Bütçenin kullanımında keyfiliğe yol açtığı, TBMM’ye ilişkin olan bütçe hakkının gaspı manasına geldiği münasebetleriyle eleştirilen yedek ödenek kullanımında iktidar sürat kesmiyor.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararlarının akabinde yasal görünüme kavuşturulan ve iktidara istenilen kurumlar ortasında aktarma hakkı verilen yedek ödenek 2018 yılında genel bütçenin yüzde 7’sine çıktı. Sayıştay, bütçeyi yapan Meclis’e durumu “Bilgilerinize arz olunur” diyerek iletti.
Daha evvel Maliye Bakanı’na, daha sonra Maliye Bakanı ile Cumhurbaşkanı’na, son olarak da Cumhurbaşkanı’na bırakılan yedek ödenek aktarma yetkisi, bütçe sınırlamaları dışında dev bir büyüklüğü denetim imkanı sağlıyor.
8 KAT ARTTI
Yasanın “ödenek yetersizliğini gidermek yahut bütçelerde öngörülmeyen hizmetler için” kullanımına müsaade verdiği yedek ödenek aktarma yetkisi başlangıç ödeneklerinin çok üstüne çıkılarak kullanılıyor. 2017 yılında 6 milyar dolayında olan başlangıç ödeneğine rağmen yılsonunda yapılan aktarma altı kattan fazla artışla 38 milyara çıktı. 2017’de genel bütçeli yönetimler yılsonu toplam ödeneğinin yüzde 5,74’ü oranında bir büyüklüğe ulaşan yedek ödenek transferi 2018’de de artarak sürdü.
Sayıştay’ın 2018 yılına ait Genel Uygunluk Bildirimi’ne nazaran, başlangıçta 7.3 milyar lira olarak belirlenen yedek ödenek, yıl sonunda sekiz katı artışla 56.6 milyar liraya çıktı. 2018’de aktarılan yedek ödenek evvelki yıla nazaran de yüzde 47 oranında arttı.
HAZİNE VE KARAYOLLARI’NA...
Toplam fiyatın 48.1 milyar TL’sinin aktarıldığı 10 yönetim ve aktarılan fiyatlar sırasıyla şöyle:
“Hazine ve Maliye Bakanlığı 24.8 milyar TL, Karayolları Genel Müdürlüğü 12.5 milyar TL, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2.3 milyar TL, Adalet Bakanlığı 1.9 milyar TL, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı 1.6 milyar TL, Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı 1.3 milyar TL, İçişleri Bakanlığı 1.1 milyar TL, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı 1.1 milyar TL, Ulusal Eğitim Bakanlığı 951 milyon TL, Sıhhat Bakanlığı 925 milyon TL.”.
‘TAKDİRİNİZE ARZ OLUNUR’
Bu meblağın genel bütçeli yönetimler yıl sonu toplam ödeneğinin yüzde 7,21’ine ulaştığına dikkatin çekildiği kontrol raporunda, “Konu, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin bilgilerine arz olunur” denildi.
Nurcan Gökdemir/Birgün