iltasyazilim
FD Üye
Prof Dr Nevzat Tarhan'ın kaleminden, hem başörtülüler için, hem başörtülü olmayanlar için önemli mesajlar içeren bir yazı Bir psikiyatristin gözünden başörtüsüne ve bu duruma karşı çıkma eylemine bakmaya ne dersiniz? Kendinizle yüzleşmeye cesaretiniz var mı?
Başını örtenler:
Eğer inanmadan örtünüyorsanız, başörtüsünü çıkarınız
Eğer siyasi simge olarak örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer mahalle baskısı ile örtüyorsanız çıkarınız
Eğer babanızın baskısı ile örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer kocanızın baskısı ile örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer ağabeyinizin baskısı ile örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer yaşadığınız ortamda prim yaptığı için örtüyorsanız, başörtünüzü çıkarınız
Eğer gelenek olduğu için örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer sizi güzelleştirdiği için başınızı örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer Allah için örtüyorsanız, sizi tebrik ederiz
Eğer inandığınız için örtüyorsanız, sizi tebrik ederiz
Eğer dini gereklilik için örtüyorsanız, sizi tebrik ederiz devam ediniz Ancak artık özgür olmadığınızı unutmayın Başörtüsü ile sakız çiğneyerek dolaşamazsınız Karşı cinsle sarmaş dolaş olamazsınız Artık temsil ettiğiniz bazı değerlerin var olduğunu unutmayınız
Eğer inandığınız için örtünüyorsanız içini doldurunuz Dürüstlüğünüz, çalışkanlığınız, hoşgörünüzle örnek olurken; ahlakî anlayışınız, oturup kalkışınızda da daha dikkatli olmalısınız
Çünkü başörtüsü sizin için hem bir hak hem bir değerdir
Haktır; çünkü sonradan çıkarılmış bir kavram değildir 1400 yıllık bir geçmişi vardır O halde örtündüğünüz gibi yaşayın Yaşadığınız gibi örtünün
Karşı çıkanlar:
Başörtüsüne size ölümü hatırlattığı için karşıysanız, vazgeçiniz Ölüm vardır ve gerçektir
Başörtüsüne din karşıtlığınız sebebiyle muhalifseniz, vazgeçiniz Dinin teselli etme ve hayata anlam katma gücünü yok edemezsiniz
Başörtüsüne korktuğunuz için karşıysanız, korkunuzu analiz ediniz
Korkunuz dini bir veriden kaynaklanıyorsa, o veriyi tartışınız
Korkunuz dinin yanlış yorumlarından kaynaklanıyorsa, doğru yorum bulmak ya da oluşturmak için mücadele ediniz
Korkunuz küçük kentler ve Anadolu’daki mahalle baskısı ile insanlarla diyologa giriniz Birlikte yaşama bilincini oluşturmak gibi bir misyon üstleniniz Yasağı yasakla gidermek çözüm olamaz
Korkunuz İran gibi olmaktan kaynaklanıyorsa, başörtüsüne karşı çıkmak yerine radikalliğe karşı çıkınız
Korkunuz Atatürkçülüğün tehlikede olmasından kaynaklanıyorsa hangi Atatürk’ü savunduğunuzu sorgulayınız
Korkunuz Cumhuriyetin tehlikede olmasından kaynaklanıyorsa “Tek Parti Cumhuriyetini mi, “Çok Partili Cumhuriyeti mi savunduğunuzu sorgulayınız
Korkunuzun sebebi özgürlüklerin kaybolması ise, ise herkese özgür yaşayacağı ortam sağlayacak çözümler üretiniz
Korkunuz laikliğin tehlikede olmasından ileri geliyorsa, laiklikle din karşıtlığını karıştırıp karıştırmadığınızı sorgulayınız
Korkunuz sahip olduklarınızı yitirmekse, elde ettiğiniz varlıklara “düşünceye karşı düşünce yöntemiyle mi mücadele ediyorsunuz, bunu sorgulayınız
Başörtülü birini gördüğünüzde size ‘dinsiz’ denildiğini hissediyorsanız, vazgeçiniz Çünkü bu sizin algınız olabilir Niyet okuyarak hükme varmak, insanı realite körlüğüne götürür
Başörtülü bir kadını gördüğünüzde, ‘dinde böyle bir uygulama yok’ diye düşünüyorsanız, bırakınız onu konunun uzmanları söylesin Bilimsel cahillik yapmayınız
Başörtüsünü ‘gericilik’ olarak değerlendiriyorsanız, asıl gericiliğin öğrenme hakkını engelleme olduğunu görünüz Gericilikle mücadele cehaletle mücadeledir; dinle mücadele değildir
Başörtülüleri ‘kendilerini kısıtlayan insanlar’ olarak görüyorsanız, inandığı değerler için zevklerinden vazgeçenlere saygı duyunuz
Başörtülüler size ‘Usame Bin Ladin’i hatırlatıyorsa, zihin haritanızı değiştiriniz Radikal din anlayışının, İslam dininin ilk doğuşunda üç halifeyi öldürdüğünü unutmayınız
Başörtüsünü görünce ‘dinî faşizm’den korkuyorsanız, Hitler’den hareketle ‘bütün Almanlar faşisttir’ deme adaletsizliğini yapmayınız
Başörtülüler, size ‘tehdit altında olduğunuz’ izlenimini veriyorlarsa, kendinize konuyu kişiselleştirip kişiselleştirmediğ inizi sorunuz Başörtülülerle konuşmayı deneyiniz Önyargıları, diyaloglar aydınlatır
Bir insanın başının zorla kapatılmasından yana iseniz, ceberutsunuz İslam tarihinde selefi, harici radikalizm yorumu bunu öngörmüştür
Bir insanın başını zorla açtırıyorsanız yine ceberutsunuz Bu durum, din karşıtlığını dogma haline getirdiğinizin ispatıdır: Kendinizle yüzleşiniz Belki de ‘Modern Tiran’lığı savunuyorsunuz
Güç kullanarak kendi dogmalarınızı kabul ettirmek istiyorsanız, siz Ortaçağ’a aitsiniz Dinî görünümlü ya da modern görünümlü olmanız fark etmez
Siyasî talebi olmayan bir genç kızın inançlarının gereğine göre yaşamasına karşı çıkıyorsanız, laikliğe de karşı çıkıyorsunuz demektir
Siyasî talebi olmayan bir ailelerin çocuklarına dinin öngördüğü ahlakî normları öğretmeyi, din dersi vermelerini laikliğe aykırı görüyorsanız; bu davranış bilimsel, çağdaş, ilerleme ve aydınlanmaya uygun değildir Alternatif üretiniz
Siyasî talebi olmayan ama dinini yaşamak isteyen doktora, mühendise, subaya karışmayınız Aydınlanmanın Descartes döneminde takılıp kalmışsınız demektir Allah’a hesap verme duygusu yaşayan bir subay ya da doktor ülke için şanstır
Siyasî talebi olmayan ama dinin teselli gücünü, yaşama anlam katma özelliğini ve ölümden sonraki hayatı öngörme fikrini bilimle birleştirenlere karşıysanız, bilimsel gelişmeye ve düşüncenin ilerlemesine de karşısınız demektir
Başörtüsüne ‘bazı siyasîler sahip çıkıyor’ diye karşıysanız, demokratlığınızı sorgulayınız
‘Başörtüsü istismar ediliyor’ diye düşünerek muhalefet ediyorsanız, istismar edenle etmeyeni anlamanın en iyi yolunu deneyiniz
Bu konuyu istismar edeni etmeyenden, önyargılı olanı olmayandan ayıran laboratuar, sosyal alanlardır Üniversitelerde serbest bırakın Üç, beş sene gözlemleyin Eğer kamu düzeni bozulursa ve başı açıkların hakları ellerinden alınırsa, aptallık yapmayın; mücadelenizi verin
Eğer askerseniz ve sezgileriniz, Türkiye’nin geleceğini tehdit edecek bir tehlikeyi haber veriyorsa; üniversiteler sizin için birer sosyal psikoloji laboratuarı olacak Böylece siz de deneyecek ve göreceksiniz:
Kamu düzeni, provokasyonlara rağmen bozuluyor mu bozulmuyor mu?
İnsan davranışlarının dilini, yalan söylenip söylenmediğini, niyetleri anlamayı ve korkuları yenmeyi gösterecek en iyi yol, deneme sınamadır
Denemesınama yöntemi her zaman risklidir, ancak radikalliği önlemek için bu riski göze almak gerekir
Adalet, cesaret istediği gibi doğruları bulmakta, risk almayı gerektirir
Özgürlük ve barış tarihte hiç kolay elde edilmemiştir
Bazıları başının dışını örtüyor, bazıları içini örtüyor Bunun için sosyal psikoloji laboratuarı en etkili bilimsel deney ve gözlem yeridir
Türkiye kendi modernizmini geliştirmek dünyaya model olma şansını yakalayabilir
Bu konuda da rehberimiz akıl ve bilim olmalıdır
Bilim inancı taklit etmez ama tehdit de etmez İnceler, rapor eder ve tarih sahnesine sunar Özellikle üniversiteler hiçbir fikre kapısını kapamazlar Analiz ederler, yorumlarlar Evrensel yaklaşım bu olmalıdır
İnanç bilimsel kategoridir Üniversitelerin sosyal psikolojik laboratuvar olması fırsatını kaçırmayalım Türkiyemiz bu sınavı dünyaya örnek olacak şekilde aşması dileğiyle…
Başını örtenler:
Eğer inanmadan örtünüyorsanız, başörtüsünü çıkarınız
Eğer siyasi simge olarak örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer mahalle baskısı ile örtüyorsanız çıkarınız
Eğer babanızın baskısı ile örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer kocanızın baskısı ile örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer ağabeyinizin baskısı ile örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer yaşadığınız ortamda prim yaptığı için örtüyorsanız, başörtünüzü çıkarınız
Eğer gelenek olduğu için örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer sizi güzelleştirdiği için başınızı örtüyorsanız, çıkarınız
Eğer Allah için örtüyorsanız, sizi tebrik ederiz
Eğer inandığınız için örtüyorsanız, sizi tebrik ederiz
Eğer dini gereklilik için örtüyorsanız, sizi tebrik ederiz devam ediniz Ancak artık özgür olmadığınızı unutmayın Başörtüsü ile sakız çiğneyerek dolaşamazsınız Karşı cinsle sarmaş dolaş olamazsınız Artık temsil ettiğiniz bazı değerlerin var olduğunu unutmayınız
Eğer inandığınız için örtünüyorsanız içini doldurunuz Dürüstlüğünüz, çalışkanlığınız, hoşgörünüzle örnek olurken; ahlakî anlayışınız, oturup kalkışınızda da daha dikkatli olmalısınız
Çünkü başörtüsü sizin için hem bir hak hem bir değerdir
Haktır; çünkü sonradan çıkarılmış bir kavram değildir 1400 yıllık bir geçmişi vardır O halde örtündüğünüz gibi yaşayın Yaşadığınız gibi örtünün
Karşı çıkanlar:
Başörtüsüne size ölümü hatırlattığı için karşıysanız, vazgeçiniz Ölüm vardır ve gerçektir
Başörtüsüne din karşıtlığınız sebebiyle muhalifseniz, vazgeçiniz Dinin teselli etme ve hayata anlam katma gücünü yok edemezsiniz
Başörtüsüne korktuğunuz için karşıysanız, korkunuzu analiz ediniz
Korkunuz dini bir veriden kaynaklanıyorsa, o veriyi tartışınız
Korkunuz dinin yanlış yorumlarından kaynaklanıyorsa, doğru yorum bulmak ya da oluşturmak için mücadele ediniz
Korkunuz küçük kentler ve Anadolu’daki mahalle baskısı ile insanlarla diyologa giriniz Birlikte yaşama bilincini oluşturmak gibi bir misyon üstleniniz Yasağı yasakla gidermek çözüm olamaz
Korkunuz İran gibi olmaktan kaynaklanıyorsa, başörtüsüne karşı çıkmak yerine radikalliğe karşı çıkınız
Korkunuz Atatürkçülüğün tehlikede olmasından kaynaklanıyorsa hangi Atatürk’ü savunduğunuzu sorgulayınız
Korkunuz Cumhuriyetin tehlikede olmasından kaynaklanıyorsa “Tek Parti Cumhuriyetini mi, “Çok Partili Cumhuriyeti mi savunduğunuzu sorgulayınız
Korkunuzun sebebi özgürlüklerin kaybolması ise, ise herkese özgür yaşayacağı ortam sağlayacak çözümler üretiniz
Korkunuz laikliğin tehlikede olmasından ileri geliyorsa, laiklikle din karşıtlığını karıştırıp karıştırmadığınızı sorgulayınız
Korkunuz sahip olduklarınızı yitirmekse, elde ettiğiniz varlıklara “düşünceye karşı düşünce yöntemiyle mi mücadele ediyorsunuz, bunu sorgulayınız
Başörtülü birini gördüğünüzde size ‘dinsiz’ denildiğini hissediyorsanız, vazgeçiniz Çünkü bu sizin algınız olabilir Niyet okuyarak hükme varmak, insanı realite körlüğüne götürür
Başörtülü bir kadını gördüğünüzde, ‘dinde böyle bir uygulama yok’ diye düşünüyorsanız, bırakınız onu konunun uzmanları söylesin Bilimsel cahillik yapmayınız
Başörtüsünü ‘gericilik’ olarak değerlendiriyorsanız, asıl gericiliğin öğrenme hakkını engelleme olduğunu görünüz Gericilikle mücadele cehaletle mücadeledir; dinle mücadele değildir
Başörtülüleri ‘kendilerini kısıtlayan insanlar’ olarak görüyorsanız, inandığı değerler için zevklerinden vazgeçenlere saygı duyunuz
Başörtülüler size ‘Usame Bin Ladin’i hatırlatıyorsa, zihin haritanızı değiştiriniz Radikal din anlayışının, İslam dininin ilk doğuşunda üç halifeyi öldürdüğünü unutmayınız
Başörtüsünü görünce ‘dinî faşizm’den korkuyorsanız, Hitler’den hareketle ‘bütün Almanlar faşisttir’ deme adaletsizliğini yapmayınız
Başörtülüler, size ‘tehdit altında olduğunuz’ izlenimini veriyorlarsa, kendinize konuyu kişiselleştirip kişiselleştirmediğ inizi sorunuz Başörtülülerle konuşmayı deneyiniz Önyargıları, diyaloglar aydınlatır
Bir insanın başının zorla kapatılmasından yana iseniz, ceberutsunuz İslam tarihinde selefi, harici radikalizm yorumu bunu öngörmüştür
Bir insanın başını zorla açtırıyorsanız yine ceberutsunuz Bu durum, din karşıtlığını dogma haline getirdiğinizin ispatıdır: Kendinizle yüzleşiniz Belki de ‘Modern Tiran’lığı savunuyorsunuz
Güç kullanarak kendi dogmalarınızı kabul ettirmek istiyorsanız, siz Ortaçağ’a aitsiniz Dinî görünümlü ya da modern görünümlü olmanız fark etmez
Siyasî talebi olmayan bir genç kızın inançlarının gereğine göre yaşamasına karşı çıkıyorsanız, laikliğe de karşı çıkıyorsunuz demektir
Siyasî talebi olmayan bir ailelerin çocuklarına dinin öngördüğü ahlakî normları öğretmeyi, din dersi vermelerini laikliğe aykırı görüyorsanız; bu davranış bilimsel, çağdaş, ilerleme ve aydınlanmaya uygun değildir Alternatif üretiniz
Siyasî talebi olmayan ama dinini yaşamak isteyen doktora, mühendise, subaya karışmayınız Aydınlanmanın Descartes döneminde takılıp kalmışsınız demektir Allah’a hesap verme duygusu yaşayan bir subay ya da doktor ülke için şanstır
Siyasî talebi olmayan ama dinin teselli gücünü, yaşama anlam katma özelliğini ve ölümden sonraki hayatı öngörme fikrini bilimle birleştirenlere karşıysanız, bilimsel gelişmeye ve düşüncenin ilerlemesine de karşısınız demektir
Başörtüsüne ‘bazı siyasîler sahip çıkıyor’ diye karşıysanız, demokratlığınızı sorgulayınız
‘Başörtüsü istismar ediliyor’ diye düşünerek muhalefet ediyorsanız, istismar edenle etmeyeni anlamanın en iyi yolunu deneyiniz
Bu konuyu istismar edeni etmeyenden, önyargılı olanı olmayandan ayıran laboratuar, sosyal alanlardır Üniversitelerde serbest bırakın Üç, beş sene gözlemleyin Eğer kamu düzeni bozulursa ve başı açıkların hakları ellerinden alınırsa, aptallık yapmayın; mücadelenizi verin
Eğer askerseniz ve sezgileriniz, Türkiye’nin geleceğini tehdit edecek bir tehlikeyi haber veriyorsa; üniversiteler sizin için birer sosyal psikoloji laboratuarı olacak Böylece siz de deneyecek ve göreceksiniz:
Kamu düzeni, provokasyonlara rağmen bozuluyor mu bozulmuyor mu?
İnsan davranışlarının dilini, yalan söylenip söylenmediğini, niyetleri anlamayı ve korkuları yenmeyi gösterecek en iyi yol, deneme sınamadır
Denemesınama yöntemi her zaman risklidir, ancak radikalliği önlemek için bu riski göze almak gerekir
Adalet, cesaret istediği gibi doğruları bulmakta, risk almayı gerektirir
Özgürlük ve barış tarihte hiç kolay elde edilmemiştir
Bazıları başının dışını örtüyor, bazıları içini örtüyor Bunun için sosyal psikoloji laboratuarı en etkili bilimsel deney ve gözlem yeridir
Türkiye kendi modernizmini geliştirmek dünyaya model olma şansını yakalayabilir
Bu konuda da rehberimiz akıl ve bilim olmalıdır
Bilim inancı taklit etmez ama tehdit de etmez İnceler, rapor eder ve tarih sahnesine sunar Özellikle üniversiteler hiçbir fikre kapısını kapamazlar Analiz ederler, yorumlarlar Evrensel yaklaşım bu olmalıdır
İnanç bilimsel kategoridir Üniversitelerin sosyal psikolojik laboratuvar olması fırsatını kaçırmayalım Türkiyemiz bu sınavı dünyaya örnek olacak şekilde aşması dileğiyle…