Bireyi Sosyalleştirme Aracları

Sosyalleşme Unsurları
Goc Olaylarının Sosyalleşmeye Etkisi
Teknolojinin Sosyalleşmeye etkisi
Etnik Unsurların Sosyalleşmeye Etkisi

Bireyi Sosyalleştirme Aracları
Sanat, eğitim ve teknoloji, sosyalleştirme araclarının başında yer alır Bu unsurlar aynı zamanda bilgi uretmeyi ve sosyal yapının şekillendirilmesini de sağlamaktadırlar

Coğu yazarlar gunumuzde en etkili ve yaygın sosyalleştirme araclarından biri olan televizyonu, toplumsal normları aktaran sosyalleştirme araclarından biri olarak işlemektedirler Gercekten de televizyon eğlence, ceşitli torenler ve birbirinden farklı buyuk dinleyici kitleleriyle toplumumuzda en yaygın ve guclu sosyalleştirme araclarından biridir Fert, bu gorunum tarafından sunulan telkinden kacamamaktadır, hatta televizyon seyretmeyenler bile bu insanların bulunduğu cevrede yaşamak zorundadırlar

Televizyon veya genel olarak iletişim, ozellikle bilgisayar iletişiminin yaygınlık kazandığı ikinci enformasyon devriminden sonra, yabancı kaynaklardan gelen yayınlarla veya kulturel olmayan enformasyonla milli kimlik erozyonuna sebep olmaktadır Ancak, diğer yandan, yerli kaynak kullanıldığı takdirde milli kultur butunluğunu sağlayabilecek bir aractır da Yabancı kultur unsurları, yabancı yayınlar vasıtasıyla milli kultur butunluğunu bozmaktadır

Aracların zaman icinde şekil veya niteliklerinde değişmeler olabilmekte, fakat fonksiyonları devam etmektedir Bir aracın onemi onu elinde bulunduran insan tipine bağlıdır Bu bakımdan genel olarak insanların, soz konusu ornek itibariyle de yazarlar veya yapımcıların kimlik unsurları, toplumu etkiledikleri bilgi bakımından son derece onemlidir

Sanatın her dalı, sosyalleştirmede cok guclu birer aractır Burada sadece edebiyat ve onunla ilgili bir ornek ele alınmıştır Hikayeler ve masallar sosyal değerlerin mukemmel bir şekilde ifade edilerek aktarılması icin organize edilmiş edebi eserlerdir Fert, birbiriyle ilişkili olaylar zincirinde işlenmiş olan iyi ve kotu tipleri, bunların sosyal hayat acısından konumlarını, fayda ve zararlarını kolaylıkla değerlendirerek işaret edilmiş olan sosyal kimliğini edinir Dede Korkut hikayelerinden Tepegoz buna acık bir ornektir Bu eserde, bir coban tarafından işlenen ahlak sucu, neticede toplum dışı bir kişiliğin (Tepegoz) meydana gelmesine ve tum topluma zarar vermesine sebep olmaktadır Cemiyetin dışındaki bilinmeyen oğelerle kurulan bu meşru olmayan ilişkinin maliyetini oba halkı odeyememektedir Toplumsal işleyiş altust olmuştur Sonucta ornek kişilik tipine muracaat edilerek problem ortadan kaldırılır Eserde birtakım sosyal davranışlar toplum hayatı icin onemli olan boyutlarıyla işaret edilmektedir

Goc olayının cocukların sosyalleşmesi uzerinde olumsuz bir etkisi vardır İş bulmak amacıyla ailenin erkeklerinin şehre gocmesi, kadınların aile icindeki yukumluluklerini artırarak onları karşı karşıya kaldıkları problemleri cozmede yetersiz bırakmakta ve doğan boşluk yeni nesillerin eksik sosyalleşmelerine sebep olmaktadır Araştırmalar gocun aile gelirini ve hayat standartlarını yukseltirken ailenin kadın uyelerinin sorumluluklarını da artırdığını gostermektedir5 Ancak, kadının yeni calışma alanlarına katılması ve yeni tecrubeler edinmesine rağmen ataerkil aile yapısına ait ahlaki değer sistemi devam ettirilmektedir Bu da gostermektedir ki, bu tur aile yapısı ve değerleri kırsal alana mahsus eski tarz bir sosyal yapının sonucu değildir Gocun esas amacı cocukların geleceklerini geliştirmektir

Etnik unsurların bulunduğu sosyal yapılarda sosyalleşme ayrı bir onem taşımaktadır Bu tur toplumlarda ırk catışmalarını giderici unsurların esas alınması gerekmektedir Irk ayrımının olmadığı bir cevrede, eğitim kurumlarından mezun olan oğrenciler daha yuksek eğitim kurumlarına ayırımcılığın yapıldığı bolgelerdekine nispeten daha fazla miktarlarda girmekte, eğitimlerini tamamlamakta ve iş bulabilmektedirler Fertlerin sosyal orijinleri kariyer secimini yonlendirmekle birlikte eğitilmiş uyelerin genellikle seckin toplumsal değerlere yonelmektedirler

Fertlerin etnik kokenleri bir dereceye kadar kariyer secimini etkilemektedir Ancak, bu durum genellikle duşuk eğitim seviyesindeki kesimlerde goze carpmaktadır Mensup olunan etnik guruba ait sosyal ve mesleki cevrenin sunduğu imkanlar daha kolay değerlendirilebilmektedir Ayrıca, geleneksel olarak surdurulen bazı meslekler de, etnik yapı cercevesinde belirleyici olmaktadır Fakat eğitim seviyesi yukseldikce, etnik kokenin kariyer secimindeki belirleyiciliği azalmakta, eğitilmiş uyeler genellikle seckin toplumsal değerlere yonelmektedirler

Eğitim oranının yukselmesiyle birlikte etnik gurup bilinci duşmektedir Bu konuda yapılmış bir araştırmada, yuksek sosyoekonomik statulu kesimde ırk bilincinin duşuk olduğu ortaya konulmuştur8 Ancak eğitimin her zaman ferdin kendisi veya toplumun yararlarına kullanıp kullanmadığı şupheli bir sorudur Aynı araştırmaya gore, 1960 ve 70'lerde zenci kolej oğrencilerinin kariyer amacları ve politik aktiviteleri zenci topluluğunun hayat şartlarının yukseldiğini gostermektedir Buna ters olarak cağdaş gozlemciler duşuk seviyede bir siyasi aktiviteyi işaret etmekte ve ferdi cıkarların hakimiyetinin bir gostergesi olarak gunumuzdeki zenci oğrencilerin maddi şeylere olan duşkunluğu vurgulamaktadırlar Yuksek sosyoekonomik statu, duşuk ırk bilincinin en onemli işaretidir Daha acık fırsatlar yapısının algılanması bu fertlerin sistemi sorgulamasını ve boylece statukoya meydan okumasını onlemektedir

Araştırmanın sonucları kısaca, refahı artan kesimin etnik tutumlardan uzaklaştığını soylemektedir Bunun sonucu olarak da siyasi aktiviteler duşmuştur Ancak, zencilerde refah arttığı icin mi siyasi aktivite azalmaktadır, yoksa sosyal haklar kazanıldığından dolayı artık bu tur hareketlere gerek kalmamış mıdır? Bu sorunun cevabı verilmemektedir

alıntı