BÖbrek TaŞlari: Nefrolihtiazis

BÖbrek TaŞlari: Nefrolihtiazis BÖBREK TAŞLARI: NEFROLIHTIAZIS Böbrek taşı, idrarda yer alan üre, oksalat, kalsiyum, fosfat vb kimyasal tuzların idrarda yüksek konsantrasyonda bulunması ve bu maddelerin idrarda çökmesi sonucu, birleşerek minik kristaller oluşturması anlamına kazanç Ülkelerin kolaylık düzeyinin artmasıyla birlikte bu hastalık da çoğalma gösterir Savaş veya ekonomik sıkıntıların varolduğu dönemlerde böbrek taşına rastlamak epeyce zordur Bunun nedenleri aralarında beslenme kayda değer bir faktördür Böbrek taşı ile ilgili bir öteki netice ise erkekler de görülen böbrek taşı vakasının kadınlara oranla fazla daha artı olmasıdır Taş oluşumun nedeninin bulunması için taşın incelenmesi ve buna kadar önlem alınması gerekir Taş kristallerinin bileşenleri genelde %80 ila %85 aralarında kalsiyum, %5 ila %10 aralarında ürik asit ve %1 oranında az yer alan ( Cystine ) taşlarıdır Böbrek taşları yerleştikleri yere tarafından belirtiler verebilir Böbreklerde, idrar kesesinde, veya üretra da taş oluşabilir Taş oluşumunda kalıtımsal aşinalık önemlidir Besin böbrek taşlarının temel sebebi olarak ele alınmamalıdır Fakat iyi tasarlanmış ve uygulanmış bir diyet, kalsiyum ve ürik asit taşlarının, genetik yatkınlık nedenli oluşumunu zorlaştırır Yapılan genel araştırmaya göre, et ve ürünlerinde yer alan proteinin yüksek miktarda tüketilmesi, böbrek taşı rahatsızlıklarının sayısında artışa neden olmuştur Kalsiyum bazlı taşlardaki başlıca tehlike faktörleri, düşük hacimli idrar, oksalik asit ve kalsiyum oranında büyüyen boşalma ve sitrat oranındaki azalma olarak sıralanabilir Bunlar sonuç olarak idrarda kristalleşme faktörünü artırabilirler Fazla derecede pozitif olan asitli üre de en kayda değer tehlike faktörlerinin başında yer alır Bunun yanısıra fizyolojik problemler, idrar akışını engelleyen bir durumun varlığı (mesane tümörleri, konjenital darlıklar) idrar da asit miktarının artması ( idrar yolu enfeksiyonları) gibi nedenler de taş oluşumuna tezgâhtar olan etkenlerdir Böbrek çanaklarında oluşan ufak taşlar, mesaneye inerek burada büyümelerine devam edebilirler Çoğunlukla böbrek çanaklarında oluşan bu ufak taşlar, mesaneye ulaşamadan idrar kanallarında takılıp kalırlar Bu idrarın mesaneye ulaşmasını engeller ve idrarın böbreklere geri dönmesine, dolayısıyla ağır böbrek yetmezliği tablosuna değin hastayı götürebilir Ufak taşlar daha pozitif risklidir Çünkü kolay hareket edebilirler ve idrar kanallarını kolaylıkla tıkarlar Böbrek taşında belirtiler yıllarca kendini gizleyebilir Sızı sızı olmadan yada idrar da dikkat çekmeyecek kadar az olan rahat kanın varlığı uzun yıllar anlaşılamayabilir Kumlu yada bulanık idrarın başlaması böbreklerimizde taş olabileceği ihtimalini hızlandırır Bu dönemlerde taş ağrısı denilen ansızın başlayıp, ağrının şiddeti ile tanınan tipik taş ağrısı kendini gösterir Bu sancı yaygındır ve böbreklerden, genital organa değin şiddetli, dayanılması baskı rahatsızlıklar verir Tipik böbrek ağrısının iki manâlı nedeni vardır Bunlardan birincisi taşın vücutta halen geziniyor olması sonucu tıkadığı idrar yolunun mesaneye idrarı ulaştıramaması ve mesanenin gerilmesi veya tıkanmış olan idrar kanallarında taşın sıkışarak ağrıya niçin olmasından kaynaklanabilir BÖBREK TAŞLARI İÇİN EN ÖNEMLI MADDE SIVILARDIR: Dinç bir insan günde minimum 2 litre su tüketmesi gereklidir Bu tedarik hayat koşullarına, yaşa tarafından değişir Sıkı antrenmanlar veya yüksek ter atımı ( su kaybı) olan sıcak günlerde en düşük 3 litre akışkan tüketimi (12 kadeh) tavsiye edilmektedir Burada uyarı edilmesi gereken en manâlı nokta, değişken tüketiminin 24 saatlik harmoni içerisinde yapılması gerektiğidir Gece uyumadan önce içilecek sıvılar, vücuttaki kristalizasyon ve taş oluşma riskini azaltacaktır Bütün sıvılar böbrek taşı oluşumunu yavaşlatacak etkiye sahiptirler Oysa su kaybının artı olduğu zamanlarda biokarbonat ve kalsiyum oranı yüksek olan mineral suları ve meyve suları özellikle tüketilmelidir öte taraftan siyah nehir, buzlu nehir, kolalı içecekler ve bira oksalik ve ürik asit artışına sebep olmalarından dolayı taş oluşumunu hızlandırırlar BESİNLER BÖBREK TAŞLARINI NASIL ETKİLER Sebzeler ve Meyveler Sebze ve meyveler taş oluşumunu karşılayan üre miktarını artırırlar Yüksek oksalat içeren sebzeler ( ıspanak, fındık) kalsiyum içeren besinlerle (peynir, yoğurt) bununla beraber çok miktarda tüketilmemelidirler Bunun sonucu olarak bağırsak fazla miktarda oksalat emer ve oluşum hızlanabilir Et, Balık ve Kümes Hayvanları Et ve balıktan alınan yüksek miktardaki protein, üreyi tez asitlemesinden nedeniyle taş oluşumunda bir risk faktörüdür Ayrıca sitrat ve oksalat oranlarını da hızla artırmasından dolayı protein nasihat edilen miktarlarda tüketilmeli, böbrek taşı ve kalsiyum rahatsızlığı bulunan hastalarda en düşük düzeye indirilmelidir Süt ve Mandıra Ürünleri Öteki başlıklarda incelenenlerin aksine kalsiyum oranının azaltılması bundan böyle söz konusu değildir Yapılan bilimsel çalışmalar kadar, günlük 1200 miligram kalsiyum olmak böbrek taşı riskini oldukça aşağı seviyelere çekmektedir Jurnal 1200 gramlık kalsiyum miktarının 800 miligramını ise süt ve mandıra ürünlerinden almak akılcı olacaktır Bu tür kalsiyum vücutta yalnızca ve sadece tuz oranının yüksek miktarlara fırlamasıyla taş oluşumunu hızlandırabilir Günlük tuz kullanımını 8 grama kadar düşürmek bu durumda yardımcı olacaktır id Tatlılar Yüksek miktarda tatlı ve şeker kullanımı, üredeki kalsiyum oranını artırdığı için, taş oluşumunu hızlandırabilir Çikolata, kakao ve pralin içeren tatlı maddeler yüksek oksalat içermelerinden dolayı güvenli olmayan besinler kategorisinde yer alırlar