Bordan Yakıt Hücreleri İçin Hidrojen Salınımı Projesi

Türk bilim adamının projesine Almanya'dan yardımBordan Yakacak Hücreleri İçin Hidrojen Salınımı Projesi''ne, destek geldi Yüzüncü Sene Üniversitesi (YYÜ) Fen Fakültesi Kimya Bölümü Anorganik Kimya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç Dr Mehmet Zahmakıran'ın, Bordan Yakacak Hücreleri İçin Hidrojen Salınımı Projesi''ne, Almanya'nın Berlin Üniversitesi iki taraflı oldu Yüksek lisans döneminde hidrojene dayalı enerji uygulamaları ve bor malzemelerinin bu amaçla kullanımıyla ilgili araştırma projesiyle RudolfMAN Diesel Proje Yarışmasını şampiyon ilk öğrenci olan Zahmakıran, hazırladığı projeyi iki sene her tarafında Berlin Üniversitesi ile müşterek yürütecek Zahmakıran, yaptığı açıklamada, yenilenebilir enerji kaynakları üzerine hazırladığı projenin detaylarını anlattı Eski Kalıntı yakıtların dünya nüfusunun çabuk bir şekilde artması ve teknolojide enerji gereksinimine duyulan ihtiyaçlar nedeniyle tükenmek üzere olduğunu ifade eden Zahmakıran, OECD raporlarına tarafından 2060 yılına kadar herhangi yeni bir rezerv bulunmaması durumunda fosil yakıtlarının tümünün tükeneceğini söyledi bu nedenle yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi ve kullanılmasının büyük siklet taşıdığını kaydeden Zahmakıran, Almanya'daki proje ortağı Prof Nicola Pinna ile hazırladığı projenin de Türkiye'nin büyük rezerve sahip olduğu bormadeninden biri olan amonyakboran, kontrollü ve tersinir hidrojen üretimine dayandığını kaydetti Hidrojenin, yakacak hücreleri sisteminde ve elektrik üretiminde kullanılacağını dile getiren Zahmakıran, şöyle devam etti: Hidrojen, amonyak borandan 4 farklı tepkime yoluyla elde edilebiliniyor Ama bu tepkimelerden ikisi 'kinetik denetleme' dediğimiz yakıt hücrelerinde, bilhassa taşıtlarda kullanılması aşamasında tartma arz eden, kinetik kontrolünü sağlayan tepkimeler Bu iki reaksiyon için yerinde, düşük maliyetli metallerin kullanıldığı, etkili, uzun ömürlü ve her yerde kullanılabilir katalizörlerin geliştirilmesi gerekli Çünkü iki tepkimede fakat uygun katalizör eşliğinde gerçekleşiyor ve hidrojen üretimini sağlıyor İşte bu da kataliz alanında çığır açacak bir gelişme demek Projeyle, atomların dizilişinden etkin yüzey atomlarının sayısına değin kontrolünü sağlayarak, uygun katalizörler geliştirip, ülke koşullarında sentezi olası olan amonyakboran gibi kayda değer bir kimyasaldan, tersinir hidrojen üretimini sağlayacağız Projemiz bunun üzerine BIRINCIL TÜRK OLMANIN VERDİĞİ SEVINÇ FARKLI OLDU Projenin eşsiz değerinin fazla yüksek olduğunu belirten Zahmakıran, projenin ortaya çıkarılması aşamasında büyük coşku duyduğunu açıklama etti Önceki yıllarda amonyak borandan hidrojen üretimine yönelik projeler yapıldığını anımsatan Zahmakıran, şöyle konuştu: Bu tepkime için uygulamada kullanımına yönelik düşük maliyetli, uzun ömürlü ve her tarafta kullanılabilirlik performansı yüksek katalizörler halen geliştirilmemişti Projemiz, bu ihtiyacı karşılamaya karşın, katalizördeki metalin parçacık boyutunu, atom dizilişi ve morfolojisini denetleme edilebileceğimiz ilk ve tek alıştırma Tabii projenin ortaya çıkarılmasında büyük bir heyecan ve sevinç duydum Projenin böyle manâlı bir kurumdan kabul görmesi ve iki yıl gibi uzun bir vakit destek alması bizim için çok önemliydi Vakıf, ülkemizde bildiğim kadarıyla fazla eksik sayıda bilim adamı na burs ve takviye sağladı Fakat fonun George Forster Research Fellowship adı altında başlattığı program, ayrıca sağladığı yüksek bedensel yardım ayrıca de taşıdığı tesir yönünden başta bir Türk akademisyene verildi YENİLENEBİLİR ENERJİ, HAYATIN TÜM ALANLARINDA KULLANILACAK Zahmakıran, projenin başarılı olduğu takdirde uygulanabilir bölge ve endüstriyel ölçekte de epeyce önemli gelişmeler sağlayacağını ifade etti Dünyada yakacak hücrelerindeki kullanımın gün geçtikçe arttığını gösteren Zahmakıran, şunları kaydetti: Daha önce yakacak hücreleri sınırlı başvuru alanları buluyordu Oysa günümüzde insansız hava taşıtlarından cep telefonu bataryasına değin her tarafta yakacak hücreleri tatbik alanı buluyor Bu yakacak hücrelerinin çalışabilmesi için gerekli olan hidrojen, ülkemizde bol yer alan bor madeninden sağlanabiliyor Bunun tersinin yani tepkime sonunda hidrojenin yanına olan ürünün yeniden açılış malzemesi olması epeyce önemlidir Bu senaryo gerektiren bir enerji sisteminin oluşturulması demek Bu projeyle endüstriden sanayiye birçok alanda hayatımız kolaylaşacak Bu sistemin araçların yakıt ihtiyacı karşılamada siklet taşıdığını açıklayan Zahmakıran, bor rezervine sahip olmayan ülkelerde bile elektrik enerjisi ile çalışan hibrit araçların yoğun olarak üretildiğini, bu açıdan büyük rezerve sahip olan Türkiye'de projeyle alınacak artı sonuçların tartma taşıdığını sözlerine ekledi