Bir Dünya Markası; “Pan Am Airways”

Pan American World Airways ya da özetle da Pan Am, Amerikan havacılık pazarına ait bir havayolu şirketidir 1900 ’lü yılların en büyük havayolu şirketlerinden biri olan Pan Am, dünya genelinde önemli bir şöhrete sahipti Gerek Amerika Birleşik Devletleri gerekse de dünya genelinde filosunda en çok uçak bulunduran şirketlerden biri olan Pan Am, fiziki olarak 2000 ’li yılları görememiş ve piyasadan çok dramatik bir şekilde silinmiştir 1927 yılında resmen belirlenmiş olan Pan Am, bu dönemle başlayan yükselişini 1991 yılına dek sürdürmüş ve bu aralıkta Amerika Birleşik Devletleri ’nin en kayda değer havayolu şirketi olmayı da başarmıştır tamamen 14 Mart 1927 yılında yerleşmiş olan Pan Am, ilk tarifeli yolcu taşımacılığına ise bu tarihten takriben 7 ay daha sonra 19 Ekim 1927 tarihinde başlamıştır Resmi uçuşlara başlamasıyla beraber, Amerika Birleşik Devletleri neredeyse bütün kıtalarla bağlayan Pan Am, ülkenin en kayda değer ulusal markalarından biri haline gelmiştir Havayolu şirketi olarak böylece seri bir çoğalma göstermiştir oysa, önü anılamaz bir seviyeye gelmiştir
Pan Am, dünyaya böylece bir yayılmıştı ama, Frankfurt, New York, Heathrow, Miami, Haneda ve Narita gibi dünyanın en önemli şehirleri ve bunların hava meydanlarında hub sahibi olmuştu Bir anlamda Pan Am, adeta dünyanın her noktasına tarifeli uçuş gerçekleştirebilecek bir şekilde her noktada uçak bulundurmakta idi Sıra dışı bir şekilde 1900 ’lü yıllarda havacılık sektörüne damga vuran Pan Am, sektörde neredeyse rakip tanımıyordu Pan Am ile az kalsın hiçbir havayolu baş edemiyordu Oysa şirket 21 Aralık 1988 tarihinde önemli bir uçak kazasına karıştı Bu kaza tarihe geçen en ölümcül kazalar arasına girdi Pan Am ’a bomba yerleştiren bir gurup Arap terörist uçağın İskoçya semalarında parçalanmasına sebep olmuş ve her ne dek bu bir terör saldırısı olsa da zorunlu havacılık prosedürlerinin çok ciddi şekilde ihlal edildiği saptanmıştır Ufak bir dikkatsizlik şirketin sonunu getirmeye de yetmişti Şirket gerçekleşen kaza sonrasında sadece 2 yıl daha faaliyetini yürütmeye çalışsa da fena imaj da şirketin iflasa sürüklenmesini kaçınılmaz kılmıştır
Böylelikle 1988 tarihinde İskoçya ’nın bir kasabasının üzerinde patlayan bir Boeing 747 ’nin 270 ’den artı kişinin ölümüyle beraber Pan Am ’ı da hasta ettiğini ve 2 yıl içinde Pan Am ’ı da öldürdüğünü söyleyebiliri resmen 4 Aralık 1991 tarihinde şirket iflas bayrağını çekmiş ve bu tarihle beraber havacılık sektöründeki faaliyetlerini askıya edinmek zorunda kalmıştır 1927 yılında başlayan Pan Am ’ın serüveni, 62 sene sürmüş ve bu dönemde bir dünya markası haline gelmiştir Pan Am, 1927 yılı ile 1991 yılları arasında toplam 62 yıl boyunca Amerika Birleşik Devletleri ’nin en kayda değer havayolu şirketi olmuştur Şirket, havacılık faaliyetlerine son verdiği dönemde bünyesinde 226 adet ticari yolcu uçağını barındırmakta idi Ardından uçaklar diğer ülkelere ve havayolu şirketlerine satılmıştır