Kodlar aracılığıyla kaydedilen komutlarla vazifeleri yerine getiren yapay zeka sistemleri gün geçtikçe hayatımızın her noktasına dahil oluyor. Günümüzde bilhassa otomotiv, görüntü oyunları ve finans/ekonomi alanlarında epey sık kullanılıyor. Son günlerde ise yapay zeka ile geliştirilen robotların mucit olma hakkı tartışılıyor.
Dr. Stephen Thaler tarafından geliştirilen DABUS isimli yapay zeka, sistemi kusursuz donanımı sayesinde birçok fikir ve icatlar öne sürebiliyor. Dr. Thaler, DABUS ismine tekraren patent alma müracaatında bulunmuş ve reddedilmişti. İngiltere mahkemesi de yapay zekanın yazılım ile geliştirildiği için insan haklarından mahrum olduğuna, bu yüzden de patent sahibi olamayacağına karar verdi.
Dr. Thaler temyizde de reddedildi:
Avustralya Federal Mahkemesi’nin son verdiği karara nazaran DABUS, mucit olarak görülecek fakat patentin sahibi DABUS’un geliştiricisi Dr. Stephen Thaler olarak kabul edilecekti. Dr. Thaler, patentlerini kendi ismiyle göndermeyi reddedince Birleşik Krallık Patent ve Fikri Mülkiyet Ofisi Thaler’ı kayıt sürecinden çıkardı. Thaler, Patent Ofislerini mahkemeye verdi, davayı kaybetti. Reddi kabul etmeyen Thaler, temyize başvurdu ve yeniden kaybetti. Temyiz’deki Yargıç Elisabeth Laing yapay zekanın yalnızca temel kişi haklarına sahip olabileceğini, patent alma yasal bir hak olduğu için sadece bir şahsa verilebileceğini söz etti.
Son vakitlerde yapay zeka haklarıyla ilgili konuşmalar sık sık gündeme geliyor ve elbet ki gelmeye devam edecek. Yapay zeka tartışmalarının ne noktalara gideceğini oturup göreceğiz.
ABD reddetmiş, Avustralya onaylamıştı:
Haftalardır devam eden yapay zekanın mucit olup olamayacağı tartışması, Avustralya'nın onayıyla bir gaza gelmişti. Ancak birkaç hafta sonra ABD, birebir başvuruyu mucitin maddedeki tarifi gerekçesiyle reddetmişti.