Bogmaca (pertussis)

Bogmaca (pertussis) Bordetella pertussis isimli bakterinin niçin olduğu boğmaca hastalığında en keskin belirti, hastalığın kendine özgü öksürük nöbetleridir 13 yaşlarındaki çocukların bu hastalığa daha sık yakalandıkları saptanmıştır Fakat bebeklerin ve yetişkinlerin de hastalığa yakalanma olasılığı vardır Bağırma, öksürme ve hapşırma sırasında mikroplar havaya verilir ve solunum aracılığıyla bulaşır Bulaşma olasılığı, hastalığın nezle halinde başladığı döneme rastlar Fakat öksürük sürdüğü sürece bulaşıcı niteliğini korur Mikroplar gırtlakta ve solunum borusunda balgamlı bir iltihap oluşturur Kuluçka devresi: 13 hafta, ortalama 15 gündür Belirtileri: Belirtiler üç bölümde incelenebilir: 1 Nezleli ön devre 2 Kramp halindeki öksürük devresi 3 İyileşme devresi Ilk devrede üşütme sonucu oluşan hastalıklardaki belirtileri gösterir ve hafif ateş yapar 12 hafta vakit içinde hastalık kendini belirli etmez Bu devre, hastalığın en bulaşıcı olduğu devredir Ilk iki haftada burun akıntısı, konjonktivit ve öksürük gözlenir, alev görülmez Özellikle akşamları nöbetler halinde baş belirten öksürük devresi ortalama 5 hafta sürer Öksürük kramplar halindedir ve öksürük nöbetlerinin sonunda kusma görülebilir Öksürük nöbetleri başlar başlamaz belirli teşhis konur Nöbetler önce birkaç kez kuvvetli öksürük halinde başlar, bunu derin soluk alma izler Öksürük sesi ıslığa benzer ve boğucudur Nöbetlerin sayısı ve şiddeti hastalığın seyrine göre değişik olur Yirmi dört saat içinde, çoğunluğu geceleri olmak üzere elli öksürük nöbetinin sayıldığı vakalar görülmüştür Eğer çocuğun daha aşağı dişleri çıkmamışsa, dişetlerinin yanına ufak bir bitkiler oluşumu görülebilir Öksürük nöbetleri arasında hastada bir rahatlama görülür Hastalık 23 haftada en ince ayrıntısına kadar geçer Seyri: Bütün hastalık süresi, emrindeki etkiler görülmediği takdirde 8 haftadır, fakat altı ay sürdüğü de görülmüştür Hafif geçen boğmacalarda öksürük nöbetlerine böylece rastlanmaz Büyüklerde öksürük nöbeti hiç görülmez ve hastalık zararsızdır Boğmaca hastalığında en sık görülen emrindeki etki zatülcenptir ve bebeklerde vefat nedeni olabilir Boğmaca geçtikten sonradan yerini bronşit alabilir Kan dolaşımı sisteminde görülebilecek bozukluklar nedeni ile beyinde arıza bırakabilir ve felç, adale krampları ve kasılmaları, sağırlık, körlük gibi durumlar ortaya çıkabilir Tedavi: Hastanın 34 hafta için diğer kişilerden izole edilmesi gerekir Bir yaşındaki çocuklara antibiyotik tedavisi uygulanır Antibiyotik tedavisi, ilk 715 günlük nezle döneminde verilirse yararlı olur En sık eritromisin kullanılır Alternatif antibiyotik olarak ampisilin, kloramfenikol, tetrasiklin de kullanılabilir Hastalığın ağır seyrettiği durumlarda hastane tedavisi salık verilir Alev düşmediği sürece hastanın yatakta dinlenme zorunluluğu vardır Hasta odası güneşli olmalı ve sık sık havalandırılmalıdır Oda nemlendirilmelidir Alev düştükten sonra hasta bol bol açık havaya çıkartılmalı, lakin sağlam çocuklardan uzakta tutulmalıdır Kuru yiyecekler gıcık yaparak öksürüğe neden olabileceği için çoğunlukla sulu gıdaların verilmesine ve bu gıdaların vitamin yönünden zengin olmasına dikkat etmelidir Öksürük sonucu kusma olabileceği dikkate alınarak yemeklerin nöbetten on beş dakika daha sonra verilmesi uygundur Korunma: Çocukları boğmacalı hastalara yaklaştırmamalıdır Boğmaca aşısının yararları hala tartışma konusudur, ama genel olarak uygulanır ve bir dereceye kadar bağışıklık sağlar, hastalığın hafif seyretmesinde faydalı olur