Bir insan bir kara deliğe düşerse ne olur? Kara delikler hakkında ne biliyoruz?

Kara delikler cihanın en korkutucu varlıkları olarak görülüyor. Her vakit orada bir yerlerde gizlenirler, lakin tespit edilmeleri neredeyse imkansızdır.

İlk olarak Albert Einstein tarafından var olduğu teorize edilen ve sonunda Stephen Hawking tarafından keşfedilen kara delikler, muazzam bir yoğunluğa sahip ve yerçekimi o kadar güçlüdür ki, ışık bile onlardan kaçamaz. Uzun bir müddet bilim için çoğunlukla bir gizem olarak kaldılar fakat artık tam olarak ne olduklarını ve fizik manasında nasıl çalıştıklarını anlamaya başlıyoruz.

Astrofizikçi ve bilim irtibatçısı Dr. Becky Smethurst'ün söylediğine nazaran kara delikler, aslında ne kara ne de delik. Smethurst, “Kara Deliklerin Kısa Bir Tarihi: Ve neden onlar hakkında bildiğiniz çabucak her şey yanlıştır” (A Brief History of Black Holes: And why nearly everything you know about them is wrong) isimli kitabın da müellifi.

Newsweek'e “Deliklerden çok husus dağlarına benziyorlar” diyen Smethurst, kelamlarına şöyle devam ediyor: "Başka bir yere ulaşan bir art tarafları yok. Sözün tam manasıyla yalnızca bir yıldız alıyorsunuz ve onu eziyorsunuz. Onlar ayrıyeten siyah da değil. Onlar tüm kozmostaki en parlak objelerden kimileri. Bu yalnızca kara deliğin kendisi değil, zira onlar birer ışık hapishaneleridir ve kara delikten rastgele bir ışık alamazsınız. Fakat kara deliğin etrafındaki bölgeden ışık alabilirsiniz."

Smethurst "İçeri hakikat dönen, muazzam suratlara ulaşan, bir demir ocağındaki demir üzere ısınan ve parlamaya başlayan materyaliniz var. Yalnızca optik ışıkta parlamaya başlamaz, tıpkı vakitte X-ışını ışığı, UV ışığı da yayar ve ayrıyeten ondan bir ölçü radyo emisyonu da elde edersiniz. Böylelikle Noel ağaçları üzere aydınlanırlar” diyor.

Kara deliklerin etrafında, tüm unsur ve gücün geri dönüşü olmayan ve olay ufku olarak tanımlanan bir hudut bulunur. Bu hududu bir sefer geçtikten sonra, kara deliğin yerçekiminden kaçmak imkansızdır. Olay ufkunun ötesinde, en sonunda tekillik vardır, kara deliğin muazzam kütlesinin bulunduğu hayal etmesi bile neredeyse imkansız olan tek bir nokta.

Bir kara deliğin içine düşerseniz ne olur?

Bir biçimde bir kara deliğin içine düşseniz, bu yerler ortasındaki seyahatte bedeninize “spagettileşme” diye tanımlayabileceğimiz bir şey olur. Spagettileşme, temel olarak ayaklarınızdaki yerçekiminin kafanızdakinden daha güçlü olacağı ve kara deliğe gitgide yaklaştıkça spagetti üzere gerileceğiniz manasına geliyor. Bu hayli ürkütücü bir senaryo. Kara deliğe düşen biri olarak deneyimlediğiniz ve şahit olduğunuz şey, olay ufkundan inançlı bir biçimde uzaktaki bir seyircinin göreceğinden çok farklı olacaktır.

Smethurst, "[Olay ufkuna yaklaşırken], kara deliğin gittikçe büyüdüğünü ve büyüdüğünü görürsünüz. Kara delikler, bu tıp tuhaf ışık bükülmeleri yaparak göründüklerinden daha büyük görünmelerini sağlar. Olay ufkunun ötesine düştüğünüzde, kainatın tüm ışığı kısa bir an için gözünüze çarpacaktır. Ve bunun ötesinde, ne göreceğinizi hiç bilmiyoruz - orası inanılmaz derecede parlak mı, büsbütün karanlık mı, yoksa bizim göremediğimiz diğer bir unsur biçimi mi görülüyor bilmiyoruz. Zira şu anda, fizik kanunları anlayışımıza nazaran, olay ufkunun ötesinde ne olduğu hakkında hiçbir fikrimiz yok” diyor.

Ancak sizin kara deliğe düştüğünüzü gören arkadaşınız büsbütün farklı bir imaj ile karşılaşıyor.

Smethurst "Uzay geminizde her 30 saniyede bir yanıp sönen küçük bir deniz feneri üzere küçük bir işaretçiniz olduğunu varsayalım. Bundan gelen ışık sinyallerinin, yerçekimi kuvveti nedeniyle her flaş ortasında size ulaşması daha uzun ve daha uzun sürecektir, esasen kara deliğe yaklaştıkça ışığın yavaşlaması üzere. Ve böylelikle [gözlemci] sizin o olay ufkunu geçtiğinizi asla göremez. Uzayda ve vakitte sonsuza kadar donmuş görünürsünüz" diyor.

Ancak, olay ufkunu geçme ile spagettileşme ortasındaki müddet beklediğiniz kadar kısa olmayabilir. Kara deliğin boyutuna bağlı olarak, olay ufku ile tekillik ortasındaki aralık çok büyük olabilir. Şimdiye kadar keşfettiğimiz en büyük kara delik olan TON 618, Neptün'den Güneş'e olan aralıktan 40 kat daha büyük.

Smethurst, "Bu kara deliğe düşen ve bu yerçekimi gradyanında aşağı yanlışsız ilerleyen birinin, tüm insan ömrünü [kara deliğin içinde] nispi güvenlikten seyahat ederek yaşayabilme ihtimali vardır. Ama vakit kavramının nasıl değişeceğini görmek değişik: Olay ufkunu geçer geçmez, uzaydaki rastgele bir taraf tıpkı vakitte gelecektir. Geçmiş diye bir şey yoktur zira asla dışarı çıkamazsınız" diyor.