Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Bosna Hersek tarihi
Bosna Hersek yakın tarihi
Bosna Hersek tarihi
Bosna'da tarih sahnesindeki yerini Roma Imparatorluğu içerisinde almıştırRoma Imparatorluğunun çöküşünden sonradan Bosna'nın yönetimi 1200 'lu yıllarda bağımsızlığını elde edene kadar değişik defalar el değiştirmiştir Bağımsızlığını 260 yılı aşkın bir vakit koruyan Bosna Krallığı bu süre baştan başa Macarlar ve Sırplara karşısında topraklarını müdafaa etmek zorunda kalmıştır
BosnaHersek 1463 yılında Osmanlı idaresi altına geçen Boşnaklar bununla birlikte Müslümanlığı da benimsemiştir Müslümanlığı benimsemeyen Boşnakların dini vecibelerini yerine getirmesine müsade veren Osmanlı idaresi Bosna topraklarında inşa ettiği yapılar ve camilerle aynı zamanda Boşnakların gelenek ve kültürüne de etki etmiştir 1878 yılına kadar devam edecek olan Osmanlı idaresi altındaki dönemde pek fazla Boşnak Osmanlı idaresinde, devlet yönetiminde önemli görevlere getirilmiştir Zayıflayan Osmanlı Imparatorluğunu parçalamaya karar veren müttefiklerin parasal sıkıntılar içerisindeki Istanbul'a baskısı sonucu Bosna'daki Osmanlı idaresi savaşılmadan, masa başında son bularak Avusturya Macaristan Imparatorluğunun kontrolüne geçmiştir
BosnaHersek 1918 yılına değin sürecek olan Avusturya Macaristan Imparatorluğu idaresi altındaki dönemde ülke tekrar yapılandırılarak çökmekte olan Osmanlı Imparatorluğu idaresi altındaki dönemin sonlarında yaşadığı sıkıntılardan uzaklaşarak refaha kavuşacaktır Bu gelişmelerin büyük Sırbistan kurulmasını amaçlayan Rusya'nın mali desteği ile gerçekleştiği kuşkusuzdur Bosna'daki Müslüman nufüsun Osmanlı idaresi altındaki diğer topraklara göçü ve onların terk ettiği yerlere Sırpların yerleşmesiyle Bosna'daki etnik yapının değişmesi bu dönemde yaşanmıştır
BosnaHersek'de 1918 1941 yılları arasındaki dönem Yugoslavya'nın iç karışıklıkları ve savaşla geçmiştir 1941 1945 yılları arasındaki Ikinci Dünya Savaşı esnasında Naziler Yugoslavya'yı işgal ederek Slovenya'yı Almanya'ya, Hırvatistan'ı İtalya'ya ve Makedonya'yı Bulgaristan'a bağlayarak bilhassa Yahudi ve çingenelere karşısında bir ırksa temizleme hareketine girişerek birleştirme kamplarında binlerce insanı öldürdüler
BosnaHersek için 1945 1990 yılları arasındaki soğuk savaş döneminin 35 yılı Tito'nın diktatörlüğü aşağıda geçti Bu dönemde Bosna Hersek'in sınırları 1918 öncesine döndü ve Boşnak'lar kültürel kimliklerine tekrar kavuştular Batı'nın desteği ile Yugoslavya'da savaşın izleri çabuk silindi Batılı ülkeler Yugoslavya'yı yalnızca ekonomik yok aynı zamanda askeri ve siyasi alanda da destekledi 1970'li yıllarda Sovyet müdahelesi riski ile karşılaşıldığında Amerika Birleşik Devletleri Yugoslavya'yı müdafaa etmek için nükleer güce başvurabileceğini açıkladı Soğuk savaşın son bulması ve sona eren komünist rejimle birlikte parçalanan Sovyetler birliğinden Yugoslavya'da etkilendi
1986 1992 yılları arasında yaşanan kanlı iç savaşların sonrasında Yugoslavya parçalandı Aşırı milliyetçi Slobodan Miloshevich ve onun desteklediği militanlarca büyük Sırbistan'ı kurma hayalleri ile sistemli bir soykırım gerçekleştirildi Bu dönemde 10 binin üstünde Boşnak yaşamını kaybetti Sırpların öncelikle Saraybosna almak üzere kuşatma aşağı tuttuğu şehirleri bombalamasına, sniper ateşi ile günahsız sivilleri öldürmesine, öncelikle aydınlar edinmek üzere seçilmiş kişilerin birleştirme kamplarında öldürülmesi ile gerçekleştirilen etnik temizleme hareketine batılı ülkeler uzun vakit gereken tepkiyi göstermeyerek soykırıma seyirci kaldı
BosnaHersek Şubat 1992'de bağımsızlığını ilan ettiNisan 1992 'de ABD ve diğer batılı ülkelerce tanındı ve 22 Mayıs 1992 Birleşmiş Milletler'e yaptığı üyelik başvurusu kabul edildiBosna'daki savaş 1992 yılının ilkbaharında başladı Bosna'nın kuzeyini hedef alan saldırıların amacı bu bölgelerden Boşnak ve Hırvatları uzaklaştırarak Sırp devletini kurmaktıSırpların bu saldırıları bölgedeki öteki ırksa gruplar için bütün bir felakete dönüştü Kuşatma altındaki şehirler ve mülteci kamplarında öyle birçok öldürüldü ve işkenceye uğradıSavaşın birincil aylarında doğudaki böylece çok Boşnak şehri sırpların saldırıları sonucu kolayca düştü Oysa şehri çeviren tepelerinde yardımıyla Srebrenizka saldırılara karşı kendisini başarıyla savundu1993 'te Birleşmiş Milletler 6 mesken birimini tehlikesiz alanduyuru etti, Srebrenizka 'da bunlardan birisiydi Maksat sınırları korunabilir ülkü getirerek barış için görüşülebilir bir zemin yaratmaktı Yardımların tehlikesiz bölgelere ulaştırılması gündeme gelince bu dilekçe işgalci ve kavgacı güçlerle Birleşmiş Milletler askerlerinin işbirliği yapmasını gerektirerek amacı ile tam bir tezat oluşturur ayla geldiMayıs 1995 'te Sırplar Saraybosna'daki kuşatmayı şiddetlendirdi ve Nato Sırplara karşısında hava saldırısı düzenlendi Buna missilleme olarak Sırplar 6 güvenli bölgeyi bombalayarak 300 Birleşik Milletler askerini rehin aldı Temmuz 1995 'te Sırp güçleri Srebrenizka 'daki Hollandalı Birleşmiş Milletler güçlerini etkisiz hale getirerek şehri amaç aldı Takriben 25,000 Boşnak Sırp tehdidi üzerine şehri terk ederek bir diğer güvenli alan olan Potocari'ye ulaştı 5000 mültecinin kampa girmesinin gerisinde Hollandalı barıştırma gücü askerleri kampın dolduğunu bildirerek kampın girişini kapattı Bu olay, kampın yakınlarındaki takriben 20,000 Boşnağın Sırpların vefat tehdidine karşı savunmasız kalmasına yolaçtı Sırplar bölgedeki Boşnakları tahliye etmeye başladığında Hollandalı birlikler müdahalede bulunmadı, hatta işlemlerin sürükleyici bir şekilde gerçekleştirilmesi için organizasyonda asistan bile oldu Bayan ve çocuklar ayrıldıktan sonradan askerlik çağına gelmiş olan erkekler otobüslere bindirildikten sonradan kampın yakınında kurşuna dizilerek öldürüldü İkinci Dünya Savaşından sonraki bu en büyük soykırımda 10 15 bin Boşnak'ın katledildiği bahis edilmektedir Kızılhaç yetkilileri bu olaylar esnasında 7500 kişinin kaybolduğunu bildirmiştirSrebrenizka katliamının arkasından o güne dek olaylara ilgisiz kalan batı kamuoyunda Sırplara karşısında baskılar arttı
Nihayet milletlerarası baskılar sonucu BosnaHersek devlet başkanı İzzetbegoviç,Hırvatistan devlet başkanı Tudjman ve Sırbistan devlet başkanı Miloseviç uzlaşma masasına oturdular21 Kasım 1995'de Dayton Antlaşması kabul edildi 14 Aralık 1995'de bu antlaşmanın son halinin imzalanmasıyla birlikte Bosna Savaşı son bulmuş oldu *
Bosna Hersek yakın tarihi
Bosna Hersek tarihi
Bosna'da tarih sahnesindeki yerini Roma Imparatorluğu içerisinde almıştırRoma Imparatorluğunun çöküşünden sonradan Bosna'nın yönetimi 1200 'lu yıllarda bağımsızlığını elde edene kadar değişik defalar el değiştirmiştir Bağımsızlığını 260 yılı aşkın bir vakit koruyan Bosna Krallığı bu süre baştan başa Macarlar ve Sırplara karşısında topraklarını müdafaa etmek zorunda kalmıştır
BosnaHersek 1463 yılında Osmanlı idaresi altına geçen Boşnaklar bununla birlikte Müslümanlığı da benimsemiştir Müslümanlığı benimsemeyen Boşnakların dini vecibelerini yerine getirmesine müsade veren Osmanlı idaresi Bosna topraklarında inşa ettiği yapılar ve camilerle aynı zamanda Boşnakların gelenek ve kültürüne de etki etmiştir 1878 yılına kadar devam edecek olan Osmanlı idaresi altındaki dönemde pek fazla Boşnak Osmanlı idaresinde, devlet yönetiminde önemli görevlere getirilmiştir Zayıflayan Osmanlı Imparatorluğunu parçalamaya karar veren müttefiklerin parasal sıkıntılar içerisindeki Istanbul'a baskısı sonucu Bosna'daki Osmanlı idaresi savaşılmadan, masa başında son bularak Avusturya Macaristan Imparatorluğunun kontrolüne geçmiştir
BosnaHersek 1918 yılına değin sürecek olan Avusturya Macaristan Imparatorluğu idaresi altındaki dönemde ülke tekrar yapılandırılarak çökmekte olan Osmanlı Imparatorluğu idaresi altındaki dönemin sonlarında yaşadığı sıkıntılardan uzaklaşarak refaha kavuşacaktır Bu gelişmelerin büyük Sırbistan kurulmasını amaçlayan Rusya'nın mali desteği ile gerçekleştiği kuşkusuzdur Bosna'daki Müslüman nufüsun Osmanlı idaresi altındaki diğer topraklara göçü ve onların terk ettiği yerlere Sırpların yerleşmesiyle Bosna'daki etnik yapının değişmesi bu dönemde yaşanmıştır
BosnaHersek'de 1918 1941 yılları arasındaki dönem Yugoslavya'nın iç karışıklıkları ve savaşla geçmiştir 1941 1945 yılları arasındaki Ikinci Dünya Savaşı esnasında Naziler Yugoslavya'yı işgal ederek Slovenya'yı Almanya'ya, Hırvatistan'ı İtalya'ya ve Makedonya'yı Bulgaristan'a bağlayarak bilhassa Yahudi ve çingenelere karşısında bir ırksa temizleme hareketine girişerek birleştirme kamplarında binlerce insanı öldürdüler
BosnaHersek için 1945 1990 yılları arasındaki soğuk savaş döneminin 35 yılı Tito'nın diktatörlüğü aşağıda geçti Bu dönemde Bosna Hersek'in sınırları 1918 öncesine döndü ve Boşnak'lar kültürel kimliklerine tekrar kavuştular Batı'nın desteği ile Yugoslavya'da savaşın izleri çabuk silindi Batılı ülkeler Yugoslavya'yı yalnızca ekonomik yok aynı zamanda askeri ve siyasi alanda da destekledi 1970'li yıllarda Sovyet müdahelesi riski ile karşılaşıldığında Amerika Birleşik Devletleri Yugoslavya'yı müdafaa etmek için nükleer güce başvurabileceğini açıkladı Soğuk savaşın son bulması ve sona eren komünist rejimle birlikte parçalanan Sovyetler birliğinden Yugoslavya'da etkilendi
1986 1992 yılları arasında yaşanan kanlı iç savaşların sonrasında Yugoslavya parçalandı Aşırı milliyetçi Slobodan Miloshevich ve onun desteklediği militanlarca büyük Sırbistan'ı kurma hayalleri ile sistemli bir soykırım gerçekleştirildi Bu dönemde 10 binin üstünde Boşnak yaşamını kaybetti Sırpların öncelikle Saraybosna almak üzere kuşatma aşağı tuttuğu şehirleri bombalamasına, sniper ateşi ile günahsız sivilleri öldürmesine, öncelikle aydınlar edinmek üzere seçilmiş kişilerin birleştirme kamplarında öldürülmesi ile gerçekleştirilen etnik temizleme hareketine batılı ülkeler uzun vakit gereken tepkiyi göstermeyerek soykırıma seyirci kaldı
BosnaHersek Şubat 1992'de bağımsızlığını ilan ettiNisan 1992 'de ABD ve diğer batılı ülkelerce tanındı ve 22 Mayıs 1992 Birleşmiş Milletler'e yaptığı üyelik başvurusu kabul edildiBosna'daki savaş 1992 yılının ilkbaharında başladı Bosna'nın kuzeyini hedef alan saldırıların amacı bu bölgelerden Boşnak ve Hırvatları uzaklaştırarak Sırp devletini kurmaktıSırpların bu saldırıları bölgedeki öteki ırksa gruplar için bütün bir felakete dönüştü Kuşatma altındaki şehirler ve mülteci kamplarında öyle birçok öldürüldü ve işkenceye uğradıSavaşın birincil aylarında doğudaki böylece çok Boşnak şehri sırpların saldırıları sonucu kolayca düştü Oysa şehri çeviren tepelerinde yardımıyla Srebrenizka saldırılara karşı kendisini başarıyla savundu1993 'te Birleşmiş Milletler 6 mesken birimini tehlikesiz alanduyuru etti, Srebrenizka 'da bunlardan birisiydi Maksat sınırları korunabilir ülkü getirerek barış için görüşülebilir bir zemin yaratmaktı Yardımların tehlikesiz bölgelere ulaştırılması gündeme gelince bu dilekçe işgalci ve kavgacı güçlerle Birleşmiş Milletler askerlerinin işbirliği yapmasını gerektirerek amacı ile tam bir tezat oluşturur ayla geldiMayıs 1995 'te Sırplar Saraybosna'daki kuşatmayı şiddetlendirdi ve Nato Sırplara karşısında hava saldırısı düzenlendi Buna missilleme olarak Sırplar 6 güvenli bölgeyi bombalayarak 300 Birleşik Milletler askerini rehin aldı Temmuz 1995 'te Sırp güçleri Srebrenizka 'daki Hollandalı Birleşmiş Milletler güçlerini etkisiz hale getirerek şehri amaç aldı Takriben 25,000 Boşnak Sırp tehdidi üzerine şehri terk ederek bir diğer güvenli alan olan Potocari'ye ulaştı 5000 mültecinin kampa girmesinin gerisinde Hollandalı barıştırma gücü askerleri kampın dolduğunu bildirerek kampın girişini kapattı Bu olay, kampın yakınlarındaki takriben 20,000 Boşnağın Sırpların vefat tehdidine karşı savunmasız kalmasına yolaçtı Sırplar bölgedeki Boşnakları tahliye etmeye başladığında Hollandalı birlikler müdahalede bulunmadı, hatta işlemlerin sürükleyici bir şekilde gerçekleştirilmesi için organizasyonda asistan bile oldu Bayan ve çocuklar ayrıldıktan sonradan askerlik çağına gelmiş olan erkekler otobüslere bindirildikten sonradan kampın yakınında kurşuna dizilerek öldürüldü İkinci Dünya Savaşından sonraki bu en büyük soykırımda 10 15 bin Boşnak'ın katledildiği bahis edilmektedir Kızılhaç yetkilileri bu olaylar esnasında 7500 kişinin kaybolduğunu bildirmiştirSrebrenizka katliamının arkasından o güne dek olaylara ilgisiz kalan batı kamuoyunda Sırplara karşısında baskılar arttı
Nihayet milletlerarası baskılar sonucu BosnaHersek devlet başkanı İzzetbegoviç,Hırvatistan devlet başkanı Tudjman ve Sırbistan devlet başkanı Miloseviç uzlaşma masasına oturdular21 Kasım 1995'de Dayton Antlaşması kabul edildi 14 Aralık 1995'de bu antlaşmanın son halinin imzalanmasıyla birlikte Bosna Savaşı son bulmuş oldu *
