Cad Tarihi

Cad Tarihi
Cad Tarihi Hakkında bilgi

Resmi adı: Cad Cumhuriyetidir
Başkenti: N'Djamena (N'Camena Nufusu: 700000) (Eski adı: Fort Lamy)
Diğer onemli şehirleri: Sarh, Mundu, Fada, Mongo, Ati, Mussoro, Abeşe
Yuzolcumu: 1284000 km2
Nufusu: 6120000 (1993 tahmini) Nufusun % 16'sı şehirlerde yaşamaktadır Ortalama omur 475 yıldır Cocuk olumlerinin oranı binde 122'dir Nufusun % 406'sını 14 yaşın altındakiler oluşturmaktadır
Km2 başına duşen insan sayısı: 48
Nufus artış hızı: % 25
Etnik yapı: Cad halkı cok değişik etnik unsurlardan meydana gelir Belli başlıları şunlardır: Cad Arapları (%182), Mabalar (% 44), Kanembular (% 4), Tebular (% 4), Tama dili konuşanlar (% 39), Fulaniler (% 1), Sudaniler (Sudan zencileri), Hausalar, Saralar, Haddad, Lisiler, Masalatlar, Dajular, Budumalar, Fongorolar vs (Fulaniler hakkında Benin'deki etnik unsurlara bkz) Araplar, Fulaniler, Sudaniler, Tebular, Haddadlar, Tamalar ve Hausaların tamamı Muslumandır Cad Araplarının coğu gocebe veya yarı gocebe hayatı surmekte ve hayvancılıkla uğraşmaktadırlar Tedalarla Dazalardan oluşan Tebular Cad'ın yerlilerindendirler ve bunların da bir kısmı gocebe veya yarı gocebe hayatı surerler Tebular daha cok Tibesti dağlarının eteklerinde ve Enidi bolgesinde yaşarlar Tebular siyasi calışmalarda da etkili durumdadırlar Hausalar Orta ve Batı Afrika ulkelerine yayılmış kalabalık bir etnik kitledir Değişik Hausa grupları arasında onemli kulturel farklılıklar gorulur Dillerinde Arapca'nın onemli etkisi vardır Ticaretten yerel sanatlara cok değişik mesleklerle uğraşırlar Ulkenin guneyinde yaşayan Saralar animisttirler Saralar, Fransız somurgesi doneminde onlarla kolayca anlaşmış ve kendileriyle işbirliği yapmışlardır Bunda belki kuzeydeki Muslumanlarla aralarındaki anlaşmazlığın etkisi olmuştur Saralar Fransız kulturune cok cabuk adapte olmuş ve sonraki yıllarda bu kulturun savunuculuğunu yapmışlardır Arapca'nın resmi dil olmasını isteyen Muslumanlara karşı Fransızca'nın resmi dil olarak kalması icin mucadele vermektedirler
Dil: Resmi dil Fransızca'dır Ancak halk arasında hep yerel diller konuşulmaktadır Bu ulkede konuşulan yerel dillerin sayısı yuzu gecmektedir En cok kullanılan yerel diller Maba, Adamaya, Sara dili, Sahra dilleri, Sudan dilleri ve Arapca'dır Muslumanlar arasında Arapca bir eğitim ve yazı dili olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır Muslumanlar resmi dilin de Arapca olmasını ve butun resmi okullarda Arapca eğitim verilmesini istiyorlar Animist kabilelerse buna karşı cıkıyorlar Resmi dilin Fransızca olmasına rağmen Fransızca'yı bilenlerin oranı % 43'tur Arapca bilenlerin oranı ise % 78'dir
Din: Devletin resmi dini yoktur
Ancak halkın % 60'tan fazlası Muslumandır
% 22'sini geleneksel tabiat dinlerine inananlar oluşturmaktadır
Kalan % 18'i de hıristiyandır Muslumanlar daha cok ulkenin kuzey ve orta kesimlerinde, geleneksel dinlere inananlar yani animistlerse guney kesimlerinde oturmaktadırlar Muslumanların coğunluğu sunni malikidir Hıristiyanların coğunluğu katolik, az bir kısmı da protestandır Cadlı hıristiyanların coğu somurge doneminde ve daha sonraki yıllarda yurutulen misyonerlik faaliyetleri sonunda hıristiyan yapılanlardır Bunların yanı sıra az sayıda da Avrupa'dan gelerek bu ulkeye yerleşen hıristiyan bulunmaktadır

Coğrafi durum: Bir Orta Afrika ulkesi olan Cad, kuzeyden Libya, doğudan Sudan, guneyden Orta Afrika Cumhuriyeti, batıdan Kamerun, Nijerya ve Nijer'le cevrilidir En yuksek yerleri Emi Kuşi dağı (3415 m), Vaday dağı (1500 m) ve Ennedi dağlığı (en yuksek tepesi 1450 m)'dır Emi Kuşi dağı kuzeydeki Tibesti sıradağlarının en yuksek yeridir En onemli akarsuları Şari ve Loguna ırmaklarıdır Her ikisi de guneyde sık ağaclı bolgededir