Cahit Sıtkı Tarancı Hayatı

CAHİT SITKI TARANCI

4 Ekim 1910 ’da Diyarbakır ’ın Camiikebir Mahallesi ’nde doğdu Galatasaray Lisesi ’nden mezun oldu Mülkiye Mektebi'ne (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi) devam etti, bir süre de Ankara Yüksek Ticaret Okulu'nda öğrenim fark etti Sümerbank'ta emur olarak çalıştı 1939'da Paris'e gitti Paris Radyosu'nda Türkçe yayınlar spikerliği yaptı 2 Dünya Savaşı'nın başlamasıyla yurda döndü Askerliğini yaptı, bir zaman İstanbul'da babasına ait işyerinde çalıştı Ankara'da Anadolu Ajansı'nda tercümanlık yaptı Toprak Mahsulleri Ofisi ve Egzersiz Bakanlığı'nda da bir zaman tayin yaptı Geçirdiği kısmi felç sonucu tavır yeteneğini yitirdi Çare için götürüldüğü Viyana'da 12 Ekim 1956 ’da 46 yaşındayken yaşamını yitirdi Ilk şiirleri Muhit, Serveti Fünun ve Uyanış dergilerinde yayınlandı Ilk şiirlerinde hece ölçüsünün alışkın kalıplarının dışına çıkan biçemiyle dikkat çekti 1946'da Cumhuriyet Millet Partisi'nin şiir yarışmasında 35 Yaşşiiriyle birincilik kazanınca birden ünlendi Birincil şiir kitabı Ömrümde Sükût1933'te yayınlandı Döneminin en fazla okunan şairlerinden Bir yana Acayip akımından etkilenerek serbest şiiri denedi, öteki yandan Baudelaire, Verlaine gibi Fransız şairlerinin etkisinde kaldı Lakin hiçbir akıma bağlanamayan, uyum ve biçimi gözeten, duygulu, içten, kendine özgü bir şiir geliştirdi Keza hayat sevincini hem karamsarlığı yansıttığı şiirlerinde yalnızlıkve ölümtemaları ağır basar Ziya Osman Saba ile çocukluk arkadaşıdır İki şair arasında edebiyatımızı etkileyen yazışmalar Tarancı'nın ölümüne kadar sürdü

ESERLERİ

ŞİİR:
Ömrümde Sükût (1933, 1968)
Otuz Beş Yaş (1946, 1982)
Düşten Hoş (1952, 1969)
Sonrası (Ölümünden daha sonra 1957, 1962)

MEKTUP:
Ziya ’ya Mektuplar (Ölümünden daha sonra 1957 Ziya Osman Saba'ya mektupları)

HIKAYE:
Cahit Sıtkı'nın Hikayeciliği ve Hikayeleri (Ölümünden sonradan Selahattin Ömerli derledi, 1976)
Tüm Şiirleri (Asım Bezirci derledi, 1983)
Tarancı, 1946 CHP Şiir Yarışması'nda birincilik kazanmıştı
'Otuzbeş Yaş' şiirinin yazarı Cahit Sıtkı Tarancı, 1956'da çare gördüğü Viyana'da 46 yaşında öldü
Türk şiirinin en büyük ustalarından Cahit Sıtkı Tarancı, 1 ocak 1910'da Diyarbakır'da doğdu

Mülkiye Mektebi'nde başladığı yüksek öğrenimini, Paris'te Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde tamamlamak istediyse de, İkinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesi üstüne, yurda dönmek zorunda kaldı

Tercüman olarak çalıştı Ağır bir hastalığa yakalandı Tedavisi için gönderildiği Viyana'da 12 ekim 1956'da öldü Ankara'da toprağa verildi

Şiir yazmaya lise yıllarında başlayan Tarancı, 'Otuz Beş Yaş Şiiri'nin 1946 CHP Şiir Yarışması'nda birincilik kazanmasıyla ününü pekiştirdi Şiirlerinde yaşamın ve aşkın güzelliğini öven, ölümün üstünlüğünü vurgulayan şair, anlatım gücüyle uyarı çekti

'Ömrümde Sükut', 'Otuz Beş Yaş', 'Düşten Hoş', 'Sonrası' adlı şiir kitapları ile arkadaşı Ziya Osman Saba'ya gönderdiği mektupların toplandığı 'Ziya'ya Mektuplar' adlı kitapları yayımlandı

Ölümünden daha sonra yayımlanan 'Yazılar' isimli kitabı, gazetelerde kalmış 22 öyküsünü, hikayeciliği ve hikayeleri ile makalelerini ve konuşmalarını içerir

Otuz Beş Yaş Şiiri

Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder
Dante gibi ortasındayız ömrün
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yakarmak, yakarmak beyhude bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider

Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allahım bu astarlı yüz?
Ya gözler altındaki mor halkalar?
Niçin böyle düşman görünürsünüz,
Yıllar yılı arkadaş bildiğim aynalar?

Zamanla nasıl değişiyor insan!
Hangi resmime baksam ben değilim
Nerde o günler, o şevk, o coşku?
Bu tebessüm eden adam ben değilim;
Yalandır kaygısız olduğum yalan

Hayal meyal şeylerden birincil aşkımız;
Hatırası bile tanıdık olmayan gelir
Hayata beraber başladığımız,
Dostlarla da yollar ayrıldı tek tek;
Gitgide artıyor yalnızlığımız

Gökyüzünün diğer rengi de varmış!
Geç farkettim taşın sert olduğunu
Su insanı boğar, alev yakarmış!
Her doğan günün bir tasa olduğunu,
İnsan bu yaşa gelince anlarmış

Ayva sarı nar kırmızı güz!
Her yıl birazcık daha benimsediğim
Ne dönüp duruyor havada kuşlar?
Nerden çıktı bu cenaze? ölen kim?
Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar?

Neylersin vefat herkesin başında
Uyudun uyanamadın olacak
Kimbilir nerde, nasıl, kaç yaşında?
Bir namazlık saltanatın olacak,
Taht misali o musalla taşında

Memleket İsterim
Memleket isterim
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;
Kuşların çiçeklerin diyarı olsun

Memleket isterim
Ne ilk olarak tasa, ne gönülde hasret olsun;
Kardeş kavgasına bir nihayet olsun

Memleket isterim
Ne varlıklı yoksul, ne sen ben farkı olsun;
Kış günü herkesin evi barkı olsun

Memleket isterim
Yaşamak, hoşlanmak gibi gönülden olsun;
Olursa bir şikayet ölümden olsun









Desem Oysa
Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır
Rüzgarların en ferahlatıcısı senden esiyor
Sende seyrediyorum denizlerin en mavisini
Ormanların en kuytusunu sende görmekteyim
Senden kopardım çiçeklerin en solmazını
Toprakların en bereketlisini sende sürdüm
Sende tattım yemişlerin cümlesini
Desem ama sen benim için,
Hava dek lazım,
Ekmek dek kutsal,
Su gibi aziz bir şeysin;
Nimettensin, nimettensin
Desem ancak
İnan bana sevgilim inan
Evimde şenliksin bahçemde bahar
Ve soframda en eski şarap
Bırak ben söyleyeyim güzelliğini,
Rüzgarla nehirlerle, kuşlarla beraber
Günlerden sonradan bir gün,
Olur Ya sesimi farkedemezsen
Rüzgarların nehirlerin kuşların sesinden,
Bil ama ölmüşüm
Lakin yeniden üzülme müsterih ol
Kabirde böceklere ezberletirim güzelliğini
Ve neden sonra
Baştan duyduğun gün sesimi gök kubbede
Hatırla ki mahşer günüdür
Ortalığa düşmüşüm seni arıyorum

Yalnızlığa Dair
Can yoldaşın olmazsa olmasın
Yalnızım diye hayıflanmayasın,
Eğilmiş üstüne gökyüzü masmavi
Bir anne şefkatine müsavi
Üç adım ötede deniz
Dosttur, ne öfkesi ne durgunluğu nedensiz
Bir derdin varsa açabilirsin ağaçlara
Ağaç yaprak verir, giz vermez rüzgara
Ve kış yaz,
Dalda kuş yetkisiz olmaz
Dağ başında duman
Yalnızlık nedir göreceksin
öldüğün vakit


Avuçlarıma Sığmıyor Yıldızlar
O Kadar dalmışım ama bu akşamüstü,
Komşu arsadır gözümde gökyüzü

Ben dünyadan bihaber bir çocuğum,
Kayıp zıpzıplarımı arıyorum

Koşun çocuklar, koşun komşu kızlar,
Avuçlarıma sığmıyor yıldızlar *