Büyük Taarruz ve Başkumandanlık Meydan Muharebesi

BÜYÜK TAARRUZ
VE BAŞKOMUTANLIK MEYDAN MUHAREBESİ

Sakarya Savaşı'ndan sonradan, kamuoyunda ve TBMM'nde taarruz için sabırsızlık baş göstermişti Gazi Mustafa Kemal Paşa, 4 Mart 1922'de Büyük Halk Meclisi'nin bakımlı bir toplantısında endişe ve rahatsızlık duyanlara açıklamalar yapmıştı Ordumuzun kararı, taarruzdur Ama bu taarruzu tehir ediyoruz Sebebi, hazırlığımızı ayrıntılarıyla bitirmeye biraz daha süre lazımdır Yarım hazırlıkla, yarım tedbirlerle yapılacak taarruz, hiç taarruz etmemekten fazla daha kötüdürdiyerek bir taraftan zihinlerdeki şüpheyi bertaraf etmeye çalışırken, üstelik da orduyu son zaferi sağlayacak bir taarruz için hazırlıyordu Haziran 1922 ortalarında, Başkumandan Gazi Mustafa Kemal Paşa, taarruza geçirmek kararını almıştı Başlıca amaç, yıkıcı bir meydan savaşı gerçekleştirmek, düşmanı ivedi ve kesin bir sonuç alacak şekilde vurmaktı Mustafa Kemal Paşa, ordu birlikleri arasında bir futbol maçı organize edilmesi bahanesiyle ordu komutanlarını Akşehir'e gösteri etti Bu Nedenle Yunanlıların ve İşgal Devletlerinin dikkatleri çekilmeyecekti 28 Temmuz gecesini, komutanlarla genel taarruz hakkında konuşarak geçirdi ve gereken direktifleri verdi Mustafa Kemal Paşa, daha sonra 20 Ağustos 1922'de Ankara'dan Akşehir'e gitgide artarak, 26 Ağustos 1922 Cumartesi sabahı düşmana taarruz emrini verdi Çok gizli bir şekilde yürütülen bu olayları kamuoyundan gizlemek maksadıyla, 21 Ağustos'da Çankaya köşkünde bir akarsu daveti verileceği gazete ve ajanslara bildirilmişti 26 Ağustos sabahı Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, yanına Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa(Çakmak), Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa (İnönü) ile birlikte muharebeyi idare etmek üzere Kocatepe'deki yerini aldı Büyük taarruz burada başladı Topçuların sabahtan saat 4:30'da taciz ateşi ile başlayan harekat, saat 5:00'de manâlı noktalara yoğun topçu ateşi ile devam etti Piyadelerimiz, Sabahleyin 6:00'da Tınaztepe'ye hamle mesafesine yaklaşarak, tel örgüleri aşıp, Yunan askerini süngü hücumu ile temizledikten sonra, Tınaztepe'yi ele geçirdiler Bundan sonra, saat 9:00'da Belentepe, daha sonra KalecikSivrisi düşmandan temizlendi Taarruzun birinci günü, sıklet merkezindeki 1 Ordu Birlikleri, Büyük Kaleciktepe'den Çiğiltepe'ye değin onbeş kilometrelik bir bölgede düşmanın birinci hat mevzilerini ele geçird 5 Süvari Sınıfı Kolordusu düşman gerilerindeki ulaştırma kollarına başarılı taarruzlarda bulundu 2 Ordu da cephede saptama görevini aksatmadan sürdürdü 26 Ağustos günü Türk Ordusunun Büyük Taarruz'u, Genelkurmay Başkanlığı'nca TBMM'ne bildirildi Bu haber Meclis'i coşturdu ve heyecanlı gösterilere vesile oldu 27 Ağustos Pazar sabahı gün ağarırken, Türk Ordusu tüm cephelerde her yerde taarruza geçti Bu taarruzlar çoğunlukla süngü hücumlarıyla ve insan üstü çabalarla gerçekleştirildi 27 Ağustos saat 18:00'de, Afyon 8 Tümen göre kurtarıldı Afyon kurtuluşun şanlı ve şerefli müjdesi olmuştu Başkomutanlık karargahı ile Batı Cephesi Komutanlığı karargahı Afyon'a taşındı 28 Ağustos Pazartesi ve 29 Ağustos Salı günleri, başarılı geçen taarruz harekatı ile düşmanın 5 Tümeninin çevrilmesi ile sonuçlandı 29 Ağustos gecesi koşul değerlendirmesi yapan komutanlar, hemen harekete geçerek muharebenin hızla sonuçlandırılmasını gerekli buldular Düşmanın çekilme yollarının kesilmesi ve düşmanı çarpışmaya zorla*****, en ince ayrıntısına kadar teslim olmalarını sağlama yolunda karar aldılar Karar seri ve uyumlu bir şekilde gerçekleştirildi 30 Ağustos 1922 Çarşamba günü taarruz harekatı Türk Ordusunun belli zaferi ile sonuçlandı Büyük Taarruz'un son safhası askeri tarihimize Başkumandan Meydan Muharebesi olarak geçmiştir 30 Ağustos 1922 Başkumandan Meydan Muharebesi sonunda, düşman ordusunun büyük kısmı dört taraftan sarılarak, Dumlupınar'da Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın ateş hatları aralarında kanımca idare ettiği savaşta ayrıntılarıyla yok edilmiş ya da esir edilmişti Böylece tasarlanan muhakkak netice beş gün içinde elde edilmiş ve hazırlanan plan bütün başarı ile uygulanmıştı 30 Ağustos 1922'nin gurur verici zaferi ile Mustafa Kemal, kaçabilen düşmanın peşine düşüp takip edilmesini ve üç koldan Ege'ye içten ilerlemesini yerinde buldu Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir İleridiyerek, tarihi emrini 1 Eylül 1922'de verdi Yunanlılar, İzmir'e dürüst kaçmaktaydı Ilk Kez Yunan Ordusu Başkomutanı Trikopis edinmek üzere çok sayıda esir ele geçirilmişti Ordumuz bu muharebede, on beş günde 400 kilometre katederek, 9 Eylül 1922 sabahı İzmir'e girdi Sabuncu Bel'den geçen 2 Süvari Tümeni, Mersinli yolu ile İzmir'e içten akarken, bunun solunda 1 Tümen de Kadife Kale'ye doğru yürüyordu Bu Tümenin 2 Alayı Tuzluoğlu Fabrikası'ndan geçerek Kordonboyu'na ulaştı Yüzbaşı Haysiyet Bey Hükümet Konağına, 5 Süvari Tümenimizin öncüsü Yüzbaşı Akıllı Bey Kumandanlık dairesine, 4 Alay Komutanı Reşat Bey de Kadife Kale'ye bayrağımızı çektiler İzmir'de askerlerimiz heyecan içinde karşılandılar ve çiçek yağmuruna tutuldular Süvarilerimizin Kordon boyundan geçişi çok ihtişamlı idi Kurtuluş zaferinin Başkomutanı Gazi Mustafa Kemal Paşa, İzmir'in kurtuluşunu Belkahve'den seyretti Türk Ordusunun, 400 kilometrelik bir mesafeyi savaşarak katedip İzmir'e ulaşması içerde ve dışarda şaşırma ve takdir uyandırdı Büyük Türk zaferi aleyhinde endişeye düşen ve o anda da İstanbul ve Çanakkale Boğazlarını işgal aşağı bulunduran İtilaf Devletleri, savaşı durdurmayı ve Türklerin haklı isteklerini yerine getirmeyi kendi çıkarlarına uygun buldular Lord Kinross'a kadar,İngiltere, önemli bir krizle karşı karşıya bulunduğunu anlamaya başlıyor Ahali, Türklerle yeni bir savaştan korkuyordu 11 Ekim 1922'de imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması'yla, silahlı çatışma durdurulduğu gibi, Edirne dahil Trakya'nın da Türkiye'ye bırakılacağı ve bir ay içerisinde Yunanlılar kadar boşaltılacağı kabul edildi Anadolu'da Yunan politikasını yürüten İngiltere Başbakanı Lloyd George, bu gelişmeler üzerine istifa etti *