Böcekmi isirdi Böcek sokmaları özellikle yaz ve sonbahar başlarında tarlada çalışan, tatil ve piknik yapan insanlar için keyif kaçırıcı ara sıra de yaşamı tehdit edici bir sorun olmaktadır Ülkemizde de en önemli böcek sokmaları yaban arısı, eşek arısı ve bal arısı ile ortaya çıkmaktadır Haşere sokmalarından sonra yerel reaksiyon, sistemik reaksiyon ve sistemik toksik reaksiyon oluşabilmektedir Aralıklı olarak böcek sokmasından 1 ya da 2 hafta sonra serum hastalığı ya da anafilaksi ortaya çıkabilir Haşere sokmasından sonra ortaya çıkan reaksiyon kişiden kişiye ve böcekten böceğe değişim gösterir Isırıklar tek tek ya da bir böcek, bir alanda birden fazla ısırık yaptığı için gruplar halindedir Bebekler genellikle reaksiyon göstermezler, ufak çocuklar gecikmiş fazla duyarlık reaksiyonu, büyük çocuklar hem gecikmiş, hem süratli fazla duyarlılık reaksiyonu gösterirler Herzamanki reaksiyon ağrı, şişme ve sokulan bölgede civarda oluşan renk değişikliğidir Bölgenin su ve sabunla yıkanması en basit ve etkili tedavidir, buz uygulanması şişliği ve ağrıyı azaltabilir Geniş lokal reaksiyon; sokulan bölgenin çevresindeki geniş bir alanın da etkilenmesi durumudur (mesela dizden sokulan bir kimsede bütün bacağın şişmesi) Bu durumda tedavi adi reaksiyondaki gibidir Ama yakınmaları azaltmak için ağızdan bir takım ilaçlar atamak gerekebilir Bu ilaçlara bir doktorun karar vermesi uygun olur Bal arısı soktuktan sonra cilt içinde kalan iğneyi çıkartma çabaları daha çok, venomun deri içine sokulması ile sonuçlanmaktadır Karınca ile sokulmadan 3060 dakika sonra yerel kaşıntı ve ufak su toplamış kabarcık (vezikül) ortaya çıkmaktadır Bunu 824 saat sonradan püstül oluşumu izler Karınca sokmasından sonra ikincil enfeksiyonlara önlemek için bol su ve sabunla yıkanmalı, içi su batmış kabarcık sıkılmamalıdır Topikal steroidli merhemler ve ağızdan H1 antihistaminikler kaşıntıyı azaltmak için kullanılabilir Haşere sokması sonrası olan alerjik belirtiler nelerdir? Haşere sokması olan bölgeden uzak şişme, kızartı, ürtiker, kaşıntı, kolik biçiminde karın ağrısı, kusma, ishal, göğüste sıkışma hissi, nefes almada zorluk, hırıltılı solunum, at sesi (larinks ödemi bulgusu), dilde şişme olabilir Bu bulgular, önemli alerjik tepkime ve anafilaksi bulgularıdır ve birkaç dakika içinde ortaya çıkar Nabzın alınamaması ve kan basıncının düşmesi, bilinç bulanıklığı ve kalp durması yaşamı korkutma eden bulgulardır Anafilaksi büyüyen her haşere sokması acele tedavisi yapıldıktan sonra alerjiste gönderilmelidir Haşere sokmalarından nasıl kaçınabiliriz? Otların üzerinde açık kundura ve çıplak ayakla yürünmemeli Pikniğe, çocuk bahçesine giderken parlak renkli, kol ve bacağı açıkta bırakan giyecekler giyilmemeli Yakında uçuşan arı görüldüğünde panik yaratıp, kaçması için saldırıya geçilmemeli (yaban arıları kendilerine saldırıldığında sokmaktadırlar), bir yüzeye yapışmışsa kibarca kaldırılmalıdır Ağzı açık kalmış tatlı içecekler her tarafta içilmemelidir Çöp tenekelerin ağzı sıkıca kapalı tutulmalıdır Konut dıştan yenilen yiyeceklerin paketleri sımsıkı kapatılmalı, uzun vakit ağzı açık bırakılmamalıdır Pikniğe, parka giderken tatlı ve bitki kokulu parfümler sıkılmamalıdır Evlerin ve arabaların camları kapalı olmalıdır Haşere sokmalarında anafilaksi geliştiğinde tedavi nasıl olmalıdır? id Haşere sokmasına tabi anafilakside tedavi: ABC (Airway havayolu açıklığı, Breathing solunum, Circulation dolaşım) sağlanması Bacakların yükseğe kaldırılması, Sokulan bölgenin üstteki kısmına turnike uygulanması, Oksijen desteği sağlanması, Keza, hastaya uygulanacak ilaçlara bir doktorun karar vermesi gerekir Hastalar anafilaksiye karşın gerekli tedavileri yapıldıktan daha sonra asgari 48 saat gözlem aşağıda tutulmalıdır Daha önce anafilaksi geçiren bir kişinin yanında daima hazır enjektör edilebilir adrenalin bulunmalıdır Bu preparatlar ülkemizde yoktur Daha önce anaflaksi geçirmiş hastalar için Türk Eczacılar Birliği ya da firmalar aracılığı ile bu preparatlar sağlanabilmektedir