Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Biyom; aynı iklim koşullarının yaşandığı ve bunun paralelinde aynı bitki örtüsüne sahip olan geniş coğrafi alanlardır Canlıları ve yaşadıkları ortamı içine almaktadır Her biyom kendine özgü iklim, hayvan ve bitki türüne sahiptir Biyomlar iklim koşullarına emrindeki olarak ayrılmıştır Her biyomun sahip olduğu başat ot gibi yaşama o biyomda yaşamış hayvan türlerini etkilemektedir
Karasal ve Sucul edinmek üzere biyomlar ikiye ayrılmaktadır:
A)* Karasal Biyomlar
Karasal biyomlar bulundukları ortamın iklim koşulları ve bedensel özelliklerine emrindeki olarak değişik canlı türlerine sahiptir Karasal biyomlar 3? e ayrılmaktadır
1) Orman Biyomları
Ormanlar yeryüzünde karaların bir bölümünü kapsamaktadır Orman biyomları özellikleri bölgeden bölgeye farklılıklar göstermektedir Orman biyomlarını inceleyecek olursak;
a) Tropikal Yağmur Ormanları
Bu orman alanları ekvator kuşağının 20 derece güney ve kuzeyinde bulunmaktadır Yeryüzünün en fazla yağmur bölge yerlerindendir Eski zamanlarda ortaya çıkan bu ormanlar yeryüzünde yaşamış hayvanların büyük bir bölümüne ev sahipliği yapmaktadır Ağaçların boyları 70 metreyi bulabilmektedir Yağışlar ise artı ve düzenlidir Tropiak yağmur ormanlarında yüksek sıcaklık ve nem sene baştan başa devam etmektedir Tropikal yağmur ormanlarında yaşamış hayvanlar; kuş, yarasa kurbağa, maymun ve yılandır Oysa günümüzde ekolojik sistemlerin bozulmasıyla tropikal yağmur ormanlarıda tehlike altına girmiştir Burada yaşamış bir çok canlı türünün hayat alanı değil olma tehlikesindedir Dünyanın en önemli oksijen kaynakları tropikal yağmur ormanlarıdır
b) Ilıman Alan Ormanları
Orta enlemlerde bulunmaktadır Yağışın bol olduğu yaprak döken ağaçlardan oluşmaktadır Kuzeydoğu Amerika , Avrupa,Asya ve Avustralya ’da bulunmaktadır Tropikal yağmur ormanlarına kadar daha kısa ağaçlara sahiptir Ağaçlar açık renktedir Ağaçlar iklimine bağlı olarak kışın yapraklarını dökmekte ilkbahar geldiğinde ise yaprak oluşumu gözlenmektedir Ilıman Bölge Yaprak Döken Ormanlarının karakteristik bitkileri; ana kapı, kestane,kayın,ceviz, ıhlamur ve kavaktır Sıcak bölgelerinde ise harnup ve palmiye ağaçlarına rastlanmaktadır Ilıman bölge ormanlarında yaşayan hayvanlar ise; güvercin, atmaca, ayı, tilki ,kurt, geyik ve yaban kedisidir
c) İğne Yapraklı Ormanlar
Genel Olarak Kuzey Yarım kürenin kışları sert geçen, kar ve don durumları olan yüksek enlemlerinde bulunmaktadır Dünya üzerinde yayılmış bir vaziyette bulunurlar Bilhassa Sibirya bölgesinde iğne yapraklı ormanların sayısı fazladır Bu orman türü kozalaklı ağaç ormanları olarak da nitelendirilmektedir Çam, ladin ve köknar karakteristik ağaçlarıdır İğne yapraklı ormanlarda yer alan ağaçlarının gövdesi genellikle düz ve dalsızdır Bu yüzden halk müziği göre hukuki olmayan şekilde kesilebilmektedirBu ormanlarda; kirpi,fare,ayı,çakal,köstebek, kartal gibi hayvan türleri yaşamaktadır
2)* Çöl Biyomları
Bitki örtüsünün hiç bulunmadığı veya fazla seyrek olarak bulunduğu yerlerdir Uyumlu olarak yağmur yağmamaktadır Emin aralıklarla kısa süreli yağışlar meydana gelebilmektedir Çöl biyomunda sıcaklık farkı fazla yüksektirGündüz + 55 derecelere kadar çıkabilen sıcaklık geceleri eksi değerlere inmektedir Bu sıcaklık farkından nedeniyle çölde bulunan taşlarda çözülmeler meydana gelmektedir Çöl biyomunda su ihtiyacı az olan ur bulunmaktadır Yağmur yağdığı süre zorunlu suyu vücutlarına depolayan kaktüsler en manâlı çöl bitkilerindendir Çölde yaşamış hayvan türlerine misal olarak sürüngenleri, böcekleri ve bazı kemirgenleri verebiliriz Başlıca çöllere misal olarak** Gobi Çölü, Büyük Sahra Çölü, Arabistan Çölü, Kalahari Çölü verilebilir
3) Ilıman Bölge Mera Biyomları
Yağış oranının ne fazla fazla olduğu ne de çok eksik olduğu bölgelerde otlak biyomları oluşmaktadır Yağış miktarı orman oluşturacak dek pozitif değildir Bunun yanına oluşan bitkilerin kurumasına yol açaçak dek eksik yağış almamaktadır Tümör çabuk bir şekilde büyümektedir Seri şekilde büyüyen bu ot gibi yaşama mevsimden dolayı ivedi bir şekilde çürümektedir Bundan dolayı tarım için elverişli humus miktarı artı olan topraklar ortaya çıkmaktadır Otlak köpekleri, zebra,yabani at ve eşekler bu biyomda yaşayabilmektedir
B) Su Biyomları
Bilindiği gibi Dünyamızın büyük bir kısmı sularla kaplıdır Bu yüzden sucul biyomlar çok geniş bir bölge kaplamaktadır Sucul biyomlar genellikle 2 ye ayrılmaktadır
1) Tatlı Su Biyomları
Su içinde tuzlu oranı %1 den az olan alan tatlı su biyomu olarak nitelendirilmektedir Tatlı su biyomları 2? ye ayrılmaktadır
a) Göl Biyomları
Göl biyomlarının büyüklüğü değişmektedir Bazen ufak gölcüklerden oluşurken ara sıra çok büyük göllerde bu biyom canlılarına uygun hayat ortamı meydana gelebilmektedir Göller kara ve su ekosisteminin iç içe olduğu bölgelerdirBu yüzden bir çok özelliği bünyesinde barındırmaktadır Göller, çok artı canlı türünün olduğu su biyomlarıdırGöl biyomlarında genelde; sazan,turna,levrek ve kurbağa gibi hayvan türleri yaşamaktadır
b) Çay Biyomları
Dere tek yönlü akıcı sulardan meydana gelmektedir Nehir ağızları çoğunlukla canlı yaşamı ve tarım için uygun bölgelerdir Akarsular bir fazla bölgeyi dolanarak yapılarına zengin mineral kaynaklarını katmaktadır Akarsu kaynağına yakın kısımlar beslenme ve oksijen bakımından zengindir Bundan nedeniyle buralarda yaşayan canlı türleri sayısı fazladır Ancak akarsuyun genişleyerek eğilim hızının azaldığı bölgelerde kum ve çakıl oranı artmaktadır Bundan nedeniyle buralarda yaşayan fazla bitki türü bulunmamaktadır Akarsularda; sazan,turna, levrek yaşayabilmektedir
Ayrıca bataklık, sazlık gibi sulak alanlarda tatlı su biyomları içinde yerini almaktadır Buralarda oksijen miktarı azdır Yaşam için artı uygun olmayan bu alanlarda az miktarda canlı türü yaşamaktadır
2) Tuz Su Biyomları
Genel Olarak %3 lük tuzlu derişimine sahip sular tuzlu su biyomları içerisinde kabul edilmektedir En büyük tuz su biyomları deniz ve okyanuslardır Canlılar için büyük bir yaşam alanıdır Denizler bulunduğu bölgeye tarafından bambaşka özellikleri bünyesinde barındırmaktadır Denizlerde yaşamış canlı türleri genel olarak derinliğe kadar değişmektedir Denizlerin akarsular ile besin noktaları en bereketli bölgeleridir Deniz ve okyanusların canlı çeşitliliğinin bol olduğu noktalar suyun üst kısımlarıdır Tuz su biyomlarında derine doğru gidildikçe yaşamış canlı sayısı azalmaktadır Bunun nedeni buralarda bulunan oksijenin yetkisiz olmasıdır Keza derinlerdecanlı yaşamını negatif etkileyecek gazlar bulunmaktadır
Karasal ve Sucul edinmek üzere biyomlar ikiye ayrılmaktadır:
A)* Karasal Biyomlar
Karasal biyomlar bulundukları ortamın iklim koşulları ve bedensel özelliklerine emrindeki olarak değişik canlı türlerine sahiptir Karasal biyomlar 3? e ayrılmaktadır
1) Orman Biyomları
Ormanlar yeryüzünde karaların bir bölümünü kapsamaktadır Orman biyomları özellikleri bölgeden bölgeye farklılıklar göstermektedir Orman biyomlarını inceleyecek olursak;
a) Tropikal Yağmur Ormanları
Bu orman alanları ekvator kuşağının 20 derece güney ve kuzeyinde bulunmaktadır Yeryüzünün en fazla yağmur bölge yerlerindendir Eski zamanlarda ortaya çıkan bu ormanlar yeryüzünde yaşamış hayvanların büyük bir bölümüne ev sahipliği yapmaktadır Ağaçların boyları 70 metreyi bulabilmektedir Yağışlar ise artı ve düzenlidir Tropiak yağmur ormanlarında yüksek sıcaklık ve nem sene baştan başa devam etmektedir Tropikal yağmur ormanlarında yaşamış hayvanlar; kuş, yarasa kurbağa, maymun ve yılandır Oysa günümüzde ekolojik sistemlerin bozulmasıyla tropikal yağmur ormanlarıda tehlike altına girmiştir Burada yaşamış bir çok canlı türünün hayat alanı değil olma tehlikesindedir Dünyanın en önemli oksijen kaynakları tropikal yağmur ormanlarıdır
b) Ilıman Alan Ormanları
Orta enlemlerde bulunmaktadır Yağışın bol olduğu yaprak döken ağaçlardan oluşmaktadır Kuzeydoğu Amerika , Avrupa,Asya ve Avustralya ’da bulunmaktadır Tropikal yağmur ormanlarına kadar daha kısa ağaçlara sahiptir Ağaçlar açık renktedir Ağaçlar iklimine bağlı olarak kışın yapraklarını dökmekte ilkbahar geldiğinde ise yaprak oluşumu gözlenmektedir Ilıman Bölge Yaprak Döken Ormanlarının karakteristik bitkileri; ana kapı, kestane,kayın,ceviz, ıhlamur ve kavaktır Sıcak bölgelerinde ise harnup ve palmiye ağaçlarına rastlanmaktadır Ilıman bölge ormanlarında yaşayan hayvanlar ise; güvercin, atmaca, ayı, tilki ,kurt, geyik ve yaban kedisidir
c) İğne Yapraklı Ormanlar
Genel Olarak Kuzey Yarım kürenin kışları sert geçen, kar ve don durumları olan yüksek enlemlerinde bulunmaktadır Dünya üzerinde yayılmış bir vaziyette bulunurlar Bilhassa Sibirya bölgesinde iğne yapraklı ormanların sayısı fazladır Bu orman türü kozalaklı ağaç ormanları olarak da nitelendirilmektedir Çam, ladin ve köknar karakteristik ağaçlarıdır İğne yapraklı ormanlarda yer alan ağaçlarının gövdesi genellikle düz ve dalsızdır Bu yüzden halk müziği göre hukuki olmayan şekilde kesilebilmektedirBu ormanlarda; kirpi,fare,ayı,çakal,köstebek, kartal gibi hayvan türleri yaşamaktadır
2)* Çöl Biyomları
Bitki örtüsünün hiç bulunmadığı veya fazla seyrek olarak bulunduğu yerlerdir Uyumlu olarak yağmur yağmamaktadır Emin aralıklarla kısa süreli yağışlar meydana gelebilmektedir Çöl biyomunda sıcaklık farkı fazla yüksektirGündüz + 55 derecelere kadar çıkabilen sıcaklık geceleri eksi değerlere inmektedir Bu sıcaklık farkından nedeniyle çölde bulunan taşlarda çözülmeler meydana gelmektedir Çöl biyomunda su ihtiyacı az olan ur bulunmaktadır Yağmur yağdığı süre zorunlu suyu vücutlarına depolayan kaktüsler en manâlı çöl bitkilerindendir Çölde yaşamış hayvan türlerine misal olarak sürüngenleri, böcekleri ve bazı kemirgenleri verebiliriz Başlıca çöllere misal olarak** Gobi Çölü, Büyük Sahra Çölü, Arabistan Çölü, Kalahari Çölü verilebilir
3) Ilıman Bölge Mera Biyomları
Yağış oranının ne fazla fazla olduğu ne de çok eksik olduğu bölgelerde otlak biyomları oluşmaktadır Yağış miktarı orman oluşturacak dek pozitif değildir Bunun yanına oluşan bitkilerin kurumasına yol açaçak dek eksik yağış almamaktadır Tümör çabuk bir şekilde büyümektedir Seri şekilde büyüyen bu ot gibi yaşama mevsimden dolayı ivedi bir şekilde çürümektedir Bundan dolayı tarım için elverişli humus miktarı artı olan topraklar ortaya çıkmaktadır Otlak köpekleri, zebra,yabani at ve eşekler bu biyomda yaşayabilmektedir
B) Su Biyomları
Bilindiği gibi Dünyamızın büyük bir kısmı sularla kaplıdır Bu yüzden sucul biyomlar çok geniş bir bölge kaplamaktadır Sucul biyomlar genellikle 2 ye ayrılmaktadır
1) Tatlı Su Biyomları
Su içinde tuzlu oranı %1 den az olan alan tatlı su biyomu olarak nitelendirilmektedir Tatlı su biyomları 2? ye ayrılmaktadır
a) Göl Biyomları
Göl biyomlarının büyüklüğü değişmektedir Bazen ufak gölcüklerden oluşurken ara sıra çok büyük göllerde bu biyom canlılarına uygun hayat ortamı meydana gelebilmektedir Göller kara ve su ekosisteminin iç içe olduğu bölgelerdirBu yüzden bir çok özelliği bünyesinde barındırmaktadır Göller, çok artı canlı türünün olduğu su biyomlarıdırGöl biyomlarında genelde; sazan,turna,levrek ve kurbağa gibi hayvan türleri yaşamaktadır
b) Çay Biyomları
Dere tek yönlü akıcı sulardan meydana gelmektedir Nehir ağızları çoğunlukla canlı yaşamı ve tarım için uygun bölgelerdir Akarsular bir fazla bölgeyi dolanarak yapılarına zengin mineral kaynaklarını katmaktadır Akarsu kaynağına yakın kısımlar beslenme ve oksijen bakımından zengindir Bundan nedeniyle buralarda yaşayan canlı türleri sayısı fazladır Ancak akarsuyun genişleyerek eğilim hızının azaldığı bölgelerde kum ve çakıl oranı artmaktadır Bundan nedeniyle buralarda yaşayan fazla bitki türü bulunmamaktadır Akarsularda; sazan,turna, levrek yaşayabilmektedir
Ayrıca bataklık, sazlık gibi sulak alanlarda tatlı su biyomları içinde yerini almaktadır Buralarda oksijen miktarı azdır Yaşam için artı uygun olmayan bu alanlarda az miktarda canlı türü yaşamaktadır
2) Tuz Su Biyomları
Genel Olarak %3 lük tuzlu derişimine sahip sular tuzlu su biyomları içerisinde kabul edilmektedir En büyük tuz su biyomları deniz ve okyanuslardır Canlılar için büyük bir yaşam alanıdır Denizler bulunduğu bölgeye tarafından bambaşka özellikleri bünyesinde barındırmaktadır Denizlerde yaşamış canlı türleri genel olarak derinliğe kadar değişmektedir Denizlerin akarsular ile besin noktaları en bereketli bölgeleridir Deniz ve okyanusların canlı çeşitliliğinin bol olduğu noktalar suyun üst kısımlarıdır Tuz su biyomlarında derine doğru gidildikçe yaşamış canlı sayısı azalmaktadır Bunun nedeni buralarda bulunan oksijenin yetkisiz olmasıdır Keza derinlerdecanlı yaşamını negatif etkileyecek gazlar bulunmaktadır
