Boşnak Katliamının Yıldönümü !!!

Bosna Savaşı, BosnaHersek'te 6 Nisan 1992 tarihinden 14 Eylül 1995 tarihine kadar sürmüş olan bir savaştır Üç yıldan artı süren bu savaş esnasında Milletlerarası Kızılhaç Örgütü verilerine kadar 312000 birey hayatını kaybetmiş, 2 milyon değin insan da yerini yurdunu terk etmek zorunda kalmıştır Yakın tarihin en karanlık sayfalarından biri olan bu savaş sırasında ölenlerin 200000 kadarı Boşnak halkına ait olup bu ahali dünyanın gözleri önünde sistematik bir soykırıma emrindeki tutulmuştur

Savaşın başlaması


I Dünya Savaşı ardından ortaya meydana çıkan Yugoslavya Devleti 3 öbür din (Ortodoksluk, Katoliklik ve İslam) ve çok sayıda etnik grubu (Sırp, Hırvat, Boşnak, Arnavut, Sloven, Makedonyalı) bir araya getiren bir ülkeydi II Dünya Savaşı'ndan sonradan Sovyet blokunda yerini alan bu devlet Josip Tito'nun adaleli kişiliği aşağıda uzun zaman birliğini korudu Tito'nun politikası zamanla Sovyetler Birliği'nden daha bağımsız bir hale geldi 1980 yılında Tito'nun ölümü ve 1990 yılında da Sovyet blokunun parçalanmaya başlamasıyla birbirinden ayrı etnik grupları Yugoslavya içinde bir arada yakalamak imkânsız hale geldi 25 Haziran 1991'de Slovenya ve Hırvatistan bağımsızlıklarını duyuru ettiler Eylül 1991'de de Makedonya bağımsızlığını bildiri etti ŞubatMart 1992'de BosnaHersek Devleti ülke çapında özgür bildiri edilmesi konusunda bir halk oylaması yaptı Bosnalı Sırpların çoğunun boykot ettiği bu referandum bağımsızlığın kabul edilmesiyle sonuçlandı 5 Nisan 1992'de BosnaHersek hükümeti bağımsızlığını bildiri etti 6 Nisan'da da ABD ve Avrupa ülkeleri BosnaHersek'in bağımsızlığını tanıdılar
1991 BosnaHersek etnik haritası


Bu sonuçtan memnun olmayan Bosnalı Sırplar, Republika Srpska (Bosna Sırp Cumhuriyeti)'ni bildiri ederek BosnaHersek'ten ayrıldıklarını açıkladılar Sonra da Bosnalı Sırplar kendilerine olabildiğince fazla miktarda toprak galip gelmek için Yugoslavya Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç ve Genelkurmay Başkanı Perisiç ’in desteği ile BosnaHersek ’te etnik arındırma çalışmalarına başladılar Bosna Sırp Cumhuriyeti ve Sırp Demokrat Partisi (SDS) Başkanı olan eski bir psikiyatri doktoru Radovan Karadziç ve General Ratko Mladiç'in öncülüğündeki Sırplar, BosnaHersek'teki Boşnak ve Hırvat nufüsu insafsızca öldürerek ülkeyi Sırplaştırma amacı güdüyorlardı Sırplar Eski Yugoslavya ordusunun asker ve teçhizatları devraldıkları için büyük bir avantaja sahiptiler Hem Yugoslavya Devlet Başkanı Miloseviç bütün dünyanın eleştirilerine karşın savaş baştan başa bir yandan gizli bir yanlamasına da açık bir şekilde Bosnalı Sırplara stratejik ve askeri yardım vermeye devam etti

Bosna Soykırımı

Üç sene baştan başa Sırplar uluslararası hiçbir konvansiyona kulak asmayarak insanlık dışı uygulamalarını kaygısızca sergilediler Soykırım ise savaş başladığından beri Sırpların başvurduğu yegane savaş yöntemiydi Daha savaşın birincil evrelerinde Nisan 1992 ’de Srebrenitza ’nın hemen haricen yer alan Bratunac köyünde takriben 350 Bosnalı Müslüman Sırp paramiliterleri ve özel polis güçleri kadar ölümcül işkenceye alt tutulmuş ve katledilmişti


Miloşeviç ’in eski korumalarından Nasır Oriç ’in kurduğu Müslüman direniş örgütü ilk yıllarda Srebrenica ’yı var gücüyle savundu Dünyanın en büyük ordularından biri olan Yugoslavya ordusunun bütün imkânlarını kullanan Sırplara karşı Müslümanlar bölgeye uygulanan ve en fazla kendilerinin zarar gördüğü ambargodan ötürü hafif silahlarla ve az sayıda mermi ile karşısında koymaya çalışıyordu


Bosna Savaşı ’nın sonlarına doğru Müslümanların çoğu cephede başarı kazandığı bir sırada öne çıkarılan Dayton Barışma müzakereleriyle savaşın sona ereceğini görebilen Sırplar, menfaat olmak için iki stratejik kent olmayan Jepa ve Srebrenica ’yı fethetmek maksadıyla tüm güçleriyle bu iki kente saldırdılar ve tarihin gördüğü en büyük katliamlardan biriniAliya İzzetbegoviç'in bakışları aralarında sergilediler BM kadar güvenli bölge olarak bildiri edildikten iki yıl sonradan Srebrenica, 1995 yılının yaz ayında II Dünya Savaşı ’ndan sonra meydana gelen en büyük toplu katliamının kurbanı oldu

Uluslararası camianın olanlar karşısındaki tepkisizliği Sırplara yiğitlik vermiştir Srebrenica çevresindeki ilk toplu mezarları ortaya çıkararak Pulitzer Ödülü kazanan Amerikalı gazeteci David Rohde bu tavrı eleştirerek şöyle dedi: “Milletlerarası camia çevrili bir şekilde binlerce insanı silahsızlandırmış ve daha sonra da onları en azgın düşmanlarına teslim etmiştir Srebrenica, uluslararası camianın felaketin uzağında durduğu bir durum değildir Tersine, uluslararası camianın eylemleri katilleri cesaretlendirmiş, onlara takviye etmiş ve işlerini kolaylaştırmıştır Srebrenica ’nın düşmesi aslında olması gereken bir koşul değildi Binlerce iskeletin Doğu Bosna ’da oraya buraya saçılmasına hiç gerek yoktu Binlerce Müslüman Bosnalı çocuğun Sırplar göre boğazlanmış babalarının, dedelerinin, amcalarının ve kardeşlerinin hikâyesi ile büyümesine hiç lüzum yoktu

Savaşın bitmesi

Savaşın birincil aylarından başlayarak Birleşmiş Milletler temsilcisi Cyrus Vance ve Avrupa Birliği temsilcisi Lord Owen savaşı önlemek için taraflarla müzakereler yaptılar BosnaHersek'i ırksa açıdan 3 bölgeye ayıran dağıtılmış haritalar çizildi ve taraflara sunuldu 1994 yılında NATO uçakları BM'in bildiri ettiği uçuş yasağını uygulamaya başladılar Böylece Sırpların hava üstünlüğü kaybolmuş oldu Mart 1994 tarihinde Boşnaklar (Bosnalı Müslümanlar) ve Bosnalı Hırvatlar anlaşmaya vardılar ve birbirleriyle savaşmaktan vazgeçtiler

Nihayet milletlerarası baskılar sonucu İzzetbegoviç, Tudjman ve Miloseviç uzlaşma masasına oturdular 21 Kasım 1995'de Dayton Antlaşması kabul edildi 14 Aralık 1995'de bu antlaşmanın son halinin imzalanmasıyla birlikte Bosna Savaşı son bulmuş oldu
özel baskı *