 20 yüzyılı 1945'e değin ve 1945'ten sonra olmak üzere iki döneme ayırmak olanaklıdır Hiroşima'ya ilk atom bombasının atıldığı 1945 yılı nükleer çağın başlangıcı» bir başka açıdan da bilgisayar çağının başlangıç yılı olarak kabul edilebilir, 190045 arasında dünya iki büyük savaş geçirmiş, 1945 sonrasında ise üçüncü bir dünya savaşının gölgesi altında yaşamış
190045 döneminin başlıca teknolojik gelişmeleri şöyle özetlenebilir:
Enerji alanında, elektrik enerjisi üretiminin dev boyutlara ulaşmasından başka önemli bir gelişme söz konusu depdir 1913'te, petrolün işlenmesinde kraking yönteminin bulunması, plâstikler, yapay kauçuk ye yapay elyaf üretimi açısından çok önemli bir adım oldu 1911'de vitaminlerin belirlenmesi, 1928'de penisilinin keşfi ve 1943'te antibiyotik üretimine geçilmesi sağlık alanındaki önemli gelişmelerdir 1895 te X ışınlarının bulunmasıyla başlayan bir djzi buluş (radyoaktiflik, yapay radyoaktiflik ve 1938'de çekirdek bölünmesi), nükleer çağın yolunu açtı 1903'te ilk uçuşunu yapan uçak, sonraki yıllarda gaz türbiniyle donatılarak jet uçağına dönüşecek, 1960'larda sesüstü hızlara ulaşacaktı Bu dönemde yer alan en önemli gelişmelerden biri de 1901'de radyonun, 1907'de elektronik lambanın geliştirilmesidir Böylece, modern teknolojinin en önemli bileşeni durumuna gelecek plan elektronik alanında ilk adımlar atılıyordu; bunu, radar ve televizyonun geliştirilmesi izledi
1947'de transistorun bulunması, elektromun her alanını büyük ölçüde etkiledi, ama bu etki en çok bilgisayarlarda gözlendi; sonraki yıllarda tümleşik devrenin geliştirilmesi, mikroişlerncileri sanayinin, bilimsel araştırmaların ve giderek günlük yaşamın aynlmaz parçası durumuna getirdi tomasyon, robotlar ve yapay zeka, bu alandaki en önemli gelişmeler oldu 1957'de Sputnik ile başlayan uzay çağı, 1961'de Vostok ile gerçekleştirilen ilk insanlı uzay uçuşu, 1966'da Lunikile Ay'a yapılan ilk yumuşak iniş, 1%9'da Apollo 11ile ilk insanın Ay'a ayak basması gibi bir dizi başarıyla devam etti Bu başarılar, gezegenlere yönelen insansız uçuşlarla ve 1981'de uzay mekiğinin geliştirilmesiyle sürdü 20 yüzyıldaki en önemli (ve tartışmalı) gelişmelerden biri de genetik mühendisliğidir
Bilim ve teknolojiBilimsel ilkelere bağımlı olmasına karşın teknoloji ile bilim arasında yakın bir ilişki kurulması görece yeni bir olgudur Eski toplumlarda bilim aristokrat yapıdaki filozofların elindeydi ve bütün bilgi alanlarını kapsar nitelikteydi Oysa teknoloji, işçi, usta ve zanaatkarın işiydi Bu durum, sınıf ayırımından ileri geldiği kadar, belki de daha çok, Örneğin Aristoteles ya da Ptolemaios'un kuramsal bilimi ile bir değirmenci, kuyumcu, fıçı yapımcısı ya da sepicinin uğraştan ve teknolojik sorunları arasında hiçbir ilişkinin bulunmayışından kaynaklanıyordu Bilim ile teknoloji ancak ortaçağda birbirine yakınlaşmaya başladı 13 yüzyılın büyük filozof ve bilgini Roger Bacon barut yapımını ayrıntılarıyla betimledi, motorlu gemiler ve uçan makineler tasarladı 16 yüzyılda Francis Bacon, deneysel bilimin savunculuğunu yaptı; bilim adamlarının usta ve zanaatkarların yöntemlerini incelemeleri, zanaatkarların ise bilimden yararlanmaları gerektiğini öne sürdü
Teknolojinin bilim temeline oturtulması ancak 19 yüzyılda başlayan bir olgudur Sanayide önemli bir yeri olan ilk büyük bilim adamı, organik kimyanın kurucusu olarak tanınan ve kimyasal gübreyi bulan Alman kimyacı Justus von Liebig'dir ( 180373) 19 yüzyılın mucitlerinin hemen tümü, çalışmalarını bilim adamlarının bulgularına dayandırmışlardır Elektrik ampulünün icadı Faraday ve Henry'nin çalışmalarına; telefon Helmholtz'a; radyo Maxwell ve Hertz'e dayanır Edison örneğinde bir başka gelişme daha dikkati çeker: Bilimteknoloji işbirliğinin kurumsallaşması Elektrik ampulünde filaman olarak kullanabileceği bir teli bulabilmek için 14 ay süreyle binlerce malzemeyi tek tek deneyen Edison, bu çabalarını New Jersey'deki Menlo Park'ta kurduğu dünyanın ilk araştırma laboratuvannda gerçekleştirdi Bu laboratuvann kuruluşu modern teknoloji araştırmalarının başlangıcım simgeler Bundan sonraki gelişmelerde teknolojide bilimsel bilgiden yararlanıldığı, teknolojik süreçlere bilimsel ilkelerin uygulanmaya başladığı gözlenir Böylece sistem mühendisliği ve yöneylem araştırması gibi disiplinler, benzetim ve matematiksel modelleme gibi yöntemler ortaya çıkmıştır
Teknoloji ve toplum Teknolojinin çeşitli uygarlıklarda tarih boyunca gösterdiği gelişmede toplumla ilişkiler açısından başlıca üç özellik dikkati çekmektedir Bunları toplumsal gereksinim, toplumun kaynaklan ve toplumsal ortam başlıkları altında toplamak olanaklıdır Teknolojik gelişmede toplumsal gereksinim temel itici güç olmuştur Bu gereksinim, örneğin, daha keskin bir bıçağa, daha güçlü bir kaldırma aygıtına, kol gücüne daha az bağımlı bir makineye, yeni bulunmuş bir yakıttan daha verimli bir biçimde yararlanan bir motora ya da yeni bir enerji kaynağına yönelik olabilir Daha iyi silahlara gereksinim biçiminde ortaya çıkan askeri istemler de bu bağlamda ele alınabilir Modern batı toplumunda gereksinimlerin daha çok reklamlarla belirlenmekte olduğunu da eklemek gerekir
Teknolojik ilerlemede toplumsal kaynakların (sermaye, gereç ve vasıflı işçi) büyük önemi vardır Leonardo da Vinci'nin ( 1452 1519) notlarında yer alan helikopter, denizaltı ve uçak tasarımlarının hiçbiri gerçekleştirilememişti; aynı olgu, örneğin, Charles Babbage'ın ( 1792 1871) ayrıntılı bilgisayar tasarımlan için de geçerlidir Bir teknolojik gelişimin gerçekleştirilebilmesi için uygun gereçlerin (metali plâstik; şeraittik, dokuma vb), uygun yöntem ve tekniklerin ve bunları uygulamaya yetenekli teknik becerinin bulunması gerekir
Teknolojik ilerlemenin bir başka koşulu da toplumsal ortamın yenilikleri algılayıp benimsemeye açık olması, toplumdaki egemen güçlerin yeniliklere karşı olumlu tavır almasıdır Bu olumlu tavır yalnızca bir alanda, örneğin yalnızca yeni silahlar ya da yalnızca yeni denizcilik yöntemleri geliştirilmesinde kendini gösterebilir ya da örneğin 18 yüzyılda İngiliz orta sınıfında görüldüğü gibi, genel olarak yeniliğe ve gelişmeye yönelik olumlu bir davranış biçiminde ortaya çıkabilir
Teknolojik gelişme, günümüzde pek çok sorunu da beraberinde getirmiştir Günümüz toplumları bu gelişmeler karşısında önemli kararlar almak durumundadır Teknolojik gelişmeyi toplumsal amaçlarla uyumlu olacak biçimde denetleyip düzenlemenin gerekliliği ve teknolojinin günümüzde çok büyük bir hızla ilerlediği de göz önüne alındığında, toplumlara büyük bir sorumluluk yüklenmektedir
Teknolojik gelişmenin ortaya çıkardığı temel sorunları dört ana başlıkta özetlemek olanaklıdır: Nükleer teknolojinin yol açtığı sorunlar, nüfus patlaması, öbür toplumsal sorunlar ve çevre sorunlan Nükleer teknolojinin denetimi sorunu, temel olarak siyasal bir sorundur Bu sorunun temelinde, dünyanın, her biri bir devlet biçiminde örgütlenmiş olan çeşitli uluslara ayrılmış yapısı yatmaktadır
Atom bombası, bilim adamının, topluma karşı sorumluluğu konusunu ciddi bir biçimde gündeme getirmişir Teknolojinin yalnızca bir araç olduğu, yapıcı amaçlar için de, yıkıcı amaçlar için de kullanılabileceği genel olarak kabul gören bir görüştür Buradaki temel sorun, bu kullanım biçimini toplumların hangi süreçlerle belirleyeceği sorunudur
İnsanlık, nükleer yıkım tehlikesini atlatabilirse, çok yakın bir gelecekte büyük bir nüfus patlaması sorunuyla karşı karşıya gelecektir Bu sorunun çözümünde, modern teknolojinin de yardımıyla, tutulabilecek iki yol vardır Bunlardan birincisi doğum kontrolü yöntemlerinin geliştirilmesi ve uygulanmasıdır Teknolojinin bu konuda sunduğu olanaklara, kimi ahlaki değerler ve tabular karşı çıkmaktadır Dünya nüfusunda belirli bir dengenin sağlanabilmesi için bu çatışmanın bir biçimde çözülmesi gerekmektedir Öte yandan en iyimser tahminler bile uygulanacak doğum kontrol programlanyla nüfus artış hızında 20 yüzyılın sonunda ancak küçük bir azalma sağlanabileceğini öngörmektedir Bu durumda dünya gıda üretiminin artırılması için çok yoğun çabaların harcanması gerekmektedir Modern teknolojinin bu çabada çok büyük katkısı olacaktır
birazdan başka konular
