Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Buğday üretimi hakkında veri
İyi buğday nasıl üretilir
Buğday üretimi için gerekli koşullar
1 Üretimde kullandığı girdilerin maliyetinin azaltılması; Bunun için yapılabilecek işlerin başında toprak analizi yaptırarak gerektiği dek gübre kullanımı, çiftçilerimizin işledikleri tarla büyüklüğüne yerinde zorlama ve sayıda traktör ve öteki cihaz kullanımlarını sağlamaları gerekir ıhtiyaçtan fazlasının hesaplı bir siklet olacağı unutulmamalıdır
2 Buğday verimin artırılması ; Bunun için verimi yüksek ve sertifikalı tohumluk kullanımı, tarımsal işlemlerin, ekim, gübreleme, yabancı ot ilaçlaması gibi işlemlerin vaktinde yapılması, sulandırma olanağı yer alan yerlerde sulandırma işlemi için arazinin evvelden hazırlanması ve sulamanın yapılması ve hasat makinelerinden hasat işlemi esnasında kayıpların azaltılması gerekmektedir
3 Buğday kalitesinin artırılması; Buğday kalitesinin iyileştirilmesi için yapılacak ilk iş, yöredeki un fabrikalarınca da nitelikli buğdaylar sınıfında kabul edilen Golya, Pehlivan, Flamura85, Gelibolu, Tekirdağ gibi buğday tohum çeşitlerinden bulunduğumuz yerde en yüksek verimi veren bir çeşidin sertifikalı tohumluğunu ekmektir Ekilen bu buğdayın gübreleme ve yabancı ot ilaçlaması zaten iyi bir şekilde tamamlanmak durumundadır Bunlara ek olarak ilkbaharda başaklanma başlangıcında tarlalar kontrol edilerek kök boğazı ve pas hastalıkları varsa bunlara karşı ilaçlama ve sarı olum döneminde süne zararlısı varsa, bunlara aleyhinde ilaçlı mücadelenin yapılması gerekmektedir Gübreleme konusunda, bitkinin başaklanma döneminde toprakta tatmin edici rutubet olursa dekara 1015 kg aralarında amonyum nitrat (%33 ’lük) uygulaması buğday kalitesini ve hektolitre ağırlığını artırmaktadır
şunu unutmamak gerekir, bitkinin iyi bir verim verebilmesi ve alınan ürünün de nitelikli olabilmesi için kökten başağa kadar tamamının sağlıklı olması gerekmektedir
1BUĞDAY TARIMINDA YERINDE ÇEŞITLILIK VE TOHUMLUK SEÇİMİ
Buğday tarımında bölgenin iklim ve toprak koşullarına yerinde çeşit ve tohumluğun seçilmesi, verimi yüzde 20 25 oranında artırmaktadır
Buğday bitkisinde tohumluğun kısa zamanda bozulmamasına karşın en geç her beş yılda bir yenilenmesi gerekir Çiftçiler gerek devlet kuruluşlarından, gerekse özel sektör ve kooperatiflerden sağladıkları sertifikalı buğday tohumluğunu ekerek, dört yıl süreyle kendi ürünlerinden tohumluklarını ayırabilirler Bu amaçla tarlanın en iyi ve uygun yerinin işaretlenip buradan gerektiği dek tohumluğun alınması gerekir Bu durumda tohumluk temizlenerek, bilhassa sürme hastalığına aleyhinde kesinlikle ilâçlanmalıdır
Ülkemizde ekmeklik ve makarnalık olmak üzere, önerilen bazı buğday çeşitleri bulunmaktadır Ama bunlar arasında Trakya bölgesi iklim ve toprak koşullarına harmoni sağlama yönünden, ekmeklik çeşitlilik olarak Güreşçi, Flamura85, Gelibolu, Tekirdağ, Golia ve Katea1 seçim edilmelidir
2 BUĞDAY TARIMINDA TOPRAK VE TARLA HAZIRLIĞI
Nitelikli ve bol ürün alınabilmesi için toprak işleme ve tarla hazırlığı tartma taşır Hem atılan tohumluğun sağlıklı bir şekilde çimlenip büyüyerek gelişmesi için tohum yatağının da en uygun şekilde hazırlanması gerekir Toprak işleme ile bununla birlikte yabancı otlarla da uğraş edilmiş olur Toprak işlenirken sürüm ve ikinci toprak işlemeler ile ekim işleminin toprakta suyun tutularak verimin artması ve erozyon sonucu oluşacak toprak kaybının azaltılması için tarlanın eğimine tepede olan olarak yapılmasına itina gösterilmelidir
Trakya bölgesinde, sıradan münavebe koşullarında, buğdaydan önce tarlada bir ön bitki bulunduğundan, ilkbahar toprak işlemesi söz konusu olamaz Bu durumda ön bitkinin (genellikle ayçiçeği) hasatından daha sonra tarla, gündöndü veya öteki ön bitkinin sapları sap parçalayıcı veya gobledisklerle iyice parçalanmalı ve ekim öncesi çizel, yaylı tırmık, dişli tırmık vb aletlerle tarla ekime hazır ülkü getirilmelidir Hatalı münavebe veya tarlanın tavının kaçırılması ya da toprağın yapısından kaynaklanan nedenlerle çizel (yedili) vb aletlerin kullanılması muhtemel olamıyorsa, ilk toprak işleme iki ya da üç gövdeli pullukla derin sürüm biçiminde yapılabilir Oysa bilhassa ayçiçeği vb bitkilerden sonradan yapılan buğday ekiminde muhtemel olduğunca derin sürümden kaçınılmasında toprak yapısının bozulmaması ve verimliliğinin korunması açısından yarar bulunmaktadır
3 BUĞDAY TARIMINDA EKİM
Ekim zamanı :
Bölgemizde buğday ekimi güzden ve kışlık olarak yapılır Zaten yüksek bir verim alabilmek için, buğdayın kışlık ekilmesi gerekir Ekimin geç yapılması; çimlenme ve çıkışı geciktirerek mahsul miktarının ve kalitesinin düşmesine yol açar Buna karşılık ekimin fazla erken yapılması halinde bitki örtüsü erken sapa kalkma belirtisi gösterebilirler Bu gibi bitkilerde ileride olabilecek soğuklardan zararlanma, verim düşüklüğüne yol açabilir Bu nedenlerden nedeniyle, buğdayın ekim zamanının iyi ayarlanması gerekir
Bölgemizde buğday ekimi için en yerinde zaman, ekim ayının ikinci yarısından itibaren kasım ayı ortasına dek olan bir aylık dönemdir Ön bitkinin tarlayı boşaltma ve tarladaki nem ve tav durumuna kadar, ekim bu dönem içerisinde yapılmalıdır
Ekim Derinliği ve Ekim şekli:
Bölgemizde ekim döneminde çimlenme için, toprak nemi tatmin edici olduğu zamanda ekilmeli ve alatava uyarı edilmelidir, ekim için yeterli nem yahut ekim biraz daha geciktirilebilir Artı derin ekim, tohumun havasız kalmasına, çimlenme ve çıkışın gecikmesine yol açar böylece tohumun 4 5 cm toprak derinliğine ekilmesi en uygundur
Bölgemiz koşullarında en uygun mibzer tipi, tohumla birlikte gübreyide verebilen kombine mibzer tipidir Buğday ekiminde sıralar arası, kullanılan mibzerin özelliğine kadar 1520 cm aralarında değişken
Ekimde Kullanılacak Tohumluk Miktarı :
Ekimde dekara atılacak tohum miktarı saptanırken buğday çeşidinin dane ağırlığı göz önünde bulundurulmalıdır Ekmeklik buğday çeşitlerinin dane ağırlığı daha düşük, makarnalık buğday çeşitlerinin dane ağırlığı ise daha yüksektir böylece, bölgemizde ekimi yaygın olan Pehlivan 1618, Flamura85 2022, Tekirdağ, Gelibolu ve Katea1 ise 1820 kilogram tohum atılması yeterlidir Bu miktarların üzerine çıkılarak, gereğinden pozitif tohum kullanılmasının hiç bir fayda sağlamayacağı bilinmelidir
4 BUğDAY TARIMINDA GÜBRELEME
Uygun bir gübreleme, verimi kayda değer ölçüde artırmaktadır Oysa beklenen yararın sağlanabilmesi için, verilecek gübrenin çeşit, süre ve miktarının iyi ayarlanması gerekir Bu amaçla gündöndü veya öteki ön bitkilerin hasadı yapılır yapılmaz tarlalardan yöntemine uygun şekilde 020 cm ’den toprak örnekleri alınıp toprak analizi ve gübreleme önerisi için enstitümüzdeki ya da yakınınızdaki diğer laboratuarlara götürülmelidir
Laboratuarlarda, toprak analizi yaptırdığımız tarlalarımıza önerilen farklı değişiklik ve miktardaki gübreleri aldıktan sonradan ekim ve diğer gübreleme zamanlarındaki işlemleri tahlil sonuçlarına uygun bir şekilde yapmalıyız Bunun en ilk kez çiftçimizin yararına olduğu unutulmamalıdır
Genel Olarak yöremizde buğday ekimiyle birlikte kompoze gübreler (Diamonyum Fosfat (18:46), 20:20:0, 15:15:15) kullanılmaktadır Bu gübreler ekim hemencecik, tohum ve gübreyi benzer anda veren kombine mibzerlerle verilmelidir Eğer bu yapılamıyorsa, ekim öncesi tarlaya serpilip, diskaro ile toprağa karıştırılmalıdır Ama bu gübrelerin uzun yıllardan beri kullanılması nedeniyle topraklarımızda özellikle fosfor birikmesi olabilmektedir Bu koşul oysa toprak analizi yapıldığı zaman saptama edilebilmekte ve gerekli öneriler yapılmaktadır Ekim gübrelemesinde çiftçilerimizin dikkat etmesi gereken kayda değer bir husus da şudur Toprak analizi sonucu, ekimle birlikte üre ve amonyum sülfat gübrelerinden uygulanması önerildiyse, bu gübreler mutlaka ekim öncesi toprağa serpilerek karıştırılmalıdır Bu gübrelerin ekimle birlikte banda verilmesinden kaçınmak gerekir Çünkü üre ve amonyum sülfatın toprakta erimesi sonucu ortaya çıkan amonyak, buğdayın çimlenmesini ve ilk dönemdeki gelişmesini olumsuz etkilemektedir
Ekimden sonradan, kardeşlenme döneminde (şubat, Mart aylarında) üre ve amonyum nitrat gibi azotlu gübreler kullanılmaktadır Bu dönemde bu gübreler serpme verileceğinden toprakta kısa sürede eriyebilmesi için toprağın nemli olmasına itina gösterilmelidir Güneşli ve ılıman rüzgar esen (hava sıcaklığının 15 derecenin üstüne çıktığı günlerde) buharlaşma aracılığıyla azot kayıpları olacağından, özellikle üre gübresi ile gübreleme yapmaktan kaçınılmalıdır Sapa kalkma döneminde ise amonyum nitrat kullanılabilir
Hangi gübrelerden ne süre, ne kadar verileceğini öğrenmek için Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Enstitüsü Laboratuarlarında toprağınızı analiz ettirebilirsiniz Toprak analizi yaptıramadığınız durumlarda, aşağıda verilen altı değişik gübreleme önerisinden birisini uygulayabilirsiniz *
İyi buğday nasıl üretilir
Buğday üretimi için gerekli koşullar
1 Üretimde kullandığı girdilerin maliyetinin azaltılması; Bunun için yapılabilecek işlerin başında toprak analizi yaptırarak gerektiği dek gübre kullanımı, çiftçilerimizin işledikleri tarla büyüklüğüne yerinde zorlama ve sayıda traktör ve öteki cihaz kullanımlarını sağlamaları gerekir ıhtiyaçtan fazlasının hesaplı bir siklet olacağı unutulmamalıdır
2 Buğday verimin artırılması ; Bunun için verimi yüksek ve sertifikalı tohumluk kullanımı, tarımsal işlemlerin, ekim, gübreleme, yabancı ot ilaçlaması gibi işlemlerin vaktinde yapılması, sulandırma olanağı yer alan yerlerde sulandırma işlemi için arazinin evvelden hazırlanması ve sulamanın yapılması ve hasat makinelerinden hasat işlemi esnasında kayıpların azaltılması gerekmektedir
3 Buğday kalitesinin artırılması; Buğday kalitesinin iyileştirilmesi için yapılacak ilk iş, yöredeki un fabrikalarınca da nitelikli buğdaylar sınıfında kabul edilen Golya, Pehlivan, Flamura85, Gelibolu, Tekirdağ gibi buğday tohum çeşitlerinden bulunduğumuz yerde en yüksek verimi veren bir çeşidin sertifikalı tohumluğunu ekmektir Ekilen bu buğdayın gübreleme ve yabancı ot ilaçlaması zaten iyi bir şekilde tamamlanmak durumundadır Bunlara ek olarak ilkbaharda başaklanma başlangıcında tarlalar kontrol edilerek kök boğazı ve pas hastalıkları varsa bunlara karşı ilaçlama ve sarı olum döneminde süne zararlısı varsa, bunlara aleyhinde ilaçlı mücadelenin yapılması gerekmektedir Gübreleme konusunda, bitkinin başaklanma döneminde toprakta tatmin edici rutubet olursa dekara 1015 kg aralarında amonyum nitrat (%33 ’lük) uygulaması buğday kalitesini ve hektolitre ağırlığını artırmaktadır
şunu unutmamak gerekir, bitkinin iyi bir verim verebilmesi ve alınan ürünün de nitelikli olabilmesi için kökten başağa kadar tamamının sağlıklı olması gerekmektedir
1BUĞDAY TARIMINDA YERINDE ÇEŞITLILIK VE TOHUMLUK SEÇİMİ
Buğday tarımında bölgenin iklim ve toprak koşullarına yerinde çeşit ve tohumluğun seçilmesi, verimi yüzde 20 25 oranında artırmaktadır
Buğday bitkisinde tohumluğun kısa zamanda bozulmamasına karşın en geç her beş yılda bir yenilenmesi gerekir Çiftçiler gerek devlet kuruluşlarından, gerekse özel sektör ve kooperatiflerden sağladıkları sertifikalı buğday tohumluğunu ekerek, dört yıl süreyle kendi ürünlerinden tohumluklarını ayırabilirler Bu amaçla tarlanın en iyi ve uygun yerinin işaretlenip buradan gerektiği dek tohumluğun alınması gerekir Bu durumda tohumluk temizlenerek, bilhassa sürme hastalığına aleyhinde kesinlikle ilâçlanmalıdır
Ülkemizde ekmeklik ve makarnalık olmak üzere, önerilen bazı buğday çeşitleri bulunmaktadır Ama bunlar arasında Trakya bölgesi iklim ve toprak koşullarına harmoni sağlama yönünden, ekmeklik çeşitlilik olarak Güreşçi, Flamura85, Gelibolu, Tekirdağ, Golia ve Katea1 seçim edilmelidir
2 BUĞDAY TARIMINDA TOPRAK VE TARLA HAZIRLIĞI
Nitelikli ve bol ürün alınabilmesi için toprak işleme ve tarla hazırlığı tartma taşır Hem atılan tohumluğun sağlıklı bir şekilde çimlenip büyüyerek gelişmesi için tohum yatağının da en uygun şekilde hazırlanması gerekir Toprak işleme ile bununla birlikte yabancı otlarla da uğraş edilmiş olur Toprak işlenirken sürüm ve ikinci toprak işlemeler ile ekim işleminin toprakta suyun tutularak verimin artması ve erozyon sonucu oluşacak toprak kaybının azaltılması için tarlanın eğimine tepede olan olarak yapılmasına itina gösterilmelidir
Trakya bölgesinde, sıradan münavebe koşullarında, buğdaydan önce tarlada bir ön bitki bulunduğundan, ilkbahar toprak işlemesi söz konusu olamaz Bu durumda ön bitkinin (genellikle ayçiçeği) hasatından daha sonra tarla, gündöndü veya öteki ön bitkinin sapları sap parçalayıcı veya gobledisklerle iyice parçalanmalı ve ekim öncesi çizel, yaylı tırmık, dişli tırmık vb aletlerle tarla ekime hazır ülkü getirilmelidir Hatalı münavebe veya tarlanın tavının kaçırılması ya da toprağın yapısından kaynaklanan nedenlerle çizel (yedili) vb aletlerin kullanılması muhtemel olamıyorsa, ilk toprak işleme iki ya da üç gövdeli pullukla derin sürüm biçiminde yapılabilir Oysa bilhassa ayçiçeği vb bitkilerden sonradan yapılan buğday ekiminde muhtemel olduğunca derin sürümden kaçınılmasında toprak yapısının bozulmaması ve verimliliğinin korunması açısından yarar bulunmaktadır
3 BUĞDAY TARIMINDA EKİM
Ekim zamanı :
Bölgemizde buğday ekimi güzden ve kışlık olarak yapılır Zaten yüksek bir verim alabilmek için, buğdayın kışlık ekilmesi gerekir Ekimin geç yapılması; çimlenme ve çıkışı geciktirerek mahsul miktarının ve kalitesinin düşmesine yol açar Buna karşılık ekimin fazla erken yapılması halinde bitki örtüsü erken sapa kalkma belirtisi gösterebilirler Bu gibi bitkilerde ileride olabilecek soğuklardan zararlanma, verim düşüklüğüne yol açabilir Bu nedenlerden nedeniyle, buğdayın ekim zamanının iyi ayarlanması gerekir
Bölgemizde buğday ekimi için en yerinde zaman, ekim ayının ikinci yarısından itibaren kasım ayı ortasına dek olan bir aylık dönemdir Ön bitkinin tarlayı boşaltma ve tarladaki nem ve tav durumuna kadar, ekim bu dönem içerisinde yapılmalıdır
Ekim Derinliği ve Ekim şekli:
Bölgemizde ekim döneminde çimlenme için, toprak nemi tatmin edici olduğu zamanda ekilmeli ve alatava uyarı edilmelidir, ekim için yeterli nem yahut ekim biraz daha geciktirilebilir Artı derin ekim, tohumun havasız kalmasına, çimlenme ve çıkışın gecikmesine yol açar böylece tohumun 4 5 cm toprak derinliğine ekilmesi en uygundur
Bölgemiz koşullarında en uygun mibzer tipi, tohumla birlikte gübreyide verebilen kombine mibzer tipidir Buğday ekiminde sıralar arası, kullanılan mibzerin özelliğine kadar 1520 cm aralarında değişken
Ekimde Kullanılacak Tohumluk Miktarı :
Ekimde dekara atılacak tohum miktarı saptanırken buğday çeşidinin dane ağırlığı göz önünde bulundurulmalıdır Ekmeklik buğday çeşitlerinin dane ağırlığı daha düşük, makarnalık buğday çeşitlerinin dane ağırlığı ise daha yüksektir böylece, bölgemizde ekimi yaygın olan Pehlivan 1618, Flamura85 2022, Tekirdağ, Gelibolu ve Katea1 ise 1820 kilogram tohum atılması yeterlidir Bu miktarların üzerine çıkılarak, gereğinden pozitif tohum kullanılmasının hiç bir fayda sağlamayacağı bilinmelidir
4 BUğDAY TARIMINDA GÜBRELEME
Uygun bir gübreleme, verimi kayda değer ölçüde artırmaktadır Oysa beklenen yararın sağlanabilmesi için, verilecek gübrenin çeşit, süre ve miktarının iyi ayarlanması gerekir Bu amaçla gündöndü veya öteki ön bitkilerin hasadı yapılır yapılmaz tarlalardan yöntemine uygun şekilde 020 cm ’den toprak örnekleri alınıp toprak analizi ve gübreleme önerisi için enstitümüzdeki ya da yakınınızdaki diğer laboratuarlara götürülmelidir
Laboratuarlarda, toprak analizi yaptırdığımız tarlalarımıza önerilen farklı değişiklik ve miktardaki gübreleri aldıktan sonradan ekim ve diğer gübreleme zamanlarındaki işlemleri tahlil sonuçlarına uygun bir şekilde yapmalıyız Bunun en ilk kez çiftçimizin yararına olduğu unutulmamalıdır
Genel Olarak yöremizde buğday ekimiyle birlikte kompoze gübreler (Diamonyum Fosfat (18:46), 20:20:0, 15:15:15) kullanılmaktadır Bu gübreler ekim hemencecik, tohum ve gübreyi benzer anda veren kombine mibzerlerle verilmelidir Eğer bu yapılamıyorsa, ekim öncesi tarlaya serpilip, diskaro ile toprağa karıştırılmalıdır Ama bu gübrelerin uzun yıllardan beri kullanılması nedeniyle topraklarımızda özellikle fosfor birikmesi olabilmektedir Bu koşul oysa toprak analizi yapıldığı zaman saptama edilebilmekte ve gerekli öneriler yapılmaktadır Ekim gübrelemesinde çiftçilerimizin dikkat etmesi gereken kayda değer bir husus da şudur Toprak analizi sonucu, ekimle birlikte üre ve amonyum sülfat gübrelerinden uygulanması önerildiyse, bu gübreler mutlaka ekim öncesi toprağa serpilerek karıştırılmalıdır Bu gübrelerin ekimle birlikte banda verilmesinden kaçınmak gerekir Çünkü üre ve amonyum sülfatın toprakta erimesi sonucu ortaya çıkan amonyak, buğdayın çimlenmesini ve ilk dönemdeki gelişmesini olumsuz etkilemektedir
Ekimden sonradan, kardeşlenme döneminde (şubat, Mart aylarında) üre ve amonyum nitrat gibi azotlu gübreler kullanılmaktadır Bu dönemde bu gübreler serpme verileceğinden toprakta kısa sürede eriyebilmesi için toprağın nemli olmasına itina gösterilmelidir Güneşli ve ılıman rüzgar esen (hava sıcaklığının 15 derecenin üstüne çıktığı günlerde) buharlaşma aracılığıyla azot kayıpları olacağından, özellikle üre gübresi ile gübreleme yapmaktan kaçınılmalıdır Sapa kalkma döneminde ise amonyum nitrat kullanılabilir
Hangi gübrelerden ne süre, ne kadar verileceğini öğrenmek için Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Enstitüsü Laboratuarlarında toprağınızı analiz ettirebilirsiniz Toprak analizi yaptıramadığınız durumlarda, aşağıda verilen altı değişik gübreleme önerisinden birisini uygulayabilirsiniz *
