iltasyazilim
FD Üye
Bireşim Nedir? Hakkında Bilgi
Birleştirmek
Bireşim veya Türkçede kullanılan 'sentez' terimi, çözümleme karşıtı olarak, tahlil aracılığıyla bölünmüş bulunan öğelerin her yerde birleştirilmeleri anlamını dile getirir
Terim, bilhassa Hegel'in diyalektiğinde yük kazanmıştır Alman düşünürü Hegel bunu, olumlama ve yadsıma çatışmasının daha yüksek bir düzeyde yeniden olumlanması anlamında yadsımanın yadsınması deyimiyle dile getirir Örneğin yumurta kendi kendine yerinde bir nesnedir, kendisini olumlamıştır Ama yumurtanın içindeki tohum gitgide o yumurtayı kendi yararına yararına kemirerek yadsır Oysa bu yararsız bir yadsıma değildir daha yeni yumurtalar meydana getirecek olan civciv yumurtanın kabuğunu delerek ortaya çıkar, böylelikle tohumun yumurtayı yadsımasını yadsımış olur İşte bu yadsımanın yadsınması bir bireşim'dir, civciv varlığını kazanmakla kendisini olumlamıştır Her yadsımanın yadsınması ya da bireşim yeni bir olumlama veya iddia (çabuk)'dır Çatışma gevşemiş ve çelişme şimdilik aşılmıştır fakat meydana gelen bu yeni bireşim kendi çelişmesini de birlikte getirmektedir O da kendisini yıpratacak ve yadsıyacak olan yumurtalar verecektir Çünkü birlik geçici ve çelişme süreklidir Böylece her bireşim yeni bir iddia olarak antitez (antitez)'ını içerir Civcivin tavuklaşarak meydana getirdiği yumurtalar kendisini yadsıyacaklar, o yumurtalardan meydana çıkan yeni civcivler de bu yadsımayı yadsıyacaklardır Hegel'in diyalektiğinde evrensel oluşma yasası budur Ne var ama Hegel bu yasayı, idealist bir anlayışla, bir mantık, eş deyişle hafıza yasası olarak ileri sürmektedir Mantık Bilgisi adlı yapıtının Giriş'inde şöyle der: Bilgide ilerlemeyi yerine getirmek için gereken, bu mantık yasasını kavramaktır Bu mantık yasasına tarafından yadsılı olan bununla beraber olumlu olan'dır Başka bir deyişle karşı durulan şey yoklukta sıfıra varmaz, sadece içeriğinin yadsınmasında sıfıra varır Netice şudur: yadsıma, belirli bir yadsıma olmakla bununla birlikte belli bir içerik taşır Bu, yeni bir kavramdır Fakat öncekinden daha yüksek, daha zengin bir kavramdır Çünkü yadsınması ya da karşıtıyla yükselmiş, zenginleşmiştir Öyleyse onu içermektedir, fakat kendisinden fazla olarak keza kendisini hem karşıtını içermektedir Kavramlar bu vesile ile meydana kazanç ve sürekli bir akış içinde gelişir
Bilimsel bir yöntem olarak bireşim ve çözümleme çok kayda değer belirti araçları olarak bilme sürecinin her aşamasında kullanılır Herhangi bir bütün, kendisini meydana getiren öğelerine çözümlemeyle ayrılır ve öğeler teker teker bilinip tanındıktan sonra bireşimle baştan kurulur Böylelikle o bütünün özü anlaşılmış ve ortaya konmuş olur Metafizik akıl bireşim'le analiz'yi saltıklaştırıp birbirleriyle karşıtlaştırmak yanılgısına düşmüştür Ancak bilimsel bir usul olarak 'bireşimsel yöntem'le 'çözümsel yöntem' birbirlerinden asla ayrılamazlar, çünkü birbirlerinin tamamlayıcısı olarak sımsıkı bağımlıdırlar ve ikisi birden kullanılmakla yardımsever olabilirler Mantık açısından bireşim bir çıkarma, tahlil bir tümevarımdır Çünkü bireşim yalını karmaşığa götürür, çözümlemeyse karmaşığı yalına indirger Bu Vesile Ile bireşim genel olanla bireysel olanı, bir olanla ayrı olanı; çözümleme de esas olanla temel olmayanı ayırt etme olanağı sağlar *
Birleştirmek
Bireşim veya Türkçede kullanılan 'sentez' terimi, çözümleme karşıtı olarak, tahlil aracılığıyla bölünmüş bulunan öğelerin her yerde birleştirilmeleri anlamını dile getirir
Terim, bilhassa Hegel'in diyalektiğinde yük kazanmıştır Alman düşünürü Hegel bunu, olumlama ve yadsıma çatışmasının daha yüksek bir düzeyde yeniden olumlanması anlamında yadsımanın yadsınması deyimiyle dile getirir Örneğin yumurta kendi kendine yerinde bir nesnedir, kendisini olumlamıştır Ama yumurtanın içindeki tohum gitgide o yumurtayı kendi yararına yararına kemirerek yadsır Oysa bu yararsız bir yadsıma değildir daha yeni yumurtalar meydana getirecek olan civciv yumurtanın kabuğunu delerek ortaya çıkar, böylelikle tohumun yumurtayı yadsımasını yadsımış olur İşte bu yadsımanın yadsınması bir bireşim'dir, civciv varlığını kazanmakla kendisini olumlamıştır Her yadsımanın yadsınması ya da bireşim yeni bir olumlama veya iddia (çabuk)'dır Çatışma gevşemiş ve çelişme şimdilik aşılmıştır fakat meydana gelen bu yeni bireşim kendi çelişmesini de birlikte getirmektedir O da kendisini yıpratacak ve yadsıyacak olan yumurtalar verecektir Çünkü birlik geçici ve çelişme süreklidir Böylece her bireşim yeni bir iddia olarak antitez (antitez)'ını içerir Civcivin tavuklaşarak meydana getirdiği yumurtalar kendisini yadsıyacaklar, o yumurtalardan meydana çıkan yeni civcivler de bu yadsımayı yadsıyacaklardır Hegel'in diyalektiğinde evrensel oluşma yasası budur Ne var ama Hegel bu yasayı, idealist bir anlayışla, bir mantık, eş deyişle hafıza yasası olarak ileri sürmektedir Mantık Bilgisi adlı yapıtının Giriş'inde şöyle der: Bilgide ilerlemeyi yerine getirmek için gereken, bu mantık yasasını kavramaktır Bu mantık yasasına tarafından yadsılı olan bununla beraber olumlu olan'dır Başka bir deyişle karşı durulan şey yoklukta sıfıra varmaz, sadece içeriğinin yadsınmasında sıfıra varır Netice şudur: yadsıma, belirli bir yadsıma olmakla bununla birlikte belli bir içerik taşır Bu, yeni bir kavramdır Fakat öncekinden daha yüksek, daha zengin bir kavramdır Çünkü yadsınması ya da karşıtıyla yükselmiş, zenginleşmiştir Öyleyse onu içermektedir, fakat kendisinden fazla olarak keza kendisini hem karşıtını içermektedir Kavramlar bu vesile ile meydana kazanç ve sürekli bir akış içinde gelişir
Bilimsel bir yöntem olarak bireşim ve çözümleme çok kayda değer belirti araçları olarak bilme sürecinin her aşamasında kullanılır Herhangi bir bütün, kendisini meydana getiren öğelerine çözümlemeyle ayrılır ve öğeler teker teker bilinip tanındıktan sonra bireşimle baştan kurulur Böylelikle o bütünün özü anlaşılmış ve ortaya konmuş olur Metafizik akıl bireşim'le analiz'yi saltıklaştırıp birbirleriyle karşıtlaştırmak yanılgısına düşmüştür Ancak bilimsel bir usul olarak 'bireşimsel yöntem'le 'çözümsel yöntem' birbirlerinden asla ayrılamazlar, çünkü birbirlerinin tamamlayıcısı olarak sımsıkı bağımlıdırlar ve ikisi birden kullanılmakla yardımsever olabilirler Mantık açısından bireşim bir çıkarma, tahlil bir tümevarımdır Çünkü bireşim yalını karmaşığa götürür, çözümlemeyse karmaşığı yalına indirger Bu Vesile Ile bireşim genel olanla bireysel olanı, bir olanla ayrı olanı; çözümleme de esas olanla temel olmayanı ayırt etme olanağı sağlar *